سوکەراتۆس گۆتیە: “هەر گاڤا وە دیت سیبەرا مرۆڤێن بچووک یا مەزن دبت، بزانە ڕۆژا وەلاتێ وە یا بەرەڤ ئاڤابوونێ ڤە دچت”
ئەڤا ب ناڤێ بانگێشێ ل کوردستانێ دهێت کرن، ئەز ب خوە ڤێ ب بانگێشە نزانم، تنێ ئەز یێ دژایەتیکرنێ دبینم و ڕەڤین ژ بەرپرسایەتییێ و ڤەشارتنا کێماسییێن خوەیە و خوە شەریفکرنە بۆ بدەستڤەئینانا کورسیکێ، تایبەد هندەک لایەن و هندەک کەسێن ب سیاسەتێ هەژار و بابدەست(مفلس)، پەیامێن توندڕەو و ب بزۆت ژ دەڤی دپەڕن. درووشمێن توندڕەو و نەشارستانی هلگرتینە: (کۆتای پێدەهێنێن، دەی ڕۆخینین، درودەکەن، ئیتر بەسە، هەلویست وەردەگرین، ڕایاندەگرین…) ب دیتنا من دبێژن ڤان گەف نابێژنێ بانگێشە.
ئەڤ درووشمە نە دنوونە، خودانێن ڤان درووشمان ئەڤە هەنە یێن ڤان درووشمان ب کریار بۆ بەرژەوەندییێن خوە ب کاردئینن و خێرەک ژ دەستێن وان نەهاتییە بۆ ملەتی ژ پەیداکرنا ئاستەنگان پێڤەتر د ڕێیا پێشڤەچۆنێ دا، هەر ژ دەستپێکێ ب ڤان درووشمان یێن بۆ مە دسەلمینن کو وان چو بەرنامە و پرۆژەیێن باشتر نینن بۆ خەلکێ کوردستانێ و هیچ پرسەکا نیشتمانی (پرسا کەرکووکێ، پرسا شنگالێ، پرسا تەعریبکرنێ، پرسێن سنۆری، پرسێن هێزا ناڤخوەی، پرسێن زمانی، پرسێن ڤەگەراندنا پەنابەرێن ڕۆژئاڤا و شنگاڵێ، پرسێن پەروەردێ و تەندرۆستییێ، پرسێن خوەشکرنا ژیارێ…) د سەرێ وان دا نینن، دەستهەلات ژی بکەڤت د دەستێن وان دا، ئەز باوەردکم خودانێن گەفان نەشێن چو بکن و چو ژ دەست وان ناهێت دێ مینن ب سەر و ستوێن ئێکودو ڤە، ئەم دترسین ئەڤ پیچا مە مای ژی ژ دەست مە بچت و سەرکەفتی نابن، ئەز بۆچی ڤێ دبێژم یان ژ وان بێهیڤی مە، هەر چەندە ئەز یێ ئازادم بانگێشەیێ بۆ هەر لایەنەکی بکم، لێ ئەڤا ئەز دبێژم نە بانگێشەیە بۆ پارتی دبت د بەرژەوەندییا وان دا بت لێ کەتوارەکە و ڕاستی یە و ئەم هەمی یێن دبینین، ل ڤێرێ نابێژم کا پارتی چ کریە، ژ بەر کو تشتێ وان کربت، ئەرکێ وانایە و ل سەر وان فەرە دڤێت بکن و چو خێرا بۆ خوە ناکن، هەکو بێژم چو نەکریە درەوە، هەکو بێژم هەمی تشت یێ کری دیسان درەوە. بۆ تشتێ وان نەکری هەر هۆکار چ بن (دزی و گەندەلی بت یان ئاستەنگ و بەربەندێن دوژمنێن وان بن، یان ژ پێنەچێبوونا وان بت) لێ ئەز دشێم بێژم هەر تشتێ وان پێ چێبووی یێ کری و هەر تشتێ وان نەکربت دیارە وان پێ چێنەبوویە و تشتێ وان پێچێنەببت، باوەرناکم هیچ لایەنەکێ دی پێچێببت هیڤیا من ئەوە یێ شاشبم، ژ بەرکو پارتی خودان مەزنترین هێزا سیاسی و چەکداری یە، خودان مەزنترین جەماوەرە، خودان درێژترین دیرۆکا سیاسی یە، خودان پترین سەربۆر و تەجرووبەیە، خودان مەزنترین دەستکەفتێن حزبییە، ب ترسترین پارتا سیاسی یە ل سەر دوژمنی، دۆست و دوژمنێن کوردستانێ هیچ هزرەکێ بۆ کوردان ناکن ژ پارتی پێڤەتر، کورت و کورمانج د هەمی واران دا پارتی بهێزترینە.
