پرسا كوردی و پارتیێن ترك
گه‌له‌ک جارا به‌هسا هه‌لوه‌ستا پارتیێن ترکیێ د ده‌ربارێ پرسا کورد و داخوازیێن گەلێ كورد دا دھێتە کرن. د ڕاستیا خوه دا هه‌تا وه‌ک رۆژا ئیرۆ ئەم تێدانە دیتنا پارتیێن ترکیێ د ده‌ربارێ پرسا کورد دا نه زه‌لاله و ب تەنێ د ده‌مێ هلبژارتنان دا ب هنده‌ک گۆتنان بەھسا مەسەلا كوردی دكن و ده‌رباس دبن. لێ د بنگه‌هێ خوه دا ھەموو پارتیێن تركی ل ھەمبەر پرسا کورد خوه‌دیێ سیاسه‌ته‌ک نژادپه‌ره‌ستن و ب چو ئاوایی پرسا کورد قه‌بوول ناکن و د بنپێکرنا مافێن کوردان دا یه‌ک ده‌نگن.
ژ ڕۆژا كۆمارا ترکیێ هاتیە ئاڤاکرن و هه‌تا وه‌ک ئیرۆ، پارتیا كو ب ئاوایەكی ڤه‌کری پرسا کورد گۆتوبووژ کری و ل گۆرا خوه هنده‌ک گاڤ ئاڤێتین و هه‌ولادانه‌ک سیاسی کری ئاکەپە یە، پارتیا نھا ل تركیێ دەستھەلاتدارە ب سەرۆكاتیا رەجەب تەیب ئەردۆگان. د ده‌ما ئاکەپێ دا د کەناله‌ک فه‌رمیا ده‌وله‌تێ دا وه‌شانا تەلەفزیۆنا کوردی ده‌ست پێ کر. ئه‌ڤ گاڤه‌ک ئه‌رێنی بوو، هه‌تا وه‌ک ئیرۆ ژی ژ بۆ پێشکه‌تنا زمانێ کوردی بوویه ده‌ستکه‌فتیه‌ک. پارتیێن ئۆپۆزسیۆنێ و جەهەپە و مەهەپە ب توندی ل دژێ ڤێ یه‌که ده‌رکه‌تن.
ئاکەپێ د گه‌ل پەکەکێ ده‌ست ب هه‌ڤدیتنا کر و ئه‌نجاما ڤان هه‌ڤدیتنا ب بریارا ئیمرالی و ده‌زگه‌هێن ده‌وله‌تێ هەدەپە هاته دامه‌زراندن. ب ناڤێ “پێڤاژۆیا ئاشتیێ” گاڤ هاتن ئاڤێتن. لێ پەکەکێ و هنده‌ک ده‌زگه‌هێن تاری ناڤ دەولەتێ ئه‌ڤ پێڤاژۆ ئاستەنگ کرن. جاردن جەهەپە و ئۆپۆزسیۆنا هه‌یی ئه‌ڤ پێڤاژۆ ڕه‌خنه کرن. سه‌رۆکێ ئاکەپێ د ده‌ربارێ کورد و کوردستانێ دا داخوویانیێن ئه‌رێنی ددان، لێ جاردن جەهەپێ و ئۆپۆزسیۆنێ ژ بۆ ڤان گۆتاران سەرۆكێ ئاكەپێ ب گرانی ڕه‌خنه کر.
ئاکەپێ ئەو سۆندا کو ڕۆژانە زارۆكان د دبستانان دا دخوەند ڕاکر و ئه‌ڤ یه‌ک ژ بۆ شووشتنا مه‌ژیێن زارۆکێن کورد پێنگاڤەك گه‌له‌ک گرنگ بوو. ژ به‌ر کو گۆتنێن ڤێ سۆندێ هه‌موو نژادپه‌رستی بوون . ڤێ یه‌کێ باندۆره‌ک خراب ل ڕامانێن زارۆکا دکر و د مه‌ژیێ وان دا ترکیتی دهات خوه‌ندن. جاردن جەهەپە ل دژی ڤێ راوەستا و هه‌تا وه‌ک ئیرۆ ژی ڕه‌خنه دکه.
د ده‌ما ئاکەپێ دا زمانێ کوردی د دبستانان دا بوو وه‌ک ده‌رسا هلبژارده، د زانینگه‌هان دا به‌شێ کوردی هاته ڤه‌کرن.
