فلاشنڤیسار

سووریه‌کا فه‌ده‌رال و کوردستانەکا فه‌ده‌رال یا بێچه‌ک

ل سوورییێ گوهه‌رتن و قه‌وماندنێن گرینگ و دیرۆکی هاتن ڕۆژه‌ڤێ. گوهه‌رتنێن ل سوورییێ هه‌موو کوردان ژی ئه‌له‌قه‌دار دکه‌. له‌ورا ل سوورییێ پرسگرێکه‌کا نه‌ته‌وه‌یا کورد و کوردستانێ هه‌یه‌. پرسا کورد ژی، ژ بۆنا کو پرسگرێکا ڕۆژهه‌لاتێ ناڤین و ناڤنه‌ته‌وه‌یی یه‌، ل هه‌موو به‌شێن کوردستانێ ژی ڕاسته‌ ڕاست باندۆرێ چێ دکه‌.

ل سوورییێ چ قه‌ومی؟ دڤێ ل سوورییێ چ بێ کرن؟

ل سوورییێ رژێم و ده‌وله‌تا بەعس  یا فاشیست یا ٦۱ سالان و دیکتاتۆریا ئه‌سەد-ان یا ٥۳ سالان هات ڕووخاندن. مخاله‌فه‌تا ل سوورییێ بوو ده‌ستهلاتدار و ده‌وله‌ت گرت بن ده‌ستێ خوه‌ و حکومه‌ته‌کا دەمکی ئاڤا کرن.

ل تەنشت رژێما بەعسێ ڕووسیایێ، ئیرانێ، پەکەکە/پەیەدێ و ب وئایه‌کی ئه‌مه‌ریکایێ وه‌ندا کرن.

ژ بۆنا ئاڤاکرنا ده‌وله‌تا نوو هه‌ولدانێ ده‌ست پێ کریه‌. شک نینە  کو ل پێش ئاڤاکرنا ده‌وله‌تێ گه‌له‌ک پرسگرێک هه‌نه‌. پرسگرێکا مه‌زن، حکومه‌تا نوو ل باکورێ سوویه‌یێ و ل به‌شه‌ک هه‌رێمێن عه‌ره‌بان و ل به‌شه‌کی ڕۆژاڤایێ کوردستانێ نه‌ ده‌ستهلاته‌. 

دڤێ ژ بۆنا کو هه‌موو نه‌ته‌وه‌یێن ل سوورییێ دژین ب هه‌ڤ را ببن خوه‌دیێ ده‌وله‌تێ و ده‌وله‌ته‌ک نوو ئاڤا بکن، د ده‌ربارێ ده‌وله‌تا نوو دا بریار بێ داین کو ئه‌و ده‌وله‌ت نابه‌ ده‌وله‌ته‌کا ئوونیته‌ر و یه‌ک مله‌ته‌کی و مله‌تێ عه‌ره‌ب بە.

ژ بۆنا کو ده‌وله‌ته‌کا هه‌ڤبه‌ش یا فه‌ده‌رال ئاڤا ببه‌ بریار بێ داین و ئیراده‌یه‌کا گه‌له‌ک ڤه‌کری بێ نیشاندان. ژ بۆنا ده‌وله‌ته‌کا فه‌ده‌رال، دەستوور یانی په‌یمانا هه‌موو پێکهاتەیێن سوورییێ یێن نه‌ته‌وه‌یی و ئۆلی و مه‌زهه‌بی چێ ببه‌. ئه‌ڤ دەستوور ب ئیراده‌یا هه‌موو ته‌ره‌فان و نه‌ته‌وه‌یا کورد ژی چێ ببه‌.

ده‌ما کو ئه‌و ئیراده‌یا هات دیار کرن، بێچه‌ککرنا هێز و ڕێخستنا هێسانتر دبه‌، یه‌کیتیا سوورییێ ب ئاوایه‌کی لیبه‌رال و ده‌مۆکرات و پلورال چێ دبه‌..

ڕه‌وشا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ چیه‌؟ دڤێ کوردستانی چ بکن؟

رژێما بەعس د شه‌رێ ناڤخوه‌ دا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ڕاده‌ستی پەکەکە/پەیەدێ کر و دیکتاتۆری و زوولما رژێمێ ب هه‌ڤ را ل سه‌ر نه‌ته‌وه‌یا کورد و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ مه‌شاندن.

د هه‌مان ده‌م دا ئه‌مه‌ریکا ژی بوو هه‌ڤکار و پشتگرەک خوورت بۆ  پەکەکە/پەیەدێ و ژ بەردەوامیا دیکتاتۆریه‌تێ را  گۆت “ئه‌رێ”. ئەمریکایێ   پەکەکە/پەیەدە وه‌ک ملیسان ب کار ئانی، گه‌له‌ک هه‌رێمێن عه‌ره‌بان ژی داگیر کرن.

پکک/پیدێ، ڕۆژاڤایێ کوردستانێ کر هه‌رێمه‌کا سوورییێ و ناڤێ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ کر “باکورێ سوورییێ.

ل باژارێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ پرانی بوون عه‌ره‌ب.

