شەرێ خەندەكان چیە ئارمانج و ئەنجام چ بوو
شهرێ خهندهکان ڕهوشا کوردان خهرابتر کر، باژارێن کوردستانێ وێران کر و بوو سهدهم کو ب سهدان جوانێن کوردستانێ بێن کوشتن…
ژ بۆنا كو شەرێ خەندەكان ل باكورێ كوردستانێ ژ بۆ خاندەڤانێن مە بێ زەلال كرن، مە ئەڤ پرسێن ل ژێر ژ سیاسەتمەدار و شارازایێ كارووبارێن پارتیێن كوردان، ئیبراھیم گوجلو, كرن:
شەرێ خەنداكان چیە؟ گەلۆ چما شەرێ خەندەكان؟ ئارمانج چ بوو؟ ئەنجام چ بوو؟ مفا و زیانا پككێ و گەلێ كورد چ بوو؟
بەرسڤ ل ژێرە:
ژ بۆنا کو شهرێ خهندهکان یا پارتیا كاركەرێن كوردستانێ (پککێ) بێ فاهم کرن، دڤێ میسیۆن و وهزیفهیا پککێ ب زهلالی بێ ناس کرن.
پکک، ل باکوورێ کوردستانێ وهک ڕێخستنهکا ئۆپهراسیۆنی هات ئاڤا کرن. پشت ڕه ژی ئهڤ میسیۆنا خوه ل ههر سێ پارچهیێن دن ژی مهشاند. ب تایبهتی ژی د ڤێ قۆناغێ ده میسیۆنا خوه ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ گهلهک خهتهر و سهرکهفتی پێک تینه. ئارمانج و میسیۆنا پککێ ژی ئهوه کو نهتهوهیا کورد و تهڤگهرا مللی یا کوردستانێ و ڕێخستنێن کوردستانێ ژ ئارمانجا دهولهتبوونا کوردستانێ دوور بخه. کوردان پیچ بکه.
شهرێ خهندهکان ژی ئهنجاما ڤێ وەزیفێ و میسیۆنا پککێ یه.
وهک تێ زانین ل ترکیێ “پێڤاژۆیا چارهسهریێ” دهست پێ کربوو. پککێ ئهڤ قۆناغا پێڤاژۆیێ ژ بۆنا خوه، وهک خهباتهكا ئامادهکاریێ ددیت. لۆما ژی ئارمانجا پککێ چارهسهرکرنا پرسا كوردان نهبوو. گهلهک ئاشکهره بوو كو ئەو دەست ژ چهکان بهرناده، لێ ئەو وهک دێ دەست ژ چهکان بهرده تهڤدگهریا.
د وێ قۆناغێ ده، پككێ ل سووریێ ژی ل ههمبهری کوردان و ل ههمبهری مخالهفهتا عهرهبان شهرێ ب وهکالهت ل سهر ناڤێ ڕژێما بەعسێ ددۆماند. ژ ئهنجاما وان شهران و گرێدانا پككێ ب ڕژێما بەعسێ ڤە، پککێ ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ژ بۆنا خوه ههرێمهکا دهستهلاتداری ئاڤا کر.
د ههمان قۆناغێ ده گهلهک دهولهتان دهستوهردانا سووریێ دکرن. دهولهتا ترک ژی یهک ژ وان دهولهتان بوو.
دهولهتا ئیرانێ و ڕژێما بەعسێ ل سوریێ، نهدخوهست کو دهولهتا ترک ب خورتی مداخهلهیا سوریێ بکه و دهستوهردانا خوه فرهه بکه. لۆما ژی دڤیا بوو کو دهولهتا ترک بێهێز بکهڤه و مژوولی شەر و ئاریشەیێن ناڤخوە ببە، ژبۆنا ڤێ یەكێ ئیران و سوریا ستراتهژیهک مهشاندن.
دهولهتا ئیرانێ ب خوه نهدکاری ل ههمبهری دهولهتا ترک شهر بکه. لۆما ژی ب دهستێ پککێ ل ههمبهری دهولهتا ترک شهر گەرمکرن، د بهرژهوهندایا وێ بوو.
ئهنجاما ڤێ ستراتهژیێ بریار هات گرتن کو ب دهستێ پککێ شهر بێ مهشاندن.
لێ ئهڤ وەزیفە ب شهرێ چیا پێک نهدهات. لۆما ژی ژ بۆنا کو د ناڤ باژاران ده شهر بێ کرن، پلان هات دانان. ل گۆر وێ پلانێ ژی پکک وهزیفهدار کرن.