لەوما دێ ب پشتڕاستی بێژم یا پارتی نەشیای بکت هیچ لایەنەکێ دی پێچێنابت بکت، هەکو ب دەڤی و بلندکرنا درووشمان بت هەمی دشێن هەمی تشتی بۆ کوردستانێ بکن و هیچ کێماسییەکێ ل کوردستانێ نەهێلن، مە کوردان گەلەک دوژمن یێن هەین و کوردێن لاواز ب دەستێن دوژمنان زوو دهێن خاپاندن و دوژمن وان بۆ خوە ب کار دئینن، ل شوونا هوون دەنگێن خوە بدن وان لایەنێن لاواز و خودان درووشمێن بگەف و هەرفتی و دەنگێن وە بهەروە بچن و پووچ و بەلاڤە ببن و چەند سالێن دی کوردان پاشڤە ببن، ب دیتنا من یا باشتر ئەوە هەمی دەنگێ خوە و هێزا خوە هەمییێ کۆمبکن ببن ئێک دەنگ و پارتی چەند یا بهێزە هوون ژی هێزا خوە هەمییێ بدنێ و پارتی بهلبژێرن دا بشێت دەستکەفتییێن کوردان ژ دەست داین بڤەگەرینت ڤە، دا بشێن ژیارا کوردستانێ پێشڤە ببن. بلا مە ئێک پارتا ئێکگرتی و بهێز هەبت گەلەک باشترە ژ دەهـ پارتێن لاواز و بێشیان و پرت و بەلاڤە، باوەربکن هندی مە پارت و بزاڤ پتر هەبن دێ ئاریشەییێن مە ژی پتر بن و چو جار چارەسەر نابن، بۆ نموونە ئەلمانیا هەشتێ و پێنج ملیۆنە خودانا نەهـ پارتان تنێ یە ژ وان ژی گەلەک دهەڤگرتینە هەمی ژی د گەلێک هەڤکارن ب دەستهەلات و ئوپۆزسیۆن ڤە بۆ پێشڤەبرنا وەلاتی، هەرێما کوردستانێ نابت شەش ملیۆن خودانا بیست پارتان پترە و هەمی ژی دژی ئێکن و کاری بۆ نەمانا ئێکودو دکن و ڕێگر و ئاستەنگن د پێشڤەچوونا وەلاتی دا، ل شوونا ڤان هەمی لایەنێن بێ بەرنامە و لاواز بلا مە ئێک یان دو پارتێن ب هێز هەبن و د گەل ئۆپۆزسیۆنەکا ب هێز و خودان وژدان و دلسۆز گەلەک باشترە، نابێژم پارتی باشترینە و یا بێکێماسی یە، لێ بهێزترینە د هەمی واران دا تشتێ وان پێچێببت پارتێن دی پێچێنابت، ژ ناڤبرنا پارتەکا مەزن و بهێز و خودان جەماوەر وەکی پارتی گەلەک بزەحمەتە و قوربانییێن مەزن پێ دڤێن، ل شوونا ئەم بزاڤێن ژ ناڤبرنا وێ بکین، ئەم دشێین پارتی ب ڕەخنەیێن خوە یێن ئاڤاکەر بکین باشترین پارت، هەر لایەنێ بهێت سەر دەستهەلاتێ هەکو ملەت ل پشتێ نەبت، سەرکەفتنێ نائینت، ڕاستە ئەڤا ئەز دبێژم د بەرژەوەندییا پارتی دا یە، لێ پتر د بەرژەوەندیا گشتی و کوردستانێ دایە، بەرژەوەندیا گشتی بۆ من ژ پارتی و هەمی لایەنان گرنگترە.
