سەرۆكوەزیر دڤێ ھەڤپەیڤینێ دا گریێن ئاسێ ڤەدكە
سه‌رۆکوه‌زیرێ هه‌رێما کوردستانێ مه‌سروور بارزانی د هه‌ڤپه‌یڤینه‌کا هه‌ڤبه‌ش دا دگه‌ل چەند كەنالێن راگەھاندنێ ل سه‌ر ڕه‌وشا نها، پرسگێرك، ئاریشە و قەیرانێن ھەرێما كوردستانێ و دەڤەرێ بەرسڤا پرسێن رۆژنامەڤانان دا . بارزانی گۆت کو ئەو نە د وێ باوەریێ دایە كو مەترسی ل سەر ھەرێما كوردستانێ ھەیە.
سه‌رۆکوه‌زیر مه‌سروور بارزانی به‌رسڤا پرسێن ڕۆژنامه‌ڤانان دا و مژارێن وه‌که؛ پرۆسه‌یا چاکسازیێ، مووچه‌یێن فه‌رمانبه‌ران، ڕێکه‌فتنا دگه‌ل بەغدایێ، پرۆژه‌یێن خزمه‌تگوزاریێ، ڕه‌وشا ته‌ندروستیێ یا هه‌رێمێ و ڕێکارێن ڕووبرووبوونا ڤیرووسا کۆرۆنایێ زه‌لال کر.
ل سه‌ر پرسا كا گەلۆ: مه‌ترسی ل سه‌ر هلوه‌شاندنا قەوارەیا هه‌رێما کوردستانێ هه‌یه؟ مه‌سروور بارزانی گۆت: “ئه‌ز نه د وێ باوه‌ریێ دا مه کو مه‌ترسی ل سه‌ر ستاتوویا هه‌رێما کوردستانێ هه‌به. مه‌زنترین پرسگرێک ئه‌وه کو ناکۆکی و نه‌یەكرێزی د ناڤ ئالیان و خه‌لکێ کوردستانێ دا یه. ئه‌گه‌ر د ناڤ خوه دا خه‌لک و ئالی دگه‌ل هه‌ڤ ببن یه‌ک، چ هێزه‌ک نکاره ستاتوویا هه‌رێما کوردستانێ تێک بده.”
د ده‌ربارێ داهاتا هه‌رێما کوردستانێ دا، بارزانی ڕاگەهاند کو داهاتا هه‌رێما کوردستانێ سێ جورن، یه‌ک ژ وان چاڤکانیێن په‌ترۆلێ و داهاتا نه‌ڤخوه و یا دن ژی ئەو بوودجه‌یا ژ حکوومه‌تا عیراقێ تێ.
مه‌سروور بارزانی ته‌که‌ز کر کو داهاتا هه‌رێما کوردستانێ شه‌فافه و نها حکوومه‌تێ سیسته‌مه‌کا ناڤده‌وله‌تی یا بانکی دورست کریه، کو هه‌موو داهات و خه‌رجی تێن وێ بانکێ پاشی دچە وه‌زاره‌تا دارایی.
بارزانی دیار کر کو چاکسازی پرۆسه‌سە‌کا به‌رده‌وامه و هه‌ول ددن چاڤکانیێن نوو ژ داهاتێ ڕا ببینن و گۆت: “چاکسازی پێڤاژۆیه‌کا به‌رده‌وامه، تشته‌کێ وسا نینه کو د ده‌مه‌ک کورت دا بھێتە پێکانین، ئان ژی بدیماھیك بھێت. مه ژ ده‌ستپێکا کابینه‌یا نه‌هه‌م ڤه ژ گه‌له‌ک ئالیان ڤه ده‌ست ب چاکسازیان کریه، چاکسازی ته‌نێ ڕووبرووبوونا گه‌نده‌لیێ نینه. چاکسازی، مژارا ڕه‌فۆرم، شه‌فافیه‌ت، چەوانیا خزمه‌تا وه‌لاتیانه و ئه‌م بزانین چاوا ئەم دێ كاربن نووبوون و چێکرنا ژێرخانه‌ک ئابۆری یا باشتر ژ هه‌موو ئالیان ڤه ئاڤا بکن.”
ل سه‌ر پرسا ده‌ربارێ برینا مووچه‌یان دا ژی بارزانی گۆت: “ئه‌گه‌ر حکوومه‌تا عیراقێ به‌رپرسیاریا خوه به‌رامبه‌ری دابینکرنا مووچه‌یا جیبجی بکه کو پێشتر سۆز دانه، حکوومه‌تا کوردستانێ دکاره مووچه‌یا وه‌که خوه بده.”
