نڤیسار

ئێکگرتویا ئسلامی و دەڤەرا بادینان

ئەز ھەرتم دبێژم كو خوەشیا کوردستانێ د هەبوونا ئاینێن وێ یێن جوداجودا دایە وەک؛ ئیسلام، ئێزدی، مەسیحی، کاکەیی و … ھتد. ب ڕاستی ژی پێکڤەژیانا ئاین و نەتەوەیێن جیاواز جوانیەکا تایبەت دایە شێوەیێ ژینا خەلکێ کوردستانێ. ئەگەر دەستێ بیانیا نەکەڤە د ناڤ دا كوردستان دکارە بەردەوامیێ ب ڤێ ژیانا ئاشتیانە و جوان بدە، چونکی سروشتێ خەلکێ مە یێ وەسایە هەردەم حەز ژ ئاشتیێ و تەناهیێ دکە.

بەس وەکی دیارە دوژمنێ دەرەکی بەڵا خوە ژ مە ڤە نەکریە، ب هاریکاریا دەستەكێن خوە د هندر دا هەردەم ھەولدایە کو ئاریشەو ئاستەنگیا بینیتە پێش پەیوەندیێن جڤاکی نەمازە د ناڤبەرا ئاینێن جوراوجور دا و ڤی ڕولی ژی پتر حزبا ئێکگرتویا ئسلامی د گێڕە.

من گەلەک ڕێز ژ بۆ هەمی ئاینا ھەیە و هەمی ئاین ژی پەیاما وان پەیاما ئاشتیێ و پێکڤەژیانێ یە نەمازە ل کوردستانێ، بەس شول ل وێرێ خەلەت دبە چاخێ کراسێ سیاسەتێ دکەنە بەر ئاینی و ئەوژی ژ بۆ جێبەجێکرنا مەرامێن دەولەتێن بیانی تیێنە ب کارئینان. ئیرو ل کوردستانێ ژی ئێکگرتویا ئیسلامی وەک شاخەک ژحزبا ئیخوان مسلمین ڤێ ڕولی دبینە، خەبات و چالاكیێن وان ژبۆ سیاسیکرنا دینێ ئسلامێ ژ بۆ بدەستئینانا مەرامێن خوە وهندەك دەولەتێن دژی کوردا وەکی تورکیا و قەتەر …
ئەم دێ کورتیەکێ ژ دیرۆکا ئیخوان مسلمین بێژین کا کێ و چاوە هاتە دامەزراندن. ل سالا ١٩٢٨ ێ گەنجەک ژ باژارەک بچووک ب ناڤێ محمودیێ هاتە باژێرێ ئسماعیلیە (مصر) وەکی ماموستا دامەزا، ناڤێ وی گەنجی حەسەن بەنا بوو، ھەرتم پشتی دەوامێ گەڕیانەک ل ناڤ باژێڕی دکر و جار جاران ل هندەك چایخانا دا ڕوونیت و چایەکێ ڤەخوت و دا ژ بپ جڤاکا ڕوونشتی بەحسێ دینێ ئیسلامێ کەت و ژوانا داخواز دكر كو بزڤڕنەڤە سەر دینێ ئیسلامێ و شریعەتێ ئیسلامێ. د ڤێرێ دا چەند کەسێن گەنج کو ژمارا وان دبوو ٦ کەس دبنە هەڤاڵێن نێزیکێن وی و پێکڤە حزبەکێ چێ دکەن و هەر ل وێرێ حەسەن بەنا ناڤێ وێ دکەتە ئیخوان مسلمین ئەو كۆما گەنجا سوزێ دەنە حەسەن بەنا كو ب وی را هاریکار بن و ب ھەڤ را كار بکەن.

حەسەن بەنا مروڤەک هەژار و ژبنەماڵەکا هەژار ژ دایک بویە ژبەر سلکێ خو وەک ماموستا دئاخفتنێ دا گەلەکێ زیرەک بو زوو قەناعەت بو خەلکی چێ دکر. جهێ ڕامانێ و تەعجبێ ئەوە كو حەسەن بەنا چ جارا نەدڤیا د گەل خەلکەکێ خوێندەوار و زانا گەنگەشێ بکە. ئیخوان ئان ژی حەسەن بەنا ژ دەستپێکێ ب ناڤێ ئیسلامێ خوە دەرخست و باوەری ب پرسگرێکێن نەتەوی نەبوو. پاشی ل سالا ١٩٣٩ هێدی هێدی گوهەرین د هەلوێستێن وان داچێ بوون وەك؛ پشتەڤانیا خوە ژ بۆ گەلێ فەلستین دیار کر، تێکوشان ژ بۆ بجێئینانا ئارمانجا هەمی عەرەبان بوو داخازا وان بوو، گەلەک دژی دەموکراتیەتێ بوون و دەموکراتیەت ب ئاستەنگ دزانی ل هەمبەر بجێئینانا ئارمانجێن ئسلامێ، دژی مارکسیزم و جوهیا بوون، دژی جڤاکا ڕوژئاڤا بوون و وان خەلافەتا ئیسلامێ ب تشتەک پیروز پارێزەرێ ئیسلامێ دزانی. ب ڕاستی ژی د بۆچونێن گەلەك سادە و چ فەلسەفەکا وەسا تێدا نەبوو، لێ حەسەن بەنا ب وی ئەزمانی سادە یێ خە لکی دزانی چاوا خەلکی تەحریک بكە و دگوتە خەلكی هوون سەروەر و عزەتا ئسلامێ نە و هوون دێ بنە سەروەریێن دونیایێ….

