کامیران حاجو، بەرپرسێ پەیوەندیێن دەرڤە یێ ئەنەکەسێ، د هەڤپەیڤینەکا خوە دا دگەل مالپەرا رۆژەڤاکورد بەحسا رەوشا سووریا پشتی رووخاندنا رژێمێ و رەڤینا ئەسەد دکە. حاجو د ڤێ هەڤپەیڤینا خوە دا ب تایبەتی رەوشا رۆژاڤایێ کوردستانێ دنرخینە و ل سەر مژارێن مینا: هەڤدیتنێن پەیەدێ و ئەنەکەسێ، دیالۆگا ب شامێ را، رۆلا ترکیێ ل سەر سووریێ ب گشتی و رۆژاڤایێ کوردستانێ ب تایبەتی، هەولێن ئەمریکا و فرانسایێ ژ بۆ لهەڤکرنا ئالیەن سیاسی یێن کورد و گەلەک پرسێن دن رادوەستە.
ڕۆژه‌ڤاکورد: ڕۆلا ئه‌نه‌که‌سێ د سوریا نوو دا چیه؟ پشتی ڕووخاندنا ئه‌سەد پرۆژه‌یا وه ژ بۆ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دێ چه‌وا‌به؟
کامیران حاجۆ: د ڤێ ڕه‌وشا نوو دا، دو ڕۆلێن ئه‌نەکەسێ هه‌نه. یه‌ک ژێ ل سه‌ر ئاستا سووریا ب گشتی یه و یا دی ل سه‌ر ئاستا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ یه. هه‌ردوو ڕۆل ژی هه‌ڤوودن ته‌مام دکن.
ل سه‌ر ئاستا سوریێ ب گشتی ئارمانج ئه‌وه کو، مافێن مله‌تێ کورد یێن ڕه‌وا د سووریا نوو دا ته‌سبیت بکه. پشتی ڕووخاندنا ڕژێما سووری، ڕه‌وشه‌کا نوو په‌یدا بوویه وه‌که کو تێ زانین ئه‌نەکەسە به‌شه‌ک بوو ژ ده‌ستیه‌یا دانووستاندنان یا ڕکبه‌ریا سیاسی سووری، هه‌روه‌ها به‌شه‌ک بوو ژ ئیتلافا سووری، د ڕێیا وان دا ژی به‌شه‌ک بوو ژ کۆمیته‌یا نڤیساندنا ده‌ستوورێ، و پرۆسێسا چاره‌سه‌ریا سیاسی یا کو ل گۆری بریارا ۲۲٥٤ یا نی کۆ سالا ۲۰۱٥ئان ده‌ر چووبوو.
لێ نها و د ڤێ ڕه‌وشا نوو دا نه دیاره ڕۆلا وێ بریارێ دێ چبه. ئه‌ڤ یه‌ک دێ باندۆرا خوه ل ڕکبه‌ریێ ب گشتی بکه، و د ناڤ دا ئه‌نەکەسە ژی.هه‌رحال ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ بریار خوه‌دی ڕۆل به پشتی هنده‌ک گوهه‌رتنان د ناڤه‌رۆکا وێ دا ژ خوه باشه. یان نا دڤێ ئه‌نەکەسە ب سه‌رێ خوه ته‌ڤگه‌رێ بکه ژ بۆ کۆ خوه و پرسا کوردی ل سه‌ر نه‌خشا سیاسی ته‌سبیت بکه.
د ڤێ قۆناخا نوو دا، ل گه‌ل پەیەدێ ژ بۆ هه‌ڤکاریه‌کێ خه‌باته‌ک هه‌یه؟
ته‌ڤگه‌ره‌ک باش ژ ئالیێ فرانسیان و ئه‌مریکانان هه‌یه ژ بۆ هه‌ڤکاریێ و جاره‌که دن ڤه‌ژاندنا دیالۆگێ. ئه‌م ژی ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن مله‌تێ کورد و پاشه‌رۆژا وی ڤێ گاڤێ باش دبنن. و ئاماده‌نه.
