نووری چهلیک
ل باکورێ کوردستانێ رهوش خرابه. هێڤی شکهستنه، خهون و خهیالێن سهدان سالان ڤهمری نه و کورد کهتنه خهوهک گران، کهتنه تهمارا مرنێ. ژ ئالیگرێن پەکەکێ بگرن ههتا ب ئالیگر و دلخوازێن پارتییێن دن، ژ رهوشا ئیرۆ دلگران و گازندارن. ئهو کهلهجان، فهداکاری و باوهرییا سالێن چوویی ب کهسێ را نهمایه. وهک مه ههمیان ئێدی ههرکهس ژ حەمالتیێ و بارکێشییا کهد و خهباتا بێ ئهنجام وهستیایه و ل مالا خوه روونشتیه، د روونێ خوه دا دقهلن و ئێدی ناخوازن جان و مالێ خوه د بهر دۆزهک بێ ئهنجام دا فهدا بکن.
شکهستنا هێڤییێ، نهمانا باوهرییێ، قهلسبوونا روحێ کورداتییێ و ب سهر ڤان ههمیان را ژی بوهابوون و خراببوونا رهوشا ئابۆرییێ بوونه سهبهب کو کورد ژ ههر تشتی بێزار ببن، خوه ژ بیر و ههستێن نهتهوی دوور بخن (ژ بهر ژ زرارێ پێ ڤه چو خێر ژێ نهدیتنه) و د ناڤ چاند و زمانێ جڤاکا ترک دا بحەلن، ئاسیمیله ببن و وندا ببن. ژ بهر ڤێ یهکێ کورد د مال و جڤاکێ دا ب زارۆکێن خوه را ب زمانێ ترکی دپهیڤن، چاڤێن خوه ژ ئاسیمیلهکرنا زارۆکێن خوه را دگرن دا کو زارۆکێن وان ژی وهک وان پهریشان و دهربهدهر نهبن و د جڤاکا ترکییێ دا بسترن، ژ خوه را پاشهرۆژهک خوهشتر بدهست بخن.
ئەگەرەک دن یێ ژدوورکهتنا ههست و نرخێن نهتهوی و ئاسیمیلاسیۆنێ ژی مژارا حهزکرن و زهواجێ یه. کهچ و خۆرتێن کو ژ ههڤ حهز دکن یان ژی حهز نهکن لێ دخوازن بزهوجن و ژ خوه را هێلینهک ستارێ ئاڤا بکن، ژ بهر قهلهنێ گران و شهرت و شرووتێن دووری ئاقلان نکارن بزهوجن. قهلهنێن گران، شهرت و داخوازێن کو ژ خۆرتێن عازب تێن خوهستن رێ ل بهر زهواجا کورد ب کورد را دگرن و خۆرتێن کورد مهجبوور دهێلن کو بهرێ خوه بدن مهترۆپۆلێن ترکییێ و ب کهچ و ژنێن ترک را بزهوجن.
ئهڤ یهک، بکه نهکه، ئاسیمیلاسیۆنێ خورتتر دکه و هزرا یهک ئال، یهک دهولهت، یهک ملهت و یهک زمان د سهرێ کهچ و خۆرتێن کورد دا دمهیینه. دهما کورد ب کوردان را دزهوجین بیر و ههستێن نهتهوی و کورداتییێ خورت بوون، ل مال و دهرڤه زمان زمانێ کوردی بوو. لێ هندهک چاند و عادهتێن کهڤناره، شهرت و شرووتێن گران کورد خستنه همبێزا ترکان و بوونه ئهڤیندارێ جهلادێن خوه. خۆرتێن کورد ب کهچ و ژنێن ترک را دزهوجن، کهچێن کورد ژی یان ب دوو پۆلیسهکی یان ژی ب دوو لهشکرهکی ترک دکهڤن و ژ کیستێ مه دچن. ههلبهت ئهڤ یهک ژی سیاسهتا دهولهتێ و ههڤالبهندێن وێ نه، سیاسهتهک ب شێور و مشێوره. ژ بۆنا کو جڤاکا کورد، چاند و عادهتێن کورد بهراڤێتی بکن و کوردان ب دهولهت و جڤاکا ترک ڤه گرێ بدن ههر تشتی دکن، ل سهر ناڤێ کوردان کوردان قر دکن.
سیاسهتا کو ئیرۆ ژ ئالیێ دهزگهه و پارتییێن کو ل سهر ناڤێ کوردان و ل دژی بهرژهوهندییێن کوردان تێ کرن، جڤاکا کورد گێژ و سهوسی کریه. سیاسهتمهدارێن کو ب ئاخاڤتنێ کورد لێ د ژیانا راستهقین و د مهژی و گیانێ خوه دا وهک ترک تهڤدگهرن، ب ڤێ سستی و سهرسارییا خوه ههم تێکچوونا جڤاکا کورد خورتتر دکه، ههم ژی بخوازه نهخوازه روون ل سهر نانێ دهولهتێ دکه، خزمهتێ ژ کوژتنا روحێ کورداتییێ و ژ ئاسیمیلاسیۆنێ را دکه. چ د مال دا، چ ب زارۆک و ئالیگرێن خوه را، ئاخاڤتن و سیاسهتکرنا ب زمانێ ترکی ب سهرێ خوه سهقهتییهکه، کوشتنا جڤاکا کورد و خزمهتا ئاسیمیلاسیۆنێ یه. ژ بهرێ دا گۆتنه „ماسی ژ سهرێ خوه گهنی دبه“. گاڤا سهرکێش و رێڤهبرێن جڤاکێ خرابه بن، بێگومان وێ جڤاک ژی بده دوو رێڤهبرێن خوه و ژ قالبێ خوه دهرکهڤه.
د دهربارێ ئالۆزکرن و تێکبرنا جڤاکا کورد و چاند و زمانێ کوردی دا ههلوهست، ئارمانج و سیاسهتا پەکەکێ ژ سهری دا کفشه، مرۆڤ زێده نکاره گازندان ژێ بکه. لێ ئهم ئهوێن کو شوور سمبێلێ مه نابره و تهو ئهم دۆزا کوردستانهک سهربخوه دکن، ژ بۆ رێلبهرگرتنا تێکچوونا ڤێ جڤاکا قهدیم چ دکن، یان ژی ئهمێ چ بکن؟ ئهو کهس و پارتییێن کو تهنێ وهک وێنه و تابلۆیێن ئهنتیکه یێن پیکاسسۆ دژین و ژ گۆتنێن قهلهو پێ ڤه تشتهکی دن ژ وان نایێ، ژ بۆ ڤهگهراندنا جڤاکا کورد چ دانه بهر خوه؟ ههلبهت دهستێ ب تهنێ دهنگ ژێ نایێ. لێ کو بخوازن ( ژ خوه ناخوازن) ب کێمانی کارن تێکهڤن ناڤا جڤاکێ و ب ههڤ را کارن چهند گاڤان، پچووک ژی بن، باڤێژن. ههگهر کاربن دهڤ ژ کارییهر و بهرژهوهندییێن شهخسی و پارتیتییێ بهردن، بهلکی جڤاکا کورد ژی وان قهبوولی ناڤا خوه بکه و جیه بده وان. یان نا، وهک مهسهلا سال ب سال خوهزی ب پاره. ئهو ژی ژاربوونێ، پارچهبوون و ژههڤداکهتنێ، بێقودرهتی و بێرێزییێ ب خوه را تینه. کهسێن ژ جڤاکێ دوور نه تهنێ جڤاکێ دکوژن، ههروهها خوه ژی دکوژن وهسسهلام…