من چەند تێبینی ل سەر پارتی و یەکێتییێ هەنە وەکی دو حزبیێن دەستهەلات:
ئێکەتی خودان پێنج وەزارەت بوو د ڤێ کابینەیا چووی دا جێگرێ سەرۆک وەزیری ئێکەتی بوو، سەرۆک پەرلەمان و سەرۆک کۆمار ئێکەتیبوون، لێ ئێکەتی وەسان دیاردکت کو هەر کێماسییەکا د کوردستانێ دا هەی پارتی تنێ ژێ بەرپرسە، هەڤبەشییا خوە یا د گەل پارتی ژ بیر دکت و پترییا وان کێماسییان ل وان دەڤەران بوویە یا ئێکەتی لێ حوکمدار. هەر چەندە پارتی خوە ب ڕکابەرا ئێکەتییێ نزانت خوە ب هەڤپشکا وێ دزانت، لێ ئێکەتییێ د بانگێشەیا خوە دا تنێ پارتی کریە ئارمانج، یا ڕاست ڕکابەرێن ئێکەتییێ و یێن ل سەر ئێکەتییێ بترس و باندۆڕ، ئەو پارت و بزاڤن یێن ل سلێمانییێ و هەلەبچە سەرهلداین و هەر ئەو چەقن یێن ژ ئێکەتییێ ب خوە ڤەبووین، ئەون دشێن دەنگێن ئێکەتییێ بۆ خوە ببن (شاسوار، عەلی حەمە سالح و لاهۆر شێخ جەنگی…)نە، لێ سەیرە بۆچی ئێکەتی دژایەتییا ڤان لایەنان هەمییان ناکت ژ پارتی زێدەتر.
شاشییا پارتی کری ئەو بوو د گەل ئێکەتییێ حوکمەت پێکئینای لێ دیارە ژ نەچاری بوو، ئێکەتی ب ئاریشەییێن خوە یێن ناڤخوەی ڤە مژوول بوو و هندی دهاتێ نەشیا ناڤمالا خوە برێکبێخت، ئێکەتی دبن گڤاشتنێن ئیرانێ و شیعەیان ڤە یە چو ژ وان نەدهات بکن و چو ژێ ناهێت ژی، ئێکەتی یێ بێهنا کوردینییێ ژێ بهێت ئیرانێ و شیعا ب دەستێن باڤلی نەهێلاینە د ناڤ ئێکەتییێ دا، لەوما ل ڤێرێ دێ ئێکەتییێ دین لایەکی و ئاماژێ ب پارتی دین، تشتێ پارتی هەتا نهە نەکری یان نەشیاییە بکت و گەلەک فەربوو بکت، ئەرێ ئەم ژ خوە پرسینە کو ئەڤ لایەنێن دی خودانێن ڤان دورشمێن ڕەق وان ل بەرە وان تشتان بکن یان د شیانێن وان دایە بکن؟
بۆ میناک ژ وان تشتێن فەر و پارتی نەکرین:
1ـ پرسێن نیشتمانی و نەتەوەی:
ـ وەکی پێدڤی بەرهنگاری دزییێ و گەندەلییێ نەبوویە.
ـ وەکی پێدڤی هەلویست ل دژی هێزێن ترکی و پێشێلکارییێن وان ل سەر ئاخا هەرێما کوردستانێ وەرنەگرتییە.
ـ هەتا نهە نەشیایە پەکەکێ ڕازی بکت کو هەرێم نەجهێ خەباتا وان یا چەکدارییە و مانا پەکەکێ د ناڤ ئاخا هەرێمێ دا د بەرژەوەندییا ترکیا دا یە.
