نڤیسین: محەمەد چەلکی
ئەز کەڤۆکم
ل نابەینا من و تە خەنجەر و چەک دئاخڤن… هەمی رەنگ من یێن ئەزموون کرین… شین، سۆر، بۆر، کەسک، رەش و هەر رۆژا من رەنگەکێ نەوەک یێ تە ل بەژنا خوە کر، سەفربەرلک و ئەنفالان ل من ڕادکەی و مال، ژن و هەر تشتێ من هەی ل تە حەلالن، چونکو ئەز رافزیمە، بوت پەرستم، ئاگر پەرێسم و ئەهریمەن پەرێسم و کوشتنا من بۆ تە حەلالە…
نزا ل بیرا تەیە… هێش رۆژەکێ من هزر د کین و تۆلڤەکرنێ دا نەکریە و هەردەما ل تە تەنگاڤ بووی ژی، ئەز پشت و پەناهێ تە بووم… شویرهێن کوستانتینۆپل (ستەنبۆلا نوکە)، یین ئۆرشەلیمێ و خوە ل شەرێ چالیدرانێ ژی ل هەر هەر دوو بەرەیان ملێ من ب ملێ تە ڤە بوو، من برایێ خوە بۆ تە یێ کوشتی و هەتا ئەڤرۆ ژی هێشتا بۆ تە دکوژم… چ ساویلکەمە، دل سافم دا تۆ ژ من رازی ببی و بۆ عەمفەریەکا تە من برایێ خوە یێ سەربری، تالانکری.
نزا ل بیرا تەیە، ل نەهاوەندێ و شارەزوور و جزیرێ کونج کونج ل برایێن خوە دگەرهام و رادەستێ تە دکرن، هەر بۆ خودێ تە ژی قیزێن جوان ژ خوە را دکرنە کەنیزە و گەنج دخەساندن و یێن وەکو من ژی دەستێ گەرمێ هەوە ل پشتا من بوو و ببووم چاڤێ سیێ یێ هەوە… ل بیرا تەیە، من ب دەستێن خوە هەمی پەرەستگەهێن زاردەشتی هەرفاندن و هزار لالەش د تەمەدوویەکا رەش دا وەرکرن؟! ل بیرا تەیە… کا بێژە من ل بیرا تەیە … من چ مایە بۆ تە نەکری؟ تنێ دا تۆ ژ من رازی بی … بۆچی ئەڤ کینا هندە مەزن تە ژ من هەلگرتیە، ما من چ مایە بۆ تە نەکری؟ زمانێ تە، جلکێن تە، کولتۆرێ تە و دیرۆکا تە یا درەوین و یا تژی سەختە من باوەری یا پێکری و هەر دبێژم بەلێ… بەلێ، بەلێ، ل سەر ئاخا خوە دەنگ ناکەم و بێژم ئەڤە ئاخا باب و کالێن منە و تۆ ب کۆچەری یێ هاتی و بوویە خوەجھ و مالخوێ مالێ و ئەز بوومە کۆچەر…بێ دیرۆک و تە ناڤکرم ب جەردەچی، تاڵانکەر، دز، کەلەش و یا ژ هەموویێ نەخوەشتر دڤێت باوەر بکەم کو ئەز تۆمە و نابت ئەز ئەز بم و هەردەما من گۆت ئەز ئەزم دووبارە دبم رافزی، بوتپەرێس و قەوانێن بەرێ نوو دبنەڤە. نا بێژیە من ئەڤە چ کینن تە ژ من هەلگرتی و هەی؟
ئەز کەڤکۆم
ئەز کەڤۆکم و تنێ ب زمانێ کەڤۆکان دپەیڤم و هزر دکەم …. جەستەیێ من ژ خەنجەرێن برایێن من، بەری یێن دوژمنێن من، بریندارە و خوین یا ژ بەر دچیت… عاشقێ کەسکاتی و شعر و ئاواز و دەنگێ پێلێن ئاڤێ مە، ل بەر ڕادبم سەمایێ… چاڤێن تە ب مەستیا من ڕانابن، حەز ناکەی یێ ئاسودە و کەیفخوەش بم، حەز ناکەی بم عاشقێ ئاوزێن چیای و ب دەنگێ پێلێن ئاڤێ رابم سەمایێ و دەستێ تە بگرم و پێکڤە ل گوهداریا دەنگێ ئاڤێ مەستانە سەمایێ بکەین و لاپەرێن کینێ بگرین و ل سەرێ چیایێ ئاگری بن گۆر بکەین (١)… نزا بۆ چی تە هندە کین ژ من هلگرتیە، ئەرێ دزانی حەتا ئها ڤێ كێلیكاتە خەنجەر ل دلێ من دای و خویشکا من مەلەک (٢) تە ژ ناڤ باخێ زەیتوونان ڕەڤاندی و پاشی تە گەودێ وێ یێ نازدار و تێر بهار نەدیتی هاڤێتیە ناڤ زەڤیەکا بێخودان. ئەرێ دزانی ئەزێ ب زمانێ تە هاتیم ناڤکرن “بارش چاکان” ئانکو ئاشتی من ژی هەست نەکریە کو تۆ دوژمنی یان کەسەکێ خرابی چونکو ئەز یێل بەردەستێ زاردەشتێ نورانی هاتیمە فرشککرن و هەمی مرۆڤان پیرۆز دبینم…
