شهرێ د ناڤبهرا ئارتێشا ترکیێ و چهکدارێن پەکەکێ دا ل باشوورێ کوردستانێ بهردهوامه. د ڤی شهری دا، گوند و جھ و وارێن باشوورێ کوردستانێ بوونه قادا شهرهکێ دهستچێکری و گهلهک ئارمانجێن ڤهشارتی ل پشت وی شەری ھەنە. ژ ئەنجامێن ڤی شەری ھەری داویی دهھ گوندێن دن ژی، ژ بەر ڤی شهرێ قرێژ مال و ملکێن خوه ھێلان و ژ دهڤهرێ بار کرن. ژ ئالیێ ئابۆری ژی ڤە ژ ئهنجامێ بۆمبهبارانا ترکیێ دارستان دشهوتن و زیانهک مهزن ب رەز وباخ و بووستانێن وەلاتین وان گوندان كەتیە. ئانكو ژیانا خهلکێ دهڤهرێ گهلهک زهحمهت بوویه.
پەکەکە گهلهک ب زانهبوونن پلانكری و ئهنجامێ پرۆژهیهکا ههڤبهش بهرێ ئارتێشا ترکیێ ددە خاکا باشوورێ کوردستانێ. لێ مخابن پرانیا سیاسهتمهدار ب تهنێ بهحسا شهری دکن و بهحسا ئهنجامێن شهر كا كی سهردکهڤه و کی ل بن دکهڤه دکن. ئەگەرێ بنگههین یێ ڤی شهری ب ئاوایەكێ راست و دەروست شرۆڤە ناكن. ژ ئالییهکی ڤه ئهڤ شهر زهرهرهک مهزن ڕۆژانه دده خهلکێ باشوورێ کوردستانێ، و بارێ دهستهلاتا کوردستانێ گران دکه، د ئالیێ سیاسی دا ژی دبه ئەگەرێ هندهک ئاستهنگێن گران د ڕێیا داخوازێن کوردا یێن نهتهوەیی دا.
ئیرۆ قادا شهرێ ناڤبهرا پەکەکێ و ئارتێشا ترکیێ سهرانسهر دهڤهرێن تخووبێ باشوور و باکورێ کوردستانێ یه. ترکیه گاڤ ب گاڤ ل ڤێ دهڤهرێ پێشڤه دچه و ههر پێشڤهچوونێ دا بنگههێن لهشکهری ئاڤا دکه. نها پرانیا بارهگههێن پەکەکێ کهتنه دهستێ ئارتێشا ترکیێ و ژ بۆ وان بوونه بنگههێن لهشکهری.
پەکەکە ڕێخستنهکا باکورێ کوردستانێ یه، لێ ژ بلی كو جار ب جارهندهک چالاکیێن بچووک ل باکورێ کوردستانێ بکه، چو شهرهک ل سهر ئاخا باکورێ کوردستانێ نهمایه. ژ بهر کو سیاسهتا پەکەکێ ئارمانجا دهولهتا ترکیێ ل باکور ب جھئانیه. بهرێ ترکیێ دایه باشوورێ کوردستانێ و ب ئارمانجهک ههڤبهش ترکیێ ل دهڤهرێ بجھ دکه. ژ بەر ڤێ سیاسەت و ھەلوەستا پەكەكێ یە كو تركیا دكەڤە ناڤ ئاخا باشوورێ كوردستانێ و بنگەھێن لەشكەری ئاڤا دكە، ئەگەر نە ژبەر ڤێ ھەلوەستا پەكەكێ بە تركیە نكارە ب ڤی ئاوایی باشوور داگیر بكە.
د ڤێ قۆناغێ دا دهستکهفتیا ههری بهر ب چاڤ ژ بۆ ھەموو کوردان كیانێ باشوورێ کوردستانێ یه. ل باشوور، تەڤی گهلهک ئاستهنگان، خەبات تێ كرن کو ڤی بهشێ کوردستانێ بهر ب دهولهتبوونێ ڤه ببه. ئانكو د ڕۆژا مه دا ئهگهر هیڤیهک ژ بۆ دهولهتبوونا کوردان ههبه ،ئهو ژی باشوورێ کوردستانێ یه. ههتا کورد نهبن دهولهت و دهولهتا خوه ئاڤا نهکن، چو گەرانتیا پاراستنا کوردا ل چو دهڤهرهکی نینە. تشتا کو بهێله کورد بگەهن مافێن خوه یێن ڕهوا دهولهتبوونه.
گهلۆ کی ل دژی دهولهتبوونا کوردایه؟ ژ بۆ چ کورد نابن دهولهت و مافێن خوه یێن نهتهوەیی مسۆگهر ناکن؟ ئهگهر بهرسڤا ڤان ههردو پرسان ب زهلالی بێ دایین، دێ ئەگەرێ شهرێ ترکیێ و پەکەکێ ژی باش بێ فام کرن.
گهلهک ڤهکری ئیران، ترکیه و ئیراق و سوریه ناخوازن کورد ببن دهولهت. ئهڤ نه گرێدایێ وێ یەكێ یە كا کی یان ژی کیژان ئالی ل ڤان وهلاتان سهر دهستهلاتێ یه. ئهڤ یهک سیاسهتا ڤان وهلاتان یا ب سهدان سالانه. ژ خوه ڤان دهولهتا کوردستان داگیر کریه و ههتا ژ وان بھێت ناهێلن کورد ژ بن زلم و زۆرداریا وان دهرکهڤن.
باشه، ژ بلی داگیرکهران کی ناخوازه کورد ببن دهولهت، ئانكو ژ پارتی و ئالیێن سیاسی یێن کوردان کیژان ڕێخستن ل دژی دهولهتبوونا کوردان شهر دکن؟ پەکەکە و ههموو دهردۆرا پەکەکێ ڕێخستن و دهزگههێن پەکەکێ ڤه گرێدایی ناخوازن کورد ببن دهولهت. ڕۆژانه بهرپرسێن پەکەکێ د ڤێ دهربارێ ده داخوویانیا ددن و ل هەمبهر دهولهتبڤوونا کوردان ل تهنشت دهولهتن داگیرکهر دسهکنن و شهرێ کوردان دکن. ههتا کورد ڤێ یهکێ ڤهکری نهبینن و چاڤێن خوه ڤهنهکن، چو جارا ناگەهن مافێن خوه یێن ڕهوا.
خوەتێنەگەھاندنا ڤێ یهکێ چاڤێ سیاسهتێ کور دکه و دهێله کو مرۆڤ ل دژی بهرژهوهندیێن خوه شهر بکه. پەکەکە پرۆژهیهکا دهولهتا ترکیێ یه. ههتا ئهڤ یهک نهھێتە دیتن، دێ ل باشوور ژی و ل باکور ژی گوند و باژار خراب ببن، دهولهتێن داگیرکهر ل سهر ئاخ و وارێن کوردا ب هێزتر ببن و ناهێلن کورد نهفهسێ بستینن.
2021.05.15