ئالۆزییێن رۆژهەلاتا ناڤەراست و سەنگا ئێرانێ د تەرازوویا جیهانی دا

ئالۆزییێن نوکە ئێران و ولاتێن دی ب شێوەیەکێ لوژیکی، یا خویایە پشتی حەفتێ ئوکتەبەرێ ئەو شەر و ئالوزییێن د ناڤبەرا حەماس و ئیسرائیلێ دا ل غەزەیێ و فەلەستینێ رویداین رۆژهەلاتا ناڤەراست کەتیە ژێر پرسیارێ بۆ پرانیا وەلاتێن جیهانێ.  وەلاتی ئێرانێ هەول ددەت سیاسەتەکا ئێگرتی ل رۆژهەلاتا ناڤەراست جێبەجێبکەت، ب پێشتگرییا بەردەوام یا ملیشیاتیێن مەزهەب شیعی وەك (حزبولا  لوبنانی و عەصائێب ئەهلول حەق و نوجەبا عێراقی) چونکی ژ بەر  ململانێیا ڕۆژهەلاتا ناڤەڕاست ئێران ل ململانێیەکا دژوار دایـە هەمبەری ئەمریکایێ ب تایبەت ل ڕۆژهەلاتا ناڤەڕاست، وەک شەڕی ناڤخوە ل سوریێ و ململانا بەردەوام یا حوسیێن یەمەنێ، پەیوەندیێن خوە دگەل ولاتێن دی ل دەڤەرێ زێدەتر یێن ئاڵۆزکرین وەک دیموکراسیەت و مافێ مرۆڤ و هەموو ئازادی یێن  پێشێلکرین و ئێران وەسا خوە دیار دکەت دەمێ هندێ هات ئەڤ ئالۆزییێن ڕۆژهەڵلات ب دوماهێک بێن داکۆ ئارامی ل دەڤەرێ پەیدابیت، بەرۆڤاژی ڤێ چەندێ لایەنێ ئەمریکی بێگۆمان بەردەوام کاریگەریا سزایێن ئابووری ژ ئالیێ ئەمریکا و ولاتێن هەڤپەیمانێن خوە ڤە بۆ بەسەر ئێرانێ ژ لایەنەکێ ڕاستەوخوە کاریگەریا بەرچاڤ ل سەر ئێرانێ هەیە، ب تایبەتی د وارێ ئابووری و تا ڕادەیەکێ ژی د وارێ سیاسیا دەرڤە یا جیهانێ دا هاتیە پێشتگوهـ ئێخستن. وەكی سنوردارکرنا بەرنامێ ئەتۆمی و سنوردارکرنا کاریگەریا مەزهەبی ل دەڤەرێ.

 دیسان کێشا مەزن یا بەندەرێ هورمز رێکەک و گارێگەریەکا دی یا ستراتێژییە ژ ڕوویێ بازرگانی ڤە، ب تایبەتی کۆ بەشەکێ بەرچاڤ هەنارتنا نەفتێ یا جیهانێ تێدا دەرباز دبیت، پشتی شەرێ ئسرئیل و حەماسێ، عێراق  یا ل ژێر مەترسی دایە رەنگە دو سیناریو دروست بن:

 سیناریۆیا ئێکەم: جێبەجێکرنا ئەجندەیەکێ و پلانەکا دەرەکی ل عێراقێ. 

سیناریۆیا دووەم: لاوازکرن  یان بهێزکرنا پێگەهێ ئەمریکایێ ل رۆژهەلاتا ناڤەراست.

 ل  پرۆسا ئازادکرنا عێراقێ ل سالا ۲۰۰۳ رژێما بەعس یا دکتاتۆر سەدام دوماهێک هات. پشتی ڤێ چەندێ ئێرانێ بەردەوام دەست تێڤەدان ل ناڤخوەیا عێراقی کریە.  دەما دەستپێکرنا شەرێ دژی داعش، ئێرانێ ئەڤ چەندە ب دەرفەت دیت کو لایەنگریا لایەنێ شیعی بکەت وەکو پێکانینا گروپێن حەشدا شەعبی و چەندین گروپێن توندرەو و بکارئینانا وان دژی ئەمریکایێ. دیسان بەریا چەند رۆژان سەرکردێن ئێرانی د گوتارێن خوە دا وەسا دان دیارکرن کو وان رێگری ل وێ چەندێ کریە کو ئیسرائیلا دووەم بهێتە دروستکرن، مەرەما وان هەرێما کوردستانێ بوو. 

 شیعە مزەهبێن ئێرانی مزهەبێ سونەیان و کوردان ب دوژمنێ خوە دبینن سەرەرای هندێ هەر ژ کەڤن دا بەری هەبونا دەولاتا ئێسرائیل کورد هەبوون، هەر ژ سەردەمێ رژێما بەعس ستەملێکرن و جینوساید ب هزاران تاوان ب سەرێ کوردان هاتینە و دیسان هەرێما کوردستانێ نەبوویە جهێ مەترسیێ بۆ چ وەلات و چ نەتەوەیان تا نۆکە کوردان چ زۆلم نەکریە.  لسەر  ئاستێ ناڤدەولەتی هەرێما کوردستانێ  پێگەهەکێ مەزن و گاریگەر هەیە وەکو دەڤەرەکا ئارام ل رۆژ هەلاتا ناڤەراست و باشترین بژاردە بۆ هەرێما کۆردستانێ ل ئاستێ ناڤخوەیی و ناڤدەولەتی ئێگڕتن و ئێکرێزبن بەرامبەری هەر کاودانەکی. 

مووسا خالد 

١٢٠٢٤/١/١٥

Exit mobile version