سیاسەتا بێ پیڤان یا بی نرخە ژی
ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ گه‌له‌ک جاران ده‌ما سیاسه‌تمه‌داره‌ک یان ژی به‌رپرسێ پارتییه‌کێ د ده‌ربارێ کوردان دا ئاخاڤتنه‌کێ دکه ئەو ئاخافتن ب ئاوایێن جودا تێ نرخاندن. ل ڤێرێ راستیه‌ک و خاله‌ک گه‌له‌ک زیز هه‌یه کو دڤێ ب زمانه‌ک زه‌لال بێ ئاشکەرا کرن.
گه‌لۆ ئه‌و که‌ساتی یان ژی سیاسه‌تمه‌دارێن ترک قاشۆ ژ بەر پرسا کورد ره‌خنه‌یان ل هنده‌کێن دن دکن، یان ژی ده‌ما به‌حسا کوردان دکن به‌رته‌کی نیشان ددن، ئه‌و ب خوه د ده‌ربارێ پرسا کورد دا چ دبێژن؟ گه‌له‌ک جارا ده‌ما به‌رپرسه‌ک یێ ده‌ستهلاتێ به‌حسا کوردان دکه ،یان ژی د ده‌ربارێ کوردان دا داخوویانیه‌ک نه ئه‌رێنی دده، د جهدا ژ ئالیێ موخاله‌فه‌تێ ڤه تێ ره‌خنه‌کرن. لێ ئالیێ ره‌خنه‌یێ دکه چو جارا به‌حسا دیتنا خوه د ده‌ربارێ دۆزا کوردی دا ناکه. ئه‌ڤ یه‌ک خاله‌ک گه‌له‌ک گرنگه و دڤێ بێ گۆتوبێژ کرن. ره‌خنه‌کرنا دیتنا خه‌له‌ت د ده‌ربارێ پرسا کورد دا نه عه‌جێبه، لێ ئالیێ ره‌خنه دکه ،ژ بۆ چ دیتنا خوه ل سەر وێ مژارێ نابێژه؟ ئه‌ڤ بالکێشه.
ئه‌گه‌ر مرۆڤ د ده‌ربارێ پرسه‌کێ دا گۆتارا که‌سه‌کی ره‌خنه بکه، پێوسته به‌دیلێ تشتێ کو مرۆڤ ره‌خنه دکه ڤه‌کری بێژه، دا کو ئه‌و ره‌خنه جهێ خوه بگره. وه‌کی دن ئەو ره‌خنه‌کرن نه ژ ئنیه‌ته‌ک پاقژ تێ.
ئه‌گه‌ر وه‌ک کورد پرسا کورد و هه‌روه‌ها ده‌ستخستنا مافێن ره‌وا یێن کوردان ل باکورێ کوردستانێ وه‌ک پیڤان ببینن و ل گۆرا ڤان پیڤانان هه‌لوه‌ستا خوه ل هەمبه‌ر ئالیێن سیاسی ئاشکەرا بکن، دێ چارچۆڤه‌یا ره‌خنه و نرخاندنا هه‌موو ئالیێن سیاسی بێ گوهه‌رتن. هینگێ ئه‌م دکارن نه‌هێلن ئالیێن سیاسی پرسا کورد بێخن بن لنگان و نه‌کن مالزه‌مه‌یه‌ک ژ سیاسه‌تا خوه یا رۆژانه را.
نا ئه‌گه‌ر ئه‌م پرسا کورد پاشگوهێ خوه ڤه باڤێژن و د په‌رسپه‌کتفه‌ک ئیدیۆلۆژیک ڤه ئالیێن سیاسی ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ بنرخینن و ل گۆرا ئیدیۆلۆژیا خوه وان ره‌خنه بکن و ببن خوه‌دی هه‌لوه‌ست هینگێ هه‌رتشت تێ گوهه‌رتن و ئه‌ڤ یه‌ک پرسا کورد ڤه نه گرێدایه. پرسه‌ک ئیدیۆلۆژیکه و کوردان ل باکورێ کوردستانێ گه‌له‌ک زه‌ره‌ره‌ک مه‌زن ژ ڤێ یه‌کێ دیتنه و ئیرۆ ژی ئه‌ڤ یه‌ک بوویه سه‌ده‌م کو پرسا کورد بوویه قوربانیا ئیدیۆلۆژیێن شاش. هه‌روه‌ها ڤێ یه‌کێ پرسا کورد پاشڤه دایه و ئاسته‌نگا هه‌ری مه‌زن ژ ده‌وله‌تبوونا کوردان را وه‌ک زهنیه‌ت پێکانیه و نها ژی ئاسته‌نگا هه‌ری مه‌زن د ڕێیا پێشکه‌تنا خه‌تا نه‌ته‌وی و کوردستانێ دێ دا یه.