ـ پرسا تەعریبێ پاشگوهـ ڤە هاڤێتییە و ڕۆژ بۆ ڕۆژێ تەعریب بڤەگرترە، بۆ میناک بیست سال پترە هندەک عەرەب ل دهۆکێ بنەجهـ بووینە، ئێک ب کوردی نائاخڤت، بۆ بیانییێ بڤێت ل کوردستانێ ئاکنجی ببت دڤیابا مەرجێ ئێکێ ئەو با زمانێ کوردی بزانت و ب کوردی باخڤن.
ـ ڕەوشا زمانێ کوردی و پەروەردێ گەلەک بێ سەروبەرە، تایبەت زاراڤێ کورمانجی و دەڤۆکا بەهدینی ئەوا سەردەمێ کلاسیکێن مە زمانێ ئەدەبیاتێ و ڕەوشەنبیران بوو، نهە بوویە دەڤۆکەک کەس تێناگەهیت و هندەک ترانەیێن خوە پێ دکن. نفشێ نوو خوە فێری ئنگلیزییێ و عەرەبییێ دکن و نزانن ب زمانێ کوردی یێ شرین باخڤن یان ب کوردی گازی دایکا خوە بکن. ماموستا نزانت ب ڕێنڤیسەکا دورست بنڤیست، فێرخوازە ل شەشێ ئامادەی و نزانت ب سانەهیترین ڕستە بنڤیست، تەماشەی رێنڤیسا وی بکە ((اس حەشتەدکەم)) نزانت ب دورستی بنڤیست ((ئەز حەز ژ تە دکم)) ئەز دمینم حێبەتی چەوا گهەشتیە ڤێ قۆناغێ؟
ـ هزرا نەتەوەی ڕۆژ بۆ ڕۆژێ لاوازترە و بەرەڤ مرنێ ڤە دچت، ڤیانا وەلاتی د دلێ کوردان دا ساربوویە.
ـ دەربارەی بەغدا، پارتی بۆ خوە پەند ژ بۆرییێ خوە نەوەرگرتینە ب دەهان ڕێکەفتنێن بێ گەرێنتی د گەل بەغدا موهرکرینە و بێی ئەنجام بووینە.
2ـ پرسێن ناڤخوەیی و ئاڤاکرنا جڤاکی:
ـ جڤاکەکێ ڕەوشەنبیر و نفشەکێ نووخواز و هشیار ئاڤا نەکریە.
ـ دادوەری و عەدالەت د ناڤبەرا تەخەیێن جڤاکی دا نینە، بۆ میناک، کورێن ئاغای و بەرپرسی بقەدرترن ژ کورێن هەژار و ڕەوشەنبیران. مەلایێ توندرەو و خەبەربێژ و نەزان بقەدرترە ژ زانای و هزرمەند و هونەرمەندان. دووڤەلانکێن مرۆڤێن پیس و چەپەل ل سەر سۆشیال میدیایێ ب هزاران دووڤەلانکێن هەین و سەد جارکی هندی یێن ڕەوشەنبیر و زانایانن و کەس گوهدارییا زانا و ڕەوشەنبیران ناکت.
ـ پارتی بەرێ خوە دایە سەرۆکهۆز و کەڤنە سەرۆکجاشان و پشت دایە تەخەیا ڕەوشەنبیران و پرسا خوە ب وان ناکت و ناکێشت د ناڤ کارێن رێڤەبەرییان دا.
ـ تەخەیا ڕەوشەنبیران هاتیە بێدەنگرکن و کەفتینە بن گەفێن هندەک مەلایێن نەزان و هندەک گەنجێن پاشڤەمای.
