شۆره‌شا گولانێ به‌رهه‌مه‌ک ژ به‌رهه‌مێن شۆره‌شا ئیلۆنێ یه. له‌ورا ژی ده‌ما مرۆڤ بخوازە ڤێ شۆره‌شێ فێر ببه، دڤێ مرۆڤ ب ئاوایه‌کی به‌رفرھ ل سه‌ر هێز و ئه‌رکا شۆره‌شا ئیلۆنێ ڕاوه‌ستا دا کو بکاربه شۆره‌شا گولانێ شرۆڤه بکه. ل سه‌ر هێژایی، قیمه‌ت و ده‌ستکه‌تیێن وێ ڕاوه‌سته.
ئه‌ز ئێ بخوازم د ڤێ نڤیسا خوه ده ب کورتایی ل سه‌ر ڤان هه‌ردو شۆره‌شێن کو گوهه‌راندنێن مه‌زن د ژیانا گه‌لێ کورد ده کرنه ڕاوه‌ستم. مه‌به‌ستا من د ڤرده وێ ئه‌و به کو ئه‌م وه‌که کورد بکاربن ڤان شۆره‌شێن خوه بناسن و بدن ناسین. ژ به‌ر ڤانا د ژیانا گه‌لێ کورد ده جهه‌کی خوه یێ تایبه‌تی هه‌نه.
هه‌تا سالا 1946ێ گه‌له‌ک شۆره‌ش و به‌رخوه‌دان ل ته‌ڤایا کوردستانێ پێک هاتن، لێ ژ وان یه‌ک ژی ب سه‌ر نه‌که‌تن. فارس، عه‌ره‌ب و ترکان قەتلیعامێن مه‌زن کرن. وان خوه‌ستن گه‌لێ مه ب ته‌ڤایی ژ هۆلێ ڕاکن و خه‌لکێ مه بێ ده‌نگ بکن. ژ خوه ئه‌و شۆره‌شێن کو هه‌تا 1946 ێ پێک هاتبوون و تێک چووبوون، ل سه‌ران سه‌رێ جهانێ کورد بێ خوه‌دان و بێ هێڤی کربوو. لێ د سالا 1945 ێ و پێده خه‌باتا ژ بۆنا ئازادیا کوردستانێ، ل ڕۆژهلات هێدی هێدی لڤیا، خوه‌شتر و باشتر دبوو. هازریا شه‌ر و به‌رخوه‌دانه‌که فرەھ دهاته کرن دا کو ل هه‌مبه‌ر داگیرکه‌رێن فارس شه‌رێ ئازادیێ بکن.
ب گرتنا بریاره‌کا وه‌ها هاته دیتن کو کورد هین ژی زیندی نه، ل سه‌ر لنگانن و ژ بۆنا بده‌سخستنا مافێ خوه یێ رەوا به‌رخوه ددن. ڤێ کێفا کوردان ژ نوو ده ئانی. له‌ورا ده‌ما بارزانیێن کو د سه‌ریهلدانێن خوه یێن ل هه‌مبه‌ر ڕه‌ژیما عیراقێ ده وه‌نده‌کربوون، به‌رب برایێن خوه یێن ڕۆژهلاتێ ده چووبوون.
ژ به‌ر زلم و زۆرداریا داگیرکه‌رێن عیراقێ ل ور ب جھ بوو بوون. لێ داخوازا بارزانیان هه‌ر گاڤ ئازادیا کوردستانێ بوو. له‌ورا ژی وان ژ سالا 1907 ێ ده ژ بۆنا ڤێ ئارمانجا پیرۆز ل هه‌مبه‌ر داگیرکه‌ریێ سه‌ری هلدابوون. لێ ب ئالیکاریا هن ئه‌شیرێن کوردان کو ل با دژمن جھ گرتبوون، ب سه‌ر نه‌که‌تن. ژ بۆنا کو مله‌ت و مرۆڤێن وان ب ته‌ڤایی نایێن قه‌تلکرن و وان بپارێزن، به‌رب ڕۆژهلات ده چوون ، ل ور ب جھ بوون لێ ژیانا وان یا ور گه‌له‌ک زۆر و زه‌همه‌ت بوو.
ده‌ما کو ل ڕۆژهلات بریارا شه‌رێ ئازادیا کوردان یا ل هه‌مبه‌ری داگیرکه‌رێن ئیرانێ ھاتە گرتن، ڤێ کێفا بارزانیان و ب تایبه‌تی یا بارزانیێ نه‌مر ئانیبوو. لۆما هه‌موو بارزانیان ل با برایێن خوه یێن ڕۆژهلات جهێ خوه گرتن دا کو ژ بۆنا ئازادیا کوردان شه‌رێ ئازادیێ بکن. به‌رهه‌ما وی شه‌ری، دوو هێژایی ژ بۆنا مه ئانین. یه‌ک ل ڕۆژهلاتا کوردستانێ، کۆمارا کوردستانێ هاته دامه‌زراندن. یا دن ژی بارزانیێ نه‌مر ژ به‌ر خه‌بات و زیره‌کبوونا خوه وه‌که سه‌رۆکێ گه‌لێ کورد یێ نه‌ته‌وه‌یی، هاته ده‌ستنیشانکرن، ئانگۆ پشتره ئه‌ڤ وه‌ها هاته فێمکرن. لێ چ مخابن ئه‌ڤ کۆمار نه ل گۆر هه‌سابێن گه‌له‌ک ده‌وله‌تێن مه‌زن بوون. لۆما پشتی ساله‌کێ هاته ڕوخاندن و سه‌رۆکێ وێ قازی محمه‌د هاته ب دارده‌کرن. لێ بارزانیێ مه‌زن سه‌رۆکێ نه‌ته‌وه‌یی یێ کورد کو ل ور ب خه‌باتا خوه بوو بوو گه‌نه‌رالێ مله‌تێ خوه، خوه ته‌سلیمێ دژمن نه‌کر و ئه‌و ل گه‌ل 518 چه‌کدارێن هه‌ڤالێن خوه به‌رب سۆڤیه‌تێ ڤه چوون. ل ور ب جھ بوون.