لێ پر گرنگه کۆ پەیەدە و هەسەدە داخوویانیه‌کی بدن و تێ دا دیار بکن کۆ ئه‌و دووری پەکەکێ نه. ئه‌ڤ یه‌ک ئه‌رکێ ئه‌مریکا و فرانسا هێسانتر دکه ژ بۆ نه‌هێلن ترکیه ئێریشه‌کی له‌شکه‌ری ببه سه‌ر ڕۆژاڤایێ کوردستانێ. پێوسته کو هێدی ئه‌و هێز د چارچۆڤەیا به‌رژه‌وه‌ندیێن کوردێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دا ته‌ڤبگه‌رن و وان نه‌کنه قوربانێ بریارێن چه‌وت.
د ڤێ قۆناخا نوو دا، ل گه‌ل پەیەدێ ژ بۆ هه‌ڤکاریه‌کی خه‌باته‌ک هه‌یه؟
دڤێ کاربن ژ به‌ر ئه‌ڤ مژاره‌که مان و نه‌مانا پرسا کوردی یه ل سووریێ. ئه‌م دزانن زەحمەته لێ دڤێ ببه.
ب سالانه کۆ هه‌رتم ژی مه دگۆت، د ڕۆژاڤایێ کوردستانێ د چارچۆڤەیا ناکۆکیێن پەکەکێ و ترکیا دا ب ڕێڤه نه بن و سیاسه‌تێ نه کن و وه‌خت هاتیه کۆ، ئێدی ئه‌ڤ یه‌ک ڕاوه‌سته. گه‌ره‌ک ئه‌و (هتش) وه‌که نموونه بگرن. به‌ری چه‌ند سالان ژ وان هاته خوه‌ستن خوه ژ ئه‌ل نوسرا دوور بێخن. وان ژی ناڤێ خوه گوهه‌رت و داخویانی دان کۆ، چو تێکلیێن وان ب ئه‌ل نوسرا ڕه نینن. ئیرۆ ژی ئه‌م دبینن بێ چه‌وا سوود ژ بریارا خوه گرتن. ئه‌ڤ بریارا وان ژی بوو سه‌ده‌مێ کۆ تێکلیێن وان نه‌هێنی ب وه‌لاتێن خوه‌دی باندۆر ڕه چێبوون و نها دفکرن کۆ وان ژی ژ لیستا تەرۆرێ ده‌رخن.
هه‌ولدانێن ژ دل د ڤی واری دا هه‌نه ژ ئالیێ هێزێن ناڤنه‌ته‌وی و هه‌رێمی ڤه. ڕۆلا کوردستانێ ژی د ڤی واری دا هه‌م گرنگه، هه‌م به‌رچاڤه. ژ خوه ب سالا نه کوردستان ئالیکاریا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ د هه‌می واران دا دکه.
هه‌لوه‌ستا ئیسرائیل د ده‌ربارێ پرسا سوریا نوو و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دا، دێ چبه؟
ئیسرایل ده‌وله‌ته‌که ب هێزه و گرنگه و جیرانێ سووریا یه، لۆما تێ پشبنیکرن کۆ ڕۆله‌کا وێ هه‌بە د پاشه‌رۆژا سووریێ دا. د سه‌ری دا دێ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه بکه ئه‌ساس. و بێ گۆمان ده‌وله‌ته‌کا فه‌ده‌رال دێ د به‌رژه‌وه‌ندیا وێ دا به.هه‌روه‌ها دێ نه‌خوازه سووریا ب هێزێن توندره‌و بێ ڕێڤه‌برن.
گه‌له‌ک داخوویانی ژ ئیسرائیل ده‌رکه‌تنه دبێژن کۆ ئه‌و دێ پشگریا کوردان و درووزان بکن. لێ کورد به‌شه‌کن ژ جڤاتا سووری و ئه‌ڤ جڤات ئیسرائیل دژمن دبینه، لۆما دڤێ کورد ڤێ یه‌کێ به‌رچاڤ بگرن و هه‌ساسیه‌تا کۆ هه‌یی های ژێ هه‌بن. یان نا د شوونا ئالیکاریێ، ئه‌ڤ دکاره زه‌ره‌رێ بده. ئه‌و ژی ژ ئالیێ خوه ڤه چ دکن ژ بۆ ئارمانجێن خوه دکن و ئه‌و ئارمناجێن وان د خزمه‌تا کوردان دا بێ یان نا ئه‌و تیشتک دی یه.
