پەكەكە/ھەدەپە پشتی پەیاما ئوجەلان
ئاشکه‌را بوو کو پشتی پارێزه‌رێن عەبدوڵا ئۆجەلان سه‌ردانا وی ل ئیمرالی کرین و ئۆجەلان په‌یامه‌ک ڕاگەهاند، د تێكەلیێن ده‌وله‌تێ و ئۆجەلان دا پێڤاژۆیه‌ک نوو ده‌ستپێکر.
گەلۆ ئارمانجا حوکومه‌تا تركیێ ژ بریارا ڕاکرنا قه‌ده‌غەیا ل سه‌ر ئۆجەلان تایبه‌تی د ڤێ قۆناغێ دا چیه؟ نھا ب ھەر ئاوایی ئەڤ پرس گەلەك دھێتە گۆتوبێژ کرن. هنده‌ک که‌س ڤێ یه‌کێ ته‌نێ پێڤاژۆیا هلبژارتنێن ستانبولێ ڤه گرێ ددنئ و دبێژن دێ ئه‌ڤ هه‌لوه‌ستا حوکومه‌تا تركیێ هه‌تا هلبژارتنێن ستانبولێ دھێن كرن به‌رده‌وام به. هه‌روه‌ها تێ گۆتن کو ژ بۆ هەدەپە ژ هه‌لوه‌ستا خوه یا پشتگریا به‌ربژێرێ جەهەپێ ڤه‌گه‌ره و پشتگریا به‌ربژێرێ ئاکەپێ بکه، حوکومه‌تێ بریارا قه‌ده‌غه‌کرنا هاڤدیتنا د گه‌ل ئۆجەلان ڕاکر.
بریارا حوکومه‌تێ د ده‌ربارێ عەبدوڵا ئۆجەلان دا ڕاستیه‌ک دن ژی ده‌رتێخه هۆلێ. ئه‌و ژی ئه‌وە کو دێ ئه‌ڤ پێڤاژۆ د ناڤا پەکەکە/هەدەپێ دا چه‌وا ده‌نگ بده و ببه سه‌ده‌مێ چ ئه‌نجاما؟ تێ زانین کو نێزیکی ده‌مه‌ک درێژ بوو ده‌نگ ژ ئۆجەلان نه‌دهات. تایبه‌تی پشتی قه‌ندیل په‌یاما ئۆجالان یا نه‌ورۆزا 2013 ێ به‌ر چاڤ نه‌گرت و گوھ نه‌دا داخوازیێن وی، ئۆجەلان دلمایی بوو.
د ده‌ربارێ ڕه‌وشا قه‌ندیلێ و دیتنێن ئۆجەلان دا، به‌شیر ئاتالای، جیگرێ سه‌رۆکوه‌زیرێ ترکیێ و کۆئاردیناتۆرێ بەرێ یێ پێڤاژۆیا ئیمرالیێ د ئادارا سالا 2013 ێ دا د داخویانیه‌کا خوه دا گۆتبوو: “ ئه‌م ڕه‌وشا قه‌ندیلێ دزانن چه‌وایه. گروبێن جودا هه‌نه. ئه‌م ڤان تشتا هه‌میان ل به‌ر چاڤ دگرن و ل گۆر وێ ژی گاڤێ دئاڤێژن“
نها جاردن ترکیا هه‌ولدده گاڤان پاڤێژه، لێ گه‌له‌ک تشت هاتنه گوهه‌رتن . ژ به‌ری هه‌موو تشته‌کی هه‌لوه‌ستا ئاکەپێ یا د ده‌ربارێ کوردان دا ل باکور ڕۆژ ب ڕۆژ خراپتر دبه. هێدی باوه‌ری نینە کو ئاکەپە ژ بۆ کوردا گاڤێن ئه‌رێنی پاڤێژه. هه‌ڤکاریا ئه‌ردۆگان و باخچه‌لی ئه‌ڤ یه‌ک خه‌تماندیه و گه‌له‌ک که‌سایه‌تیێن پایه بلند د ناڤا ئاکەپێ دا کو ھەلوەستەك ئه‌رێنی ژ بۆ پرسا کورد ھەبوو، نها ئەو كەساتی ژ ده‌رڤه‌یێ ئاکەپێ نه و سیاسەتا ئەردۆگان رەخنە دكن.
