دارا بیلەک
پشتی سەرۆکێ مەھەپێ باخچەلی دەستێ بەرپرسێن دەمپارتییێ د پەرلەمەنتۆیێ دا گرتی و مەرحەبا دایە وان، داخویانیەک دن دا و گۆت؛ بلا ئۆجەلان وەرە پەرلەمەنتۆیێ د گرووپا دەمپارتییێ دا باخڤە و راگەھینە کو، “تەرۆر خلاس بوویە و پەکەکە ھاتیە تەسفییەکرن”..
ئەڤ یەک د رۆژەڤا سیاسی ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ دا وەک دەستپێکا پێڤاژۆیەک نوو ھاتە نرخاندن. مەدیایا کوردی گەلەک ل سەر ڤێ پرسێ سەکنی و گەلەک کەسایەت، سیاسەتمەدار و رەوشینبیر و ئالیێن سیاسی د ڤێ دەربارێ دا دیتنێن خوە گۆتن. خوە ھندەک کەسان ئیدیعا کرن کو، دەولەتێ ل گەل عەبدوللا ئۆجەلان لھەڤکرنەک کریە، واتە لھەڤھاتیە و ئۆجەلان پرۆتۆکۆلا لھەڤھاتنێ رێکریە قەندیلی و گۆتیە ئەگەر ھوون قەبوول بکن بکن، ھوون قەبوول نەکن ژی مە لھەڤکریە و ئەز دێ رەدا وە بکم.
بێ گومان ئەڤ یەک ھەتا وەک ڤێ گاڤێ ئیدیعایە، لێ نە ئیدیعایەکا ڤالایە ژی. گەرەک ئەڤ یەک ب گەلەک ئاوایان بێ نرخاندن. ل ڤێ دەرێ ھەلوەستا دەمپارتییێ و پەکەکێ گەلەکی گرنگە بهێتە زانین. ھەروەھا ھەلوەستا سەرۆکێ بەرێ یێ ھەدەپێ سەلاحەدین دەمیرتاش گەلەک ب زەلالی ھاتە راگەھاندن. دەما چالاکیا چەکداری یا پەکەکێ ل ئەنقەرە ھاتە کرن، دەمیرتاش داخویانیەک دا و گۆت: “زھنیەتا کو ھەول ددە لێگەرینا چارەسەریا پرسگرێکێن مە ب ئاخافتن، دیالۆگ و سیاسەتێ ب خوینێ بقەدینە، بلا بزانە کو گەر ئۆجەلان دەستپێشخەریێ بکە و بخوازە رێ ل بەر سیاسەتێ ڤەکە، ئەم دێ ب ھەموو ھێزا خوە ل پشت وی بن. ئەم چو نێزیکاتیێن کو سیاسەتا دەمۆکراتیک و لێگەرینا ئاشتیێ پووچ بکە و بێئیرادە بکە، قەبوول ناکن. دڤێت ھەر کەس حەسابێن خوە ل گۆری وێ بکە. “ئەم دێ چو جاری دەستوورێ نەدن کو دەنگێ کەسێن ئاشتیێ دخوازن ڤێ جارێ ژ کێ بێ بلا بێ گرتن.”
وەک دن دەم ھێژان نە زەلالە. دخوەیە ھێڤیا ھەلوەستا رێڤەبەریا پەکەکێ یا ب یەکدەنگیە. ژ بەر کو ھەرچقاس د داخویانیێن خوە دا بەحسا پێوستیا پێڤاژۆیەک نوو و ھەلوەستا ئۆجەلان بکن ژی لێ نە زەلالن. دبێژن: کا بلا ئۆجەلان باخڤە دا ئەم بزانن دێ چ دبێژە؟ هەلبەت پەرلەمەنتەرێ دەمپارتییێ و برازایێ عەبدوللا ئۆجەلان دەما سەردانا ئیمرالی کری پەیاما ئۆجەلان گەلەک ب زەلالی گەھاندیە بەرپرسێن دەمپارتییێ. لێ ھەتا وەک ڤێ گاڤێ قەندیل نە زەلالە. بەرپرسێن پەکەکێ ھندەک داخویانیا ددن لێ ددن کەشفکرن ژی “بریارا دەست ژ چەکان بەردانێ نەیا ئۆجەلانە، یا رێڤەبەریا پەکەکێ یە، یا وانە ئەوێن کو چەک د دەستێ وان دایە.”