پشتی ده‌رکه‌تنا ئه‌سەد ژ سوری چ پێوه‌ندیه‌ک وە ب ئامه‌رکایێ را چێبوویه؟ گه‌لۆ ئامه‌رکا ژ بۆ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دێ چ سیاسه‌ته بڕێڤه ببن؟ هوون سیاسه‌تا وان چه‌وا دنرخینن؟
به‌لێ پێوه‌ندی چێبوونه و به‌رده‌وامن. سیاسه‌تا ئه‌مریکا و یه‌کتیا ئه‌ورۆپاطێ د ئه‌ساس دا ل سه‌ر بنگه‌ها شه‌رێ ل دژێ تەرۆرێ بوو، هینا ژی نەدیاره کا دێ بێ گوهه‌رتن پشتی ڕووخاندنا ئه‌سه‌د؟ ممکنه. ژ ئالیه‌ک دی ڤه داخوویانیێن ئه‌مریکا و ئه‌ورۆپایێ ته‌که‌زیێ ل سه‌ر ده‌ستهلاته‌کا مه‌ده‌نی و پرالی ل سووریێ دکن، کۆ تێ دا مافێن ڕه‌وا یێن پێکهاتەیێن مله‌تێ سووری بێنه ناسکرن. وه‌که مه گۆتی داخوازێ ژ ڕێڤه‌به‌ریا پەیەدێ دکن کۆ خوه ژ پەکەکێ دوور بکن. ژ بۆ کاربن ترکیێ ڕازی بکن دا شه‌ر نه‌که.
لێ یا کۆ نه‌دیاره ئه‌وه کا ڕێڤه‌به‌ریا ترومپ دێ چ بکه ژ بۆ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ بکە؟ گه‌لۆ وێ هێزێن خوه یێن له‌شکه‌ری ڤه‌کشینه؟ یا کۆ جار جارا تێ باس کرن. ڕاستیێ دا که‌سه‌ک به‌رسڤا ڤێ پرسێ نزانه و ئه‌گه‌ر تشته‌کی وه‌ها ببه، دێ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ توشی مه‌ترسیه‌کا پر مه‌زن ببه و پاشه‌رۆژه‌کا پر خراب دێ ل پێشیا مه به. لێ هه‌تا نها داخوویانیێن رێڤەبەریا بایدن باشن و پشتگریه‌کێ نیشان ددن.
ژ به‌ری ڕووخاندنا ئه‌سەد ڕۆلێ ڕووسیایێ ل سووریێ دا گه‌له‌ک ب باندۆر بوو. نها ڕووسیا چه‌وا‌نه و هێشتا دێ بکاربه د پێڤاژۆیا نوو دا خوه‌دی گرانیه‌کێ به؟
تێ گۆمانکرن کۆ تشتێن بوویی نه بێیی ڕووسیا بوویه. لێ خوویا یه ل سه‌ر عه‌ردی نه ل گۆر لهه‌ڤکرنێ چێبوو و ژ کۆنترۆلێ ده‌رکه‌ت. دیاره کۆ شکه‌ستنه‌که ژ بۆ ڕووسیایێ. گه‌لۆ تێکلیێن وێ ب پرسا شه‌رێ ئوکرانیا را هه‌یه؟
هه‌رحال دێ ڕووسیا هه‌ول بده کو ب کێمترین زه‌ره‌ر ژ ڤێ ڕه‌وشێ ده‌رکه‌ڤه. نه‌مازه بنگه‌هێن وێ یێن گرنگ ل ڕۆژاڤایێ سووریا هه‌نه. ئه‌ز باوه‌رم دێ ڕه‌وشا ڕووسیا باشتر دیار ببه پشتی کۆ ترومپ ده‌ست ب کار بکه، ممکنه دۆسیا سووریا و ئوکراینا تێکەل ببن د بازارێ دا.
