ھەمەرەنگ

ئالان بوتان ئەو ھونەرمەندێ ھاتیە ژبیركرن

ئالان بۆتان

ژیانا وی ب کورتی

ناڤێ وی (شاهین موحسن) ه‌. ئه‌و ل ده‌ڤه‌را بۆتان سالا 1959ێ هات دونیایێ. ده‌ما ئه‌و 3-سالی بوو، پڕانیا مرۆڤێن وی ژ بۆتان ڕه‌ڤین. ده‌ما ئه‌و6 -سالی بوو، مالباتا وی ل کوردستانا عیراقێ ئاکنجی بوو و ده‌ما ئه‌و 9-سالی بوو، مالباتا وی ل کوردستانا سوریێ ئاکنجی بوو، هه‌ر وه‌سان دێبابێن وی ژ مێژڤه‌ وه‌خه‌ر کر. ئالانی سێ برا هه‌بوون ئه‌و هه‌ر سێ برا بێشۆپن و ب دیتنا وی کو ئەو نه‌مانه‌.

ئالان ل شۆره‌شا (گولان)ێ پێشمه‌رگه‌ بوو و ل شۆره‌شێ گه‌له‌ک ستران چێ کرن. ده‌ما ئه‌و ل شۆره‌شێ نه‌خوه‌ش که‌ت، خوه‌نده‌کاره‌کێ به‌ریتانی ژێره‌ نشته‌رگه‌ریه‌ک (عه‌مه‌لیاته‌ک) چێ کر. ئێدی ئه‌و ژ به‌ر نه‌خوه‌شیا خوه‌ سالا 1986ێ هات سوێدێ و داخوازا په‌نابه‌ریێ کر… هه‌ر وه‌سان ئه‌و ل ستۆکهۆلمێ ژی زه‌وجی.

په‌یوه‌ندیا مه‌

سالا 1988ێ  بوو، کو من ئالان جارا یه‌کێ دیت و پڕانیا ئاخفتنێن مه‌ بخوه‌ ل سه‌ر سترانا کوردی بوون… ئه‌و بخوه‌ ئاوازدانه‌ره‌کی هێژا بوو و ئه‌وی موزیک د ئاهه‌نگێن کوردی دا ژی دژه‌نی. ئه‌وی گه‌له‌ک ستران هه‌بوون، لێ سترانبێژێن کو سترانێن وی خوه‌ندنه‌، ناڤێ وی نه‌نڤیسینه‌ و هه‌ر وه‌سان چه‌ند گۆتنێن سترانێن وی ژی، ژ ئالیێ وان ڤه‌ هاتنه‌ گوهارتن و ب کوردییه‌که‌ شکه‌ستی ژی هاتنه‌ خوه‌ندن.

ئه‌ز د ده‌ستپێکا سالێن 90-ئان ده‌ ل ناڤچا لیدنگۆ-ستۆکهۆلم ل خوه‌ندنگه‌هه‌کێ فێرکار بووم، هینگێ ئالانی ل وێ ده‌رێ دوکانه‌کا شه‌کرۆکان هه‌بوو و گه‌له‌ک جاران ب خوه‌شهاتنا من کر کو بچم سه‌ردانا وی و ئه‌ز ژی دچووم. جاره‌کێ ئه‌وی ژ من ڕه‌ به‌حسا بیرانینێن خوه‌ ل شۆره‌شا گولان کرن و د سه‌ر ڤێ چه‌ندێ ڕه‌ چه‌ند بوویه‌رێن که‌ڤن یێن شۆره‌شا ئه‌یلوولێ ل سه‌ر سه‌رۆکێ جوانه‌مه‌رگ ئیدریس بارزانی و بابێ من سه‌بری بۆتانی، ئێن کو ئه‌وی ل شۆره‌شا گولان بهیستن كرن.

چه‌ند سترانێن وی

ئالانی ژ من ڕه‌ به‌حسا پڕانیا سترانێن خوه‌ کرن، وه‌ک:

سترانا (من بێریا ته‌ کریه‌)، ئالانی گۆت من، ئه‌وی ئه‌ڤ ستران ل سه‌ر داپیرا خوه‌ نڤیسی. ناڤێ داپیرا وی ژی (خه‌مسه‌) یه‌ و ئه‌و که‌چا بشارێ چه‌تۆ یه‌.

