رەوشا باکورێ سوریێ یان رۆژاڤایێ کوردستانێ
پشتی ئێریشا ترکیێ و چه‌کدارێن ئۆپۆزسیۆنا سوریێ بۆ سەر ڕۆژهلاتێ فراتێ و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ، ئالیێن کوردستانی هه‌موویان ب ئاوایه‌کی ل دژی ڤێ ئێریشێ ده‌رکه‌تن و پشتگریا هێزێن سوریا دەمۆکرات (هەسەدە) یێ کرن.
وه‌لاتێن وه‌ک یه‌کێتیا ئه‌ورۆپا ل هەمبه‌ر ڤێ ئێریشێ د گه‌ل ئالیێن کورد سه‌کنین. یانی ب ئاوایه‌ک دن هه‌م ئالیێن کوردا هه‌م ژی ل جیهانێ ل دژی ئێریشا ترکیێ هه‌لوه‌سته‌ک ڤه‌کری هاته نیشاندان.
ده‌ما مرۆڤ ڕه‌وشێ هه‌موویێ ب ئاوایه‌ک ڕاسته‌قینە دنرخینه چه‌ند پرس دکەڤن بەرچاڤان:
د ڤێ بوویه‌رێ دا گه‌له‌ک ئالی به‌حسا یه‌کێتیه‌ک نه‌ته‌وەیی دکن. ڕاستی ژی یه‌کێتیه‌ک نه‌ته‌وی ژ بۆ کوردا پێوسته و دڤێ چێ ببە. ئالیێن پەکەکە/پەیەدە/کەنەکە/هەدەپە هه‌موو بانگا یه‌کیتیه‌ک نه‌ته‌وی دکن. لێ که‌سه‌ک ناده خوویاکرن کو یه‌کتیه‌ک نه‌ته‌وی، کوردستانی چه‌وا پێک تێ و ل سه‌ر کیژان بنگه‌هی تێ ئاڤا کرن.
ژ به‌ری هه‌ر تشته‌کی ل ڕه‌وشا کوردستانا ڕۆژاڤا بنێرن. پەکەکە/پەیەدە ده‌ستهلاتداره. لێ د ڕاستیا خوه دا ژ بلی پارتی و ده‌زگه‌هێن د بن ناڤێن جودا دا ئاڤاکرین و گرێدایی پەکەکێ نە، که‌سه‌ک دن نه شریکێ ڤێ ده‌ستهلاتێ یه. ژ به‌ری هه‌ر تشته‌کی ناڤێ کوردستانێ وندایه و “رۆژاڤا“ کرن د لیته‌راتۆرا سیاسی یا کوردان دا. ده‌ما تو نه‌بێژی ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ئه‌ڤ واته‌یا ب زانه‌بوون وندا کرنا ناڤێ کوردستانێ یه.
ناڤێن جودا ل ده‌ستهلاتا خوه دکن، ژ کوردستانیێ پتر وه‌ک ته‌ڤگه‌ره‌ک یا سوریێ خوه ددن ناساندن. ژ خوه ده‌ستهلاتا وان ژ ده‌رێ هه‌رێما کوردستانێ ژی هه‌یه و پتر ل ده‌ڤه‌را ده‌رێ کوردستانێ شه‌ر کرن. ئالا کوردستانێ قه‌ده‌خه‌یه و چ سه‌مبۆله‌ک وان ئا کوردستانی و نه‌ته‌وەیی نینە.
خاله‌ک دن کو گه‌له‌ک گرینگه، ژ بۆ چ د گه‌ل ئه‌نەکەسێ یه‌کتیه‌کێ پێکناینن، ۳ جارا ل هه‌ڤ کرن لێ ده‌مژمێره‌کی ژی د پراکتیکێ دا ڕێڤه نه‌چوو. ڕێ نادن کو هێزه‌ک وه‌ک پێشمه‌رگه‌یێن ڕۆژ ڤه‌گه‌رن کوردستانێ و مل بدن هه‌ڤ و ئاخا کوردستانێ بپارێزن.
