ل ئێدلبێ تركیا كەتیە د چالەك كوور دا
ل ده‌ڤه‌را ئێدلبێ هێزێن رژێما سوریێ ب پشتگریا روسیایێ پێشڤه دچن و رۆژانه گوند، وار و جهێن نوو ڤه‌دگرن. پشتی ئێریشێن چەند رۆژێن دیماھیێ هنده‌ک خالێن چاڤدێریێ ێین لەشكەرێ ترکیێ ژی مانه د ناڤا وان ده‌ڤه‌رێن کو که‌تینه د ده‌ستێ هێزێن رژێمێ دا.
روسیا هه‌ڤهاتنێن ئاستانا و سۆچی بنپێ دکه و ترکیێ دخاپینه. لێ لاوازبوونا ترکیێ رێ ناده کو ڤێ راستیا خوه ببینه. روسیا دخوازە ھندەك ئاریشەیان ژ بۆ تركیێ چێ كە و پشیگریا لەشكەرل سوەریێ دكە كو ل ئەنیا ئێدلبێ پێشڤه بچن. ل ئێدلبێ گه‌له‌ک گروبێن جودا یێن موخاله‌فه‌تا سوریێ هه‌نه. ئه‌و ل دژی رژێمێ شه‌ر دکن، لێ گه‌له‌ک جارا ئەو گروپ شه‌رێ هه‌ڤوودن ژی دکن.
خالا سەرەكی یا لهه‌ڤهاتنا روسیا و ترکیێ ئەو بوو كو هه‌موو هێزێن دژبه‌رێن سوریێ ل ئێدلبێ بھێن کۆم کرن. ل گۆر وێ رێكەفتنێ ترکیێ سۆز دابوو روسیایێ کو د ده‌مه‌کی دا هێزێن وه‌ک ته‌حریر ئه‌ل شام و هنده‌ک هێزێن دن کو وه‌ک ته‌رۆرست تێنه قه‌بوول کرن بێ چه‌ک بکه. لێ ترکیێ ئەڤ سۆزا خوه بجھ نه‌ئانی و روسیا ژی ب پرانی ڤێ یه‌کێ دکه سه‌ده‌م و ترکیێ پێ تاوانبار دکه.
پشتی پێشڤەچوونا ئێریشێن ھێزێن رژێمێ ل سەر ئێدلبێ هه‌تا نها ۷۰۰ هه‌زار که‌س ژ ئێدلبێ کۆچ کرنه و بوونه په‌نابه‌ر. ئحتیمال ھەیە ھەتا ۲ ملیۆن که‌س ژ ئێدلبێ کۆچ بکن . پرانیا ڤان كۆچبەران به‌رێ خوه ددن سنۆرێن ترکیێ. ژ خوه ترسه‌ک ئا ترکیێ یا هه‌ری مه‌زن ئه‌ڤه. نها نێزکی ٤ ملیۆن به‌نابه‌رێن سوری ل ترکیێ هه‌نه. ئه‌گه‌ر ملیۆنه‌ک دن ژی بکه‌ڤه سه‌ر، دێ ره‌وشا ترکیێ گه‌له‌ک خراب ببه.
ژ ئالیه‌ک دن ڤه ترکیا هێزێن گه‌له‌ک زێده بەر ب دەڤەرا ئێدلبێ ڤە دشینە. سه‌رۆککۆمارێ ترکیێ دبێژه: ئه‌م هه‌تا داویا مه‌ها سباتێ موهله‌تێ ددن رژێمێ کو هێزێن خوه ژ ئدلبێ ڤه‌کشینه، ئه‌گه‌ر ڤه‌نه‌کشینه ئه‌م دێ ب زۆرێ وان ده‌رێخن.
ئه‌ڤ یه‌ک ئیدیعایه‌ک مه‌زنه. ترکیا ل سوریێ و ل هنده‌ک ده‌ڤه‌رێن رۆژاڤایێ کوردستانێ ب چەكدارێن دژی رژێمێ شەرێ رژێمێ دکه. ترکیا نکاره باله‌فره‌کێ ژی ل سه‌ر ئه‌زمانێ سوریێ راکه. روسیا ب هه‌موو ئاوایی پشتگریا رژێمێ سوریێ دکه. ترکیا ل ئێدلبێ نکاره شه‌رێ رژێمێ بکه. ئه‌گه‌ر جار جار به‌رسڤه‌کێ بده هێزێن رژێمێ، ئه‌و ژی ژ بۆ هێدیکرن و رازیكرنا خه‌لکێ ترکیێ یه.
ب ئاوایه‌ک دن ترکیا ژ راستیا هێزا خوه پتر ته‌ڤدگه‌ره. که‌تیه د ناڤا چاله‌ک ناڤده‌وله‌تی دا و نزانه دێ چه‌وا خوه ژێ ده‌رێخه. ل ناڤڤخوەیا ترکیێ گرێدایی سیاسه‌تا سوریێ و رێکرنا لەشكەران ژ بۆ لیبیا نه رەهه‌تیه‌ک مه‌زن هه‌یه. ئه‌ڤ یه‌ک دکاره باندۆره‌ک مه‌زن ل چاره‌نووسێ ئه‌ردۆگان بکه.
یانی ب ئاوایه‌ک دن تێکچوونا ئه‌ردۆگان و ده‌ستهلاتداریا وی ب ئاوایه‌کی گرێدایی سیاسه‌تا وی یا ده‌رڤه‌یه ژی. د بنگه‌هێ خوه دا ترکیا ل هه‌رێمێ ب ته‌نێ مایه. دیار دبە كو کارێ روسیا و ئیرانێ ژی گه‌له‌ک ب ترکیێ نه‌مایه.
ڤان چه‌ند رۆژێن شاندەیێن روسیا و ترکیێ دجڤن لێ چ ئه‌نجامه‌کی ده‌ستڤه ناینن و وەكو دیار ب دەستڤە ناینن ژی. ترکیا خوه ژ بۆ شه‌ره‌کی ل دژی رژێمێ ئاماده دکه. ئه‌ڤ یه‌ک دێ ژ بۆ ترکیێ چ بینه و چ نه‌ینە ھێشتا نەدیارە.
نوونه‌رێ ئه‌مریکایێ یێ كاروبارێن سوریێ جیمس جێفرید گه‌ل شاندەیەكێ سه‌ردانا ئه‌نقه‌ره دکه. دیار دبە كو ئەمریکا دخوازه مفا ژ ڤێ ناکۆکیا ناڤبەرا روسیا و ترکیێ ببینه. یه‌که‌م رێیا ترکیی مایی كو د خێرا وێ دا بە ئەوە كو ئەو به‌ر ب ئامه‌رکایێ ڤه بچه. لێ ئه‌ڤ یه‌ک ژی دێ چەوا بە و د چ مه‌رجان دا چێدبه نه زه‌لاله.
ترکیه به‌هسا پشتگریا ناتۆ دکه. به‌رپرسێن ترکیێ دبێژن کو ل گۆرا په‌یمانا ناتۆیێ مافێ وان هه‌یه کو ناتۆ پشتگریا وان بکه. ئه‌ڤ یه‌ک هه‌موو دێ پشتی سه‌ردانا جیمس جێفری بۆ تركیێ پیچه‌ک دن زه‌لال دبه.
