ئه‌ڤه ده‌مه‌که، ب تایبه‌تی پشتێ پەکەکێ به‌رێ ترکیێ دایە باشوورێ کوردستانێ و باشوور کریە قادا شه‌رێ خوه و ترکیێ، ل باشوورێ کوردستانێ گه‌له‌ک گوند ڤاله بوون، خه‌لکێ ڤان گوندا مال و ملکێن خوه به‌ردان و چوون باژاران.
باشوور ب ته‌مامی بوویه قادا شه‌رێ پەكەكێ و تركیێ و خەلكێ گوندێن ده‌ڤه‌رێ گه‌له‌ک کێم بوونه و هه‌تا ڕاده‌یه‌کی مرۆڤ دکاره بێژه كو گوندێن سەر تخووب ب تمامی ڤالا بوونە. گه‌له‌ک جارا چه‌کدارێن پەکەکێ ئێریشی هێزێن پێشمه‌رگه یێن كوردستانێ دكە و وان شه‌هید و بریندار دکە.
نها هه‌رکه‌سه‌ک و ئالیێن سیاسی ڤێ ڕاستیێ دبینه، لێ مخابن هه‌رکه‌س یان ژی ئالیێن سیاسی ژ بۆ بەرژەوەندیێن بچووك و به‌رژه‌وه‌ندیێن ڕۆژانه به‌حسا ڤێ ڕاستیێ ناکن و هه‌لوه‌ستا خوه ل گۆرا به‌ژه‌وه‌ندیێن خوه رادگەھینن. ڤێجا ده‌ما ل ده‌ڤه‌ره‌کی ڕاستی بێ وندا کرن، ھینگێ ده‌ره‌و، زانیاریێن شاش، حیله و فێلبازی دبنه بنگه‌هێ سیاسه‌تێ. مخابن تشتێ كو نها ل باشوورێ کوردستانێ دقەومە ئه‌ڤەیە
گەلۆ پەکەکە چ ژ پەدەکێ و سه‌روه‌ریا باشوورێ کوردستانێ دخوازه؟ پەکەکە د داخوویانیێن خوه دا دبێژه “ژ بۆ ئه‌م شه‌ره‌کی ل دژێ پەدەکێ نه‌کن، دڤێ پێشمه‌رگه ژ وان ده‌ڤه‌رێن ئه‌م دخوازن ده‌رکه‌ڤن”. لێ ئه‌و ده‌ڤه‌ر نه شرنه‌خ یان ژێ چیایێن جۆله‌مێرگێنه. ئه‌و ده‌ڤه‌ر باشوورێ کوردستانێ یه گه‌ره‌ک د بن سه‌روه‌ریا حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ دا بن.
هه‌رکه‌س دزانه کو، وه‌ک ده‌مه‌کی ل باکور، ل باشوور ژی پەکەکێ شه‌رێ پەدەکێ و هێزێن دن کریه. ژ ڕۆژا ڕۆژ ڤه، پەکەکە ژ بۆ پەدەکێ و سیاسه‌تا پەدەکێ ژناڤببە ته‌ڤدگه‌ره و ئه‌ڤ یه‌ک ئارمانجا وان یا سه‌ره‌کیه. ئه‌گه‌ر تو بێژی پەدەکە خیانه‌تێ دکه، تو بێژی پەدەکە سخوورێ ترکایه، تو بێژی پەدەکە و ترکیه ژ بۆ پەکەکێ ژ هۆلێ ڕاکن د ناڤا کۆمپلۆیا دا نه. باشه تو چه‌وا به‌حسا دیالۆگ و هه‌ڤدیتنا دکی؟
پێدڤیە به‌ری هه‌ر تشته‌کی پەکەکە بزانه ئه‌و ل سه‌ر ئاخا باشوورێ کوردستانێ نکارن ببن ده‌ستهلات. قادا خه‌باتا وان ل باکورێ کوردستانێ یه. ئه‌و ب پلانا ترکیێ که‌تنه باشوور و ل هەمبه‌ر سه‌روه‌ریا کوردستانێ دبن گەف.
د ده‌ما “پێڤاژۆیا ئاشتیێ” دا، مه‌رجه‌ک کو ده‌وله‌تا ترک و پەکەکێ ل سه‌ر لهه‌ڤکرن ئه‌و بوو کو، چه‌کدارێن پەکەکێ خوه ژ باکورێ کوردستانێ بدن ئالیه‌کی و هه‌رن باشوورێ کوردستانێ. ده‌وله‌تێ ب خوه ڕێ ژ وان ڕا ڤه‌کر و به‌رێ وان دا باشوورێ کوردستانێ.
