جەھەپە و پرسا كورد
جەھەپە یا کو د ده‌ربارێ مژارا کورد دا هه‌تا ئیرۆ که‌ڕ و لال و کۆر بوو، ڤێ داوییێ ده‌ست ژ تایا مرنێ هشیار بوو و به‌حسا مژارا کوردان کر. جەھەپە، ب ڤێ هه‌لوه‌ستا خوه و ل گۆر ناسنامه‌یا خوه یا سۆسیال ده‌مۆکرات وێره‌کییه‌ک دا پارتییێن ئۆپۆزسیۆن و دیوارێ ترسێ هلوه‌شاند. به‌لکی ژی د دیرۆکا خوه دا، د ده‌ربارێ ده‌مۆکراسییێ دا جەھەپێ ئه‌وقاسی ب وێره‌کی هه‌لوه‌سته‌ک نیشان نه‌دابە.
جەھەپە، د ناڤبه‌را 4-6 ێ ئیلۆنێ ده ب شاندەیەكا بلند سه‌ردانا سه‌رۆکاتییا ده‌وله‌تا فه‌ده‌رال یا کوردستانێ کر. دیارە د ڤان هه‌ڤدیتنان دا مژارا کورد هاتیه ڕۆژه‌ڤێ و ژ بۆ به‌رده‌وامییا هه‌ڤدیتنان لهه‌ڤھاتن ھاتیە كرن. پێڤاژۆ ب ئاوایه‌کی ئه‌رێنی دچە. ژ بۆ هه‌ڤدیتنێن گه‌له‌مپه‌ری ژی مه‌جلیسا ترکیێ هاتیه ده‌ستنیشانکرن. ئه‌ڤ پێشکه‌تنه‌ک پر و پر گرنگه.
نها دۆر هاتیه (جەھەپە، هەدەپە، سه‌رۆکاتییا ده‌وله‌تا فه‌ده‌رال یا کوردستانێ) ته‌مامێ پارتییێن کو نوونه‌رێن وان د مه‌جلیسێ دا هه‌نه ته‌ڤلی پێڤاژۆیێ ببن. پشترا ژی ترک و کوردێن کو ب ئه‌رێنی ل پێڤاژۆیێ دنێرن ته‌ڤلی پێڤاژۆ و هه‌ڤدیتنان ببن.
د ناڤ ڤێ هه‌ڤکۆمێ دا پەکەکە دڤێ هه‌به. لێ، ب فکر و ئارمانجا “هه‌ڤدیتنێن ئیمرالییێ، هه‌لکه‌فتا ئۆسمان ئۆجالان، كەنالێن کوردی و ده‌زگه‌هێن کو ب ته‌نێ خزمه‌تێ ژ ده‌ڤه‌ره‌کێ ڕه دکن” به‌شدار نه‌بن.
هوون دخوازن ئه‌م مژارێ پچه‌کی ڤه‌کن.
ڕێڤه‌برێ گوندی و چه‌پگرێ هه‌ری سۆسیال ده‌مۆکرات “کارائۆگلان” ب خوه ژی د هه‌موو ژیانا خوه دا گۆتنا کورد ب کار نه‌ئانی. ژ به‌ر ڤێ، وێ ده‌مێ من گۆتبوو کو پارتییا نیژادپه‌ره‌ست یا نۆروێچێ (فره‌مسکرتتسپارته‌ر) ژی ژ بوله‌ند ئه‌جه‌ویت چه‌پتره. هه‌گه‌ر جەھەپە ژ وێ خالێ هاتبه ئاستا ئیرۆ ژ بۆ من پێشکه‌تنه‌ک ئه‌رێنی و گرنگه. شکاندنا زنجیرێن کو ل به‌ر ده‌مۆکراسییێ ئاسته‌نگن، هلوه‌شاندنا دیوارێ ترسێ، د مژارا کورد و کوردان دا خوه‌دی ئینسییاتیفبوون و نامزه‌تییا جەھەپە ژ بۆ ده‌مۆکراسییا هه‌رێمێ پر گرنگه. باشدیتنا ڤێ پێڤاژۆیێ و دوورکه‌تنا ژ ئاخاڤتنێن تووژ ژ بۆ هه‌موو پارتییێن مخالف گرنگه، ده‌ستپێکرنا هه‌ڤخه‌بات و پێڤاژۆیه‌ک نوو ژ بۆ ده‌مۆکراسییا هه‌رێمێ هێژا یه.
