چەند دەرس ژ شەرێ قامیشلۆ

 ل باژارێ قامیشلۆ، رۆژاڤایێ كوردستانێ، بەری چەند رۆژان د ناڤبه‌را چه‌کدارێن پەیەدێ و ملیسێن ڕ‌ژێما سوریێ دا شه‌ر و پەڤچوون دەست پێ كرن. جار    جاران ب ناڤبەینكاریا رووسیایێ  ئاگربه‌ست هاته‌ ڕاگەهاندن، لێ ھەر دوو ئالیان گوھ نه‌دانێ و ئاگربەست بن پێ كرن و  ئێریشێ بنگه‌هێن هه‌ڤ یێن له‌شکه‌ری كرن. ملیسێن ڕژێمێ (چەكدارێن بەرەڤانیا نشتمانی) ژ هنده‌ک عه‌شیرێن عه‌ره‌بان پێک تێن و به‌شه‌ک ژ باژارێ قامیشلۆ د ده‌ستێ وان دا‌ یه‌.

قامیشلۆ  ب سەر 3  به‌شێن بنگه‌هین دابەش بوویە، به‌شه‌ک د بن ده‌ستهلاتداریا پەیەدێ دا یە، به‌شه‌ک د بن ده‌ستهلاتداریا ملیسێن ڕ‌ژێمێ د یەا‌ و به‌شه‌ک ژی د بن ده‌ستهلاتداریا ئاسایشا ھكومەتا سوریێ ب خوه‌ دا‌ یه‌. هه‌روه‌ها تاخه‌ک ژی كو پرانی سوریانی لێ هه‌نه‌ و ئه‌و ب خوه‌ ل تاخا خوه‌ خوەدی ده‌ستهلاتن.

ھندی شه‌رێ داعیشێ هه‌بوو ناکۆکیێن د ناڤبه‌را هێز و ئالیێن ڕژێمێ و پەیەدێ دا گه‌له‌ک نەدھاتن  دیتن. جار جارا هنده‌ک ناکۆکیان ڕووبدان ژی ب ئاوایه‌کی دهاتن چاره‌سه‌رکرن. لێ نها ڕۆژ ب ڕۆژ رژێما سوریێ ده‌ستهلاتداریا خوه‌ به‌رفره‌ھ دکه‌ و ب ته‌ڤاهی سه‌رده‌ستیێ ل ئۆپۆزسیۆنا سوریێ‌ دکه‌. ژ ئالیه‌ک دن ڤه‌ ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ژی   گەلەك دەڤەر  و ب تایبەتی   ناڤەندا باژارێ قامیشلۆ    د بن دەستێ حكومەتا سوریێ دا یە.

گەلۆ ئەگەر سبەھی حكومەتا سوریێ بخوازە دەستێ خوە دەینە سەر ھەموو رۆژاڤایێ كوردستانێ دێ ھەلوەستا پەیەدەێ و رێڤەبەریا خوەسەر چ بە؟

وەكی ئەم ھەموو دازنین دەما شەرێ ناڤخوەیی ل سوریێ دەست پێ كر، حكومەتا سوریێ ب لھەڤھاتن دگەل پەیەدێ ژ رۆژاڤایێ كوردستانێ ڤەكشیا و  ھێزێن حكومەتێ ب تەنی ل چەند خالێن گرنگ مان كو یەك ژ وان باژارێ قامیشلۆ و بالەفرخانەیا قامیشلۆ یە. ئانكو چو شەرێ پێكدانان د ناڤبەرا لەشكەرێ سوریێ و پەیەدێ دا چێ نەبوون و لەشكەرێ سوریێ بێ شەر ب رێكەفتن ئەو دەڤەر تەسلیمی پەیەدێ كرن. ئەگەر نھا حكومەتا سوریێ داخواز ژ پەیەدێ بكە كو وان دەڤەران بێ شەر جارەكا دن ڤەگەرینە بن كۆنترۆلا حكومەتێ دێ پەیەدە چبكە؟

وەك تێ زانن   ڕووسیا ب ھەر   ئاوایی پشتگریا رژێمێ دکه‌ و هه‌تا گه‌له‌ک جهێن  كو د ده‌ستێ پەیەدێ دا بوون، ب داخوازیا ڕووسیایێ ڕاده‌ستێ رژێمێ هاتنه‌ کرن.

