نێچیرڤان بارزانی سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ د هەڤپەیڤینەکا خوە دا ب ئالا شالی یێ پەیامنێرا رووداوێ دا بەهسا رەوشا سووریەیێ، رەوشا رۆژاڤایێ کوردستانێ و پێڤاژۆیا ئاشتییێ ل باکورێ کوردستانێ دکە.
دەربارێ رەوشا سووریەیێ دبێژە:
- به‌ری هه‌ر تشتی گه‌لێ سووریه‌یێ هێژایی ژیانه‌کا باشتره ژ وێیا کو هه‌تا نها هاتیه سه‌رێ وان. گه‌لێ سووریه‌یێ د ڤان چه‌ند سالێن داوی دا گه‌له‌ک ئێش و زه‌حمه‌تی کێشانە. ئه‌م هێڤیدارن کو نها ده‌رفه‌ته‌ک ژ بۆ ڤی وه‌لاتی هه‌به کو بکاره هه‌م ئاشتیێ پێک بینه و فاکته‌ره‌ک به ژ بۆ کو هێمنی و ئارامیێ ل ده‌ڤه‌رێ بپارێزه. یا کو ئه‌م دخوازن ئه‌ڤه. گه‌ر ئه‌م ل پاشخانه‌یا ڤان هێزان بنێرن، یێن کو نها ل سووریه‌یێ نه، ب نه‌رینا من، تو بێهێڤیتیه‌کێ دبینی لێ کو تو ل گۆتنێن وان بنێری و ل وان تشتێن کو بالا وان ل سه‌ره بنێری، هێڤیه‌کا مه‌زن ژ بۆ پاشه‌رۆژا سووریه‌یێ ژی تێ دیتن. ئه‌م د وێ باوه‌ریێ دا نه کو پێویسته هه‌موو پێکهاته‌یێن سووریه‌یێ به‌شداری سووریه‌یا نوو ببن. د ڤێ چارچۆڤه‌یێ دا ژی گۆتنا مه ژ پێکهاته‌یا کورد را ئه‌وه کو دڤێ ب یه‌کیتی ل شامێ به‌شدار بن. دڤێ هه‌ست بکن کو ئه‌و نه مێڤان لێ مالخوێ نه. گۆتنا مه ژ ڕۆژا ئه‌ول ڤه ژ وان را ئه‌و بوو کو دڤێ د ده‌مه‌که ب له‌ز دا ئالایا نوو یا سووریه‌یێ بلند بکن. د ده‌مه‌ک نێزیک دا هوون ب خوه بچن شامێ و ژ ئه‌زموونا مه فێر ببن. ئه‌م د سالا ۲۰۰۳ئان دا چوون به‌غدایێ کو ئه‌م یه‌کگرتی بوون و ب هه‌ڤ را مه کاریبوو ئه‌نجامێن باش ب ده‌ست بخن. دبه کو نه هه‌ر تشتێ کو مه دخوه‌ست بوو لێ ژ بۆ جارا یه‌که‌م ده‌ستوورا ئیراقێ هات نڤیساندن، ژ جارا یه‌که‌م گه‌له‌ک تشتی پشتی سالا ۱۹۷۰ئان ژی په‌یمانا ١١ێ ئادارێ ده‌ستکه‌فته‌ک پر فه‌رمی بوو. یا کو ب ده‌ست که‌ت، ئه‌نجاما بهه‌ڤره‌بوون و یه‌کیتیا هێزێن کوردی بوو. مه ئه‌ڤ یه‌ک کتوومت ژ برایێن خوه یێن کورد ئێن سووریه‌یێ را گۆتیه. مه گۆت دڤێ هوون هه‌رن هه‌ولا خوه بدن و به‌شداری سووریه‌یا نوو ببن. دڤێ هه‌لوه‌ستا وه نه وه‌کی مێڤان لێ وه‌ک مالخوێ به.
- ڕۆلا مه دێ ئالیکار به. تشتێ کو من د هه‌ڤدیتنا خوه یا لگه‌ل وه‌زیرێ کارێن ده‌رڤه یێ سووریه‌یێ دا گۆت، مه ته‌که‌ز کر کو دڤێ سووریه‌یا نوو ببه سووریه‌یه‌کا سڤیل و سووریه‌کا کو هه‌ر که‌س تێ دا خوه د پاشه‌رۆژا وی وه‌لاتی دا ببینه. هه‌موو پێکهاته، کورد، عه‌ره‌ب، کریستیان، عه‌له‌وی و دورزی ژی د ناڤ دا. سووریه نه وه‌لاته‌که کو ب یه‌ک ئیدیۆلۆژیێ وه‌ره برێڤه‌برن. سووریه وه‌لاته‌کی پرنه‌ته‌و و پرزمان و پرجوورکری یه. پێویسته هه‌موو که‌س د ڤێ سووریه‌یێ دا خوه وه‌کی وه‌لاتیێن سووریه‌یێ ببینن، یانی دڤێ سووریه ب ڤی ڕه‌نگی وه‌ره برێڤه‌برن. چو جاران سووریه ب ئاوایێ کو ئیدیۆلۆژیه‌کا ته‌نێ خوه بسه‌پینه، نایێ برێڤه‌برن. ئه‌ز باوه‌ر دکم د نێرینێن سه‌رۆکێ سووریه‌یێ ئه‌حمه‌د شه‌رع دا ئه‌م دبینن کو ئه‌و ب ڕاستی دخوازه پرسگرێکێن سووریه‌یێ ب ئاوایه‌کی جدی چاره‌سه‌ر بکه. ئه‌گه‌ر ب ڕاستی ئه‌و سیاسه‌ت به کو بالداریا وان ل سه‌ر سووریه‌یێ و چاره‌سه‌رکرنا پرسگرێکێن وه‌لێت به، دکارم ببێژم کو ئه‌و هێژایی پشتگریێ یه، نه ته‌نێ ئه‌م بسه‌کنن و ته‌ماشه بکن. دڤێ ئه‌م ئالیکار بن، چونکی ئه‌ز باوه‌ر دکم ئه‌ڤ ده‌رفه‌ته‌ک مه‌زنه ژ بۆ سووریه‌ییان و ئه‌گه‌ر ژ ده‌ست بچه نایێ زانین کا ئالته‌رناتیڤا ڤێ یه‌کێ ل سووریه‌یێ دێ چ به.
