پارتیا كاركەرێن كوردستانێ (پەکەکە) شه‌رێ دژی پارتیا دەمۆكراتا كوردستانێ (پەدەکێ) ژ خوە را كریە وه‌ک ستراته‌ژیه‌ک بنگه‌هین و ب ڤێ یه‌کێ ڤه گرێدایی شه‌رێ خه‌تا نه‌ته‌وەیی یا کو کوردستانێ خەتا دەولەتبوونێ دکه. جاردن هه‌ری داوی د مالپه‌را پەكەكێ (ئا ئێن ئێف) دا، د ده‌ربارێ شنگالێ دا نووچه‌یه‌ک وه‌شاندیه و دبێژه کو: نوونه‌رێن ئێزدیان په‌یمانا پەدەكێ و حکومه‌تا یئیراقێ یا ل سه‌ر شه‌نگالێ نرخاندن و په‌یمان وه‌که “په‌یمانا سووجداران و خاینان” ب ناڤ کرن. نوونه‌ران دیار کرن کو په‌یمان ده‌واما فه‌رمانا 73 ئانه” نوونەرێ ئێزدیان یێن راستەقینە میرێ ئێزدیان و ئێزدیخانە و وان پشتەڤانیا خوە ژ بۆ ڤێ رێكەفتنێ نیشان دایە، نوونەرێن راستەقینە یێن ئێزدیان، ئێزدیێن د ناڤا كامپان دانە كو ھەموو ب ڤێ لھەڤھانێ دلخوەشن.
ژ بۆ ته‌نێ ده‌ره‌وێن پەكەكێ بێنه ئا‌شکه‌ره کرن و پرۆپاگاندا وان یا ڕه‌ش یا كو ل سه‌ر ده‌ره‌وان هاتیە ئاڤاکرن بێ ئا‌شکه‌ره‌کرن، ل سه‌ر ڤێ نووچه‌یێ نرخاندنه‌ک پێوسته.
ژ به‌ری هه‌ر تشته‌کی چه‌وه (ئا ئێن ئێف) دبێژه ئه‌ڤ ل هه‌ڤهاتنا د ده‌ربارێ شنگالێ دا نه ناڤبه‌را پەدەكێ و حوکومه‌تا ئیراقێ دا هاتیه ئیمزه‌کرن. ئۆفیسا سه‌رۆکوه‌زیرێ ئیراقێ ژ بۆ ڤێ لهه‌ڤهاتنێ داخوویانیا خوه دا دبێژه: حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ و حکومه‌تا ئیراقێ ل سه‌ر مژارا شنگالێ ل هه‌ڤ کرن و ئه‌و ڕێکه‌فتن ل سه‌ر هه‌ردو ئاستێن ڕێڤه‌به‌ری و ئه‌وله‌هیێ یه و داویێ ل ده‌ستهلاتا گورووپێن چه‌کدار تینه.
ژ بلی پەدەكێ پارتیێن دن وه‌ک یەنەکێ، گۆران و ئالیێن دن ژی د حكومەتا کوردستانێ ده جھ دگرن. لێ مه‌دیا پەكەكێ ئێریشێ پەدەكێ دکه و ته‌نێ ل دژێ وان پرۆپاگانده‌یا ده‌ره‌و ڕێڤه دبه.
ئاژانسا نووچەیان یا پەكەكێ (ئا ئێن ئێف)، د به‌شه‌ک دن ئا نووچه‌یا خوه دا دبێژه: پشتی ئێرشێن چه‌ته‌یێن داعیشێ ئێزدیان هێزێن خوه یێن خوه‌پاراستنێ یەبەشە و یەبەژە-شه‌نگال ڕاگهاندبوون و که‌تبوون ناڤا پێڤاژۆیا سازیبوونێ. پشتی به‌رخوه‌دانه‌که مه‌زن، د مژدارا 2015ان دا ناڤه‌ندا باژارێ شه‌نگالێ ژ دائیشێ هاتبوو پاقژکرن. هێزێن پەدەكێ یێن کو پشتره هاتبوون هه‌رێمێ، به‌شه‌ک ژ باژێر کۆنترۆل کربوون. ھەپەگە و یەبەشێ ژ بۆ پێشی ل شه‌ره‌کی ناڤبه‌را کوردان بگرن، ده‌نگێ خوه ل ڤه‌گه‌را پێشمه‌رگه‌یێن پەدەكێ نه‌کربوون.
جیهان هه‌موو دزانە کو پێششمه‌رگه د ب فه‌رمانداریا سه‌رۆک مه‌سعود بارزانی دا پشتی شه‌ره‌ک مه‌زن شنگال ژ چه‌ته‌یێن داعیشێ پاکژ کر و هه‌روه‌ها سەرۆك مه‌سعود بارزانی ل چیایێ شنگالێ د کۆنفه‌رانسه‌ک چاپه‌مه‌نیێ دا ئازادکرنا شنگالێ ژ جیهانێ ڕا ئه‌شکه‌ره کر و راگەھاند. ئه‌ڤ یه‌ک ب خوه ده‌ره‌وێن پەكەكێ ده‌رتێخه هۆلێ.
