چاڤێن خوە ڤەکن کوردستانێ ژ دەست نەدن
پێوسته ئێدی کورد خوە ژ گۆتن و داخویانیێن زل و قەبە و یێن بێ واته و ناڤەرۆک ڤالا دوور بخن، دڤێ ئێدی کورد خوه و ڕاستیا خوه ببینن. دڤێ کورد ڕاستیا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ژی ببینن ڕوودانێن دقەومن باش و ب هووری شرۆڤه بکن. ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ئیرۆ جاردن هاتیه داگیرکرن، لێ هێژا ئهڤ ڕاستی نایێ دیتن.
ڕاسته ترکیێ د گهل گروبێن چهکدار ئێریشێ باکورێ سوریێ و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ کر. لێ ئەمریکا ڕێ دا ترکیێ و ڕوسیا ژی پشتگریا ترکیێ کر. ئارمانجا ڕوسیا سهرهکی ئهوه کو ههموو دهڤهرێن ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ و سوریێ جاردن بێخه د بن دهستهلاتداریا ڕژێما سوریێ دا. ڕوسیا ب ڤێ ئارمانجێ تهڤدگهره پێوهندیا داتینه و دگهە ئهنجامان.
ڕۆژاڤایێ کوردستانێ عهفرینه، کۆبانێیێ و ژ سهرێکانیێ ههتا دهڤهرا درێکێ یه. پرانیا ئاخا کوردستانێ ل ڕۆژاڤا وهک وهریسهکی ل سهر دهڤهرا سنۆره. ژ بۆ ڤێ یهکێ دیار دبە کو د ناڤا ئهردنیگاریهک گهلهک حهساس دا یه. عهفرین د بن دهستهلاتداریا ترکیێ و گروبێن چهکدار دایه، پەکەکێ تل ڕفات و منبج ڕادهستی هێزێن ڕژێما سوریێ و ڕوسیا کر. ههروهها ل کۆبانێ ژی هێزێن ڕژێمێ یان ژی ڕوس هەنە. ئهڤ تێ واتهیا کو ل ڤان دهڤهران چ دهستهلاتداریا پەکەکێ/پەیەدێ نهمایه.
سهرێ کانیێ کهته د بن کۆنترۆلا ترکیێ و هێزێن چهکدار دا، عامودێ، دربێسیێ، قامیشلۆ، ههتا دێرکێ خهتا سنۆر دمینه.
هەسەدە ژ کووراهیا ۳۲ کلۆمهتران چهکدارێن خوه ژ خهتا سنۆر دوورخستنە، چ دمینه؟ گهلۆ ژ سنۆرێ باکورێ کوردستانێ و ڕۆژاڤا ۳۲ کلۆمهتر کووراهی دگەهە کوو دهرێ؟ گهلهک دهڤهریێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ۳۲ کلۆمهترهیان نه کووره. گهلهک دهڤهران ۳۲ کلۆمهتره دگەهه ناڤ عهرهبان. ل هندهک جهان دا دگەهە سنۆرێ باشوورێ کوردستانێ.
وهک دن ۱۰ کلۆمهتره خهتا سنۆر دا، ژ بلی قامشلۆ، هێزێن ترکیێه و ڕوسیا ب ئاوایهکی کۆنترۆل دکن چاڤدێریهک لهشکهری ل ههرێمێ دکن.
دهما مرۆڤ نهخشهیا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ بهر ب چاڤ دگره دڤێ هەسەدە ژ ههموو کوردستانێ دوور بکهڤه. ۳۲ کلۆمهتره تێ واتهیا کو چهکدارێن هەسەدێ ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ نهمینن یان ژی ل هندهک دهڤهرێن بهرێ وێ تهنگ بکاربن خوه بپارێزن. بهلکی ل ئالیێ ڕەقا و درێزۆرێ د گهل هێزێن ئەمریکی ل دهڤهرێ بمینن. ئهڤ ژی دبه بابهتهک دن.