پشتی ڕوخاندنا کۆمارا کوردستانێ، ئێدی ژ نوو ده و ل سه‌رانسه‌رێ جهانێ کورد بێ ده‌نگ مان. ژ به‌ر کو هه‌تا وێ ده‌مێ ل هه‌ر چار په‌رچێن کوردستانێ شه‌رێ ئازادیا کوردان هاته ته‌مراندن و بێده‌نگ کرن. مله‌تێ کورد هاته قه‌تلکرن، وێرانکرن و سورگونکرن (کۆچبه‌ر). ب سه‌ده‌ما ڤێ بێده‌نگیێ دژمنێن کوردان کێف کرن. وان باوه‌ری ئانیبوون کو کورد دێ ئێدی نکاربن سه‌ری ل هه‌مبه‌ری وان هلدن. لێ سه‌رۆکێ نه‌ته‌وه‌یی بارزانیێ مه‌زن ڤێ کێفا دژمن د قرکا وان ده هشت و پشتی ژ سۆڤیه‌تێ ڤه‌گه‌ریان ژ نوو ده ده‌ست ب شه‌رێ ئازادیا کوردستانێ کرن. ڤی شه‌ری ئانگۆ ڤێ سه‌ریهلدانێ، کوردێن کو ب ته‌ڤایی بێ هێڤی مابوون، ب هێڤی کر. کوردێن کو ل گۆر دژمن مربوون ژ نوو ده زیندی کر. یانی شۆره‌شا ئیلۆنێ ژ نووده زیندیکرنا گه‌لێ کورد و به‌رخوه‌دانا ئازادیا وی بوو.
شۆره‌شا ئیلۆنێ ژ بۆنا کوردان ل عیراقێ ئۆتۆنۆمی ب ده‌ست خست. لێ ئه‌و ژی نه‌هات هه‌سابێ دژمن، لۆما ژی ل هه‌ڤ جڤییان دا کو وێ تێک ببن و ب سه‌ر ژی که‌تن. لێ شه‌رێ کوردان یا ژ بۆنا ئازادیا کورسدستانێ و ب سه‌رۆکاتیا سه‌رۆکێ نه‌ته‌وه‌یی بارزانیێ نه‌مر هه‌ر به‌رده‌وام کر. به‌رده‌وامیا ڤی شه‌ری و بریارگتنا ژ نووده دایینا شه‌ر ژ بۆنا ئازادیێ د ڕۆژا 2019.05.26 ئ ده هاته گرتن. لۆما ژی ب ڤێ بریارا هێژا و ده‌لال دیسا ب سه‌رپه‌رشتیا بارزانیێ نه‌مر کو ئیرۆ کورد ل باشوور بوونه خوه‌دێ ده‌ستکه‌ڤتیه‌کێ و ب ئاوه‌یه‌کی فه‌ده‌ره ل گه‌ل عیراقێ ژیانا خوه به‌ردوام دکه، بوو.
له‌ورا ئه‌ز دبێژم و دڤێ نه‌یێ ژ به‌رکرن: د شۆره‌شا کوردستانێ یا ل باشوورێ کوردستانێ ده ئه‌م کورد بوونه خوه‌دی سه‌رۆکه‌کی نه‌ته‌وه‌یی ئه‌و ژی مسته‌فا بارزانیێ نه‌مر بوو. شۆره‌شا ئیلۆنێ، ژ نوو ده زندیکرنا گه‌لێ کورد و یا گولانێ ژی ئازادیا وی بوو. له‌ورا ژی پێویستیا کو گه‌لێ کورد ب به‌رفره‌هی ل سه‌ر ڤان ڕاوه‌ستن، شرۆڤه بکن و بدن ناسین، هه‌یه. ب تایبه‌تی دڤێ جوان ڤان هه‌ردو شۆره‌شان باش بناسن دا کو دیرۆکا خوه بزانبن.
ئاها ڤایه به‌رهه‌مێن ڤان شۆره‌شان و ڕێبازا بارزانیێن نه‌مر، مه کوردان گاڤ ب گاڤ به‌ر ب کوردستانه‌که سه‌ربخوه دبه. ئه‌ڤ کوردستانا سه‌ر ب خوه وێ ببه، ڕوح، جان، چاڤ و مه‌ژیێ کوردان لۆما دڤێ هه‌رکه‌س هه‌ر کورد ئیرۆ ژ بۆنا ئارمانجا کوردستانا سه‌ربخوه کار و خه‌باتێ بکن….
بووبێ ئەسەر
2019.05.26