لهه‌ڤهاتنا ترکیێ و ئه‌مریکایێ دا هەسەدە ژی هه‌یه. ڕاسته‌راست ته‌ڤلی جڤینا نه‌بووبە ژی د جڤینێ دا ئالیێ ئه‌مریکی د گه‌ل وان د ناڤا پێوه‌ندیێ دا بوو. ژ ئالیه‌ک دن د گه‌ل رژێما سوریێ د ناڤا پێوه‌ندیێ دا نە. هەسەدە دکاره هه‌موو ده‌ڤه‌رێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ڕاده‌ستی لەشکەرێ بەشار ئەسەد بکە، لێ نە ئامادەیە دگەل پارتیێن دن یێن رۆژاڤایێ کوردستانێ لهەڤ بکە. نها ژی حالێ حازر ئه‌نجاما سیاسه‌تا پەکەکێ هێژمارا عه‌ره‌بان ل کوردستانێ گه‌له‌ک زێده بوویه. هه‌تا ل هنده‌ک ده‌ڤه‌ران ژ کوردان زێدەتره.
نها ترکیا ژ گرێ سپی حه‌تا ڕه‌قایێ چ بکه، تشته‌که، لێ ژ سه‌رێکانیێ هه‌تا درێکێ هه‌ولدانه‌کی بکه تشته‌ک دنه.
ئه‌نەکەسە بێ ده‌نگه، بێ گومان سه‌ده‌مێن بێ ده‌نگیا وان ژی هه‌یه، لێ ئه‌و ژی د ڕه‌وشه‌کێ دانه کو نکارن سیاسه‌تا پێوست ڕێڤه ببن و د بن فشاره‌کی مه‌زن دا نه. بوویه‌رێن ڕووددن ژی ناهێله کو ئه‌نەکەسە ژی سیاسه‌تا پێوست ڕێڤه ببه و ب ئیراده‌یه‌ک سه‌ربخوه ته‌ڤبگه‌ره.
د ڤێ ئێریشا ترکیێ دا ناوه‌دنا پەکەکێ بێ ده‌نگ بوو. وه‌ک جارا ئه‌ندامێن کۆنسه‌یا سه‌رۆکاتیا پەکەکێ ده‌نگ نه‌کرن و ب هنده‌ک په‌یامان پێڤاژۆ ده‌رباس کرن. دخوه‌یێ د ناڤا وان داه هنده‌ک جوداهی په‌یدا بوونه.
هه‌تا کوردێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ سیاسه‌تا پەکەکێ ڕێڤه ببەن ئه‌و ناگەهن چ ستاتویه‌کی کوردستانی. ژ به‌ر کو ئه‌ڤ یه‌ک د ئارامانجێن سیاسی یێن پەکەکێ ده نینە.
دڤێ کوردێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ل خوه ڤه‌گه‌رن دا کو بکاربن سیاسه‌ته‌ک کوردستانی و نه‌ته‌وەیی ڕێڤه ببن. ژ به‌ری هه‌ر تشته‌کی پێوسته یه‌کتیه‌کی د ناڤ خوە و ئه‌نەکەسێ دا یانی یه‌کێته‌یه‌ک ل سه‌ر خه‌تا نه‌ته‌وی د ناڤا هه‌موو هێز و ئالیێن کوردێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ده پێکبینن. ئه‌ڤ یه‌ک چێببه هه‌موو کورد دێ پشتگریا وان بکن و دێ هینگێ ژ بۆ ئارمانجێن نه‌ته‌وەیی و کوردستانی یه‌کێتیه‌ک چێ ببە.
د ئه‌نجاما ڤێ بوویه‌رێ دا ژی کورد ژ ج و وارێن خوه دبن، ژیانا خوه ژ ده‌ست ددن و د بن لنگان دا دبن قوربانیا به‌رژه‌وه‌ندیێن هنده‌ک ئالیان.
نووچه/ئانالیز
ن. فرات
٢٠١٩/١٠/٢٠