من بێریا ته‌ کریه‌

باوه‌ر که‌ م´ بێریا ته‌ کریه‌

بپرسه‌ ژ ڕه‌نگێ بهارێ

بپرسه‌ ژ گولێن وێ دارێ

سترانا (وا هاتن پێشمه‌رگێن مه‌)، ئالانی گۆت من، ئه‌وی ئه‌ڤ ستران ل سه‌ر پێشمه‌رگێن کاک ئیدریس بارزانی نڤیسی.

وا هاتن پێشمه‌رگێن مه‌

شال و شاپک به‌ژنا وان

ئه‌ون پارتیزانێن مه‌

چه‌ک و ڕه‌خت ل ملێن وان

سترانا (سه‌رهلدان)، ئالانی گۆت من، ئه‌وی ئه‌ڤ ستران ل سه‌ر به‌رخوه‌دانا گه‌لێ کورد ل کوردستانا عیراقێ نڤیسی.

سه‌رهلدان سه‌رێ چیان، هه‌ی

به‌رخوه‌دان ناڤا زیندان

ده‌نگێ خۆرتا خوه‌ش تێ من، هه‌له‌

ده‌نگێ که‌چێن دلۆڤان

سه‌رهلدان، به‌رخوه‌دان

سه‌رهلدان ژیانه‌

هه‌ی هه‌ی

به‌رخوه‌دان ژیانه‌

سترانا (هه‌ڤالنۆ هۆ)، ئالانی گۆت من، ئه‌وی ئه‌ڤ ستران ل سه‌ر هه‌ڤالێن خوه‌ ئێن خه‌باتکار نڤیسی.

سترانا (زیندان)، (سلێمان) و گه‌له‌کێن دی…

من جاره‌کێ ڕه‌وشا ئالانی ژ بابێ خوه‌ ڕه‌ گێڕا و ئه‌وی وه‌سان گۆت:

– ئالان ئاوازدانه‌ره‌کی باشه‌، ژێهاتی یه‌… لێ مخابنه‌ کو کێماسیێن ڕاگه‌هاندنا کوردی گه‌له‌کن…

به‌رهه‌مه‌کی هونه‌ری

ڕۆژه‌کێ سالا 1995ێ ب ترێنێ ڤه‌دگه‌ڕیام مالا خوه‌، ئه‌ز هه‌مبه‌ری ژنه‌کا سوێدی ڕوونشتم و ئه‌و گڕنژی و ئه‌ز ژی گڕنژیم… ده‌ما ئه‌وێ زانی ئه‌ز کوردم و پاشناڤێ من بۆتانی یه‌، گۆت “تو ئالان بۆتان دناسی؟” من گۆتێ “به‌لێ”. گۆت “ئه‌ز ڕۆژنامه‌ڤانم و من دیداره‌ک پێره‌ ل خوارنگه‌ها وی (مۆئولن ڕۆئوگه‌) ل باژارۆکێ نینسهامن (سوید) به‌رهه‌ڤ کریه‌”. من گۆتێ “ئه‌ز دێ ناڤنیشانا خوه‌ بۆ ته‌ بنڤیسم و وێ دیدارێ بۆ من بشینه‌”. ئه‌وێ ژی ئه‌و ڕۆژنامه‌ ژ من ڕا شاند.

ڕۆژنامه‌: نینäسمهامنس پۆسته‌ن، هه‌ژمار: ۴۴، ڕۆژا ئینێ ۲۳-۰۶-۱۹۹۵

ناڤێ دیدارێ: ئالان بۆتان ژ بۆ ئازادیا گه‌لێ خوه‌ دستره‌.

نڤیسین: ئوڵا-کارن سوندن

وێنه‌گر: تۆربژۆرن جارلسسۆن (چار وێنێن ئالانی ژی ل گه‌ل ڤێ دیدارێ هاتن به‌لاڤکرن).