ـ مرۆڤێن دینی ل سەر مینبەران ڕۆژانە، بێرێزییان و گۆتنێن کرێت دبێژن یێ نەموسلمان و ناهێن سزادان و چو دووڤچوون بۆ نینە، لێ دەمێ ڕەوشەنبیرەکی ڕەخنەیەکێ ل وان دگرت دێ کەڤت بەر دادگەهان و هزار بێرێزی دێ پێ هێن کرن.
ـ پشتا خوە ب هۆزێ و ئاغایان و مرۆڤێن دینی گەرم دکت، تشتێ بسەرڤەچووی و یێن ل سەر ڤی دەمی نەگونجن نوو دبنە ڤە.
ـ وەکی پێدڤی ڕێ ل هزرێن پاشڤەمای و هزرێن گەنی نەگرتییە و ڕێ گەلەک دایە مڕۆڤێن دینی یێن توندڕەو و هندەک ژ وان کەسان نهە بەربژارن بۆ پەرلەمانی.
گەلەک خالێن دی یێن هەین لێ هەتا ڤێرێ بلا بەس بن و هیڤییا من ئەوە ئەڤ پەیاما من بگهەت سەرکدایەتییا پارتی و ئەڤ خالێن من دەستنیشانکرین ل بەر چاڤ وەربگرن و وەکی ڕەخنەیەکا ئاڤاکەر ببینن نە وەک دژایەتیکرن.
پرسیارا ژ هەمییان گرنگتر ل ڤێری ئەوە، هەکو پارتی، خودانا خوە و ڤێ هێزا هندە مەزن دهەمی واران دا وەکی مە ل ژۆری ئاماژە پێدای نەشیابت بەرهنگاری ڤان پرسان هەمییان ببت، ئەرێ ئەڤ لایەنێن دی یێن هندە لاواز دێ پێچێبت وێ بکن یا پارتی نەکری؟ یان چەند ژ سەدێ ئەڤ پرسە د سەرێ وان و پرۆژەیێن وان دا هەنە؟ ئەز ب خوە هیچ باوەرناکم ئەڤ پرسە د سەرێن وان دا لڤیبن. خوەزی مە لایەنەک هەبا خوە ل ڤان پرسان کربا خودان لێ هەتا نهە من نەدیتییە کەسێ ئەڤ مژارە ئازراندبن.
ئەرێ ما کوردان تنێ پرسا مووچەیان هەیە؟ ڕاستە مووچە ستوونەکا گرنگ و فەرە بۆ خوەشکرنا ژیارا جڤاکی، لێ ئەڤ پرسێن من ل سەری ئاماژە پێ داین چارەسەرینە بۆ گرێنتیکرنا مووچەیان ژی، لێ لایەنێن مە یێن دی خودانێن درووشمێن بگەف ئەو تنێ مەژییێ خەلکێ ب هاتنا مووچەیان ڤە مژوولدکن و هەر چەندە بۆ موزایدە وان ب خوە ژی گەلەک بزاڤ کرینە پرسا مووچەیێن کوردستانێ چارەسەر بکن و وان ژی پێچێنەبوویە، ئەرێ دێ ژ نوو وان پێ چێبت؟
ب دیتنا من هەمی بلا بێژن پارتی تو خودان هێز و شیانی ئەم دێ ڤێ جارێ ژی دەنگێ خوە دین لیستا تە و شەنسەکێ مەزن دین تە، لێ ب وی مەرجی خوە ل ڤان مژاران بکیە خودان و هەمی شیانێن خوە بکاربینی بۆ بجهـئینانا وان، هەکو تە پێچێنەبوو جارا بهێت دێ تە ب دەنگێن خوە سزادین و ناهێلین ل سەر دەستهەلاتێ.
هەکو هۆسا نەبت ئەز دبینم پێکئینانا حوکمەتا بهێت دێ گەلەک ڤەکێشت و گەلەک یا بزەحمەت بت و سەرکەفتی ژی نابت، ڕەوشا هەرێمێ دێ هێژ کمباختر بت، ئەڤە نێرین و شرۆڤەیا منە یا من گۆتی، هزردکم باشترین چارەیە. یا دی تۆ یێ ئازادی!
