پەیوەندیێن هەرێما کوردستانی و گەلێ فرەنسایێ دیرۆکی نە
مووسا خالد
پشتی کۆ ل دوهی7-12-2024 کاتێدرالا نۆتردام ل پاریسێ سه‌ر ژنووڤە هاتە ڤه‌كرن، ده‌ما پێنج سالان كارێ نووژه‌نكرنێ تێدا هاته‌كرن، كو ژ ئه‌گه‌را رویدانا ئاگربه‌ربوونێ ئه‌و كاتێدرائى وێران ببوو کو دێرەکا ئاینییێ مەسیحی گەلەک پیرۆزە و وەکو سمبولەکا گرنگە بۆ گەلێ فرەنسایێ.
رێوره‌سمێن ژنووڤە ڤەکرنا کاتێدرالا نۆتردام ل سه‌ر ئاسته‌كێ بلند رێڤه‌چوون، زێده‌تر ژ ٥٠ سه‌رۆك و سه‌ركرده‌یێن بالا یێن جیهانێ و نزیکی ١٧٠ قەشە و ئاینێ مەسیحی یێن جیهانی و ٤٠ هزار کەسێن دی ئامادەبوون کۆ ژ ئالییێ سه‌رۆكێ فره‌نسایێ ئیمانوێل ماكرۆن ڤه ژ بۆ رێوره‌سمێن دوباره‌ڤه‌كرنا کاتێدرال نۆتردام هاتبوون ڤەخواندن. نوتردام وەکۆ هێمایەکێ مێژویی نەتەوەی یە بۆ گەلێ فرەنسایێ و ڤێ رۆژێ وەکو دەستکەفت قەلەم دەن،
ئێك ژ وان مێڤانێن گرنگ، نێچیرڤان بارزانى، سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ بوو. پەیوەندیێن هەرێما کوردستانێ دگەل فرەنسایێ ل سەر ئاستێ سیاسی، دێپلوماسی، کەلتوری و زانستی گەلەک دێرین و ئێک ژ کەڤنترێن دوستێن کوردان یێن بەردەوام وەلاتێ فرەنسایێ ی.
کورد وەلاتێ فەرەنسایێ وەکی چیایەکی دبینن و مێژو ڤێ چەندێ دیاردکەت کو هەر ژ سالێن شێستان و حەفتیان، سەردەمێ گەنەرال مەلا مستەفا بارزانی، هەر ل وی سەردەمی داخواز ژ وەلاتێ فرەنسایێ کر بەردەوام پێشتەڤانیا کوردان بکەت. هەر ژ کەڤندا درێژی ب خەباتا یا دوزا مللەتێ کورد وی سەردەمی پزیشکێن فرەنسایێ ل چیایێن کوردستانێ د ناڤ هێزێن پێشمەرگەی دا هاریکاربوون و ل دەمێ پێش راپەرینێ ژی فرەنسا ئیک ژوان وەلاتان بوو کو رۆلەکێ کاریگەر هەبو.
د دەمێ دانانا دەستوورێ عێراقێ دا فرەنسا پالپێشتا هەرێما کوردستانێ بوو، ل شەرێ دژی داعشێ ژی سەرۆکێ وێ سەردەمێ یێ فرەنسایێ دگەل سەرۆک بارزانی سەرەدانا سەنگەرێن پێشمەرگەی کرو پێشتەڤانیا خۆە ژ بۆ هێزێن پێشمەرگەی دیارکر و د هەموو بوارێن سیاسی، ئابووری، بازرگانی و سەربازی دا هارێکاربوویە بۆ هەرێما کوردستانێ.
سەرەدانا سەرۆک نچێرڤان بارزانی بۆ وەلاتێ فرەنسایێ و پێشوازیکرنا وی ل وی جهێ پیرۆز، کاتێدرالا نۆتردام، ژ لایێ سەرۆکێ فرەنسایێ ئێمانویڵ ماکرون ڤە ژ رویێ پێکڤەژیانا گرنگ و کەلتوری و دێپلوماسی ڤە د ڤێ رەوشا نوکە دا، تایبەت ئەو کێشەیێن ناڤبەرا حزبوللا یا لوبنانی و شەرێ سووریا و چەکدارێن ئوپۆزسیونا سووریا و فەرەنسا رۆلەک بەرچاڤ هەیە بۆ چارەسەرکرنا کێشەیان و بەرەف سەقامگێریەک باشتر بۆ هەردو لایەنان، پێنگاڤەکا گرنگ بوو.
ژ لایەکێ دی ژی ڤە ژ بەر هەبوونا شەرێ حەماس و وەلاتێ ئێسرائیل و ئەڤ رەوشا نۆکە هەیە، چاڤێ وەلاتێن جیهانێ هەموویێ ل رەوشا رۆژهەلاتا ناڤەڕاستە، ب تایبەتێ هەبوونا بەرەیێ رووسیا و ئێرانی پێشەڤانیا وان بۆ سەرۆکێ سووریا بەشار ئەسد، لایەکێ دی رولێ تورکیا د گهۆرینا دیموگرافیا دەڤەرێ، بەرەیێ دی یێ ئەمریکا و ئێسرائیل یە کا ل داهاتی دا چ روودەت ئەڤ کارەسات و شەرە چ لێ هێن، دیسان ئەڤ شەرۆ ئاڵۆزیێن نۆکە رۆژهەلاتا ناڤەراست بۆ وەلاتێن عەرەبی و دیسان بۆ ئەورۆپا زوگەلەکر گرنگن بزانن دێ چەوا چارەسەرکەن، تایبەت بۆ وەلاتێن ئەندام د ناڤ ئێکەتیا ئەورۆپایێ کو فرەنسا ئێک ژوان وەلاتێن ئەندام و بهێز و مەزنە و ئەندامە د جڤاتا ئاسایشا نێڤدەولەتی دا.
ئەڤ سەرەدانا سەرۆک نێچیرڤان بارزانی و پێشوازا گەرم یا ماکرونی تەکەزیێ ل سەر پەیوەندێن دیرۆکی یێن د ناڤبەرا فرەنا و هەرێما کوردستانێ دا دکەن، هەرێما کوردستانێ و عێراقەکا سەقامگیر و بێلایەن د ڤێ شەرێ سووریا دا رووددەت د بەرژەوەندیا هەر لایەکی دایە، فرەنسا هەر ئاستەکێ دا ئاشتیێ و کەلتوری دا رۆلەك بەرچاڤ و کاریگەر هەیە و دیسان فرەنسا و هەرێم پێگەهەکێ گرنگ هەیە د ئاستێ نێڤدەولەتی دا، تایبەت بۆ پەیوەندیێن ئابووری و زانستی و سیاسی و کەلتوری بهێزتر بن.