بارزانی ئاماژه ب وێ یه‌کێ کر کو ئه‌گه‌ر ڤیروسا کۆرۆنایێ نەمینەو نرخێ په‌ترۆلێ ڤه‌گه‌ره وه‌که ڕه‌وشا ئاسایی و ئه‌و هێڤیداره کو ب داهاتا ناڤخوه مووچه‌یان وه‌که بەرێ بێ قوتکرن دابه‌ش بکن و گۆت: “ته‌مه‌نێ کابنه‌یا نها یا هه‌رێما کوردستانێ 13 مه‌هه، لێ مه هه‌تا نها مووچه‌یێ 12 مه‌هان دایه.”
ده‌ربارێ برینا 21% ژ مووچه‌یان، سه‌رۆکوه‌زیرێ کوردستانێ گۆت کو ئەگەرا وێ یه‌کێ ئه‌وه کو حکوومه‌تا عیراقێ سێ مه‌هه بودچه‌یا کوردستانێ نه شاندیه و داهاتا ناڤخوه ژی ژ به‌ر کۆرۆنایێ کێم بوویه.
د به‌رسڤا پرسه‌کێ دا ل سه‌ر ڕێکه‌فتنا د گه‌ل حکوومه‌تا عیراقێ و دابینکرنا مووچه‌یێ فه‌رمانبه‌ران و برێڤه‌برنا ده‌ریێن سینۆری، مه‌سروور بارزانی ڕاگەهاند کو پرسگرێکا هه‌رێما کوردستانێ ل گه‌ل عیراقێ، نه ته‌نێ مووچه‌یه.
سه‌رۆکوه‌زیر ته‌که‌ز کر کو پرسگرێکێن ده‌ستووری کێشه‌یا سه‌ره‌كیە د ناڤبه‌را هه‌ولێرێ و بەغدایێ دا یه و گۆت کو ئه‌و ده‌ست ژ مافێن ده‌ستووری یێن هه‌رێما کوردستانێ به‌رنادن.
بارزانی وها گۆت: “ئه‌م دگه‌ل حکوومه‌تا عیراقێ ل سه‌ر خه‌تن داكو بگەھین ئه‌مجامه‌کێ، لێ پرسگرێک نه ته‌نێ ده‌ریێن سینۆری و مووچه بوونه، حکوومه‌تا بەعس ژی مووچه ددا، لێ پرسگرێک د هه‌مان ده‌مێ دا د وارێ ماف، ئازادی، وه‌کهه‌ڤی و ستاتوویێ دا ژی هه‌بوونه.”
بارزانی ده‌ربارێ ڤه‌گه‌را هێزێن پێشمه‌رگه بۆ ناڤچه‌یێن کوردستانی یێن ده‌رڤه‌یی ئیداره‌یا هه‌رێما کوردستانێ ده دا زانین کو ئه‌و مژار گه‌له‌ک جاران دگه‌ل حکوومه‌تا عیراقێ گۆتووبێژ کرنه وگۆت: “ئه‌ڤ پرس ژ دو به‌شان پێک تێ. یه‌که‌م؛ چاره‌سه‌رکرنا ناڤچه‌یێن نا
کۆک د چارچۆڤه‌یا ماده‌یا 140 ئا ده‌ستووری دا. لێ مخابن حکوومه‌تا فه‌ده‌رالی ئیهمالکاریێ د جیبجیکرنا ده‌ستوورێ دا دگه‌ل هه‌رێما کوردستانێ دکه. دگه‌ل حکوومه‌تا عیراقێ ئه‌م ڕێکه‌ڤتنه کو هێزێن عیراقێ و هێزێن پێشمه‌رگه ژ بۆ ئارامکرنا ناڤچه‌یێن کو هه‌تا نها داعش لێ هه‌یه ب هه‌ڤ ڕا ته‌ڤبگه‌رن.”
سه‌رۆکوه‌زیرێ هه‌رێما کوردستانێ هه‌روها ده‌ستنیشان کر کو تێگهشتنا سه‌رۆکوه‌زیرێ عیراقێ، مسته‌فا کازمی، ژ بۆ چاره‌سه‌رکرنا پرسا ناڤچه‌یێن کوردستانی یێن ده‌رڤه‌یی ئیداره‌یا هه‌رێما کوردستانێ د چارچۆڤه‌یا ماده‌یا 140ێ دا باشه.
ژ بۆ دیتنا ھەموو ھەڤپەیڤینێ ڤێ لینكا ل ژێر ڤەكە؛
