پێتڤیه پەیەدە دگه‌ل هێزێن دی یێن کوردستانێ پێکبهێت
ئیحسان ئامێدی د به‌رسڤا پرسێن ڕۆژه‌ڤاکورد ده دبێژه: ژ بۆنا کو ڕۆژاڤا بهێت پارستن پێتڤیه پید دگه‌ل هێزێن دی یێن کوردستانێ پێکبهێت، هه‌ڤکاریه‌کا باش ب هه‌ڤرا بکه‌ن و ژ بۆ پاراستنا ڕۆژاڤا دڤێ له‌شکه‌رێ ڕۆژ دگه‌ل یپگ پێکڤه کار بکه‌ن.
ڕۆژه‌ڤاکورد: ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ده‌رفه‌ته‌ک دیرۆکی خوویا دکه. کورد ژی نه یه‌کالینه. ب دیتنا وه چ پێوسته بێ کرن ژ بۆ ئه‌ڤ ده‌رفه‌ت ژ ده‌ست نه‌چه؟
ئیحسان ئامێدی: ل ڕۆژاڤا ده‌ڤه‌ره‌ک مه‌زنا کوردی و عه‌ره‌بی ب هێزا یپگ و هسد و ب پشته‌ڤانیا ئەمریكا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ هاتیه ڕزگارکرن. لێ نها ڕه‌وشا وێ ده‌ڤه‌رێ د گورانکاریێ دایه. ژ ئالیه‌کی ڤه گڤاشتن و گه‌فێن ترکیایێ هه‌نه، ژ ئالیه‌ک دی گه‌فێن حکومه‌تا سوریا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ و ژ ئالیێ دیتر ژی مژوکیا هه‌لوه‌ستێ ئەمریكایێ یه، لێ تشتێ باش ئەمریکا ڕاگه‌هاندیه کو دێ هێزه‌ک خوه ل ڕۆژاڤا بهێله و ڕێ ناده کو چ هێزه‌ک زێده‌گاڤیێ ل سه‌ر وێ بکه. ژ بۆنا کو ڕۆژاڤا بهێت پارستن پێتڤیه پید دگه‌ل هێزێن دی یێن کوردستانێ پێکبهێت، هه‌ڤکاریه‌کا باش ب هه‌ڤرا بکه‌ن و ژ بۆ پاراستنا ڕۆژاڤا دڤێ له‌شکه‌رێ ڕۆژ دگه‌ل یپگ پێکڤه کار بکه‌ن، هه‌ڤگرتنا کوردان پێتڤیه داکو ڕۆژاڤا ببته هه‌رێمه‌ک سیاسی و یاسایی.
ڤه‌کشاندنا هێزێن ئه‌مه‌ریکی چ باندۆرێ ل هه‌رێمێ دکه و ب تایبه‌تی ژ بۆ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ چ سه‌ناریۆ هه‌نه؟
هه‌رێما کوردستانێ د چارچۆڤێ بریارا جڤاتا ئاسایشا ناڤده‌وله‌تی ب پشته‌ڤانیا ئەمریکا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ هاتیه دروستکرن و نها ژی ئەمریکا وه‌کو زلهێزا جیهانی ڕۆله‌که گرنگ دلیزه ژ بۆ پاراستنا هه‌رێما کوردستانێ. ئەمریكا هه‌ر هه‌مان ڕۆل دلیزه ژ بۆ دروستکرن و پاراستنا ڕۆژاڤا، له‌وما هه‌لوه‌ستێ ئەمریکا گه‌له‌ک گرنه ژ بۆ هه‌رێمێ و ڕۆژاڤا ژبه‌رکو ده‌وله‌تێن هه‌رێمی دژی هه‌بوونا قه‌واره‌کێ کوردستانی نه و بێیی پشته‌ڤانیا ئەمریكا هه‌رێم و ڕۆژاڤا دکه‌ڤنه د بن گه‌فان دا. هه‌رێما کوردستانێ نها قه‌واره‌ک فه‌ده‌رالی ده‌ستوری دانپێدایه، لێ ڕۆژاڤا هێشتا وه‌کو قه‌واره‌ک ده‌فاکتویه ب پشته‌ڤانیا ئەمریكا.
