ل ترکیێ د هندهک قۆناغان دا ناڤێ کوردستانێ تێ گۆتوبووژ کرن. ب تایبهتی سیاسهتمهدارێن ترک ههبوونا ناڤێ کوردستانێ نه قهبوول دکن و نه ژی تهحهموول دکن. ئهڤ یهک گهلهک ڤهکری ژ ههست و هزرێن وان یێن نژادپهرستی دیار دبه. نه حهوجهیه کو مرۆڤ بهحسا ناڤێ کوردستانێ بکه و ڤێ یهکه بکه مژارهکا مناقهشهیێ. ژ بهر کو ئهم وهک کورد دبێژن کوردستان ههیه و وهلاتێ کوردانه و کورد ل ل سهر ئاخا کوردستانێ دژین. ئهڤ ڕاستیهکه کو ناهێته ئینکار کرن. ئهو کهس یان ئالیێن ڤی ناڤی، ناڤێ کوردستانێ، ئینکار دکن نژادپهرهستن و ئهڤ ناڤ دێ ههر دهمی وهک کابووسهکی ل سهر سینگا وان به.
نها نه ب تهنێ ترک یان ژی هندهک ئالیێن ترکی ناڤێ کوردستانێ ئینکار دکن یان ژی قهبوول ناکن. ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ سیاسهتا پهکهکێ ژی د پرانیا جهان دا ڤی ناڤی قهبول ناکه و ژ بۆ ژبیرکرنا کوردستانێ ناڤێن جودا ب کار دینه. ل ترکیێ ناڤێ کوردستانێ ههر چقاس ب دهستووری نه قهدهغه به ژی، لێ د مهژیێ وان دا قهدهغهیه و گهلهک جارا دادگهه ژ بهر بکارانینا ڤی ناڤی دۆزێ د دهرحهقێ هندهک کهساتیێن کورد و دهزگههان دا ڤهدکن و گهلهک ژی ب ڤێ مهبهستێ هاتنه جهزاکرن.
د سالێن ٧٠یان دا، ل ترکیێ، پرانی ژی چهپێن ترک، ههبوون و نهبوونا کوردان مناقهشه دکر. کورد ههنه یان نینن مژارهکا گهرم یا مناقهشهیان بوو. پشت ڕا گۆتن کورد ههبن ژی نه نهتهوهنه. ههری داوی دگۆتن نابه کو کورد ب سهرێ خوه، خوه ڕێخستن بکن. ژ بۆ ڤێ ژی گهلهک ڕێخستن ب سیاسهتا قهومیهتێ ناڤ دکرن. ئهڤ یهک وهک تاوانهکێ و کێماسیهکا مهزن ددان نیشاندان. لێ چو جارا نژادپهرهستیا خوه مکوور نههاتن.
ههتا دهمهکی ئهنجاما سیاسهتا پهکهکێ و دژاتیا وان ل ههمبهر ئالا کوردستانێ، گهلهک کوردان ل باکور ئالا کوردستانێ کو سهمبۆلا نهتهوییه، وهک ئالا پهدهکێ یان ژی ئالا بارزانی ناسدکران. پهکهکی چ جارا و د ظئو واران دا ئالا کوردستانێ ب کار نهئانیه. سالا ۲۰۱۲ئێ ل ڕحایێ ههڤوهلاتیهکی ناڤێ زارۆکا خوه یا نوو هاتی دنیایێ کر کوردستان و ئهڤ یهک بوو سهدهمێ کو دۆز ل دژ هاته ڤهکرن ،لێ ل داویێ ئهو ناڤ هاته قهبوول کرن.
