دۆزا کورد قوربانیا ئیدۆلۆژیێن دەستێ دویەم
گه‌له‌ک جارا ده‌ما ره‌وشا سیاسی یا ترکیێ تایبه‌تی ژ ئالیێ سیاسه‌تمه‌دارێن کوردان ڤه تێ نرخاندن، مخابن مرۆڤ دبینه کو پیڤان پرانی پرسگرێکێن جڤاکی، پرسا دارایی و خوەدێ گراڤی پرسا ده‌مۆکراسیێ یه و هه‌روه‌ها د ڤێ ده‌ما داوی پرسا نۆرمالیزه‌کرنا ره‌وشا سیاسی ژی د رۆژه‌ڤێ دا ب گه‌رمی تێ نرخاندن. بێ گومان ئه‌ڤ خال هه‌موو پرسگرێکێن جڤاکی یێن گرنگن و ژ بۆ جڤات بێ شرۆڤه‌کرن گه‌ره‌ک به‌حسا ڤان تشتان هه‌میان ب به‌رفره‌هی بێ کرن. لێ گه‌لۆ ژ بۆ کورده‌کی، ما دڤێ پیڤان نه دۆز ە مافێن کورد به؟ ل ڤێ ده‌رێ گازندا هه‌ری مه‌زن ژ پرانیا سیاسه‌تمه‌دارێن کورد ئه‌ڤ یه‌که.
ئەز باوه‌ر دکەم ئه‌گه‌ر پرسا کورد د چارچۆڤه‌یا ناساندنا ناسنامەیا کوردی و داینا مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ کورد بێ چاره‌سه‌رکرن، ل ترکیێ گه‌له‌ک پرسگرێکێن هه‌یی د خوه‌زایییا خوه ده تێنه چاره‌سه‌رکرن. ئانکو پێدڤیە پیڤانا سیاسه‌تا بنگه‌هین ژ بۆ مه پرسگرێکا کورد به.
ده‌ما سه‌رۆکۆمارێ ترکیێ و سه‌رۆکێ جەهەپێ هه‌ڤدیتن، هه‌موو سیاسه‌تمه‌دار، نڤیسکار و ره‌وشه‌نبیرێن ترکان به‌حسا نۆرمالییزه‌کرنا ره‌وشا ترکیێ کرن و هنده‌ک کورد ژی که‌تن د ناڤ ڤی کاروانی دا. هه‌تا پرسا کورد چاره‌سه‌ر نه‌به و کورد ژ بۆ ده‌ستخستنا مافێن خوه یێن ره‌وا تێبکۆشن ڕه‌وشا ترکیێ ب هه‌ڤدێتنا دو سه‌رۆکێن پارتیێن سیاسی ئاسایی نابه.
ده‌ما به‌حسا ده‌مۆکراسیێ تێ کرن، گه‌له‌ک که‌س گازندان دکن کو، حوکومه‌تا ئاک پارتیێ ده‌مۆکراسی تێکبریه. هه‌چکو بەرێ ده‌مۆکراسیه‌ک هه‌بوو، نها ژی وێ تێکدبن.. ل ترکیێ د چو ده‌مه‌کی دا ده‌مۆکراسییه‌ک ب ته‌مامی په‌یدا نه‌بوویه. هه‌تا ژ بۆ کوردا چو جارا ده‌مۆکراسی ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ چێنه‌بوویه. ته‌نێ جار جارا زۆرداری، ته‌عدایی و ئیشکه‌نجه‌یا ل سه‌ر کوردا هنه‌ده‌کێ کێم بوویه.
وه‌ک میناک؛ گه‌لۆ ده‌ما ئه‌م وه‌ک کورد، نرخاندنه‌کی د ناڤبه‌را ئاک پارتیێ و جەهەپێ دا بکن، یان ژی ناڤبه‌را ده‌ستهلاتا ترکیێ و موخاله‌فه‌تێ دا بکن، پێدڤیە پیڤانا مه یا بنگه‌هین چ به؟ ئه‌ڤ پرسەک گه‌له‌ک گرنگه. هه‌تا ئه‌م به‌رسڤا ڤێ پرسێ نەزانین ئه‌م دێ نکاربن سیاسه‌ته‌ک ب ئستقرار رێڤه ببن. پرانیا جاران ده‌ما ئه‌ڤ هه‌ر دو ئالی تێن نرخاندن دوور ژ پرسا کورد شرۆڤه تێنه کرن و دیتنا ئیدیۆلۆژیک ژ به‌ریا پرسا کورد دبه پیڤان.