ب کورتی باندۆرا ڕووسیایێ گه‌له‌ک لاواز بوویه، لێ یه‌ک جار تێک نه‌چوویه. ژ ئالیه‌ک دن ڤه هینا زوو یه مرۆڤ باسا ڕه‌وشا سووریا ب گشتی بکه ب وێ ب کوو ڤه بچه.ئه‌ز گۆمان دکم هینا گۆرانکاری دێ ببن و د ڤان گۆرانکاریان دا ژی دێ ڕووسیا هه‌ول بده سوودێ ژێ وه‌ربگرە.
هون سیاسه‌تا ترکیێ یا سووری و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ چه‌وا دنرخینن؟
ترکیه ئیرۆ گرنگترین ده‌وله‌ته د پاشه‌رۆژا سووریا دا. ژ به‌ر ڕه‌وشا جیۆسیاسی و هه‌روه‌ها وێ ئالیکاری ژ ده‌ستپێکا کریزا سووری دا ب مله‌ت و ڕکبه‌ریا سووریێ ر کر.
سیاسه‌تا وێ ل هەمبه‌ر ڕێڤه‌به‌ریا پەیەدێ د چارچۆڤەیا سیاسه‌تا وێ یا ل هەمبه‌ر پەکەکێ دا بوو. مخابن پەیەدە ژی د ڤێ یه‌که دا هاریکار بوو.
ئه‌نەکەسە به‌شه‌ک بوو ژ ڕکبه‌ریا سیاسی یا سووری و د وێ چارچۆڤەیێ دا تێکلییێن وێ ب ترکیێ را باش بوون و هینا ژی باشن. ستراته‌جیا ئه‌نەکەسێ ئه‌و بوو کۆ دژمنێ مه ل شامێ ڕوونشتیه نه ل جهه‌کی دن و چاره‌سه‌ریا پرسا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دێ ل شامێ به.
لێ مخابن وه‌که من به‌ری نها ژی دیار کر، پەیەدێ به‌رێ مله‌تێ مه ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دا ترکیێ و د چارچۆڤەیا سیاسه‌تا پەکەکێ دا ته‌ڤگه‌ر کر. گه‌له‌ک زرار مه ژ ڤێ سیاسه‌تێ دیت، لێ به‌لکی هینا ژی ده‌رفه‌ت هه‌به کۆ سه‌راست ببه نه‌مازه ل باکور ژی لڤه‌ک بۆ لهه‌ڤهاتنێ هه‌یه.
ئه‌نەکەسە هه‌لوه‌ستا وێ دیاره ژ بۆ مافێن مله‌تێ کورد د پارچه‌یێن دن یێ کوردستانێ، ئه‌و ب هه‌ر ئاوایی پشتگریا وان دکه کۆ مافێن خوه ب ڕێیا دیالۆگ و ڕێیێن ئاشیتیانه ب ده‌ست بخن، ل گۆر شه‌رت و مه‌رجێن وه‌لاتێن کۆ تێ دا دژین.
گه‌لۆ ل گۆرا وه دێ هه‌ڤدیتنا ئۆجەلان و ده‌م پارتییێ باندۆره‌کێ ل سیاسه‌تا پەیەدە/هەسەدە ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ بکه؟
ئه‌ز باوه‌رم دێ بکه، لێ نه دیاره دێ چاوا بە. تێ گۆمانکرن کۆ دو نێرین دێ هه‌بن د ده‌ربارێ بێچه‌ککرنا پەکەکێ دا. ئه‌گه‌ر دو ئه‌نی\تەرەف په‌یدا ببن، دێ یه‌ک پێرا به و یه‌ک ل دژ به. وی چاخی دێ ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ژی وه‌ها به و ئه‌ڤ یه‌ک دکارە نه باش به. هه‌رحال ب هه‌ر ئاوایی دێ باندۆرا دیتنێن ب ئۆجەلان را باندۆرا خوه ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ بکه.
ڕۆژه‌ڤاکورد: سپاسیا وه دکن
حاجۆ: سه‌که‌فتنا وه دخوازم