ژ خوه چ جارا دهزگههێن دهولهتا سوریێ ژ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ڤهنهکشییابوون، ههر دهمی وان ب ئاوایهکی کۆنترۆل دکرا، پەکەکێ وهک وهکیلێ وان ل کوردستانێ تهڤ دگهریا. پرانیا هێزێن ئاساییشێ ژ عهرهبان پێکدهات. ڕۆژهکی ئالا کوردستانێ ل ڕۆژاڤا بلند نهبوویه، ئهو چ کوردستانە کو ئالا وی وهلاتی لێ قهدهخهبه؟ ئهو چ کوردستانه ژ بلی پەکەکێ و ئالیگرێن وێ کهسهک نکاربه تهڤبگهره. ئهو چ کوردستان بوو کو ناڤێ وێ لێ نهیێ کرن. کوردستانا سوریێ، یان ژی کوردستانا ڕۆژاڤا تهنێ ببوو ڕۆژاڤا. چ کهسهکی نهدزانی ڕۆژاڤا کوودهرێیه.
کورد دڤێ ڕاستیا خوه ببینن. ب حسسی سیاسهت نایێ کرن، سیاسهتا حسی دکاره ببه سهدهمهک کو ل دهڤهرێن دن دهستکهفتیێن کوردستانێ تێکبچن. ئهڤ بابهتهک گهلهک زیزه و زێدە گرنگه. سیاسهت ب شیعارێن ڕۆژانه کو مرۆڤ تهنێ خوه تهئمین بکه نایێ کرن.
د بنگههێ خوه دا چ جارا کوردستانا ڕۆژاڤا ئازاد نهبووبوو. ئهڤ ڕاستی دڤێ بێ دیتن. ئهگهر ل گۆرا سیاسهتا ل سهر عهردی و ل گۆرا ڕاستیا بهرژهوهندیێن نهتهوەیی ئهم بوویهرێن کو قەومین باش شرۆڤه بکن، دێ پتر ڕاستیا خوه ببینن.
چهوا کو ڕژێما ئهسەد ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ڕادهستی پەکەکێ کر، ئیرۆ ژی ب ڕێیهک دن پەکەکە ههمان دهڤهرێ ڕادهستی ڕژێمێ دکه.
خالهک دن ههیه کو مرۆڤ نکاره بهحسێ وێ نهکه. ئیرۆ دهستکهفتیا ههری بهربچاڤ یا کوردا ل ههموو جیهانێ کوردستانا باشووره. دڤێ ههر کوردهک ژ بۆ پێشهرۆژا کوردا، ژ بۆ کوردستانهک سهربخوه ژ بۆ ژیانا نهتهوهیێ کورد ،ڤێ باشوورێ کوردستانێ وهک بیبۆکا چاڤێ خوه بپارێزه. نابه ب چ ئاوایی کورد، هێزێن سیاسی یێن کوردستانی و تایبهتی دهستهلاتداریا کوردستانێ ڤێ دهستکهفتیێ بکن قوربانیا سیاسهتێن ڕۆژانه و حسسی ل دهڤهرێن دن.
بێ گومان پێوسته دهستهلاتداریا باشوورکوردستانێ، وهک کو ههتا نها کری، جاردن بهرژهوهندیێن ههموو کوردستانیان بپارێزه، ژ بهر کو ئهو ناوهندا تهڤگهرا کوردستانێ یه. لێ ب سیاسهتهک ڕاستهقێنی دڤێ ئهڤ یهک بێ کرن.
ههولدانهک ههیه کو باشوورێ کوردستانێ ژ ئالیێ هێزێن داگیرکهر و هندهک هێزێن ل دژی بهرژهوهندیێن نهتهوەیی تێ دۆرپێچکرن. ئهڤ دۆرپێچکرنە دخوازه ئارمانجا سهرخوهبوونا کوردستنێ تێک ببه. ئارمانجا سهرهکه دۆرپێچکرن و ژ ناڤبرانا باشوورێ کوردستانێ یه. ب سیاسهتهک کورانه مرۆڤ ڤێ یهکێ نابینه. پێوسته ئهم ڤێجا چاڤێن خوه ڤهکن.
٢٠١٩/١٠/٢٦
نووچه/ئەنالیز