کوردستان پشتی سالا ٢٠٢٣ێ
نوری چەلیک
وه‌ک تێ زانین، حوکمێ په‌یمانا لۆزانێ د ۲۰۲۳یان دا خه‌لاس دبه. حوکمێن کو کوردستان ۱۰۰ سالن پارچه کربوون ژ هۆلێ ڕادبن. پشتی ڕابوونا حوکمێن په‌یمانا لۆزانێ، دێ ل ڕۆژهلاتا ناڤین و ب تایبه‌تی ژی ل سه‌ر خاکا کوردستانێ په‌یمان و حوکمێن نوو بێن سازکرن و هه‌ول تێ دان کو ڕۆژهلاتا ناڤین ب نه‌خشه‌یه‌ک نوو بێ خه‌ملاندن کو کوردستان ژی د ناڤ وێ نه‌خشه‌یێ دا هه‌به. هه‌لبه‌ت ئه‌ڤ یه‌ک گرێدایی یه‌کێتییا کوردان و گرێدایی داخوازێن کوردا یه. هه‌گه‌ر کورد هشمه‌ند بن و به‌رژه‌وه‌ندییێن خوه یێن پارتیتییێ نه‌کن ئاسته‌نگ، هه‌گه‌ر ل سه‌ر هنده‌ک خالێن بنگه‌هین تفاقا خوه چێکن و د داخوازێن خوه دا زه‌لال بن، دێ ب ئالیکارییا هێزێن هه‌ڤپه‌یمان و ده‌وله‌تێن وه‌ک ئەمریکا و فرانسایێ کاربن تشته‌کی بده‌ستخن. نا، هه‌گه‌ر دیسا به‌رژه‌وه‌ندییێن خوه یێن پارتیتییێ ل پێشییا به‌رژه‌وه‌ندییێن کوردستانێ بکن ئاسته‌نگ، هینگێ دێ ده‌وله‌تێن مه‌زن ژی ل گۆر وێ یه‌کێ حه‌سابێ خوه بکن، دێ هێڤییێن خوه ژ کوردان و کوردستانێ قوت بکن و بدن دووڤ به‌رژه‌وه‌ندییێن خوه.
ئەگەرەک ژ ئەگەرێن هه‌ری مه‌زن یا ئێریشێن ده‌وله‌تا ترک ئه‌ڤ یه‌که، ئه‌ڤ ترسه. ئانکۆ، ترسا ڕابوونا حوکمێن په‌یمانا لۆزانێ و ۲۰۲۳ ێ یه. ده‌وله‌تا ترک و حکومه‌تا وێ ژ زوو دا حه‌سابێ خوه و ئاماده‌کارییێن خوه ژ بۆ ۲۰۲۳یان دکه. نه ته‌نێ ئه‌و، پەکەکە ژی ژ ڕۆژا ڕۆژ دا ژ بۆ ۲۰۲۳یان ل باشوور و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ هاتیه بجی کرن و خزمه‌تا هه‌مان ئارمانج و ترسێ دکه. ئەگەرا کو پەکەکە پارادیگمایا ئەنتی ” نه‌ته‌و-ده‌وله‌تبوونێ “ و ئه‌م ” کورد ده‌وله‌تێ ناخوازن”،” براتی و هه‌ڤژیانا گه‌لان و ده‌مۆکراتیک جوومهوورییه‌ت ” دا پێش ۲۰۲۳ و ڕابوونا حوکمێن په‌یمانا لۆزانێ یه. د ڤر دا پەکەکە و ده‌وله‌ت ژ بۆ یه‌ک ئارمانجێ تێدکۆشن و ئه‌و ژی ئه‌ڤه کو کورد نکاربن پشتی ۲۰۲۳یان ببن خوه‌دییێ ستاتویه‌ک نه‌ته‌وی. سه‌ده‌ما کو پەکەکە ناهێله پەیەدە و ئه‌نەکەسە ل هه‌ڤ بێن و تفاقه‌ک نه‌ته‌وی چێکن ژی دیسا ئه‌ڤه‌یە.