لێ گەلەك زەلالە کو ڕاکرنا قه‌ده‌غه‌یا هه‌ڤدیتنا د گه‌ل ئۆجەلان د ناڤا پەکەکە/هەدەپێ دا دبه سه‌ده‌مه‌ک بنگه‌هین کو قۆناغه‌ک نوو ده‌ست پێ بکه. ژ به‌ر کو تێ زانین چه‌وا ده‌وله‌تێ ژ ده‌مه‌کی هر ڤه ب گۆتنا پەکەک “ته‌جریت“ دانی ل سه‌ر ئۆجەلان، قه‌ندیلێ ب خوه ژی “ته‌جریت“ دانیبوو سه‌ر ئۆجەلان. قه‌ندیل گوھ نه‌دا چ داخوازیه‌کا ئۆجەلان و ل دژی ئۆجەلان ته‌ڤگه‌ریا و ئه‌نجاما ڤێ یه‌کێ ژی ده‌مرتاش وه‌ک به‌دیلێ ئۆجەلان ده‌رێخست قادا سیاسی.
ئۆجەلان د هه‌ڤدیتنێن خوه یێن به‌رێ دا به‌حسا ڤێ یه‌کێ دکه و دبێژه: “ ده‌مرتاش پرۆژه‌یا ئەمریکا و ئه‌ورۆپایێ یە، لێ ئه‌ز زارۆکێ ڤێ ئاخێ مه“
دێ هه‌لوه‌ستا هەدەپێ یا هلبژارتنان ل ستانبولێ دا ئاشكرا ببە کا باندۆرا ئۆجەلان ل سه‌ر بنگه‌هێ پەکەکە/هەدەپێ چیه. ژ ئالیه‌ک دن ڤه ژ بۆ باندۆرا ئۆجەلان ل سه‌ر پەکەکێ کێم ببه قه‌ندیل گه‌له‌ک خه‌بات کریه. دێ ئه‌نجامێن ڤێ یه‌کێ ژی ئاشكرا بن.
ته‌ڤگه‌را پەکەکێ ل سوریێ و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ب ئاوایه‌کی به‌رسڤا په‌یاما ئۆجەلان دا. ئه‌ڤ به‌رسڤ ژی دده خویاکرن کو، دێ پەیەدە ژ قه‌ندیل پترگوھ بده عەبدوڵا ئۆجەلان. لێ ل ڤێ ده‌رێ یا گرینگ ڕه‌وشا هەدەپێ و بنگه‌هێ پەکەکێ ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ یه.
بێ گومان د ڤێ ده‌ربارێ دا گرنگیه‌ک یا دیتنێن ئالیێن دن یێن سیاسی هه‌یه. گه‌لۆ دێ هه‌لوه‌ستا وان د ڤێ پێڤاژۆیێ ده چه‌وابه: وێ ته‌نێ ژ ده‌رڤه پێڤاژۆیێ ته‌ماشه بکن، یان دێ دیتنێن خوه ل سه‌ر بوویه‌ران ئاشکه‌ره بکن؟
تشته‌ک ئاشکه‌ره‌یه کو دێ عەبدوڵا ئۆجەلان ده‌نگێ ده‌مرتاش ببره. هه‌وه‌ها دێ په‌یامێن نوو بده قه‌ندیل و دۆزا گوهه‌رتنا ده‌ستهلاتا قه‌ندیل ل پەکەکێ بکه. گه‌له‌ک گرینگه کو بنگه‌ها پەکەکێ ل خوه ڤه‌گه‌رە و هنده‌ک بوویه‌ران ب ئاوایه‌ک ئازاد بکاربه گۆتوبێژ بکه.
نووچه/ئانالیز
ن.فرات 2019.05.15