به‌شه‌ک دن ئا نووچه‌یا خوه دا (ئا ئێن ئێف) دبێژه: د جۆتمه‌ها 2017ان دا پشتی ڕه‌فه‌راندووما پەدەكێ، ده‌ما کو ئیراقێ هێزێن خوه و حه‌شدا شەعبی ڤه‌گوهاست هه‌رێمێ، پێشمه‌رگه‌یێن پەدەكێ جاره‌که دن ژ هه‌رێمێ ڕه‌ڤیا بوون. پشتی چه‌ند مه‌هان ژی د ئه‌نجاما لهه‌ڤکرنا حکومه‌تا ناڤه‌ندی یا ئیراقێ و مه‌جلیسا خوه‌سه‌ر ئا شه‌نگالێ دا یەبەشە ب ڕه‌نگه‌کی فه‌رمی وه‌که پارچه‌یه‌ک ژ ئارتێشا ئیراقێ هاتبوو قه‌بوولکرن.
جاردن جیهان هه‌موو دزان کو، ڕه‌فه‌راندوما سه‌رخوه‌بوونا کوردستانێ، ب بریارا سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ و هه‌روه‌ها ب بریارا پارله‌مه‌نتۆیا کوردستانێ هاته ئەنجامدان. ئه‌و نه ڕه‌فه‌راندوما پەدەكێ بوو. لێ پەدەكێ ب باوەریا سه‌رخوه‌بوونا کوردستانێ ب هه‌موو ئاوایی پشتگریا ڕه‌فه‌راندومێ دکر. کوردان ژی ب پتر ژ 92% به‌رسڤا ده‌وله‌تنه‌خوازا دا.
ڕاسته ده‌ما پشتی ڕه‌فه‌راندومێ، حكومەتا به‌خدایێ ل گه‌ل ملیسێن ئیرانی و حه‌شدا شه‌عبی ئێریشێن کوردستانێ کرن، 16ێ جۆتمه‌هێ بوو ڕووپه‌له‌ک ئا خیانه‌تێ د دیرۆکا فرۆتنا ئاخا کوردستانێ دا. د ڤێ ده‌مێ دا چه‌کدارێن پەكەكێ ژی ل گه‌ل ملیسێن شیعه و خوه‌فرۆشان ئێریشێ پێشمه‌گه‌یێ کوردستانێ کرن. جاردن سه‌رۆک بارزانی ل گه‌ل پێشمه‌رگه‌یێن کوردستانێ ل دژێ داگیرکه‌ر و خیانه‌تێ ده‌ستانه‌ک دن ئا به‌رخوه‌دان ل پردێ و سەحێلا و دەڤەرلن دن نڤیسین.
هه‌روه‌ها ده‌ما که‌رکووک ژ ئالیێ خاینان ڤه ژ بۆ ئیرانێ و حه‌شدا شه‌عبی هاته ڤاله‌کرن، ئیمزه‌یا به‌رپرسێن پەكەكێ ژی ل گه‌ل خاینێن 16 ێ جۆتمه‌هێ هه‌بوو. پێشمه‌رگه‌یێن گرێدایێ پەدەكێ و هنده‌ک ئالیێن دن وه‌ک پێشمه‌رگه‌یێن ڕۆژ و گه‌له‌ک پێشمه‌رگه‌یێن خوه‌به‌خش ژ به‌شێن دن یێن کوردستانێ، ل پردێ ب خوینا سه‌دان پێشمه‌رگه ئاخا کوردستانێ پاراستن.
داستانێن سهێلا و پردێ پلان و له‌یزتکێن داگیرکه‌ر و سیخوورێن وان تێکبرن.
ده‌ما چه‌کدارێن پەكەكێ خاکا کوردستانێ و شنگال پێشکێشی ملیسێن شیعه کرن ، بێ ده‌نگ بوون.
د نووچه‌یا (ئا ئێن ئێف) ێ دا ڕاستیه‌ک ته‌نێ هه‌یه، ئه‌و ژی ڕاستیا یەبەشێ یه. یەبەشە معاشێن خوه ژ حه‌شدا شه‌عبێ وه‌ردگرن و د بن فه‌رمانا وان دا کار دکرن . یەبەشە به‌شه‌ک ژ ملیسێن حه‌شدا شه‌عبی بوون.
ئیرۆ ل هه‌ڤهاتنا حكومەتا کوردستان و ئیراقێ د ده‌ربارێ شنگالێ دا گاڤه‌ک گه‌له‌ک پیرۆزه و ده‌ستپێکه‌کا جهبجهکرنا ماده‌یا ۱٤۰ئێ یه ژی.
ژ بۆ چ پەكەكە ژ ده‌ستکه‌ڤتیێن کوردستانی و نه‌ته‌وەیی عاجزه؟ ئه‌گه‌ر کورده‌ک نکاربه به‌رسڤا ڤێ پرسێ بده، بلا ژ داخوازیێن خوه یێن نه‌ته‌وەیی و کوردا‌یەتیا خوه بکه‌ڤه شکێ.
نووچه/ئانالیز