ترکیه دخوازه پەکەکە ل باشوور شه‌رێ ده‌ستهەلاتداریا کوردستانێ بکه. لێ پەکەکە به‌ره‌ڤاژیێ ڤێ یه‌کێ دبێژه و پەدەکێ ب هه‌ڤالبه‌ندیا ترکیێ تاوانبار دکه و هه‌روه‌ها جاردن به‌ره‌ڤاژی ئێدیعا دکه کو، ترکیه و پەدەکە هه‌ول ددن پەکەکێ ژ هۆلێ ڕاکن. پەکەکە ڤێ یه‌کێ ته‌نێ ژ بۆنا كو هه‌ڤالبه‌ندیا خوه ل گه‌ل ترکیێ و هێزێن داگیرکه‌ر را ڤه‌شێره و د چه‌رچۆڤەیا پلانه‌کێ دا ڤێ پرۆپاگانده‌یێ دکه.
ل ده‌ڤه‌را شنگالێ ترک نینن. ئارتێشا ترکیێ ژی نه ل شنگالێ یه. لێ چه‌کدارێن سه‌ر پەکەکێ ڤه، ل گه‌ل حه‌شدا شه‌عبی یان ملیسێن شیعه یێن د بن باندۆرا ئیرانێ دا، هه‌ڤکاریێ دکە ئێریشێ پێشمه‌رگه‌یان دکە. پەکەکە دبێژه “ئه‌م ناهێلن پێشمه‌رگه وه‌رن شنگالێ”.
کەجەکە د داخوویانیه‌کا خوا دادبێژه: “بلا پێشمه‌رگه خوه ژ قادا گه‌ریلا ڤه‌کێشه و ل وان قادا چو ته‌ڤگه‌ره‌کێ نه‌که”. لێ ئه‌و قادێن کو پەکەکە به‌حس دکه ئەو ئاخا هه‌رێما کوردستانێ یه.
بریارێن کو د ده‌ربارێ ته‌ڤگه‌را ھێزێن پێشمه‌رگه دا نه پەدەکە دده. حکومه‌تا کوردستانێ، وه‌زه‌ره‌تا پێشمه‌گه یان ژی وه‌زه‌ره‌تا ناڤخوه بریارا لڤینا ھێزێن پێشمەرگە دده. لێ پەکەکە ته‌نێ ئێریشێ پەدەکێ دکه و ئه‌ڤ یەك ژ خوه را کریه ئارمانج. ئه‌ڤ یه‌ک ژی دیاره کو پەکەکە سه‌روه‌ریا کوردستانێ ناس ناکه و دخوازه ڤێ سه‌روه‌ریێ تێکبده.
به‌رده‌ڤکێ حکومه‌تا کوردستانێ د هه‌ڤپه‌یڤنه‌کا خوه دا دبێژه: “مه‌به‌ستێن سیاسی ل پشت هه‌بوونا پەکەکێ ل هه‌رێما کوردستانێ هه‌نه. وه‌کی حکوومه‌ت، نێرینا مه ئه‌ڤه کو ئه‌م دبێژن ئارمانج دژاتیا هه‌رێما کوردستانێ یه. کیژان هێز ئان ده‌وله‌ت د ڤێ مژارێ دا ب پەکەکێ ڕا ته‌ڤبگه‌ره، ئه‌م وێ ب هه‌مان ڕه‌نگی دنرخینن. وه‌که حکوومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ، ئه‌رکا مه پاراستنا وه‌لات و ستاتویا مه یه. ئه‌رکا هێزێن پێشمه‌رگه ژی پاراستنا ئه‌وله‌هیا گه‌له”.
پێدڤیە ڤێجا کورد و د سه‌ری دا ژی مه‌دیایا باشوورێ کوردستانێ ڕاستیا پەکەکێ و له‌یزتک و سه‌ناریۆیێن وێ یێن قرێژ ببینه. ئه‌ڤ ستاتو/كیناێ ل باشوورێ كوردستانێ ھەیە ئەگەر نەمینە دێ کورد هه‌می زیانێ ببینن و هیڤیێن کوردان وندا دبن.
2021.06.18
نووچه/ئەنالیز