 پەکەکە/پەیەد  خوه‌ وەک ڕێخستنه‌کا کوردستانێ و نه‌ته‌وه‌یا کورد قه‌بوول ناکه‌. وه‌ک تێ زانین د ناڤێ وان دا په‌یڤا “کوردستان” ژی نینە. ئیراده‌یا به‌شه‌ک کوردێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ژی ته‌مسیل ناکه‌. له‌ورا ڕێخستنا پککێ یه‌ و ژ ئالیێ پککێ دا ئیراده‌یا کوردستانیێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ هاتیه‌ خه‌سپ کرن. بوویه‌ ئەگەر کو بێسه‌بەب ل هەرێمێن عه‌ره‌بان ب ده‌ههه‌زاران جوانێن کورد بێن کوشتن.

پرسگرێکا مه‌زن یا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ئه‌وه‌ کو گه‌له‌ک هه‌رێمێن کوردستانێ د بن داگیرکه‌ریێ دا نه‌.

هه‌گه‌ر کوردستانی و ب تایبه‌تی ژی پەکەکە/پەیەدە خوه‌ سه‌ڕاست نه‌کن، هه‌رێمێن دن ژی د بن خه‌ته‌ریا داگیرکه‌ریا ده‌وله‌تا ترک دا دبن.

له‌ورا تێ زانین کو حکومه‌تا دەمکی دبێژه‌ کو  پەکەکە/پەیەدە کوردان ته‌مسیل ناکه‌. دڤێ کورد و  پەکەکە/پەیەدە وه‌ک هه‌ڤدو نەیێن حساب کرن. له‌ورا  پەکەکە/پەیەدە ڕێخستنه‌که‌ بیانی یه‌. دڤێ سوورییێ و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ته‌رک بکن. هه‌گه‌ر ده‌ست ژ چه‌ک به‌ر نه‌دن ئه‌م دێ ب زۆرێ وان بێ چه‌ک بکن. ده‌وله‌تا ترک ژی، ژ ڤێ  هه‌لوه‌ستێ را پشتگره‌ک خورته‌. یان ده‌ما  پەکەکە/پەیەدە چه‌ک به‌رنه‌ده‌، به‌رێ به‌س ده‌وله‌تا ترک، نووها پێ ڤه‌ ژی ده‌وله‌تا سوورییێ و ترک دێ ل هه‌مبه‌ری وان شه‌ر بکن‌.

ئه‌و ژی دبه‌ سه‌ده‌م کو کوردستانی ب خورتی به‌شداری ئاڤابوونا ده‌وله‌تا نوو نه‌بن.

دڤێ چ بێ کرن؟

۱- دڤێ هه‌موو کوردستانیێن ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ل سه‌ر به‌رنامه‌یا ده‌وله‌تا فه‌ده‌رال یا سوورییێ و هه‌رێما فه‌ده‌ره‌ یا کوردستانێ یه‌کیتیه‌کێ چێکن.

۲- “باکورێ سوورییێ” نه‌ ڕه‌وا ئیعلان بکن.

 ۳- فه‌ده‌رالیزمه‌ک بێ چه‌ک پێشکێشی ڕایا گشتی بکن. 

٤- ژ بۆنا کو هه‌موو ڕۆژاڤایێ کوردستانێ و نه‌ته‌وه‌یا کورد یه‌کیتیا خوه‌ بکاره‌ چێ بکه‌، د ئاڤاکرنا ده‌وله‌تا سوورییێ دا و د ئاماده‌کرنا دەستوورا ده‌وله‌تا فه‌ده‌رال دا ببه‌ ته‌ره‌ف؛ ده‌وله‌تا ترک ده‌ست داگیرکەریا خوه‌ یا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ به‌رده‌ د قۆناخا نوو دا داگیرکەرییێن نوو نه‌که‌،   پەکەکە/پەیەد دڤێ ده‌ست ژ چه‌ک به‌ردە‌.

٥- وێ ده‌مێ نه‌ته‌وه‌یا کورد یه‌کیتیا خوه‌ بکارە چێ بکه‌، د ئاڤاکرنا ده‌وله‌تا سوورییێ دا و د ئاماده‌کرنا دەستوورا ده‌وله‌تا فه‌ده‌رال دا ب هه‌ڤبه‌شی دبه‌ ته‌ره‌ف. ژ بۆنا ڤێ ژی دڤێ  پەکەکە/پەیەد ده‌ست چه‌ک به‌رده‌.

٦- پەکەکە، ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ته‌رک بکه‌.

۷- ئه‌مه‌ریکا ژ بۆنا ده‌وله‌ته‌کا فه‌ده‌رال و هه‌رێمه‌کا فه‌ده‌ره‌ یا کوردستانێ ببه‌  پشتگر، ژ بۆنا به‌ژه‌وه‌ندیا خوه‌ یا ته‌نگ پشتگریێ نه‌ده‌  پەکەکە/پەیەدێ و ب هه‌لوه‌ستێ زرار نه‌ده‌ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ و نه‌ته‌وه‌یا کورد و پێڤاژۆیا نوو یا ل سوورییێ.

 ئیبراهیم گوچلو

دیاربه‌کیر، ٢٩\١٢\٢٠٢٤

Back to top button