بێگومان، ده‌وله‌تێن وه‌ک ئەمریکا و فرانسایێ ژی حه‌سابێن پشتی ۲۰۲۳یان دکن و دخوازن ڕۆژهلاتا ناڤین ل گۆر به‌رژه‌وه‌ندییێن خوه بنه‌خشینن. ژ به‌ر کو د ڕۆژهلاتا ناڤین دا ته‌نێ کوردان نێزیکی خوه و وه‌ک دۆستێن خوه دبینن، حه‌سابێ خوه ل سه‌ر وان دکن و دخوازن وان نێزیکی هه‌ڤ بکن، تفاقه‌کێ د ناڤبه‌را وان دا چێکن. ئەگەرا کو ماکرۆن سه‌رۆکێ کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی ڤه‌خواند پاریسێ ژی ژ بەر ڤێ یه‌کێ یه. ئەمریکا و فرانسا دخوازن ب ناڤگینی و قاسدییا نێچیرڤان بارزانی تفاقا پەیەدێ و ئه‌نەکەسێ چێکن دا کو کاربن پشتی ۲۰۲۳یان ستاتویه‌کێ ژ کوردان ڕا دامه‌زرینن و هه‌تتا باشوور و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ بکن یه‌ک. هه‌لبه‌ت ده‌وله‌تا ترک ڤێ یه‌کێ دبینه و دزانه. ژ به‌ر ڤێ، پشتی چوونا نێچیرڤان بارزانی گرانییا خوه زێده‌تر دا ئێریشێن سه‌ر باشوور دا کو به‌ری تێکچوونا په‌یمانا لۆزانێ به‌شه‌ک ژ خاکا باشوور و ڕۆژاڤا داگیر بکه و خه‌ونا خوه یا میساقی میلی پێک بینه. ده‌وله‌تا ترک ب سه‌ر دکه‌ڤه یان ناسەرکه‌ڤه تشته‌کی دنه. لێ وێ خاکا کو داگیر کریه ل دژی ئەمریکا و فرانسایێ ژ خوه ڕا وه‌ک ” قۆز ” ب کار بینه و هه‌ول بده ژ وان ڕه ببه شریک.
گه‌له‌ک ژ مه حکومه‌تا باشوور ڕه‌خنه دکن و دبێژن “چما ده‌نگێ خوه ل دژی ده‌وله‌تا ترک ناکن”. بێگومان، “هه‌چیێ نه ل شه‌ره شێره: و “که‌س ب خوێیا گرارا که‌سێ نزانه”. هه‌ر چقاسی حکومه‌تا باشوور د بریارێن ناڤخوه‌یی دا سه‌ربخوه به ژی، د سیاسه‌تا ده‌رڤه دا گرێدایی حکومه‌تا به‌غدایێ یه و مافێ وێ یێ بریاردایینا سیاسه‌تا ده‌رڤه نینە. د بریارێن ناڤخوه‌یی دا ئازاده، لێ د بریارێن ده‌رڤه‌یی دا ئێسیرا به‌غدایێ یه. ئه‌ڤ یه‌ک حکومه‌تا کوردستانێ که‌ڕ و لال و کۆر دکه و ده‌ست و لنگێن وێ گرێ دده. ل دژده‌رکه‌تنا ئێریشێن ده‌وله‌تا ترک مافێ به‌غدایێ یه و به‌غدا ژی ل گۆر یاسایێن ناڤنه‌ته‌وی ڤی مافی ژ ده‌وله‌تا ترک ڕا ڕه‌وا دبینه.
ب کورت و کورمانجی؛ ده‌وله‌تا ترک ب ده‌رخستنا ته‌سکه‌را ژ بۆ د سالا دا خویا کرن کۆ ئه‌و و پەکەکە شه‌ره‌کی ب شێور و مشێور دکن. ئێریشێن ده‌وله‌تا ترک و داگیرکرنا به‌شه‌ک ژ خاکا باشوور و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ، پارچه‌یه‌ک ژ حه‌سابێ ۲۰۲۳یان، تێکچوونا په‌یمانا لۆزانێ و خه‌ونا به‌رفره‌هکرنا میساقی میلی یه. هه‌گه‌ر ئەمریکا و فرانسا ڕێ ل به‌ر ده‌ک و دۆلابێن پەکەکێ نه‌گرن و پەیەدە و ئه‌نەکەسە ل هه‌ڤ نه‌ینن، نه ل ڕۆژاڤا ستاتویه‌ک نه‌ته‌وی چێدبه، نه باشوور و ڕۆژاڤا دبن یه‌ک، و نه ژی د نه‌خشه‌یا پشتی ۲۰۲۳یان دا جهێ خوه دگرن. تفاق و یه‌کێتییا کوردان هه‌م د خێرا کوردان دایه، هه‌م د خێرا ده‌وله‌تێن ڕۆژاڤا دایە. پارچه‌بوون و بێتفاقی دێ مرنا کوردان و داگیرکرنا کوردستانێ بدۆمینه و دێ ببه سه‌ده‌ما لۆزانێن نوو.