ئەز کەڤۆکم
ئەرێ ل بیرا تەیە بەری تۆ خەنجەرا خوە ل دلێ من بدەی و خویشکا من یا نازەنین مەلەکا شازدە بهاری ژ باخێ زەیتوونا بڕەڤینی و ئەو فێهتیا تە دگەل کری کو حەتا حەتایێ مرۆڤایەتی نەشێت هەوە ژ وێ گونەهێ تافیل بکەت، ل دەرازینکا پەرەستەگەها شەرفەدینی ل شنگالا ب تاونێن هەوە ل گەل خوداپەرەستێن وان کری، هەمی جیهان مامتمای کری، ئها ل بەردەگەهێ پەرەستگەهێ قەنجویێ (٣) دگەل نورها خودای تێکەل بووی و نزا ژ خودێ کرن و دگۆت: “یا خودایێ من تۆ ژ هەمی مرۆڤان خوەش بی و ببیە بەحەشتا خوە و ب دلۆڤانیا خوە ل گەل بکەی و پاشی ل مێرکێ ئێزدی خوەش ببی”(٤). قەنجقۆیێ دلێ وی ژ ئەڤین و قەنجیێ مشت، تە سەرژێکر و کینا تە هند بوو تە یاری ب گەودێ وی کرن… ئاخ چ فهێتیە ناڤێ تە ژی مرۆڤ بیت، نزا بۆچی خودێ نزایێن قەنجۆیێ قەنج نەپەژراندن و دلێ تە ژ دلۆڤانیا خوە بێ بارکر!
ئەز کەڤۆکم
کەڤۆکەکا ژ دەستێ برایێن خوە بریندار بووی و بریندارە… ئەگەر برایێن من نەبانە چاڤێ سیێ و شکەفت ل پەی شکەفتێ نەدگەرهان و چەنگلکێشی بەردەستێ هەوە نەدکرم، ل پێشیا هەوە نەدکەفتن و ئەڤرۆ ل باخچەیێن پری گولزار و زەڤیێن زەیتوونا تە کێر ل دلێ من نەددا و دەنگێ ئاوازێن چیایی د گەوریا من دا نەدخەندقی و زەیتوونان هۆسا خەملا خوە کەسک نەدکر دا رویێ خویشکا من مەلەکا ئاخ ماچیکری ژ کەلا کینا وە بپارێزیت…
ئەز کەڤۆکم
کەڤۆکەک بریندارم. برینا من چیرۆکا سیزیفیە و هندی برایێن من چاڤێ سیێ یێ داگیرکەران بن و ل پێشیا وان شاهیا ڕادەستکرنا من بگێرن، دێ کوشتارگەهێن نەهاوەند، شارەزوور، جزبر و ….. ئەنفال و رۆبۆسکی و شنگال دێ دبەردەوام بن و برایێن من ل شوعەیب، قرم، بالقان، فلەستین (٥) لێ نە ل کوردستانێ دێ بنە قۆربانێن براتیا شاش، موسلمانەتیا شاش.
کەڤۆکەک بریندارم چاڤەرێی هشیاربوونا برایێن خوە مە…..
(١) هێمایە بۆ وی گۆرێ لەشکەرێ تورک پشتی شکەستنا شۆرەشا ئاگری ل سەرێ چیایێ ئاگری چێکری و ل سەر نڤیسیبوو: ئاها ل ڤێرە کورداتی هاتیە بن گۆرکرن.
(٢) بارش و مەلەک دوو خۆرتێن کوردن یێ ئێکێ ژ بەر گوهدانا موزیکا کوردی تورکێن رەگەز پەرێس ب کێرێ دهێتە شەهیدکرن، مەلەک ئەو کەچا ١٦ سالی تیرۆرستێن تورک یێن سولتان مرادی ل گوندەکێ عەفرینێ رەڤاندن و دوماهیێ شەهیدکرن و گەودێ وێ یێ پیرۆز هاڤێتن ناڤ زەڤیەکا زەیتوینان.
(٣) قەنجۆ ئەو پیرەمێر بوو یێ ل شناگلێ ژ لایێ تیرۆستێن ئیسلامی ڤە هاتبوو سەرژێکرن، تەمەنێ وی سەر ٧٠ سالیێ دا بوو.
(٤) دوعایەکا ئێزدیانە. ئەز گەلەک حەز ژ ڤێ دوعایێ دکەم چونکو گەلەک ڕامان و پەژنێن مرۆڤاتیێ ب خوەرا هلدگریت.
(٥) ئەڤە ئەو جهن یێن کوردا بۆ خەلکی شەرکرین و دەستڤالە ژێ زڤرین.
2020.06.10