بێگومان ده‌مۆکراسی دێ ئاڤاهییه‌ک زوا پێک نه‌ینه. ڤاژاییا وێ، دێ ب خوه ڕا گه‌شکرنه‌کا ئابۆری، چاندی، هونه‌ری و سیاسی ژی ب خوه ڕا بینه. ئه‌ز هێڤیدارم ته‌ڤگه‌را سۆسیۆ-ئێکۆنۆمیک کو د ناڤ هه‌ڤ دا یه، پێڤاژۆیه‌ک ژ شه‌ر و په‌ڤچوونان دوور، بێیی پچووکخستن و جوداکرنا کو هه‌رکه‌س کاربه ب ناسنامه‌یا خوه ته‌ڤلی پێڤاژۆیا یه‌کیتییێ ببه، بده ده‌ستپێکرن.
هوون دخوازن ئه‌م ولۆ ده‌ست پێ بکن. برێز ئه‌ردۆگان و باخچه‌لی ڕاست دبێژن. “پرسگرێکا کورد نینە”. و پێ ڤه‌دکن: ” ب برایێن مه یێن کورد ڕا پرسگرێکێن پچووک هه‌نه. ب ده‌ستوورا خوه‌دێ (هه‌رده‌م خوه‌دێ ته‌ڤلی دکن و دکن شریکێ کرێتییێن خوه) ئه‌مێ وان پرسگرێکان د ده‌مه‌ک کورت دا چاره‌سه‌ر بکن”.
ئه‌و ب خوه ژی ژ گۆتنێن خوه باوه‌ر ناکن.
به‌لێ، پرسگرێکا کورد و کوردان نینە. ئانگۆ، یێن کو پرسگرێکان دئافرینن نه کوردن. لێ تشته‌کی دن هه‌یه! د پێڤاژۆیا دیرۆکا هه‌ری نێزیک یا کوردان دا ژ ئالیێ ترک، عه‌ره‌ب و عه‌جه‌مان ڤه پرسگرێکا داگیرکرنا مافێ نه‌ته‌وی هه‌یه. ئه‌ڤ ده‌وله‌تێن کو ئه‌ز به‌حسا وان دکم، ژ به‌ر نکارن ده‌ست ژ داگیرکرنا مافێ نه‌ته‌وا کورد بەردن، پرسگرێکا داگیرکرنێ هه‌یه و ناڤێ “پرسگرێکا کورد” ل ڤێ یه‌کێ دکن. ب ڤی ئاوه‌یی ئالۆزییا هه‌ری مه‌زن دکن. ئه‌ڤ ژی نه به‌سه، وه‌که کو کورد پرسگرێکان ده‌ردخن دکه‌ڤن ڕه‌وشا “هه‌م زۆردار و هه‌م سووجدار” و ناکۆکی، وێرانی و شه‌ر به‌رده‌وام دکن.
تشتێ کو خوه پێ شا دکن و قنیاتا خوه پێ ئانینه ئه‌ڤه: وان چو سووجێن دیرۆکی نه‌کرنه؛ خاک و وه‌لات داگیر نه‌کرنه، زخت و زلم نه‌کرنه، لێ کوردێن بێئاقل سه‌ری هلدانه، بوونه ته‌رۆریست! گاڤا کورد ژ نه‌دیتی سه‌ری هلددن و دبن ته‌رۆریست، مافێ ترکان یێ زخت و زلمێ، بۆمبه‌بارانکرن و شه‌ر ئافرییه! ژ ده‌رڤه‌یی وان، هه‌تا ئیرۆ ل دنیایێ که‌سی باوه‌ری و یه‌قینی ب ڤێ هشمه‌ندییێ نه‌ئانییه، که‌سی ئه‌و جددی نه‌گرتیه. پرسگرێکا کو ناڤێ کورد لێ دکن لێ ئه‌ساسه‌ن پرسگرێکا داگیرکرنێ یه هه‌تا ئیرۆ به‌رده‌وام کریه. ئنسان شه‌رم و فه‌دی دکه لۆ! ژ بوله‌نت ئه‌جه‌ویت ئێ هه‌ری چه‌پ و سۆسیال ده‌مۆکرات بگرن هه‌تا ب ئیرۆ، هوونێ ژ زمانه‌کی کو ل ترکیێ 25 ملیۆن و ل هه‌ر چوار پارچه‌یێن کوردستانێ 50 ملیۆن کورد پێ داخڤن ڕا بێژن “زمانه‌کی نه‌ناس” و د به‌لگه‌یێن دادگه‌ه و مه‌جلیسێ ده ئینکارا زمانێ کوردی بکن. پشتره ژی هوونێ بێژن کورد ته‌ڤلهه‌ڤییان و بێئارامییێ چێدکن و دبن ته‌رۆریست.