ل گۆر ئیخوانان هەر کەسەک د گەل وان نەبە ئەگەر مسلمان بە ژ ڕێکێ دەرچویی دادنن و ئەگەر مسلمان ژی نەبە مولحد دادنن و هەمی حزبێن دی ژی وەکی پیلانەکا جیهانی دژی ئیسلامێ دزانن. ئیخوان دبێژن ئەم درێژە پێ دەرێن ڕێکا شەرعی یا پێغەمبەرێ ئیسلامێ نە. ئیخوان مسلمین وەکی هەر بسلمانەكێ تەقلیدی باوەریەکا گەلەك یا ب خەلافەتا ئیسلامی هەی و ب بیرو بوچوونا وان خەلافەت رەمزا بسلمانانە و فەرزێ خودێیە و ژناڤبرنا خەلافەتێ، چەندا زاڵم و ستەمکار ژی بە، تاوانەکا مەزنە و سیبەرا خودێ ژ عەردی تێتە هەلگرتن. لەوما حزبا ئێکگرتوا ئیسلامی چ جارا ژ دل دژی دوژمنەکێ زالم وەکی ئەردۆگان نەبویە و ژ دل ژی دگەل دامەزراندنا خەلافەتا ئیسلامیە ب سەروکاتیا تورکیا و ئەردوگان. د هێرشا تورکیا بۆ سەر کوردێن ڕوژئاڤا گەلەک بێ هەڵوێست بوون و ل ھەمبەر وی شەرێ هوڤانەیێ تورکیا بۆ سەر ڕوژئاڤا چاڤیێن خوە نقاندن. بەس هەر د وی وەختی دا میدیا وانا هەر ڕوژ بەحسێ زولما چینێ ل سەر تورکمانێن بسلمانێن چینێ دکر.

گەلەك ژ بسلمانێن تەقلیدی ژناڤبرنا ئمپراتوریا عوسمانی و لێکڤەکرنا وێ ل سەر دەولەتێن ئمپریالیستی وەکی ئیهانەت و زەلیلکرنا ئیسلامێ و بسلمانا دزانن و ل هیڤیا ئێکی بوون كو د ھەوارا وان بێت و ئەو تشت ژی د حەسەن بەنا دا دیت.
ل سەردەمێ مەلیک فاروقی، مەلیكێ مصرێ، دا چەند جارا حەسەن بەنا هاتە گرتن و بەردان ، پشتی تەڕورا حەسەن بەنا ئیخوان مسلمین رێکەکا پیچەکێ رەحەتر و ئاشتیانەتر گرتە بەر لێ بۆ سەدەمێ وێ هندێ کو گەلەك ژ وان کەسێن توند رەو ژێ جدا بن و ئانژێ دوور بکەڤن و ڕێکخراوەکێ بناڤێ جهادا ئسلامیا یا مسرێ کو ئەلقاعدە ژ وێ چێبویە، دامەزرینن.

ئێکگرتویا ئیسلامی وەکی حزبەکا ئیخوانی ڕولەکێ گەلەک خراپ ل کوردستانێ دیتیە ، بێ گومان وەکی مە دیارکری پشتی حەسەن بەنا هندەك کەسێن زیرەک و زانا د ئیسلامێ دا بونە ئیخوان و گەلەك بزانایی ڕێکخستنا ئیخوانی داڕشتەڤە و ڤێ جارێ وەکی حزبەکا توتالیتاریزم هاتە میدانێ و ئاخفتنا سەروکێ وێ ئاخفتنا ئێکێ و دوماهیێ یە، ژبۆنا گەهەشتن ب مەرامێن خوە هەمی چەکەکی بکار دئینن، ئەو دشێن ژبۆنا بجهئینانا مەرامیێن خوە دەموکرات بن وەکی ئێکگروا کوردستانێ و فاشی بن وەکی تورکیێ، لێ د هەر بارو دوخەکی دا پشتا ئێکودو بەر نادەن.

تشتێ گەلەک کرێت ل با ئیخوانا گەلەك دژایەتیا ئاینێن نە بسلمان دکەن وەکی مەسیحیا و ئێزدیا تایبەت ئێزدیا ئەڤەژی ل دەڤەرا بادینان گەلەك ل بەر چاڤە.
مخابن ڕوشەنبیرێ کورد ل دەڤەرا بادینان نەکاریە دژی ڤێ ھزرا ژەهرکری ڕاوەستە ئان ژی کارتێکرنا ھزرا ئیخوانی یا ئێکگرتو کێم بکەن، هەر جارەکێ بو هەل کەتبیت هەولا دای هێزا خو نیشان بدە، وەك نمونە ژی سالا ٢٠٠٦ وەختێ خوەپیشاندانەک کری بەری هەر تشتەکی هێرش کرە سەر دوکان و بارێن برایێن کوردێن ئێزدی و مەسیحی و گەلەك ژوانا سوتن، گەلەك جارا هەول دایە سیمایێ کوردستانێ و پێکڤەژیانا ب ئاشتی کرێت بکەن بەس وەکی دیارە ھێشتا نەشیاینە چ سەرکەتنێن مەزن بدەست بینن.

نەوزاد بەرواری
2020.04.16

Back to top button