د ڕاستیا خوه دا ئاکەپ ده‌ما هاتی سه‌ر ده‌ستهلاتێ هه‌تا ده‌مه‌کی گاڤێن ئه‌رێنی ئاڤێتن و هه‌ولدان کو هنده‌ک تشتا د به‌رژه‌وه‌ندیا کوردان دا ژی بکه. لێ ئه‌ڤ یه‌ک نه‌چوو سه‌ری و پشتی ده‌مه‌کی ئاکەپ ژی وه‌ک هه‌ر پارتیه‌کا دن یا تركیێ لێ هات و ل دژی گۆتارێن خوە یێن ده‌ستپێکێ سیاسەت دەست پێ كر.
ده‌ما كو ئەو سۆندا ل دبستانان دھات خوەندن، ژ ئالیێ وه‌زه‌ره‌تا په‌روه‌رده‌یێ ڤه هاتی ڕاکرن، سه‌ندیکایا مەهەپێ ئیتراز کر و سه‌ری ل دادگه‌هێ دا کو ئه‌ڤ بریارا وه‌زه‌ره‌تا په‌روه‌ردێ نەكەڤە وارێ پراكتیكێ و جاردن ئه‌ڤ سۆند د دبستانا دا بێ خوه‌ندن. لێ دادگه‌هێ ل دژی داخوازیا ڤێ سه‌ندیکایا مەهەپێ بریار دا و بریارا وه‌زه‌ره‌تا په‌روه‌ردێ په‌ژراند.
ل سه‌ر ڤێ یه‌کێ سه‌رۆکێ مەهەپێ ده‌وله‌ت باغچه‌لی ل دژی دادگه‌هێ داخوویانی دان و کامپانیاک ل همبه‌ر ڤێ بریارا دادگه‌هێ ده‌ستپێ کر.
سه‌رۆکێ جەهەپێ که‌مال کلچدارۆگلو د جڤینا پارتیا خوه دا د ده‌ربارێ ڤێ پرسێ دا ئاخاڤتنه‌ک کر. کلچدارۆگلو دبێژه کو ژ بۆ چ باغچه‌لی دادگه‌هێ تاوانبار دکه، بلا ته‌له‌فۆنه‌کێ ژ شریکێ خوه (ئەردۆگان) را ڤه‌که و ڤێ بریارێ به‌تال بکه.
کلچدارۆگلو به‌رده‌وامیا ئاخاڤتنا خوه ده دبێژه: سالا 2013ێ من ژ ئه‌ردۆگان ڕا گۆت، گه‌لۆ تو ژ کیژان گۆتنێن سۆندا مه عاجزی؟ ڕابه ڤێ ژ مله‌ت را بێژە. لێ ئه‌ڤه سال بوو 2021ێ و ھێشتا به‌رسڤا پرسا من نه‌دایه. ئه‌ز نها بانگی هه‌رکه‌سه‌کی دکم، ئه‌ردۆگان ل دژی کیژان گۆتنا سۆندا مه یه؟ بلا بێژە. دڤێ باغچه‌لی بێژە ئه‌ردۆگان؛ بلا سۆندا مه بێ خوه‌ندن، ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ نەھێتە خوه‌ندن شریکاتیا مه نامینه.
نها ب گۆتنه‌ک کوردی” وه‌رن ڤی که‌ری د ڤی بۆری ڕا ده‌رباس بکن”
ژ به‌ری هه‌ر تشته‌کی پێوسته کورد د پەنجەرا خوه ڕا پارتیێن ترکی بنرخینن و ببن خوه‌دی هه‌لوه‌ست. دڤێ ژ بۆ کوردان پیڤانا نرخاندنێ پرسا کورد به. ته‌نێ عاجزبوونا ژ ئه‌ردۆگان یان ژ ئاکەپێ نابه ئەگەرەك کو مرۆڤ پشتگریا جەهەپێ یان پارتیه‌ک دن بکه. ئه‌و، پارتیێن تركی، ژ بۆ ده‌ستهلاتێ ژ هه‌ڤ عاجژن و هه‌ڤ ڕه‌خنه دکن. لێ ده‌ما پرسا کورد دكەڤە ڕۆژه‌ڤێ هه‌موو وه‌ک هه‌ڤن و ده‌ستێ هه‌ڤ دگرن و ل دژی داخوازیێن کوردا دبن یه‌ک. گوھ نه‌دن زره زرا وان ل دژی هه‌ڤ .
” سه گوشتێ سه ناخوه…”
2021.03.17
نووچه/ئانالیز