هه‌که کورد ژ ترکان ڕه بێژن “پرسا ترک نینە” و ژ ترکی ڕا ژی بێژن “زمانه‌کی نه‌ناس”، دێ ترکێن وه‌لاتپارێز چ بێژن گه‌لۆ! یان دێ وه‌ک به‌رخکان ل مالێ ڕوونێن و ب دارێ زۆرێ کوردی هین ببن؟ یان ژی!؟
ئه‌ز به‌حسا سیاسییێن کو ئه‌ڤ ڕه‌وش ژ خوه ڕا کرنه بنگه‌ھ ناکم، به‌حسا سیاسه‌ت و ڕانتێن وان یێن ئابۆری ناکم. زارۆک ژی ڤێ ڕه‌وشێ دزانن. تێ زانین کو ئه‌ڤ که‌س ژ ڕانتا نارکۆتیک، چه‌ک، ده‌رمان و قاچاخچیتییا مرۆڤان خوه نادن ئالی.
ژ به‌ر ڤێ یه‌کێ ئه‌م ڤێ هه‌لوه‌ستا جەھەپە پر گرنگ دنرخینن، هێژا دبینن.
ب کورتایی؛ ئه‌م دبێژن هه‌که ئه‌م ڕوونێن، ب ئازادی، یاسایی، ده‌مۆکراتیک و د شه‌رتێن وه‌کهه‌ڤی دا بوون و نه‌بوونان ل به‌ر چاڤێ جڤاکێ باخڤن دێ گه‌له‌ک پرسگرێک چاره‌سه‌ر ببن. چاره‌سه‌ر نه‌بن ژی ب کێمانی دێ فکر و هه‌لوه‌ستا هه‌رکه‌سی ده‌رکه‌ڤه هۆلێ.
خالا ده‌رکه‌تنا ڕێ دڤێ ئه‌ڤ به. ده‌وله‌ت دڤێ به‌رپرسیاری و ئینسییاتیفێ بگره، وه‌کهه‌ڤ، ئادل، ئازادیخواز، ڕێزدارێ مافێ مرۆڤان و ب هه‌لوه‌سته‌ک نه دژمنانه ده‌ست ب پێڤاژۆیا ئاشتییێ بکه. جەھەپە ب ڤێ ئه‌رک و هه‌لوه‌ستا خوه دڤێ ببه هێڤییا پاشه‌رۆژێ.
هه‌موو ئالی و ته‌ره‌ف ل گۆر ده‌رفه‌تێن خوه دڤێ پرالی بن. هه‌تا ب که‌سایه‌تان ژی دڤێ ته‌ڤلی ڤێ پێڤاژۆیێ بێن کرن. ئه‌ڤ هه‌لوه‌ست هه‌م دێ خزمه‌تێ ژ پرسگرێکا ده‌مۆکراسییێ ڕا بکه، هه‌م ژی دێ پرسگرێکا پاشدا‌دایینا مافێن داگیرکری چاره‌سه‌ر بکه.
یانی، جەھەپە، ئی پارتی، هەدەپە، ده‌وله‌تا فه‌ده‌رال یا باشوورێ کوردستانێ و هێزێن ده‌مۆکراتیک ئێن کورد و ترک ( کۆمه‌ل، سه‌ندیكاه، وه‌قف، پارتییێن سیاسی یێن کو نه‌که‌تنا مه‌جلیسێ) ب ده‌مێ ڕا دڤێ داخلی ناڤ پێڤاژۆیێ بێن کرن.
دڤێ جهێ ڤێ یه‌کێ ژی مه‌جلیسا ترکیێ به. ژ وێرێ دڤێ ده‌ست پێ کرن و ل ته‌ڤاهییا وه‌لات به‌لاڤ ببه. مژارا یه‌که‌م یا کو بێ فێهمکرن تێگهشتنا واته‌یا ده‌مۆکراسییێ و لهه‌ڤکرنا ڤێ بابه‌تێ یه
