ئارتێشا ترکیێ و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ
ئه‌ڤه جەند ڕۆژن کو ئارتێشا ترکیێ که‌تیه ڕۆژاڤایێ کوردستانێ. ل پێشبه‌ر ڤێ هه‌لوه‌ستێ هندەک به‌رته‌ک و نه‌رازیبوون هاتنه نیشاندان. پێشنیارا ژ بۆ ڤه‌کێشانا ئارتشا ترکیێ ژی ل ده‌نگدانا نه‌ته‌وه‌یێ یه‌کبوویی، ژ ئالیێ ئه‌مه‌ریکا و ڕوسیایێ ڤه هاته ڤه‌تۆکرن. چه‌ندی کو هندەک وه‌لاتێن ئه‌وروپایێ، ئیسرائیل، عه‌ره‌بستانا سعوودی و مسر نه‌رازیبوون دانه نیشاندان ژی، لێ ب گشتی ده‌نگ ژ وه‌لاتێن عه‌ره‌ب ژی ده‌رنه‌که‌ت. ژخوه جیهانا ئیسلامی ب ده‌ربه‌کێ چاڤێن خوه گرتنه و گوهێن خوه ختماندنه، ئه‌گه‌ر پرسگرێک ل سه‌ر کوردان و هندکاییێن د جیهانا ئیسلامی دا به، داده‌تیا قورامن، هه‌دیس و ئارامیا ئۆلا ئیسلامێ، ب ده‌ربه‌کێ دختمن.
مه‌دیایا ترکی دگه‌ل سازیا دیانه‌تێ، هه‌روه‌کی ئارتێشا ترکیێ دچه وه‌لاته‌کی کافران فەتح دکه، ته‌ڤدگه‌رن. لێ ژبیر دکن کو که‌مالیزما ترکیێ هه‌موو نه‌ته‌وه‌یێن کو پێ ڕا شه‌ر کرنه دناسه و تێکلیێن برایه‌تی ب وان ڕا داتینه، لێ نه‌ته‌وه‌یێ کورد کو به‌رگری ل ترکیێ کریه، ئاناتۆلیایێ ژ بنده‌ستیێ ڕزگار کریه، ناناسه و هه‌رتم دخوازن بپه‌رچقینن.
ئه‌ڤ هه‌لوه‌ستا ترکیێ ب ڤێ له‌شکه‌ربازیا ل سه‌ر ڕۆژاڤایێ کوردستانێ گه‌له‌ک پرسێن بالکێش ژی ب خوه ڕه تینه هۆلێ. هندەک ژ وان ئه‌ڤن:
. گه‌لۆ پرۆژه‌یا ۱۹٦۳ئان دێ بکه‌ڤه ژیانێ؟
د ۱۹٦۳ئان دا ئه‌مه‌ریکا پێشنیاره‌ک دایه ترکیێ کو هه‌رسێ به‌شێن کوردستانێ ژی ب ترکیێ ڕا به‌سته ببن و وه‌ک دو ده‌وله‌تێن فه‌ده‌رال ئانگۆ ترکیه و کوردستان ب هه‌ڤ ڕا بژین. نها ژ به‌ر کو ده‌نگه‌کێ زێده ده‌رناکه‌ڤه، ب گومانه‌کا خورت وێ ئه‌ڤ به. ژخوه هاته دیتن کو پەیەدێ عه‌فرین چه‌وا ڕاده‌ستێ ترکیێ کر، ئه‌ڤ ژی نیشانا ڤێ یه‌کێ یه.
ئیرۆ ل دۆرا ۳۰ ڕێخستنێن کوردستانی هه‌نه. لێ ده‌نگه‌کێ تیندار ژ وان ده‌رناکه. ئه‌ڤ ژی دده خویاکرن، گه‌ر ب گومانا به‌لکی به ژی، ژ بۆ کوردستانا مه‌زن په‌یمانه‌ک د ناڤبه‌را کوردا، ترکیه، ئه‌مه‌ریکا و ڕوسیایێ دا هه‌یه. یانه‌نا، ئه‌ڤ بێده‌نگی چێنه‌دبوو.
ژخوه ڕۆژه‌ک به‌ری ئێریشا ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ، وه‌زیرێ ده‌رڤه چوو باشوورێ کوردستانێ و ب مه‌سعوود بارزانی ڕا هه‌ڤدیتن کر. هێژی دیار نه‌بوویه کو ناڤه‌رۆکا وێ سه‌ردانێ چ بوو.
