پیڤانێن كوردستانیبوون و نەتەوەیبوونێ چنە
گهلهک جارا هندهک گۆتنێن سیاسی تێنه گۆتن کو ل سهر ناڤهرۆکا وان، یان ژی ب تهمامی ئەو گۆتن تێنه چ واتهیێ و ب كووری شرۆڤه نایێن کرن. ژ بۆ ڤێ یهکێ ژی ئهو گۆتن وهک شیعارا(سلۆگانا) دمینن. ل ڤێ دهرێ دخوازم بێژم کو پرانیا جارا ئهم د نڤیساندنێن خوه ده کوردستانیبوون یان ژی کوردبوونێ ب کار تینن ههتا گهلهک جهان ژی بهحسا خهتهکا سیاسی دکن و وێ خهتا وهک خهتا نهتهوی ب ناڤ دکن.
گهلۆ پیڤانا کوردستانبووینێ یان ژی ل سهر خهتهک نهتهوی سیاسهت کرن چیه؟ دهما ئهڤ یهک ب ئاوایهکی زهلال ببه، دێ هینگێ گهلهک ئالیێن سیاسی ب زانهبوون ژ ههڤ بێنه جودا کرن و ههر گاڤا ژ بۆ یهکتیهک یان ژی ههڤکاریهکی بێ ئاڤێتن ل سهر هندهک خالێن ههڤبهش ئالیێن سیاسی دکارن لھەڤبكەن.
ل کوردستانا باکور گهلهک ئالیێن سیاسی ههنه. ژ ڤان وهک پارتی هاک-پار، پدکت، پاک، پسک، پارتیێن ئاشکهره و یاسایینه و خوه وهک پارتیێن کوردستانی ددن ناساندن. ئهڤ ئالیێن سیاسی کێم زێده بهحسا تشتێن جودا و ڕێبازێن جودا ژی بکن پارتیێن کوردانه و ل گۆرا خوه ههولددن کو ل سهر خهتهک نهتهوی سیاسهتێ بکن. ژ ئالیهک دن ڤه هندهک ژ ڤان پارتیان، خوه سۆسیالست، هندهک لیبهرال دهمۆکرات و هندهک ژی خوه دهمۆکراتێن شۆرهشگهر یان ژی دهمۆکراتێن نهتهوی ناڤ دکن. چقاس د ئالیێ ئیدهئۆلۆژیک ده جوداهی ههبن ژی پارتیێن کوردستانینه. ژ خوه یا گرینگ ژی ئهڤه.
ژ بلی ڤان پارتیان هندهک تهڤگهرێن دن ههنه کو گهلهک ب زیزی ل سهر خهتا نهتهوی دسهکنن و د ههموو چالاکیێن خوه ده ڤێ بنگهھ دگرن و ل همبهر ئالیێن کو خوه کورد ددن ناساندن و بنگههێ خوه ده ل دژی خهتا نهتهوی تهڤدگهرن گهلهک ب ڕادیکالی ڕهخنا دکن. مرۆڤ دکاره تهڤگهرا جوانێن کوردستانێ د ڤێ خهتێ ده وهک میناک بده نیشاندان.
ههروهها جارا یهکهم ڤان جوانان ئالا کوردستانێ د چالاکیێن خوه ده و ناڤا خهلکێ ده بلند کرن و ئهو زینیهتا کو ل دژی ئالا کوردستانێ مهحکوم کرن و د ڤێ سیاسهتا خوه ده ژی سهرکهڤتن. ئیرۆ ل باکورێ کوردستانێ ژ دهرێ پکک/هدپێ ههموو ئالیێن کوردستانی ئالا کوردستانێ بلند دکن و وهک سهمبۆلهک نهتهوی هلددن.
ل باکورێ کوردستانێ هدپ گهلهک پارتیهک ب هێزه ژ کوردا گهلهک دهنگا وهردگرە ، هێزبوونا هدپێ ژ کوردان تێ. لێ مخابن هدپ سیاسهتهک نهتهوی ژ بۆ کوردا ڕێڤه نابه و نه ل سهر خهتا نهتهوی سیاسهتێ دکه و نه هێزهک کوردستانیه. هدپ ل سهر خهتا پککێ سیاسهتێ دکه و نه سیاسهتهک کوردستانی ڕێڤه دبه. ههتا هدپ خوه وهک پارتهک یا کوردا یان ژی کوردستانێ ناڤ ناکه و ههر دهمی ڤهکری دده خوویاکرن کو ئهو پارتیهک یا گهلانه و پارتیهک یا ترکیه.
هدپ وهک پارتی کۆئالسیونهک یا چهپێن کورد و چهپێن ترکه. هدپ ڤێ یهکێ دبێژه و خوه ب ڤی ئاوایی دده ناساندن، لێ ژ بهر هێزبوونا هدپێ ژ بۆ دکاره هندهک کهسان بکه پارلهمهنتهر یان ژی شارهدار ، مخابن بهشهک سیاسهتمهدار بێ کو باوهری ل سیاسهتا هدپێ بینن دهنگێ خوه ددن وان و ژ بۆ بهرژهوهندیێن کهسایهتی دکهڤن د ناڤا هدپێ ده و بێ کو باوهریێ بینن پرۆپاگاندا سیاسهتا نه کوردستانی دکن.
ژ ڕۆژا هدپ کهتی د پارلهمهنتۆیا ترکیا ده ههتا ڤێ گاڤێ ، گهلۆ ژ بۆ کوردستانێ چهند پێشنیار پێشکێشی پارلهمهنتۆیێ کرنه کو مرۆڤ بێژه “راستە ئهڤ داخوازهک ژ بۆ کوردانه و دڤێ د ههمی واری ده پشگری بێ کرن“ . مالپهرا پارلهمهنتۆیا ترکیا ده دهرفهت ههیه کو مرۆڤ ڤێ یهکێ بشۆپینه و ببینه.
دهما ڕهوشا سیاسهتێن ل کوردستانا باکور بێ نرخاندن، گهلهک ڤهکری دخوهیێ کو، هدپ نه کوردستانیه و ژ بۆ بهرژهوهندیێن نهتهوێ کورد سیاسهتێ ناکه و گهلهک جارا سیاسهتا کو پێڤه گرێدایی ژی ئاستهنگێن مهزن د ڕێیا داخوازێن نهتهوییێن کوردان ده چێدکه. ههتا کورد ڤێ یهکێ نهبینن و ل گۆرا وێ تهڤنهگهرن دێ ههر ل سهر خهتهک چهوت سیاسهتێ بکن.
ژ بۆ ئالیهک، تهڤگهرهک یان ژی پارتیهک سیاسی پیڤانا کوردستانیبوونێ ئهوه کو بهرژهوهندیێن نهتهوی بکن بنگههێ سیاسهتا خوه و ل سهر وێ ژی خهباتا خوه بلند بکن. ئهگه ئهڤ پیڤان نهبه و چ ئالیهک سیاسی نکاره ئیدیعا بکه کو ئهو سیاسهتێ ل سهر خهتهک نهتهوی دکه.
ئهگهر تو ل دژی دهولهتبوونا کوردان بسهکنی، ئهگهر تو خوه وهک کورد ب ناڤ نهکی، ئهگهر تو سهمبۆلێن کوردا سهمبۆلا خوه قهبوول نهکی، ئهگهر تو نهتهوهییبوونێ پاشڤهرووتی ببینی چیێ ته کوردستانێیه؟
13.11.2018
دارا بیلهک