تفاق دگەل كێ
پارتیا جڤاكا دەموكراتیك (هدپ) ژ بۆ هلبژارتنێن هه‌رێمی، ل باكورێ كوردستان، له‌یزتکه‌ک سیاسی دله‌یزه. به‌رپرسێن هدپێ بانگا هه‌ڤکاریێ ژ بۆ هلبژارتنێن هه‌رێمی دکن. هه‌تا نها هنده‌ک جڤین ل گه‌ل هنده‌ک ئالیێن کورد هاتنه چێکرن. یانی هنده‌ک پارتی ته‌ڤلی جڤینا بوونه.
ژ به‌ری هه‌ر تشته‌کی د هلبژارتنێن ۲۴ حزیرانێ ده، یێن پارلامەنتۆیا تركیێ، ۵ ئالیێن کوردستانی د ناڤا خوه ده تفاقا کوردستانی ژ بۆ هلبژارتنا ئاڤا کربوون. ل گه‌ل هدپێ ل هه‌ڤنه‌کرن یان ژی هدپێ گوه نه‌دا وان . لێ یا ڕاست فه‌رمان ژ قه‌ندیل هات و ئه‌و هه‌ڤکاری پێکنه‌هات. ژ به‌ر کو قه‌ندیل ب زمانه‌ک زه‌لال دا خوویاکرن کو هدپ ل گه‌ل ئالیێن کورد هه‌ڤکاریان ناکه.
د وێ ده‌مێ ده تفاقا کوردستانێ داخوویانیه‌ک ده‌رخست و دا خوویاکرن کو، دێ تفاقا کوردستانی هه‌تا هلبژارتنێن هه‌رێمی به‌رده‌وام به. ڕاستی ئیرۆ نایێ زانین کو ئه‌ڤ تفاقا کوردستانی به‌رده‌وامه، یان تێکچوویه. د ڤێ ده‌ربارێ ده تشتەك نەدیارە.
ژ ئالیه‌ک دنڤە پارتیێن ته‌ڤلی جڤینێن هدپێ دبن، ئه‌گه‌ر تفاقا کوردستانی به‌رده‌وام به، ژ بۆ چ ب سه‌رێ خوه ته‌ڤلی جڤینا دبن. ژ خوە ئەگەر ئەو تفاق تێکچووبه گه‌ره‌ک ڤێ یه‌کێ ژ ڕایا گشتی ره بدن خوویاکرن.
هاک-پارێ د ده‌ربارێ هلبژارتنێن هه‌رێمی و تفاقا ل گه‌ل هدپێ ده داخوویانیه‌ک دا و سه‌رۆکێ هاک-پارێ (ڕه‌فیق کۆچ) د ڤێ ده‌ربارێ ده دبێژه: سیاسه‌تا ئه‌م ڕێڤه دبن و یا هدپ ڕێڤه دبه نه وه‌ک هه‌ڤن. ئه‌م سیاسه‌تا هدپێ یا د ده‌ربارێ پرسا کورد ده ڕاست نابینن. ژ بۆ ڤێ یه‌کێ مه گۆت ئه‌م ل گه‌ل هدپێ گۆتوبێژێ ناکن.
ژ ئالیه‌ک دن هه‌تا نها پارتیا ازادیا كوردستانێ (پاک)ێ داخوویانیه‌ک د ڤێ ده‌ربارێ ده به‌لاڤ کریه و دبێژه: د ده‌ربارێ هلبژارتنێن هه‌رێمی یێن کو د ۳۱ێ ئادارا ۲۰۱۹ێ ده دێ ل چێ ببن، سیاسه‌تا پاکێ زه‌لاله. پاک دبێژه، ئه‌م دخوازن ب بەربژێرێن سه‌ربخوه به‌شداری هلبژارتنێن هه‌رێمی ببن. ژ به‌ر ڤێ یێکێ ژی پاک به‌شدارییا جڤینا ۲۰ێ جۆتمه‌هێ ژی، یا ۲۷ێ جۆتمه‌هێ ژی یا ژ ئالییێ هدپێ ڤه هاتییه ئۆرگانیزه کرن نه‌بوو.
پاک دێ هه‌ول بده کو ل گه‌ل پارتییێن سییاسی یێن کوردستانی، ده‌زگه‌هێن سڤیل و شه‌خسییه‌تێن ئه‌تنیک، ئۆلی ،مه‌زهه‌بی ، جڤاکی یێن د جڤاتێ ده جیهه‌کی وان یێ ب ڕوومه‌ت هه‌نه ، پلاتفۆرما بەربژێرێن سه‌ربخوه یێن وه‌لاتپه‌روه‌ر و ده‌مۆکرات بێ ئاڤا کرن و ب ڤێ پلاتفۆرمێ ئه‌م ب نامزه‌دێن سه‌ربخوه به‌شداری هلبژارتنێن هه‌رێمی ببن.
