دهمۆکراتیزهکرنا ترکیێ و پرسا کورد
ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ هێزێن کو مافێ کوردا یێن ڕهوا بپارێزن نینن. پارتیێن ترکیێ وهک ئاکەپێ و جەهەپێ و ههموو پارتیێن کو وهک پارتیێن سیستهمێ تێنه ناڤکرن، دهما بهحسا پرسا کورد دکن، پرانی ههولددن کو هندهک تشتا ژ بۆ کوردان بێژن داکو د هلبژارتنان دا دهنگێ کوردا دهستڤه بینن.
گهلهک جارا بهحسا هندهک مافێن چاندی دکن، بهحسا زمانێ کوردی دکن و ههول ددن کو ب ئاوایەکی دلێ کوردا خوهش بکن. لێ چ جارا بهحسا چارهسهریا پرسا کورد نهکرنه، ناکن و وێ نهکن ژی. ژ بهر کو پرسا کورد ژ بۆ وان تشتهک دنه و ژ بۆ کوردێن ل سهر خهتا نهتهوی سیاسهتێ دکن تشتهک دنه. یانی ناڤهرۆکا چارهسهریا پرسا کورد ژ بۆ ههردو ئالیان گهلهکی ژ ههڤدو دوورن.
د دیرۆکا سیاسی یا پارتیێن ترکیێ دا ئهڤ یهک نههاتیه کرن، لێ دهما پیچەك بە ژی بخوازن دهستێ خوه د سهرێ کوردان دا بینن، ئهم وان دبەنە بەر پەرێن ئەسمانا و وهسفێ وان ددن. بێ گومان ههر پارتیهک یا کو گاڤهک ئهرێنی د دهربارێ کوردان دا باڤێژه دڤێ مرۆڤ ب ئهرێنی پێشوازیێ لێ بکه. لێ مرۆڤ وهک کو دێ پرسا کورد چارهسهر بکن مهسهلهیێ بنرخینه ، مرۆڤ خوه دخاپینه.
ژ ئالیهک دن دڤێ مرۆڤ بکاربه ڤهکری بێژه کو، ئهو پارتی یان ژی ئالیهک سیاسی کو ب ناڤێ کوردا سیاسهتێ دکن، ئهگهر ل دژی مافێن نهتهوی و ل دژی دهولهتبوونا کوردا دهرکهڤن، چ جوداهیهک مهزن د ناڤا وان و ئالیێن ترکا دا نینە.
دهما مرۆڤ دۆزا دهمۆکراتیکبوونێ بکه، بێ گومان گهلهک گرینگه. لێ دهمۆکراتیزه کرنا ترکیێ پرسا کورد چارهسهر دکه یان ناکه؟ گهرهک ئهڤ یهک بێ گۆتوبێژ کرن. د باوهریا من دا چارهسهر ناکه و ههتا پرسا کورد ل باکور نهیێ چارهسهرکرن چ جارا جڤاک دهمۆکراتیزه نابه و دهمۆکراسیهک ڕاستهقێنە پهیدا نابه.
ئهم کوردن، دڤێ ئهم دۆزا مافێن خوه یێن ڕهوا، مافێ نهتهوەیی بکن. دهما بهحسا براتیێ دکن بلا ئهم ل گهل تکا برابن، بلا گۆتنا براتیێ ههر د ڕۆژهڤێ دا به. لێ برایێ مه یێ ترک خوهدی چبه گهرهک ئهم ژی خوهدی بن. دهولهتا ته ههیه یا من نینە، ئالایا ته ههیه یا من نینە، زمانێ ته فهرمیە ،یێ من قهدهغهیه، ژ بەر ترکبوونا خوه تو نایی دارزاندن، لێ ئهز ژ بەر کوردبوونا خوه تێم دارزاندن. باشه براتیا مه دێ چهوا بە؟ تو خوهدیێ ههر تشتهکیی، لێ ئهز نهخوهدیێ تشتهکیمه. باشه ئهم دێ چهوا برابن؟
ئهگهر کوردهک یان ژی ئالیهک سیاسی بهحسا براتیا گهلان بکه و بهحسا مهرجێن براتیێ نهکه، ئهو خوه دخاپینن و ژ بۆ ڕاستیا ههیی ڤهشێرن ل دژی ملهتێ خوه ژ بۆ بهرژهوهندیا ملهتهک دن سیاسهتێ دکه.
پرانیا جارا دهما مناقهشه ل سەرهندهک بابهتان تێ کرن، دڤێ پیڤانهک ههبە. پێویسته پیڤان د ههمۆ پێڤاژۆیان دا بهرژهوهندیێن نهتهوەیی به.
گهلهک جارا خهلکهک داخوازیێن نهتهوی وهک کێماسیهکی دبینن و ڤێ یهکێ ب نهتهوهپهرهستی ب ناڤ دکن و ل دژێ مافێن ڕهوا یێ ملهتێ بندهست دسهکنن و دبن ئاستهنگ.
مخابن د زهنیهتا نژادپهرهستان دا کورد ههموو تهرۆریستن و ل گۆر وێ ژی کورد تێنه نرخاندن. دڤێ کورد خوه ناسبکن، دۆزا مافێن خوه یێن ڕهوا بکن و بهرژهوهندیێن نهتهوەیی و دهولهتبوونا کوردا وهک پیڤانهکێ بدن پێش و ل گۆرا وێ ژی سیاسهتا کو دکن بخهملینن.
تۆڤێ نژادپهرستیێ ل ترکیێ گهلهکی ب هێز هاتیه ڕهشاندن. هیمێن دهولهتێ ل سهر ئینکار و نەھێلانا کوردا هاتیه ئاڤاکرن. ژ بۆ ڤێ ژی کورد دڤێ ب ههستهک هێز ل مافێن خوه یێ نهتهوەیی خوهدی دهرکهڤن و ل گۆرا ڤێ ژی سیاسهتێ بکن.
2019.09.15
دارا بیلهک