ئاکو ده‌ما مرۆڤ ڤێ یه‌کێ بکه ئه‌ڤ تێ واته‌یا: ئه‌ولی ئه‌ز چه‌پم پشترا کوردم، ئه‌ولی ئه‌ز موئافزاکارم پشترا کوردم، ئه‌ولی ئه‌ز ئۆلدارم پشترا کوردم، ئه‌ولی ئه‌ز لیبه‌رالم پشترا کوردم، ئه‌ولی ئه‌ز ده‌مۆکراتم پشترا کوردم. ئه‌ولی ئه‌م دێ ده‌مۆکراسیێ ئاڤا بکن پشترا پرسا کورد چاره‌سه‌ر دبه. ئانکو ئه‌م ئه‌ول دبن هه‌ر تشتێ کو ئه‌م حەز ژێ دکن یان ژی باوه‌ر پێ دکن، پشترا کوردن. ئه‌ڤه پرسگرێکا پرانیا ئالیێن سیاسی ، ره‌وشه‌نبیر و سیاسه‌تمه‌داران ل کوردستانا باکوره. لێ نه که‌سه‌ک ڤێ یه‌کێ قه‌بوول دکه و نه ژی دخوازه ببینه.
هه‌تا ئه‌م ژ به‌ری هه‌رتشته‌کی نه کوردبن و پرسا مافێن خوه یێن ره‌وا نه ل سه‌ر هه‌رتشته‌کی را بگرن، دێ ئه‌م دیلێ هنده‌ک ئیدیۆلۆژیێن ده‌ستێ دویه‌م بن. ئه‌م دێ هه‌ر ژ بۆ خه‌لکه‌ک دن تێبکۆشن و بێنه گرتن و کوشتن.
ده‌ما ئه‌م نرخاندنا دو پارتیێن ترکیێ بکن یان ژی د ناڤبه‌را دو ئالیان دا ته‌رجیحه‌کێ بکن، دڤێ پرسا کورد وه‌ک پیڤان بێ گرتن. کیژان ژ بۆ کوردان باشتره، گاڤه‌ک ئاڤێتیه یان ژی د به‌رنامه‌یا خوه دا به‌حسا چاره‌سه‌ریا پرسا کورد بکه، ژ بۆ مه “ئه‌هوه‌نێ شه‌ر“بە ژی باشتره. جارنا مرۆڤ مه‌جبور قه‌نجێ خرابا ته‌رجیح دکه.
مخابن ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ ته‌رجیحا ئالیێن سیاسی ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن که‌سایه‌تی تێ کرن و هه‌ولددن جڤاکێ ژی ب ڤی ئاوایی دزاین بکن. ژ خوه تێکبرنێن جڤاکا کوردا هاتین کرن ڤه‌کری دخوه‌یێ.
دڤێ ئه‌م باش تێبگەهن کو، هه‌تا پرسا کورد ب ئاوایه‌کی نه‌یێ چاره‌سه‌رکرن چو جارا نه ره‌وشا ترکیێ ئاسایی دبه و نه ژی ده‌مۆکراسی ل ترکیێ په‌یدا دبه. ده‌وسا کو ئه‌م بێژن دڤێ ئه‌ولی ده‌مۆکراسی بە، دا پرسا کورد چاره‌سه‌ر ببه و ئه‌م وه‌ک کورد هه‌موو هێزا خوه کاشۆ ژ بۆ ده‌مۆکراسیا ترکیێ ب کاربینن، بلا ئه‌م هه‌موو هێزا خوه ژ بۆ چاره‌سه‌ریا پرسا کورد ب کار بینن و به‌رێ ترکان ژی ژ بۆ ده‌مۆکراسی بێ وه‌لاتێ وان ژی بدن خه‌باتا ژ بۆ چاره‌سه‌ریا پرسا کورد. دێ ئه‌ڤ یه‌ک بهێله کو، ئه‌م پتر ڕاستیا خوه ناس بکن و پێشیا خوه ببینن. ژ خوه ئه‌گه‌ر هه‌به “ براتیا گه‌لان“ ژی ب ڤێ یه‌کێ چێدبه.
ئه‌گه‌ر ئاسته‌نگه‌ک ل پێشیا تێگەهاندنا پرسا کورد دا هه‌بە گه‌ره‌ک ب هه‌می ئاوایی بێ ناڤکرن و ژ بۆ راکرنا ڤێ ئاسته‌نگێ کورد ببن خوه‌دی هه‌لوه‌ست. لێ مخابن، ئه‌ڤ یه‌ک نایێ کرن و چو ئیراده‌یه‌ک ژی د ڤێ ده‌ربارێ دا، ب کێماسی، ئیرۆ دیار ناکە.
٦/٦/۲۰۲٤