د وارێ سیاسی و جڤاکی دا جارا یهکهم ل دیاربهکرێ هندهک جوانێن کورد ئالا کوردستانێ ل سهر دیوارێ کهلا دیاربهکرێ بلند کرن و دان خوویاکرن کو وهلاتێ مه کوردستانه. ئهڤ یهک کهته د ڕۆژهڤا ترکیێ دا و گهلهک هاته مناقهشهکرن. ئادارا ۲۰۱۱ئێ دا جوانێن کوردستانێ ب مناسهبهتا وهفاتا بارزانیێ نهمر، ل قۆسهرا مێردینێ چالاکیهک ل دارخستن و جاردن ئالا کوردستانێ ل ههموو دهڤهرێ دالکاندن. ئهڤ یهک دهمهک درێژ د مهدیایا ترکیێ دا بوو مژارهک سهرهکی یێ گۆتوبێژن سیاسی. هاڤینا ۲۰۱۲ئێ ل دایاربهکرێ کۆمهکا جوانان دامهزراندنا کۆمهلهیا تهڤگهرا جوانێن کوردستانێ ڕاگههاند و ناڤێ کوردستانێ جاردن ل د مهدیایا ترکیێ و د ناڤا دادوهریا ترکیێ دا بوو ڕۆژهڤ و ۲٥ئێ تهموزا ۲۰۱۳ئێ ناڤێ کوردستانێ هاته قهبوول کرن و کهت ناڤا لیتهرهتورا کۆمهلهیێن ترکیێ دا و کۆمهلهیا تهڤگهرا جوانێن کوردستانێ هاته قهبوول کرن.
پاشی پارتیا دهمۆکراتا کوردستان یا ترکیێ، پارتیا ئازادیا کوردستانێ و پارتیا سۆسیالستا کوردستانێ هاتن دامهزراندن و ئێدی ئالا کوردستانێ د گهلهک قادا دا هاته ب کارانین. ههتا وهک ئیرۆ ژی ناڤێ ڤان پارتیان ژ ئالیێ دادوهریا ترکیێ ڤه ب ئاوایهکێ فهرمی نههاتیه پهژراندن. دۆز ژ بۆ گرتنا ڤان پارتیان هاتیه ڤهکرن و ئهڤ دۆز بهدهوامن.
دهما کو تهیب ئهردۆگان سهرۆکوهزیر بوو، وی ژی سهردانهکا خوه یا دیاربهکرێ دا ناڤێ کوردستانێ بکارانی. ئهڤ ههلوهستا ئهردۆگان د وی دهمی دا ژ ئالیێ مهههپێ و جهههپێ ڤه گهلهک هات ڕهخنه کرن. پشت ڕا ئهردۆگان د پهرلهمهنتۆیا ترکیێ دا بهرسڤا ڤان ههردو پارتیان دا گۆت: “ههرن د ناڤا ئهرشیڤێن پهرلهمهنتۆیێ بنهرن ئهڤ ناڤ گهلهک جارا هاتیه بکارانین” و دیرۆکا ئۆسمانیان وهک میناک دا نیشان دا.
لێ جاردن د ڤێ قۆناغێ دا بایێ سیاسهتێ هاتیه گوههرتن و ههموو ب ههڤرا دژاتیا ناڤێ کوردستانێ دکن.
کورد پێدڤیه ل وهلاتێ خوه، چاندا خوه، دیرۆکا خوه و ل ئاخا خوه خوهدی دهرکهڤن و ڤان مژارێن بنگههین بکن بنگههێ سیاسهتا خوه دا کو بکاربن پاشهرۆژا خوه دیاربکن. ههتا دڤێ ئهڤ یهک ببه پیڤانا کوردستانبوویینێ ژی.
نها دو میناکێن بهربچاڤ ههنه. باشوورێ کوردستانێ و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ.
ل باشوور کوردستان ئالا کوردستانێ وهک ئالا نهتهوی ل سهر ئاخا کوردستانێ بلند دههژه، ناڤێ کوردستانێ د قادا ناڤنهتهوی دا دهێته بکارانین.
لێ
ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ چ دقهومه، ناڤێ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ بوو باکورێ سوریێ و سازی و دهزگههێن دهستهلاتا هاتی ئاڤاکرن ژی دا ناڤێ کوردستان نینه. ل ڕۆژاڤا نه ناڤێ کوردستان ههیه و نه ژی ئالا کوردستانێ هاتیه بلند کرن. نها ههر کوردهک ل سهر ڤان ههردو میناکێن بهر بچاڤ بفکره ،دێ ب ساناهیتر ڕاستیا کوردستانێ و سیاسهتا تێ ڕێڤهبرن تێبگهه.
نێرین/شرۆڤه