ھەتا ھەر چقاس پەکەکە بێژە کو، چالاکیا ئەنقەرە نە ب ڤێ پێڤاژۆیێ ڤە گرێدایە ژی، گەلەک ڤەکری دخوەیە ئەو چالاکی ب ئاوایەکێ بەرسڤا ھەلوەستا ئۆجەلان ب خوەیە. ھەولدانەکا سەکندانا پێڤاژۆیەک دەستنەپێکری ب خوەیە.
د ڤێ دەربارێ دا گەرەک رۆلا چەپێن کو د ناڤا دەمپارتییێ دا نەیێ پشتگوھکرن. د ناڤا دەمپارتییێ دا ھەلوەستا چەپان و تەربیەتا چەپێن ترک گەلەکی گرینگە.
پەرلەمەنتەرێ دەمپارتییێ یێ دیاربەکرێ جەنگیز چاندەر د پەرلەمەنتۆریێ دا ل سەر ناڤێ دەمپارتییێ ئاخاڤتنەک کر و د ئاخڤتنا خوە دا بوویەرا کو ل کازانا ناڤچەیا ئەنقەرێ ھاتی کرن وەک “بوویەرەک تەرۆرستی” ب ناڤ کر. ئەڤ یەک ژی گەلەکی بالکێش بوو. ژ بەر کو ئەندامێن ھەدەپێ\دەمێ گەلەک چالاکیێن پەکەکێ یێن چەکداری تەسویپ نەکرنە و ھەتا رادەیەکی شەرمەزار کرنە، لێ ئەڤە جارا یەکەمە کو ب “تەرۆریستی” ب ناڤ دکن.
ژ ئالیێ دەولەتێ ڤە پەیام زەلالن، دبێژن کو، ئەڤە نە پێڤاژۆیەکا چارەسەریێ یە، ئەڤە پێڤاژۆیا “خلاسکرنا تەرۆرێیە ” .
لێ داخوازیەک گشتی د ناڤا سیاسەتمەدار و ئالیێن سیاسی دا ھەیە کو، دبێژن ئەڤ شەرە نە شەرەکە کو، فەیدەیەکی ددە دۆزا ئازادخوازا کوردستانێ، بەرەڤاژی کورد زەرەرێ ژ ڤی شەری دبنن. دڤێت پەکەکە یەک ئالی دەست ژ چەکان بەردە و بکەڤە د ناڤا سیاسەتەک بێچەکداری دا کو، رێیا دیالۆگ و سیاسەتەک دەمۆکراتیک ڤەبە.
د راستیا خوە دا د دەستپێکێ دا ئاخاڤتنا باخچەلی و داخویانیێن وی د ڤێ دەربارێ دا شۆکەک پەیدا کر. کەسەک نە ل ھێڤیێ بوو کو، داخویانیەک ب ڤی ئاوایی ژ ئالیێ باخچەلی ڤە وەرە دایین. ئەڤ یەک سیاسەتا ئەردۆگان و دەولەتێ ب خوەیە ب تەنێ ب دەڤێ باخچەلی ئانین زمان. باوەریەک ھەبوو کو، ئەردۆگان دڤێت گاڤان باڤێژە لێ باخچەلی ئاستەنگا ھەری مەزنە. دخوەیە ئەردۆگان ب مەتۆدێن خوە ب ئاوایەکی ئەڤ یەک چارەسەر کریە.