ئالانی د دیدارێ ده‌ دیار کر کو ئه‌و دێ سیدیا خوه‌ یا یه‌کێ ل پاهیزا 1995ێ  به‌لاڤ بکه‌ و ل په‌ی ته‌خمینا وی، کو بێهتر ژ 25 سترانێن وی ئێن به‌رێ ژ ئالیێ سترانبێژێن کورد ڤه‌ هاتنه‌ خوه‌ندن. و گۆت:

هه‌ر وه‌سان چه‌ند سترانبێژێن تورک ژی هه‌نه‌، کو سترانێن من خوه‌ندنه‌، لێ د به‌رهه‌مێن وان ده‌ هاتیه‌ نڤیسین، هه‌لبه‌ست و ئاواز: نه‌ناس.

هه‌ژی گۆتنێ یه‌ کو ئالانی جاره‌کێ ب خوه‌شهاتنا من کر کو سه‌ره‌کی لێ بدەم و ئه‌ز چووم خوارنگه‌ها وی و من ل وێرێ پیتسا خوار. پشتی هینگێ ئالانی ل ستۆکهۆلمێ ئه‌ز دیتم و ژ من ڕا به‌حسا به‌رهه‌مه‌کی خوه‌ یێ نوو کر،  کو ب ئاوایه‌کی ڕۆژاڤایی بوو، کو ئه‌و دێ سیدیه‌کێ ل نک هه‌ڤاله‌کی خوه‌ بۆ من هلینه‌.

دووماهیا ژیانا وی

ئالان د زڤستانا 1999ێ ژ به‌ر لێکدانا ئۆتۆمۆبیلان بریندار بوو و که‌ت نه‌خوه‌شخانا “ئاکاده‌مسکا” ل سویدێ ل باژارێ ئوپسالا. دهات گۆتن کو برینێن وی پڕ دژوار بوون و هێڤی نه‌بوو کو ته‌ندوروستیا وی باشتر ببه‌… من پشتی ده‌مه‌کێ (نایێ بیرا من سالا چه‌ندێ بوو؟) بهیست کو ئه‌وی وه‌خه‌ر کر.

ڕۆنکرن

وه‌ک من نڤیسی، ئالانی سترانا (من بێریا ته‌ کریه‌) ل سه‌ر داپیرا خوه‌ (خه‌مسه‌) چێ کر و خه‌مسه‌ بخوه‌ که‌چا بشارێ چه‌تۆ یه‌ و ژنا عه‌گید ئاغێ یه‌. ڕه‌سوول ئاغا برایێ عه‌گید ئاغا یێ مه‌زنه‌ و ئه‌ڤ هه‌ردوو ئاغایێن هه‌ ل بۆتان سه‌رۆکاتیا عێلا ژێلیان دکر. ده‌ما ئه‌ڤ هه‌ردو سه‌رۆکێن عێلێ، به‌لکو د سالا 1933 ێ دا ژ بۆتان ڕه‌ڤین بۆ سوریێ، هینگێ باڤێ من (سه‌بری بۆتانی 8 سالی بوو) ب وان ڕا بوو. و د ده‌ستپێکا سالێن 70 ئان دا، خه‌مسه‌ هات مالا مه‌ ل گوندێ ناوپردان-کوردستانا عیراقێ بۆ دیتنا بارزانییێ نه‌مر. من هینگێ وێنێ باپیرێ خوه‌ (ئه‌حمێ ته‌مه‌ری) نیشا خه‌مسێ دا، ئه‌وێ د جھ دا ئه‌و ناس کر و ڕۆندک ژ چاڤێن وێ هاتن خوارێ.

 لێ جهێ مخابنێ یه‌ کو مافێ ئالانی هاتیه‌ خوارن و چیرۆکا سترانا وی ژی هاتیه‌ ڤه‌شارتن، کو ئه‌وی ئه‌ڤ ستران ل سه‌ر داپیرا خوه‌ چێ کر.

تێبینی

من چه‌ند پێزانینێن ڤێ گۆتارێ ژ ڕۆژناما (نینسهامنس پۆسته‌ن، هه‌ژمار: 44، ڕۆژا ئینێ 23-06-1995) وه‌رگرتن.

دووماهی

د دووماهیێ ده‌، ئه‌ز داخوازا لێبۆرینێ دکم، ئه‌گه‌ر من چه‌وتی ئان کێماسی د ڤێ گۆتارێ دها هه‌بن.

نڤیسین: به‌شیر بۆتانی.

ئه‌ڤ نڤیس ژ فێسبوكا به‌شیر بۆتانی هاتیه‌ گرتن

Back to top button