نێچیرڤان بارزانی د هەڤپەیڤینا خوە دا دەربارێ رۆژاڤایێ کوردستانێ دبێژە:
- ژ بۆ مه ل هه‌رێما کوردستانێ ئه‌ڤ تشت خوه‌زایی یه. یا کو ل سووریه‌یێ قه‌ومی ب ڕاستی ئه‌م شۆک کرن. ئه‌ز باوه‌ر ناکم ته‌نێ ژ بۆ مه شۆک بوو، ئه‌ز باوه‌ر دکم هه‌تا ژ بۆ وان ب خوه ژی، ژ بۆ برێز ئه‌حمه‌د شه‌رع و کۆما وی ب خوه ژی، یا کو قه‌ومی و ب ڤێ له‌زێ پێک هات شۆک بوو.
- کارێ مه یێ سه‌ره‌که د ڤێ مژارێ دا ئه‌وه کا ئه‌م دێ چاوا کاربن کوردان د ڤی ئاگری دا بپارێزن. ئه‌م د به‌رده‌وام و ب تایبه‌تی ب ترکیێ و ئامه‌ریکایێ و وه‌لاتێن ئه‌ورۆپایێ را د پێوه‌ندیێ دا بوون. د ڕۆژێن ده‌ستپێکێ دا بالداریا مه ل سه‌ر وێ یه‌کێ بوو کا ئه‌م دێ چاوا کاربن کوردان بپارێزن. ئه‌ز باوه‌ر دکم ئه‌م د وێ یه‌کێ دا ب سه‌ر که‌تن کو ئه‌م کاربن ڕۆله‌کێ بلیزن ژ بۆ کو ئه‌و ئاگر ل سه‌ر وان کێم ببه و مه ڕۆلا خوه ژی د ڤێ چارچۆڤه‌یێ دا دیتیه.
قۆناغا دویه‌م ئه‌وه، وه‌کی من به‌هس کر، نها ئه‌ڤ چاوا دکارن د سووریه‌یا نوو دا به‌شدار ببن و بچن شامێ و ببن به‌شه‌ک ژ پێڤاژۆیا پێکانینا حکومه‌تا نوو ل سووریه‌یێ.
نێچیرڤان بارزانی د هەڤپەیڤینا خوە دا دەربارێ پێڤاژۆیا ئاشتییێ ل ترکیێ و باکور کوردستانێ دبێژە:
- پێڤاژۆیه‌کا جدی ل ترکیه‌یێ ده‌ست پێ کریه. مه د ده‌ما بۆری دا چه‌ند هه‌ڤدیتن ل ئه‌نقه‌ره‌یێ ل سه‌ر ڤێ پرسێ پێک ئانین و ب دیتنا مه ئه‌ڤ پێڤاژۆ پێڤاژۆیه‌کا جدی یه کو خێر تێ دا هه‌یه، هه‌م ژ بۆ ترکان هه‌م ژ بۆ کوردان و ژ بۆ هه‌موو پێکهاته‌یێن کو ل ناڤ ترکیه‌یێ دژین. مژار ل سه‌ر وێ دمینه کا پاشێ چ تێ کرن. ئه‌م ل به‌ندا وێ نه کو برێز ئەبدولا ئۆجەلان په‌یامه‌کێ بده و ئه‌ز باوه‌ر دکم پشتی په‌یاما وی هێز، ب تایبه‌تی پەکەکە، دڤێ وێ په‌یامێ پێشوازی بکه، چونکی ئه‌ز باوه‌ر دکم د پێشوازیکرنا په‌یاما برێز ئۆجەلان دا خێرا کوردان هه‌یه.
- پێڤاژۆ زه‌لاله. پێویسته پەکەکە چه‌کان ده‌ینه. چه‌کدانین نه ب وێ واته‌یێ کو “ته‌سلیم” ئه، نا. ئه‌ڤ نه ب واته‌یا “ته‌سلیمبوون”ێ یه. واته‌یا وێ ئه‌وه کو نها د ڤێ ده‌مێ دا پرسا چه‌کداری و هێزا چه‌کدار چو پرسگرێکێن کوردان ل ترکیه‌یێ چاره‌سه‌ر ناکه. پرسگرێکا کوردان ئه‌گه‌ر هه‌به ژی، دڤێ هه‌ر پرسگرێکه‌ک ب دیالۆگێ د ناڤ ترکیه‌یێ دا وه‌ره چاره‌سه‌رکرن. ئه‌م پشتگریا وێ یه‌کێ دکن کو پەکەکە پێشوازیێ ل بانگاوازیا برێز ئۆجەلان بکه و یا ل سه‌ر مه یه و ئه‌م دکارن بکن ئه‌م ڕۆلا خوه ببینن ژ بۆ کو ئه‌ڤ پێڤاژۆ ب ڕێکووپێکی بچه. هه‌ر تشتێ کو پێویست به و هه‌ر ڕۆله‌ک کو ب مه وه‌ره سپارتن ل هه‌رێما کوردستانێ، ئه‌م ئاماده نه ژ بۆ ئاشتیێ وێ ڕۆلێ بلیزن.