وه‌که دیار نها ئەمریكا دێ ڕۆژاڤا بپارێزه تاکو دبه قه‌واره‌ک ده‌ستوڕی دانپێدایی، لێ هێشتا کێشوڤه‌کێش گه‌له‌کن ل سه‌ر ڕۆژاڤا و مه‌ترسی هه‌نه چونکی دیتنا ئەمریكا، ڕوسیا و ئه‌ورۆپایێ هێشتا مژوکیه و نه‌زه‌لاله و ڕه‌وشا ڕۆژاڤا ل ژێر هه‌ژمونا پید دا یا دلنیا نینه! لێ ئه‌ڤ هه‌بوونه ژ بۆ سوریا پاشه‌رۆژێ ده‌رفه‌ته‌ک باشه بۆ دانپێدانێ ب مافێن کوردان ل سوریا.
ئه‌نکس ژ ده‌ستپێکا شۆره‌شا سوری ڤه، ب ئۆپۆزسیۆنا سوری ڕه یه و ب وێ ڕه په‌یامه‌ک ژی ئیمزه کریه. پید/ته‌ڤده‌م ژی ژ ده‌ستپێکێ ڤه و هه‌تا نها ب ڕه‌ژمێ ڕه یه. ل گۆر وه ژ ڤان هێزان چ تێ خوه‌ستن؟
ئه‌نکس هێزه‌کا سیاسی گرنگه ل ڕۆژاڤا، لێ مخابن ل سه‌ر ئه‌ردی جهێ خوه یێ ڕاسته‌قینه نه پاراستیه و سه‌ره‌رای ڕێکه‌فتنێن دگه‌ل پید لێ ڕێ پێ نه‌دایه ئازادانه بچه ڕۆژاڤا. مخابن تا نها نه هێزێن ئۆپۆزسیۆنێ و نه یێن ڕژێما به‌شار دانێ ب مافێن کوردان ناده‌ن و ناڤمالا کوردان ژی ل ڕۆژاڤا ڕێخستنی نینه کو هێزێ بده کوردان، لێ پێکهاتنا کوردێن ڕۆژاڤا پێتڤیه‌ک مێژویی یه ژ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا مافێن کوردان.
باندۆرا هێزێن ناڤنه‌ته‌وی و یێن هه‌رێمی ل سه‌ر پێشه‌رۆژا سوریه بوویه یه‌که‌م، گه‌لۆ د ڤی واری ده کورد دکارن چ بکن و چه‌وه سودێ ژ ڤێ ڕه‌وشێ بگرن؟
سوریا وه‌لاته‌ک بێ سه‌روه‌ری یه و هه‌ر چه‌ند گرووپه‌کا ده‌ڤه‌ره‌ک کۆنترۆل کریه و هه‌روه‌سا هه‌ر چه‌ند ده‌وله‌تان ژی ناوچێن تایبه‌ت ب خوه‌ڤه کۆنترۆلکرنه و تا نها دیده‌کا ڕوهن و ئاشکه‌را ژ بۆ ئایندێ سوریا دیار نینه. سه‌ره‌رای ڕۆلێ نوونه‌رێ نه‌ته‌وه‌یێن یه‌کگرتی و جڤینێن جنێڤ، ئه‌ستانه و سۆچی لێ وه‌کو دیار هێشتا دیده‌کا ناڤده‌وله‌تی دروست نه‌بوویه ژ بۆ ڕه‌وشا سوریا.
ئەمریكا، ڕوسیا، ترکیا و ئیران ڕۆله‌که کارا و هه‌ڤدژ دبینن ل سه‌ر گۆره‌پانا/مه‌یدانا سوریێ له‌وما چ ئاسویێن گه‌ش نینن و زه‌ره‌رمه‌ندێن سه‌ره‌کی خه‌لکێ سوریایێ یه. ڤێ ڕه‌وشێ ده‌رفه‌ته‌ک دایه کوردان کو ده‌ڤه‌رێن خوه ڕزگار بکن لێ نه‌شیاینه ناڤ لێکه‌ن و قه‌واره‌کێ کوردستانی دامه‌زرینن، له‌وما ژ هه‌موو هێزێن سیاسیێن کوردستانی ل ڕۆژاڤا دهێت خوه‌ستن هه‌ولێن خوه بکه‌ن یه‌ک و ل ئاستێ ناڤخوه یێ سوریا ب هێزێن به‌رهنگار و ده‌وله‌تێن هه‌رێمایه‌تی و ناڤده‌وله‌تی کاربکه‌ن ژ بۆ دانپێدان ب مافێن کوردان و قه‌بوولکرنا قه‌واره‌کی خوه‌مالی ل ڕۆژاڤا و جێگیرکرنا ڤان مافان د ده‌ستوورا ئاینده‌یا سوریا دا.