نھا بوویەرێن کو د ڤێ دەربارێ دا روودایین ڤەکرینە. ھەر کەس یان ئالیەک گۆتنا خوە دبێژە. ژ بەری ھەر تشتەکی، ل ترکیێ، ل کوردستانێ و رۆژھلاتا ناڤین دا بریاردەرێن شەری ناخوازن پەکەکە دەست ژ چەکان بەردە. ئیحتمالە کو، باندۆرا ھندەک ئالیان ل سەر رێڤەبەریا پەکەکێ ژ یا ئۆجالان ژی گەلەکتربە، ھەر دەمی ھەیە.
ب باوەریا من عەبدوللا ئۆجەلان ڤێ “پێڤاژۆیێ” ژ بۆ خوە وەک شانسەکی داوی دبینە و دخوازە پەکەکە دەست ژ چەکان بەردە و رەوشا وی ژی بێ گوھەرتن. ئەگەر پەکەکە داخوازیا ئۆجەلان رەد بکە، ئۆجەلان ئامادەیە کو، ل با خوە رەدا پەکەکێ بکە. ئەڤجا ئەڤ یەک د وارێ سیاسەتا پەکەکێ دا چ ل گەل خوە تینە مرۆڤ نزانە.
ژ ئالیەک دن گەلەک ڤەکری، ئەڤ پێڤاژۆیا بەحسێ وێ تێ کرن، نە پێڤاژۆیا ب ئاوایەکی یا چارەسەریا پرسا کوردە. پێڤاژۆیا “ئازادکرنا ئۆجەلان و تەسفییەکرنا پەکەکێ یە”
ژ بەر کو دەولەت ژی دزانە کو، ئۆجەلان و پەکەکە ب تەنێ نوونەرتیا ھەموو کوردان ل باکورێ کوردستانێ ناکن. ژ بلی پەکەکێ، ئالیێن دن یێن سیاسی ھەنە، دەزگەھێن سڤیلێن کوردا ھەنە و ژ ھەموویێ گرنگتر جەماوەرەکێ کوردا ھەیە کو رەدا سیاسەتا پەکەکێ دکە، خوە بەشەک ژ کوردان کو دۆزا چارەسەریەکی دکن پێتر نێزی سیاسەتا دەولەتێ نە. گەرەک ئەڤ یەک بەربچاڤ بێ گرتن.
خالەک دن ھەیە کو، ژ بلی ھندەک چالاکیێن جار ب جار، شەرێ پەکەکێ ب گرانی ل باشوورێ کوردستانێ یە. نھا ھێزا چەکداری یا پەکەکێ ل باشوورێ کوردستانێ یە. گەرەک ئەڤ یەک بێ دیتن ژ خوە شەرێ د ناڤبەرا ئارتێشا ترکا و چەکدارێن پەکەکێ ل باشوورە.
ئەم ژ بیر نەکن کو، سیاسەتا دەولەتێ یا رۆژاڤایێ کوردستانێ ژی سەدەمەک بنگەھی یا دەستپێکا ڤێ دیالۆگێیە.
دخوەیە دێ ھێژ گەلەک گۆتوبێژ، نرخاندن و شرۆڤە ل سەر ڤێ پێڤاژۆیێ بێنە کرن. لێ ژ بۆ زەلالبوونا ئەنجاما ڤێ دەستپێکێ ھین ژی دەمەک دەرباس دبە.
لێ ب باوەریا من ب ھەر ئاوایی بێدەنگکرنا چەکان و سڤیلەزیکرانا پەکەکێ دێ بکاربە ببە دەستپەکەکا ئامادەبوونا زەمینەک باشتر و پیچەک بیت ژی دەمۆکراتیکتر ژ بۆ سیاسەتا ب رێیا دیالۆک و ب کارانینا مەتۆدێن دەمۆکراتیک. کورد دێ پێتر بکاربن د زەمینەک دەمۆکراتیکتر دا داخوازیێن خوە بینن زمان و ژ بۆ دەستخستنا مافێن خوەیێن نەتەوی تێبکوشن
