د سیاسهتێ دا گهلهک جاران مرۆڤ بهحسا کهسایهتیێ دکه و ڕۆلا کهسایهتیان د سیاسهتێ دا دنرخینه. مخابن ل کوردستانێ مرۆڤ ژ کهسایهتیێ پتر ل گۆر پۆستێن کو وهرگرتنە تێنه نرخاندن. ههروهها هندهک پۆست ژ بۆ هندهک کهسان بوویه وهک مهرتالێ پاراستنا شهخسێ وی/وێ.
ئینسان ههنه کو چ ئیعتیبارا وان د جڤاکێ دا نینە و خهلک باوهریێ ل وان نائینه و ئەو نه جهێ باوەریێ نه. لێ دهما ئهو کهس دکهڤه د ناڤا سیاسهتهکێ دا یان ژی پۆستهکی وهردگره د جھ دا ههلوهستا جڤاتێ ل هەمبهر وی/وێ تێ گوههرتن. ئهو هێدی دبه کهسهک کو، شکلی بە ژی، دبە خوهدی ئیعتبار. گهلهک کهس ژ بۆ پۆستێ کو وهرگرتی قیمهت دبینه و د جڤاتێ دا حهسابهک دن ژێ را تێ کرن.
ئهڤ ئینسانه کو کهسایهتیا خوه ژ پۆستێ خوه وەردگره ،ژ بۆ پاراستنا پۆستێ کو لێیه ههر تشتهکی دکه. ئارمانجا وی نه خزمهت و کار کرنه، ئارمانجا یهکهمین پاراستنا جهێ لێ یه. ژ بهر کو ئهو جھ دبه سهدهم کو د جڤاتێ دا ب ئاوایهکی حورمەت ژێ را بێ گرتن و ب قیمەت بكەڤە. ئهڤ کهسایهت خهتهرن و تههدیدا ههری مهزن ل سهر جڤاتێنه. چ ئارمانجا وان یا سیاسی نینە، نه خوهدی بیروباوهریهک نشتمانپهروهرن. لێ دهما دئاخڤن خوه ژ ههر کهسهکی پتر وهلاتپارێز ددن نیشاندان . لێ د بنگههێ خوه ده مهلاقن و ژ خوه پێڤهتر کهسهکی نافکرن و بهرژهوهندیێن کهسایهتی ئارمانجا وان یا بنگههینه. ئەو جورێ مرۆڤان ل گۆر بەرژەوەندیێن خوە تەڤدگەرن و گاڤان د ئاڤێژن.
ژ ئالیهک دن ڤه هندهک کهس ههنه کو د جڤاتێ دا خوهدی ئیعتبارهکێنه و ب ڕابوون و ڕوونشتنا خوه و گۆتن و حهرهکهتێن خوه، خوە ب جڤاتێ دایه قهبوول کرن. دهما ئهو کهس د ناڤا ئالیهک سیاسی دا جھ دگرن دبه سهدهمهک کو سیاسهتهک سهراستر دبه. ههروهها دهما ئهو کهس پۆستهکی وهردگره دهێلە کو بهرژهوهندیێن گهلهمپهری بکهڤه پێشیا بهرژهوهندیێن کهسایهتی. ئهو کهس نه مهلاقن، بیروباوهریێن خوه ڤهکری دبێژن. ئهو ب کهسایهتیا خوه پۆستێ کو لێیه گرینگتر دکه.
دهما مرۆڤ ڤان ههردو جورهیێن کهسایهتیان دنرخینه، ل گۆرا ڤێ ژی ڕاستی و چهوتیێن سیاسهتێ تێ فامکرن . مخابن د ڕۆژا مه دا جورهیێ کو د خالا یهکهم دا ھاتی بهحس کرن پترن و ئهو ئاستهنگا ههری مهزن د ڕێیا پێشکهتنا سیاسی دا نه. ههروهها ئەو ههر دهم شهرێ ئینسانێن خوهدی کهسایهتی، یێن کو د خالا دویهم دا هاتی بهحس کرن، دکن.
ژ بهر کو ئهوێن بێ کهسایهتی د ژیانا خوه ههموویێ دا ب کۆمپلهکس دژین و نهخوهشن و د جڤاتێ دا وهک مکرۆپهکی نه. یانی ب ئاوایهک دن نهخوهشیهک بێ دهرمانن.
ئهڤ جورهیێن ئینسانا د ناڤا ههموو ئالیێن سیاسی و دهزگههێن جڤاکی دا ههنه. گهرهک نرخاندنا ڤان کهسان باش بێ کرن و وهک مکرۆپهک جڤاکی سیاسهت ژ وان بێ پاقژ کرن. ههتا ئهو بێ کهسایهتی و خوهدی کۆمپلهکس خوهدی پۆستێن گرینگ بن، د سیاسهتێ دا خوهدی بریار بن پێشکهتن گهلهک زهحمهته. لێ ههر گاڤا ئەڤ مرۆڤێن دوروو بھێنە ئاشكەرا كرن و ئەو ژ جھ و پۆستێن گرنگ بھێن دوورخستن، دێ ببه گاڤا ههری گرینگ د پێشکهتنێ دا.
گهلهک تشت ههنه کو مرۆڤ دکاره ب سهدان میناکان بده و بهحس بکه. لێ ئارمانج نه ئهوه کو مرۆڤ کهسهکی پیس بکه یان ژی ل سهر کهسهکی تهنێ بسهکنه. تهنێ دخوازم بێژم کو، تشتا ئهم بکن بلا ئهم لێ باوهربن. ههولبدن کو جڤاتێ ژ ڤێ نهخوهشیا کهسایهتی بپارێزن دا کو سیاسهت ژی پاقژتر ببه.
2019.08.04
دارا بیلهک