ل ترکیێ سیاسه‌تا ده‌وله‌تێ ل هەمبه‌ر کوردا ڕۆژانه توندتر دبه. کورد د ناڤا ده‌وله‌ت و پارتیا كاركەرێن كوردستانێ (پ ک ک)ێ ده دپه‌رچقن و پێڤاژۆیه‌ک زه‌حمه‌ت ده‌رباس دکن.
حوکومه‌تا تركیێ نێزکی ۴۰۰ موختارێن کورد ژ کارێن وان دوورخستنە. موختار ژی وه‌ک پارله‌مه‌نته‌را ، سه‌رۆکێ شه‌ره‌داریان ب ده‌نگێ خه‌لکێ تێنه هلبژارتن. ل باژارا موختارێن تاخا و ل گوندا موختارێن گوند ل گه‌ل هه‌یئه‌ته‌کی تێنه هلبژارتن و کارێ خوه دکن.
لێ حوکومه‌تێ ب تۆهمه‌تا کو پێوه‌ندیا وان دگه‌ل پککێ هه‌یه گه‌له‌ک ژ وان موختاران ژ کار دوورخستن. ل باکورێ کوردستانێ گه‌له‌ک ئینسانێن کو تو پێوه‌ندیێن وان ل گه‌ل پککێ نینن و هه‌تا ڕاده‌یه‌کی پککێ ڕه‌خنه دکن و ل دژی سیاسه‌تا پککێ نه و تو جارا ده‌نگێن خوه ژی نادن هدپێ ب هێجاتا پێوه‌ندی ل گه‌ل پککێ هه‌نه ژ کارێن وان تێنه دوور خستن و تێنه گرتن و گه‌له‌ک جارا جه‌زا دخون و دکه‌ڤن گرتیگه‌هان ده ود ڤێ ده‌ربارێ ده گه‌له‌ک میناک هه‌نه.
هنده‌ک ئه‌ندام و به‌رپرسێن ته‌ڤگه‌را جوانێن کوردستانێ ب تۆهمه‌تا پشتگریا پککێ هاتن دارزاندن و ب ڤێ هێجه‌تێ جه‌زا گرتن و که‌تن گرتیگه‌هێ ده. نها هه‌ر که‌سه‌ک و ڕایا گشتی یا کوردستانێ باش دزانە کو ته‌ڤگه‌را جوانا ل سه‌ر خه‌ته‌ک نه‌ته‌وی سیاسه‌تێ دکه و هه‌ر ده‌می ئه‌شکه‌ره ل دژ سیاسه‌تا پککێ سه‌کنینه و د ڤێ ده‌ربارێ ده خوه‌دی هه‌لوه‌ستن. لێ گه‌له‌ک زانه‌بوون ئه‌ڤ ئینسان هاتن گرتن و جه‌زاکرن.
ژ ئالیه‌ک دن گه‌له‌ک وه‌لاتپارێزێن کورد ، یان ژی هنده‌ک که‌سایه‌ت هه‌نه کو، تو جارا پێوه‌ندیێن وان ل گه‌ل پککێ چێنه‌بوویه. مرۆڤ دکارە بێژه کو گه‌له‌ک جارا پککێ ئه‌و مه‌خدور کرنه و د بن ته‌هدیدا پککێ ده مانه. ئیرۆ تایبه‌تی پشتی پێڤاژۆیا کو ژ ئالیێ حوکومه‌تێ ڤه وه‌ک “پێڤاژۆیا چاره‌سه‌ریێ“ هاتی نه‌ڤکرن ڤه، ئه‌ڤ ئینسان هاتنه گرتن و جاردن ب تۆهمه‌تا پێوه‌ندیێن ل گه‌ل پککێ هاتنه دادگه‌هکرن و جه‌زا کرن.