سلتان سه‌لاحه‌دین کوردی ده‌ما قودسێ ژ مه‌سیحیان ستاند و دا عه‌ره‌بان، ده‌وله‌تێن مه‌سیحی سه‌زا دانه نه‌ته‌وه‌یێ کورد. گه‌لۆ ئه‌و سه‌زا هێژی ددۆمینه؟
پشتی بنکه‌فتنا خاچپارێزان، جیهانا مه‌سیحی سه‌زا دایه نه‌ته‌وه‌یێ کورد و ئاخا کوردستانێ کرن پیچک و پاری. ژخوه دیاره کو جارا پێشی ئارتێشا ئینگلیز ب بالافرێن جه‌نگی کوردستان بۆمبه کریه. ده‌ستووردانا ڕوسیا و ئه‌مه‌رکایێ ژ بۆ ئارتێشا ترکیێ ژی، ڕاستیا ڤێ یه‌کێ ئاشکه‌ره دکه.
ژخوه مه‌ژیێ جیهانا ئیسلامی ناشخوله و پێشیا خوه نابینه. گه‌له‌ک شه‌رێن کو د ناڤا بسلمانان دا چێدبن، ڕۆژاڤایی چه‌کێن تووژ دفرۆشن هه‌ردو ئالیان ژی دا هه‌ڤوودو ڕند بکوژن. میناکێن ڤێ پر هه‌نه.
ل ڕۆژاڤایێ ژی هندەک جار خره‌جر د ناڤا مله‌تێ بنده‌ست و سه‌رده‌ست دا چێدبه. لێ هه‌ری زێده، هه‌شت ڕۆژ ددۆمینه. لێ شه‌رێ ئیران و عیراقێ، هه‌شت سال (۲.۹۲۰ ڕۆژ) دۆماند.
ئه‌ڤه دوسه‌د سالن کو نه‌ته‌وه‌یێ کورد ل هه‌مبه‌ر ئیران، عه‌ره‌ب و ترکیێ شه‌ر دکه. ب هه‌زارێ هه‌زاران کورد و گه‌ر هندک به ژی، ب ده‌هێ هه‌زاران ئه‌و ژی هارنه کوشتن. دیسا ژی که‌س ژ وان نابێژه کا چما ئه‌م کوردان دکوژن؟
گه‌لۆ ترکیه خستن خەفکێ؟
پرسا سه‌ره‌که و بالکێش ئه‌ڤه، دبه کو ڕوسیا و ده‌وله‌تێن ڕۆژاڤایێ، دخوازن ترکیه‌یێ تێخن خەفکەکێ و په‌رووباسکێن وێ بقوسینن. ژ به‌ر چه‌ند سه‌ده‌مان:
د ۱۹۳۲ئان ده په‌یمانا سه‌د سالان ئا ته‌نگاڤا سته‌مبۆلێ ب داوی دبه. ئه‌گه‌ر ته‌نگاڤ ب ته‌مامی بکه‌ڤه ده‌ستێن ترکیێ، تێکلیا گه‌له‌ک ده‌وله‌تان ژ ده‌ریایا ڕه‌ش قوت دبه. ئه‌ڤ ژی دێ ببه سه‌ده‌م کو ئابۆریا گه‌له‌ک وه‌لاتان سه‌رۆبن ببه.
ل گۆر دیتنا من، ئه‌گه‌ر د ناڤا چه‌ند ڕۆژێن پێشیا مه دا، گه‌ر ترکیه ب شووندا ڤه‌گه‌ره یان بێ شه‌ر ته‌مامیا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ڤه‌گره وپەیەدە ناڤێ ڤه‌کشاندنێ تێخه سه‌ر خوه و ل وێرێ نه‌مینه یان ژی خوه ب ناڤه‌کی دی به‌یان بکه، ئه‌ڤ ژ بۆ کوردستانا مه‌زن دبه ده‌ستپێکه‌ک. نا، ئه‌گه‌ر ئارتێشا ترکیێ ده‌ربێن تووژ وه‌ربگره و لێ وه‌ک هێلا که‌وان بێته کرن، نه‌خشه‌یا ترکیێ وێ ڤه‌گه‌ره سه‌ر په‌یمانا سه‌ورێ و دبه ۳٥۰ هه‌زار م۲.
خوه‌دایێ مه‌زن یا ب خێر بکه.
۱۲/ ۱۰/ ۲۰۱۹
