رەوشا رۆژهەلاتا ناڤین و مەترسیا وێ ل سەر عێراقێ
پشتێ روودانێن ۱ێ هەیڤا ٤ سالا ۲۰۲٤ كو ئێسرائیلێ قونسلخانەیا ئێرانی ل دیمەشقا پایتەختێ سوریێ كریە ئارمانج و د وێ هێرشا ئێسرائیل دا ئەفسەرەکێ بالا یێ پاسدارێن ئێرانێ هات كوشتن و شەش کارمەندێن قونسلخانێ ژی بریندار بوون، ئەڤرۆ پاسدارێن ئێرانێ، وەکو بەرسڤەک ب زێدەر ژ دەهان درونان دەست بهێرشکرنا سەر بنکەو بارەگاێن ئێسرائیلێ كر و سوپایێ پاسداران چەند مووشەکێن بالیستی ژ یەمەن ئاراستەی ئیسرائیل کرن.
هەبوونا شەر و ئالۆزیێن ل رۆژهەلاتا ناڤەڕاست ب تایبەتی شەرێ غەزە د ناڤبەرا حەماس و ئسرائیل دا، دیسان ئەو ئالۆزیێن دناڤبەرا ئەمریکا و ئێرانێ روو ددەن دبن ئەگەرێ ڤێ چەندێ عێراق د رێکین گەلەك سەخت و دژوار دا دەرباز دبیت وەکو دیار ب درێژیا مێژوویێ عێراق یا ف ناڤ دووخێن نە سەقامگیر دا دەربازدبیت، هەلبەت ژ مەترسێن رژێما بەعس و مەترسێن رێکخراوا تێرورستێن داعش و هەبوونا گەلەك مێلشیاتێن نەیاسای ل عێراقێ بونە جهێ ناکوکیەکا دژوارتر و عیراق بەرەف ئاقارەکێ نەدیار ڤە دچیت. حکومەتا عێراقی هەول دەت کو ب بریارەکا کودەنگی ناخوازیت هێزێن ئەمریکا بەردەوامێ ب ئەرکێ خۆ بدەن، ئەڤ چەندە ژی دێ بیت ئەگەرێ ژناڤچوونا پەیوەندیێن عێراقی و ئەمریکایێ، چونکێ مانا ئەمریکایێ و هێزێن هەڤپەیمان ل ناڤ عێراقێ دا دێ باشتر بێتە درەفەتەک وەکو رۆل گێران بۆ چارەسەرکرنا کێشەێن هەولێر و بەغدایێ، تایبەت چارەسەکرنا کێشەێن نەفتێ چونکە ئەمریکا هەول دەت هەم پێگەهێ خوە ب هێزتر بکەت ل عێراقێ هەمبەری وەلاتێ ئیرانێ، لێ گەلەك گرنگە ئەمریکا بزانیت گەلێ کوردستانێ عێراقێ چ ژێ دڤێت، چونکە سیاسەتا ئەمریکایێ وەکو ستراتێژیەت گرنگیێ ب سیاسەتا ژێرخانا ئابووری و خودان بەرژەوندی دەت، و ئێران بەردەوام دژایەتیا وێ دکەت و گەلەك گرنگە ئەمریکا دیتنەکا باشتر بۆ هەرێما کوردستانی ژی هەبیت، چونکێ ئەمریکا هەرێما کوردستانێ وەكو هەڤپەیما خۆە یا گرنگ دزانیت، چونکی عێراق وەلاتەکێ دەولەمەندە ب نەفتێ لایەکی دی یێ گرنگتر وەلاتێن کەنداڤێ پلانەک بۆ چەند سالین داهاتی ژیدا، عێراق وەکو لاندکەکا شارستانی دهێتە ناسین هەموو پێکهاتە و ئولێن نەتەوەی پێگڤە دژین، دڤێت سیاسەتمەدار باشتر ببن ئەگەرێ لێكنزیکرنێ سەر هەموو بنەمایێن ستراتێژی.
درێژبوونا ڤان جورە هێرشێن وەلاتێن رۆژهەلاتا ناڤەراست دێ بیتە ئەگەرێ مەترسیێ بۆ پرانیا وەلاتان، چونکی دێ کاریگەرییەکا راستەوخوە ل ئابوورێ جیهانێ کەت، ب تایبەت ئەو ئالوگوری و بازرگانیا دەریایا ناڤەراست و بازرگانیا وەلاتێن دی ل دورگەها هورمز و دڤێت سیاسەتمەدار رۆژهەلاتا ناڤەراست د ئاستێ دبلوماسی و نێڤدەولەتی دا ببنە ئەگەرێ چارەسەریا باشتر نە بەرفرەهکرنا ڤان هێرشان و کێمکرنا مەترسیا وێ بۆ سەر عێراق و هەرێما کورستانێ دێ بێتە ئەگەرێ بهێزبوونا ئابووری بۆ دەڤەرێ.
مووسا خالد، دهوك