ئه‌م ڤێ پرس پیچه‌کا دن زه‌لال بکن. نها ئاک پارتی د ده‌ربارێ پرسا کورد دا چ دبێژه؟ هه‌روه‌ها ئه‌ڤ ۲۰ سالێن کو ئه‌ردۆگان و ئاک پارتی ده‌ستهلاتن د ده‌ربارێ پرسا کورد دا چ کریه؟ ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ یه‌ک ب درێژاهیا ۲۰ ساله‌ن دا ئالیێن ئه‌رێنی و خراب وه‌ک فلمه‌ک دۆکومه‌نته‌ر به‌رچاڤان را بێ ده‌رباس کرن، دێ ئه‌م بکاربن پتر و ب ناڤه‌رۆکه‌ک ب هێز د ده‌ربارێ پرسا کورد دا ئاک پارتیێ ره‌خنه بکن و راستیا وان وه‌ک سیاسه‌تمه‌دار ژ مله‌تێ خوه را بێژن.
ژ ئالیه‌ک دن ڤه حه‌زا سه‌ره‌کی یا موخاله‌فه‌تێ، جەهەپێ د ده‌ربارێ پرسا کورد دا چ دبێژه؟ د ڤێ پرسێ دا به‌رنامه‌یا وان چیه و هه‌روه‌ها د دیرۆکا خوه یا سیاسی دا ب چ چاڤی ل پرسا کورد نێرینه و چ کرنه؟ گه‌ره‌ک دیرۆکا ڤێ پارتیێ ژی و هه‌لوه‌تسا وان د پرسا کورد دا، وه‌ک فلمه‌ک دۆکومه‌نته‌ر به‌چاڤ را بێ ده‌رباس کرن، دا کو کورد راستیا وان ژی ببینن.
هەدەپە کو ب ناڤێ کوردان ته‌ڤدگه‌ره و چو جارا نابێژه ئه‌و پارتیه‌ک کوردن. هه‌رده‌می خوه وه‌ک پارتیه‌ک یا ترکیێ ب ناڤ دکن. گه‌لۆ هەدەپێ ژ بۆ کوردا چ کریه و چه‌وا پرسا کورد دنرخینه؟ ئاخاڤتنێن ڕۆژانه کو ب ئارمانجا پرۆپاگانده‌یان تێنه گۆتن ژ بۆ پرسا کورد نه چاره‌سه‌ریه، مخابن ته‌نێ خاپاندنه‌که و زه‌ره‌را هه‌ری مه‌زن دده کوردان. ئه‌گه‌ر به‌رپرسه‌ک ڤێ پارتیێ بژه “ترکیه وه‌لاتێ مه یێ هه‌ڤبه‌شه، جومهوریه‌تا ترکیێ ده‌وله‌تا مه یا هه‌ڤبه‌شه و ئه‌م دێ ده‌مۆکراسیێ ل سه‌ر بنیاتا جومهوریه‌تێ ئاڤابکن” دێ ئه‌ڤ پارتی ژ بۆ کوردان چ بکه؟ ته‌نێ تشتێ دهێتە کرن ب ناڤێ کورداتیێ، ب ده‌نگێ کوردان به‌رێ کوردان ژ دۆزا وان ڤه‌دگوهێزه و کوردا ئه‌نته‌گره‌یێ ده‌وله‌تێ دکه و خه‌تا نه‌ته‌وی و کوردستانی دفه‌تسینه.
ژ ئالیه‌ک دن ڤه گه‌له‌ک پارتی و ئالیێن سیاسی به‌حسا پرسا کورد دکن و ل گۆرا خوه رێیێن چاره‌سه‌ریێ ددن خوویاکرن و گه‌له‌ک مخابن سڤکاهیێ ل پرسا کورد دکن. گه‌له‌ک جارا ماموسته‌یاک یێ زاننگه‌هێ، یان ژی به‌رپرسێ پارتیه‌ک سیاسی دکاره بێژە: ئه‌م نزانن ئه‌ڤ کورد چ دخوازن؟ ل ترکیێ ئه‌م هه‌موو وه‌ک هه‌ڤ دژین و برایێ هه‌ڤن. ئه‌ڤ گۆتار ب خوه ددن خوویاکرن کا ئاستێ گۆتوبێژان د پرسا کورد د د چ ئاستێ دا یه.
ژ بۆ رێ ل ڤێ یه‌کێ بێ گرتن، گه‌ره‌کە ل باکورێ کوردستانێ پارتیێن کورد ڤێ راستیێ ببینن و ل گۆرا ڤێ ببن خوه‌دی هه‌لوه‌ست و رێ نه‌دن پرسا کورد ببه مەلزه‌مه‌یه‌ک سیاسی کو ئالیێن سیاسی ل گۆرا به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه یێ رۆژانه ب کاربینن. گه‌ره‌کە پرسا کورد وه‌ک پرسا نه‌ته‌وه‌یه‌کی بنده‌ست بنرخینن و ڤێ پرسێ و هه‌روه‌ها ده‌ستخستنا مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ کورد وه‌ک پیڤانه‌کی ببینن و ل گۆرا ڤێ ژی ببن خوه‌دی هه‌لوه‌ست و گۆتار و داخوویانیێن ئالیێن دن بنرخینن.
نابه ل هەمبه‌ر ئالیێن ترک، ئه‌م به‌رێ خوه ژ دۆزا خوە بدن ئالیه‌کی بکه‌ڤن د ناڤا ته‌ڤگه‌رێک دن دا. پیڤان کوردبوونه، نه‌ته‌ویبوونه و کوردستانیبوونه….
دارا بیلەک
باکورێ کوردستانێ
٢٠٢٢/١٠/٢٣