پاکێ سیاسه‌تا خوه زه‌لال کریه، د داخوویانیا پاکێ ده ژی دخوه‌یێ کو تفاقا کوردستانی یا هلبژارتنا ب ئاوایه‌کی تێک چوویه.
هه‌ڤسه‌رۆکا هدپێ په‌روین بولدان د داخوویانیه‌ک یا خوه ده به‌حسا جڤینا ل گه‌ل ئالیێن دن ڕه دکه و سیاسه‌تا هدپێ د ده‌ربارێ تفاقا هلبژارتنا ده دیار دکه. بولدان دبێژه: وه‌که تێ زانین هدپێ ب پارتییێن کوردستانی ڕه د هلبژارتنێن ۲۴ێ حزیرانێ ده تفاقه‌که به‌رفره‌ه نکاریبوو پێک بینه. لێ د هلبژارتنێن هه‌رێمی ده دڤێ ئه‌م ڤێ تفاقێ پێک بینن. د ۲۰ئێ ڤێ مه‌هێ دێ ب نوونه‌رێن ڤان پارتییان ڕه جڤینه‌که مه پێک بێ. ئه‌ڤ تفاق ژ بۆ مه گه‌له‌ک گرینگه. دڤێ ئه‌ڤ یه‌ک نه به‌س وه‌که تفاقه‌که هلبژارتنێ بێ دیتن. لێ دڤێ هه‌روه‌ها ب په‌رسپه‌کتیفا یه‌کتییا نه‌ته‌وی ئه‌م ڤێ یه‌کێ بنرخینن.
گه‌لۆ ژ ۲۴ هه‌زیرانێ هه‌تا نها چ بوویه کو بولادان ڤێ ئاخاڤتنێ دکه؟ بولدان دڤێ ڤه‌کری بکاربه به‌حسا سه‌ده‌مێن پێکنه‌هاتنا تفاقێ ۲۴ئێ حزیرانێ ده بکه، پشتره ئیرۆ داخوازیا تفاقێ ژ بۆ هلبژارتنێن هه‌رێمی بکه. ئه‌تیکا سیاسی ڤێ ڕێیێ دده پێشیا مرۆڤ.
ل ڤێ ده‌رێ دو پرس ده‌ردکه‌ڤن هۆلێ.
یه‌ک ژی ئه‌وه کو هه‌ر پارتیا کوردستانی ته‌ڤلی جڤینێن هدپێ ببن دڤێ ژ بولدان بپرسن، هون وه‌ک هدپێ خوه پارتیه‌ک کورد نابینن. باشه پارتیه‌ک کو خوه وه‌ک پارتیه‌ک کورد و کوردستانی نه‌بینه ب چ واته‌یێ به‌حسا“ یه‌کتیه‌ک ب په‌رسپه‌کتفێن نه‌ته‌وی“ دکه؟
دویه‌م دڤێ ژ بولدان بێ پرسین کو، سیاسه‌تا قه‌ندیل د ده‌ربارێ تفاقێ ده چیه؟ هون دکارن ب ئینسیاتیفا خوه بریارێ بگرن و ژ ده‌رێ سیاسه‌تا قه‌ندیل ل گۆرا سیاسه‌ته‌ک له‌گال و سڤیل وه‌ک هدپێ بریاره‌ک ئازاد بدن؟
هه‌تا کو هدپێ به‌رسڤا ڤان هه‌ردو پرسان نه‌دە تو هه‌ڤکاری ل گه‌ل ئالیێن کوردستانێ پێکنایێن و ئه‌گه‌ر ب هنده‌ک ئالیان ڕه هه‌ڤکاریه‌ک چێببه ژی ئه‌و دبه له‌یزتکه‌ک یا هدپێ.
ئه‌ڤ مانوڤەرێن سیاسی یێن هدپێ گه‌له‌ک جارا هاتنه دیتن. ژ هه‌رکه‌سه‌کی بێهتر ئالیێن کوردستانی ڤێ دزانن، ژ به‌ر کو هدپێ گه‌له‌ک ئانیه سه‌رێ وان. چ جارا هدپێ ب مه‌ژیه‌ک کوردستانی ل گه‌ل ئالیێن دن یێن کورد ڕوونه‌نشتیه و ئه‌و چ جارا ب جدی ژی نه‌گرتنه.
هدپ بکاربه ده‌وسا پارتیێن مارژنالێن چه‌پ ل سه‌ر خه‌ته‌ک نه‌ته‌وی ل گه‌ل پارتی و ئالیێن کوردستانی ل سه‌ر پره‌نسبێن نه‌ته‌وی هه‌ڤکاریا بکه گه‌له‌کی باشه. هدپ بکاربه ب ئیرادا خوه ته‌ڤبگه‌ره هێژا باشتر دبه.
هدپ خوه وه‌ک پارتیه‌ک کورد بناسینە و ل سه‌ر خه‌ته‌ک نه‌ته‌وی ل گه‌ل ئالیێن دن یێن کورد ته‌ڤبگه‌ره هێژا باشتره.
28.10.2018
نووچه/ئەنالیز
ن.فرات
