بەدیلێ ئەردۆگان د ناڤا ئاكەپێ دا یە
پشتی هلبژارتنێن ستانبولێ جارا یه‌که‌مه کو ب گه‌له‌مپه‌ری ڕه‌وشا ئاکەپێ (پارتیا دەستھەلاتدار ل تركیێ) ب ئاوایێن جودا دھێتە گۆتوبێژ کرن. هه‌ر ئالیه‌ک سیاسی ل ترکیێ ل گۆرا په‌رسپه‌کتیف و بەرژەوەندیێن خوه یێن سیاسی ڕه‌وشا ئاکەپێ و ئه‌ردۆگان گۆتوبێژ دکن.
پارتیا هەدەپە ژی كو، ب ده‌نگێ کوردا دکه‌ڤه د ناڤا بازارا سیاسی دا، نه د پەنجەرا کوردان و کوردستانێ ڕا، ب ته‌نێ ب قالبه‌ک ئیدیۆلۆژیا چه‌پتیه‌ک بەرته‌نگ دا ئاکەپێ، ئه‌ردۆگان و پاشه‌رۆژا ترکیێ گۆتوبێژ دکه.
د بنگه‌هێ خوه دا ل ترکیێ پتر ڕه‌وشا سیسته‌ما کو هاتی گوهه‌رتن د ڕۆژه‌ڤێ دا یه. گه‌له‌ک ئالی ددن خوویاکرن کو سیسته‌ما سه‌رۆککۆماریێ ل ترکیێ سه‌رنه‌که‌فتیه دڤێ ئه‌ڤ سیسته‌م د به‌رچاڤ را بێ ده‌رباس کرن.
پرسه‌ک هه‌ری گرینگ ئه‌وه کو ، به‌دیلێ ئاکەپێ کی یه؟ جەهەپە ب سیاسه‌تا خوه یا هه‌تا نها ڕێڤه دبه نکاره ببه به‌دیلێ ئاکەپێ، ژ خوه ئەو هه‌ڤکاریا جەھەپێ د گه‌ل ئی پارتیێ کری وه‌ک هه‌ڤکاریا ئاکەپێ و مەهەپێ ب خوه یه. ژبەر ڤێ یه‌کێ ژ جەهەپێ و ئی پارتیێ د ڤێ ڕه‌وشێ دا تشته‌ک ده‌رناکه‌ڤه. لێ ئه‌گه‌ر جەهەپە خوه بگوهه‌رە، تفاقا کو ل گه‌ل ئی پارتیێ هه‌یە بده ئالیه‌کی، گوهه‌رتنێن هه‌تا وه‌ک ئیرۆ ئاکەپێ د ده‌ربارێ پرسا کورد ده کری بپارێزه و سه‌رڤه ژی پرۆژه‌یه‌ک ڕادیکال ژ بۆ پرسا کورد ئاشکه‌ره بکه و بکاربه ڤێ یه‌کێ ب خه‌لکێ بده فامکرن، دێ شانسێ کو جەهەپە ببه به‌دیلێ ئاکپێ گه‌له‌کتر ببه و هینگێ به‌دیله‌ک باش ژی دکاره ده‌رکه‌ڤه هۆلێ.
لێ هه‌تا جەهەپە ستاتوپەرست به، ب چاڤه‌ک که‌مالیست پرسا کورد بنێره و هه‌روه‌ها هه‌تا کو چه‌پێن نه‌ته‌وی د ناڤا جەهەپێ دا ده‌ستهلاتبن چ جارا نابە به‌دیل و به‌ر ب هه‌رفاندنه‌کێ ڤه دچە.
ژ خوه نها پرانی تێ گۆتوبێژ کرن کو، ئیحتمالا به‌دیلێ ئاکەپێ و ئه‌ردۆگان جاردن دێ ژ ناڤا ئاکەپێ ده‌رکه‌ڤه، ئیحتیمالەك گەلەكە. ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ یه‌ک ببه ل ترکیێ هێدی به‌حسا گه‌له‌ک ئالیێن سیاسی ناھێت کرن. موخاله‌فه‌تا ئاکەپێ و ئه‌ردۆگا د دو جهان دا یه، ئاکەپەلیێن ده‌رڤه مایین و یێن هێشتا د ناڤا ئاکەپێ ده نە. هه‌ردو ئالی ژی د ناڤا کۆئوردناسیۆنه‌کی ده کار دکن.