ئهڤ پلان د ههمان دهم ده د بهرژهوهندیا پککێ بوو ژی. پککێ باش دزانی کو شهرێ خهندهکان ده سهرکهفتی نابه. لێ ژ بۆنا کو ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دهستهلاتداریا خوه بمهشینه، ل سهر ناڤێ ئیران و ڕژێما بەعسێ تهڤگهراندن د بهرژهوهندایا پککێ بوو.
لێ هیچ شک تێدا نینە کو ئهڤ شەر شهرهکێ ب وهکالهت بوو.
ههر چقاس پککێ ژ بۆنا کو ڤێ ستراتهژیێ ڤهشێرە، دگۆت کو ئهڤ شهر ژ بۆنا کوردان و ژ بۆنا دهمۆکراسی و دهستهلاتداریا خوهسهرە، لێ ئەڤ نەراست بوو، ئەڤ مانیپولاسۆنەكە مەزن بوو.
ئهڤ شهر ههر چقاس ل دژی دهولهتا ترک خویا دکر ژی، لێ ڕاسته ڕاست ل دژی کوردان بوو. لهورا د ناڤ شهرێ باژارێن کوردستانێ ده خهندهک هاتن کۆلاندن. نه ل باژارێن ترکان.
ئهڤ شهر ل دژی کوردان بوو، لهورا باژارێن شهرێ خهندهکان لێ دمهشیان، ل وان باژاران کوردان دهنگ دابوون پارتیا پککێ و ل ڤان ههرێمان ئهو کربوون دهستهلاتدار.
پککێ ئهڤ یهک ژی د پاشەرۆژێ ده ژ بۆنا خوه خهتهر ددیتن. کو کورد دهما شیار بوون دێ ل دژی وێ ڕاوهستن.
گهلهک ئاشکهرهیه کو ئهڤ شهر ژ دهولهتا ترک زێدهتر ل ههمبهری دهستهلاتداریا ڤان باژاران ب خوه ژی دربهیهک بوو.
ههزار مخابن، ئهو کهسێن ب دهنگێن کوردان ببوون سهرۆکێن شارهداریێ، وان ژی ژ ڤان شهران ڕه ئالیکاری کر. ب وێ ههلوهستا خوه دیار کرن کو ئەو گهلێ مه تهمسیل ناکن.
پککێ ب شهرێ خهندهکان جارهکه دن دیار کو ژ بۆنا وان گهلێ کورد و ئیرادهیا گهلێ کورد ژ بۆنا وان گرینگ نینه. ئهو ئیرادهیا نهتهوهیا کورد تهمسیل ناکن. ئهڤ نه ڕێخستنا کوردانه.
د ههمان دهم ده ئهڤ شهر ب دهستێن کی/کێ و ژ ئالیێ کی/كێ ده دھات مهشاندن ئهو ژی نهدهات زانین. ڤێ یەكێ ب خوه ژی خهتهری و ستراتهژیا تاری یا ل ههمبهری نهتهوهیا کورد نیشان ددا.
ل سلۆپی و جزرێ کۆلاندنا خهندهکان و شهر دەست پێ كر، دیار دکه کو ستارهتژیهکه دن یا تایبهت ژی ههیه.
وهک تێ زانین، ئهو ههرێم دو ههرێمێن کوردپهروهر یێن قهدیمن.. ب باشوورێ کوردستانێ ڕه گرێداینا وان یا ڕاسته ڕاست ههیه. ل ور شهرێ خهندهکان مەبهست ئهو بوو کو ئهلهقهیا دهولهتا ترک و دهستهلاتداریا باشوورێ کوردستانێ ژی خهراب بکن و بگرن.
وهک تێ زانین بهرێ ژی پککێ ل ههمبهری باشوورێ کوردستانێ نههشت کو ئوتوموبیلێن خوارنێ دهرباسی باشوورێ کوردستانێ ببن و دشهوتاندن.
دیسا تێ زانین کو دهما کو ههرێما ئازاد ل باشوورێ کوردستانێ ب دهستێ ئهمریکایێ و ههڤپهیمانێن وێ ئاڤا بوو، دهولهتێن کۆلۆنیالیست ب خوه نهدکارین ل ههمبهری ههرێما ئازاد شهر بکن، ب پککێ شهر دان مهشاندن.
د ئهنجامێ ده دکارم ببێژم کو شهرێ خهندهکان ڕهوشا کوردان خهرابتر کر، باژارێن کوردستانێ وێران کر و بوو سهدهم کو ب سهدان جوانێن کوردستانێ بێن کووشتن .
ئامەد
ئیبراھیم گوجلو
10.01.2019