ژ ئالیه‌ک دن ڤه،‌ ڕووسیا دخوازه‌ کو چه‌کدارێن پەیەدێ د پاشه‌رۆژێ دا‌ ببن به‌شه‌ک ژ لەشكەرێ ڕ ژێما سوریێ‌. ژ خوه‌ ئه‌ڤ یه‌ک د سه‌ری دا‌ ب ڤی ئاوایی هاتبوو پلان کرن. لێ پشتی هه‌لوه‌ستا ئه‌مرکایێ و پەیوه‌ندیێن ئەمریایێ ل گه‌ل هەسەدێ ئه‌ڤ یه‌ک هاته‌ گوهه‌رتن.

باندۆرا ئەمریكایێ ب ته‌مامی ل سه‌ر هەسەدێ هه‌یه‌، هه‌تا گه‌له‌ک جارا ئەمریكا هەسەدێ ژ پەیەدێ/پەكەكێ جودا دبینه‌ و ل گۆرا وێ ژی ته‌ڤدگه‌ره‌. لێ د ڕاستیا خوه‌ دا‌ باندۆرا سەرەكی ل سه‌ر هەسەدێ باندۆرا پەكەكێ یه‌ و ڤێ یەكێ ژی وەسا كریە كو ناكۆكی د ناڤا ھەسەدێ دا چێ ببن و  ھەسەدە د ناڤبه‌را ئەمریكا و سیاسه‌تا پەكەكێ دا تێ و دچه‌.

هەسەدە پرانیا جارا وه‌ک ھێزەك د بن باندۆرا هێزێن هه‌ڤپه‌یمانیان دا ته‌ڤدگه‌ره‌ و شه‌رێ وان یێ بنگه‌هین ل دژێ داعیشێ یه‌ . گەلۆ دێ د پرسا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دا‌ ب سه‌رێ خوه‌ وه‌ک هێزه‌ک ل گۆرا سیاسه‌تا ئەمرکایێ ته‌ڤبگه‌ره‌ ،یان دێ جاره‌کا دن ب ته‌مامی وه‌ک ھێزەكا پەكەكێ ته‌ڤبگه‌ره‌، ھەتا نھا ئەڤ پرس نه‌ گه‌له‌ک زه‌لاله‌. لێ تشته‌ک هه‌یه‌ کو، شک تێدا نینە، ئه‌گه‌ر ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ یه‌کره‌زیه‌ک د ناڤا کوردان ب خوه‌ دا‌ چێ نەبە، دێ د پاشه‌رۆژێ دا‌ چه‌کدارێن پەیەدێ ببن به‌شه‌ک ژ هێزێن ڕ‌ژێما سوریێ. ژ بلی ڤێ وان چو رێكێن دی نینن  ‌ و ئه‌ڤ یه‌ک داخوازا  شیعه‌یێن ئیراقێ، ئیرانێ و هه‌روه‌ها یا ڕووسیایێ ژی یە.

لێ ئه‌گه‌ر هه‌ڤدیتن و پێڤاژۆیا ژ بۆ یه‌کرێزیا ناڤبه‌را ئه‌نەکەسێ و پەیەدێ دا‌ به‌رده‌وام به‌ و بگه‌هه‌ ئه‌نجامه‌کی، دێ ڕه‌وشا کوردا بێ گوهه‌رتن و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ببه‌ خوه‌دی ستاتویه‌کا سیاسی و ناڤنه‌ته‌وی ژی

هه‌روه‌ها پەكەكە/ قه‌ندیل یه‌کرێزیا د ناڤا کوردان دا‌ ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ وه‌ک گەفەكێ ل هەمبه‌ر خوه‌ دنرخینه‌. د ڕاستیێ دا ژی ئه‌ڤ یه‌ک پێكبھێت و ساتاتویه‌کا کوردا ل سه‌ر خاکا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ببه‌ ڕاستیه‌ک، ئه‌ڤ دێ ببه‌ داویا سیاسه‌تا قرێژ ئا پەكەكێ و له‌یزتکێن ده‌وله‌تێن داگرکه‌رێن هه‌رێمێ ژی. دێ ئه‌ڤ یه‌ک ڕێ ژی خوەش بكە كو تێكەلیێن باشوور و رۆژاڤایێ كوردستانێ بە رب پێش بچن و ئه‌ڤ دبه‌ هێڤیه‌ک مه‌زن ژ بۆ ده‌وله‌تبوونا کوردا ژی. ژ خوه‌ ترسا مه‌زنا ئیرانێ، ڕ‌ژێما سوریێ، ملیسێن شیعه‌یێن ئیراقێ (حه‌شدا شه‌عبی)  و حزبوڵاها لبنانێ و ترکیێ‌ هه‌موو ئه‌ڤه یە‌.

نووچه‌/ئەنالیز