نها به‌حسا دامه‌زراندنا دو پارتیێن نوو تێ کرن. هه‌لوه‌ستا ئه‌ردۆگان ل هەمبه‌ر وان گه‌له‌ک تونده. ھەر ژ نئھا ئاشكەرا یە كو ئەگەر ئەڤ هه‌ردو پارتیێن نوو بێنه دامه‌زراندن ،دێ ڕاستی گه‌له‌ک ئاسته‌نگیان وه‌رن، ژ خوه ژ نهاڤه ئالی باباجان ب تۆهمه‌تا پشتگریا فه‌تۆ تێ تاوانبار کرن و ئحتماله‌ک مه‌زن ژی دێ ده‌ربارێ وی ده دۆزه‌ک بێ ڤه‌کرن. یانی ئاکەپ و ئه‌ردۆگان زوو ب زوو ڕێ نادن پارتیێن نوو بھێن ئاڤاكرن. ژ به‌ر کو ترسا ئه‌ردۆگان نه‌ژ جەهەپێ یه، ترا وێ ژ ناڤا وێ بخوەیه.
مخابن ده‌ما ئه‌ڤ پرس ل ترکیێ تێنه گۆتوبێژ کرن، به‌حسا پرسا کورد ناھێت کرن. ئه‌ڤ یه‌ک ژی دده نیشاندان کو خوه‌دیێ ڤێ پرسێ، خوەدیێ پرسا كورد، د قادا سیاسی ده نینە. یێن ب ناڤێ کوردان ژی حه‌ره‌که‌ت دکن ، ژ ترکا پتر خزمه‌تا ترکیه‌بوونێ دکن. ب گۆتنه‌ک دن هەدەپێ د ڤێ قۆناغێ دا و ب ڤێ سیاسه‌تا خوه، ژ بۆ ئه‌نته‌گره‌یا کوردا ترکیه‌بوونێ ڤه خزمه‌تا هه‌ری مه‌زن دکه و ژ بۆ کو پرسا کورد ب ئاوایه‌ک ڕاسته‌قێنی بکه‌ڤه ڕۆژه‌ڤا سیاسی دا ئاسته‌نگه‌ک بنگه‌هینه.
گه‌لۆ ده‌ما مرۆڤ ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ د پەنجەرا کوردستانی را پرسێن هه‌یی و ڕه‌وشا سیاسی بنرخینه، دێ چ گوهه‌رتن چێببن؟ ژ به‌ری هه‌ر تشته‌کی چ پارتییا هه‌یی و چ پارتیێن نوو بێنه دامه‌زراندن مه‌جبور دبن ب ئاوایه‌کی پرسا کورد بێخن ڕۆژه‌ڤا خوه دا. ژ ئالیه‌ک دن ڤه دڤێ کورد گه‌له‌ک ڤه‌کری هه‌ولبدن کو، پرسا کورد و پەکەکێ ژ هه‌ڤ جودا بکن و ل دژی ڤێ یه‌کێ کامپانیایێن گرینگ ل داربێخن. کێم زێده ئه‌گه‌ر هه‌رکه‌سه‌ک ژ ئالیێ خوه ڤه ڤێ یه‌کێ بکه، دێ گه‌له‌ک تشت ھێسانتر ببن .
کورد دڤێ ل گۆرا به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه یێن نه‌ته‌وی ئالیێن سیاسی ل ترکیێ بنرخینن و ببن خوه‌دی هه‌لوه‌ست. هه‌ر بوویه‌ره‌ک ببه ، گه‌ره‌ک مرۆڤ بنێره کا گه‌لۆ به‌رژه‌وه‌ندیا ته‌ڤگه‌را کورد د ڤێ بوویەرێ دا چیه و زه‌ره‌ر چیه. دڤێ ئه‌ڤ یه‌ک ژ بو کوردا ببه وه‌ک پیڤانه‌ک. ژ به‌ر کو کورد دۆزا مافێن خوه یێن ڕه‌وا دکن.
2019.07.10
دارا بیله‌ک
