ل ترکیێ دژبهریا د ناڤبهرا مەھەپێ و جەھەپێ دا گەرم وگۆر دبه. بهری چهند ڕۆژا ژ بەر ئاخافتنهکا سهرۆکێ جەھەپێ کلچدارۆگلو، دهڤلهت باهچهلی سهرۆکێ مەھەپێ ب توندی ل دژ دهرکهت و د دهربارێ کلچدارۆگلو دا گۆتنێن نه ل سهر ڕێ گۆتبوون و ههروهها داخواز کر کو بلا کلچدارۆگلو بێ دادگههکرن و ڕێیا کو دۆز ل هەمبەر ڤهبه بلا بێ پێکانین.
ل سهر ڤێ داخوویانی و گۆتنێن توند یێن باهچهلی، کهمال کلچدارۆگلو بهرسڤا وی دا. د ئاخاڤتنهکا خوه دا کلچدارۆگلو دبێژه: مەھەپە مه رهخنه دکه، بلا کهسهک مه ب قهومیهتا مه و نشتمانپهروهریا مه تاوانبار نهکه و مه ئیمتیحان نهکە. نشتمانپهروهری و قهومیهتا مه یا ئاتاتورکه، نه نژادپهرهستیه. ئهم کهسهکی د ڤی وهلاتی دا ژ ههڤ جودا ناکن. ههرکهسێ کو چ پرسگرێکا وان ب ئالا مه را و نشتمانێ مه را نەبە جهێ وان ل سهر سهرێ مه ههیه.
شهرێ دهڤکی د ناڤبهرا مەھەپێ و جەھەپێ دا گهلهک توند دبه، و ههردو ئالی ژی ههڤوو دن ب نێزیکبوونا پارتیا كاركەرێن كوردستانێ (پەكەكە) تاوانبار دکن. مەھەپە دبێژه كو جەھەپە د گهل تهرۆرستا ههڤکاریێ دکه و دبه زهمینهک ژ بۆ سیاسهتا پەکەکێ، ژ بۆ ڤێ ههڤکاریێ د گهل ھەدەپێ ئاڤا دکه. جەھەپە ژی مەھەپێ ب ههڤکاریا د گهل ئۆجەلان تاوانبار دکه و دبێژه، بلا ههڤتینێن د گهل عبدلا ئۆجەلان بێنه ئاشکهره کرن. جەھەپە دده خوویاکرن کو مەھەپەد بنگههێ خوه ده ل گهل تهرۆرستا تفاقا دکه. ئالیهک ئیمرالی و ئالیێ دن قهندل…!
تێ زانن کو ل ترکیه د دهما هلبژارتنێن سهرۆککۆماریێ ده دو تفاق پێکهاتبوون. جهپ، ئپ و سپ تفاقا ملهت پێکانیبوون. هدپێ ژی بێ کو تو پهیمانهک نڤیسکی ل گهل ڤێ تفاقی بکه ، پشگریا وان دکرا. پشگریا هدپێ تایبهتی د هلبژارتنێن ههرێمی ده بوو سهدهمهک دهڤهرێن وهک ستانبولێ ژ دهستێ ئاکپێ دهرکهت و جهپ سهرکهفت.
نها د ڤێ پێڤاژۆیێ ده هدپ و جهپ ههڤدیتنا دکن. دخوازن ب ئاوایهکی تفاقا کو ههیی پێشڤه ببن و دهکلهره بکن. لێ جهپ ژ هدپێ دخوازه کو، ب تهمامی ببن پارتیهک سڤیل و پێوهندیا وان ل گهل پککێ قهت نهمنه و هدپ ڤێ یهکێ ڤهکری بێژه. لێ د ناڤا هدپێ ده ئهڤ یهک پرۆبلهمهک مهزن پهیدا دکه.
نێزکبوونا جهپێ و هدپێ د ناڤا تفاقا ملهت ده ئپێ ژی نه ڕههت دکه و ئهتمالا کو ئهڤ تفاک تێکههرێ ههیه. ژ ئالیهک دن ههڤکاریا مهپێ و ئاکپێ ژی د ناڤا ئاکپێ ده نه ڕههتیهک پهیدا کریه و ئهردۆگان تایبهتی د سیاسهتا دهرڤه ده ل گۆرا مهپێ ههرهکهت دکه. ژ ئالیهک دن ڤه ل باکورێ کوردستانێ دهستهلاتا دهولهتێ پرانی د دهستێ مهپێ ده یه. مهپ د هوکومهتێ ده جه ناگره، لێ ل باکور پرانیا والیێن باژارا، قهیمهقامێن قهزا و بهرپرسێن ئهمنیهتێ ژ مهپێ نه . ئهڤ یهک ئاکپێ ژ خهلکێ دوورتێخه و مهپێ ب هێزتر دکه.
تایبهتی ههولدانێن ئاڤاکرنا هنهک پارتیێن نوو ژی، ژ بۆ ئاکپێ دبه مهترسیهک مهزن. ئهگهر ئاکپ سیاسهتهک نوو دزاین نهکه و مهپێ ڕه ب ڤی ئاوایی بهردهوام بکه، هلبژارتنێن ل پێشیا ترکیه ده ئاکپ یا ب تهمامی ژ دهستهلاتێ دوور دکهڤه ، یان ژی دێ بکهڤه ڕهوشهک گهلهک ئالۆز ده.
تشتا بالکێش ئهوه کو، ههتا وهک ڤێ گاڤێ تو بهدلهک ئهردۆگان و ئاکپێ تونهیه. دێ سبههی ڕهوش چبه گرێدایێ ههلوهستا ئهردۆگان و سیاسهتا د دو سالێن پێشیا مهده ڕێڤه ببێ یه.
مخابن د ههموو هالهتان ده کورد بهر لنگا ڤه دچن. هدپ دهنگێ کوردا دگره ،لێ ژ بۆ سیاسهتا خوه یا نه کوردستانی تو مافهک کوردا ناپارێزه و وهک پارتیهک ترکیه ههرهکهت دکه و ل گهل چهپێن ترکا کۆئالسیۆنهکی ده سیاسهتا خوه ڕێڤه دبه.
ژ بۆ کوردا یا ههری گرینگ ئهوه کو، کورد ڕێیهک دن پهیدا بکن. ل باکور ههتا کو کورد ل سهر بنگهههک نهتهوی خهتهک سیاسی ئاڤا نهکن و مافێ ڕهوا یێ گهلێ کوردستانی نهپارێزن د ههر خهلکهک دن بریارێ ل سهر پێشهرۆژا وان بده و ئهو ژی ناگەهن تو مافهکی.
2019.10.07
نووچه/ئانالیز
ن.فرات