گه‌له‌ک ملیسێن پککێ کو ل باژار و ل گوندا دژیان هه‌بوون و ژ ئالیێ خه‌لکێ ڤه باش دهاتن ناسکرن. ڤان که‌سان خه‌لک دبرن بنگه‌هێن پککێ، ئه‌و جه‌زا دکران، په‌ره ژ وان دستاندن و وان د ناڤبه‌را پککێ و خه‌لکه‌کی ده چوویین هاتن دکران. نها به‌شه‌ک مه‌زن ژ ڤان که‌سان، هه‌تا پرانیا وان ژ بۆ ده‌زگه‌هێن ئیستخباراتا ده‌وله‌تێ کار دکن و خه‌لکێ ددن گرتن. یاغه‌ریب ژی ئه‌وه کو ئه‌ڤ یه‌ک ژ ئالیێ جڤاتێ ڤه گه‌له‌ک عه‌جێب نایێ دیتن، وه‌ک تشته‌ک ئاسایی تێ دیتن.
ژ بۆ ڤێ یه‌کێ ژی د سیاسه‌تا کو ئیرۆ حوکومه‌تا تركیێ د ده‌ربارێ پرسا کورد ده ل ترکیه ڕێڤه دبه گه‌له‌ک خه‌له‌ته. ده‌وسا به‌حسا چاره‌سه‌ریه‌کی بکن یان ژی د ڤێ ده‌ربارێ ده گوه بدن کوردا(خه‌لکێ ب خوه یان ژی ئالیێن کو خوه کورد و کوردستانی ب ناڤ دکن)، دبێژن: تو پرسگرێکا مه ل گه‌ل کوردا نینە. هه‌روه‌ها ب ڤێ یه‌کێ ددن خوویاکرن کو، پرسا کورد نینە.
ب ڤێ زهنیه‌تێ سیاسه‌ت نایێ کرن ئه‌و گاڤێن ده‌مکی ژ ئالیێ ئاک پارتیێ ڤه د ده‌ربارێ پرسا کورد ده هاتن ئاڤێتن کو ژ ئالیێ کوردان ڤه ژی ئه‌رێنی دهاتن نرخاندن هێدی هێدی ژ هۆله ڕادبن و تو فه‌رقا سیاسه‌تا حوکومه‌تا ئیرۆ و یێن به‌رێ د پرسا کورد ده نامینه.
ئاکپێ هه‌ر ده‌می دگۆت ئه‌م سیاسه‌تا ئینکارێ ناکن، لێ نها پێڤاژۆیا کو تێ ژیاندن جاردن سیاسه‌تا ئینکارێ یه. هه‌روه‌ها تایبه‌تی هه‌ڤکاریا ئاکپێ و مهپێ جاردن بوویه سه‌ده‌مه‌ک، هه‌ست و سیاسه‌ته‌ک نژادی تێ ڕێڤه برن.
ئیرۆ ژ هه‌می ده‌می بێهتر پێدڤیا خه‌لکێ ل ئاشتیه‌ک جڤاکی هه‌یه، لێ مخابن به‌حسکرنا ئاشتیێ ژی، ژ هه‌موو ده‌می زه‌حمه‌تر بوویه. ئه‌ڤ سیاسه‌تا ئیرۆ هه‌یی حوکومه‌تێ به‌ر ب پێڤاژۆیه‌ک خراب ڤه دبه و دێ ئه‌ڤ سیاسه‌ت ببه سه‌ده‌مێ داویبوونا ڤێ ده‌ستهلاتێ.
ڕه‌وشا ترکیه نه باشه، ئالیێ دارایی ده به‌ر ب کریزه‌ک توند ڤه دچه، ژ ئالیێ سیاسی ڤه که‌س نزانه دێ چه‌وابه، ڕێیه‌ک تاری دخوه‌یێ. لێ سیاسه‌تا د ده‌ربارێ کوردا ده دکاره گه‌له‌ک تشتا بگوهه‌ره.
ل ترکیه هدپێ ته‌مسیلا کوردا ناکه، هدپێ خوه وه‌ک پارتیه‌ک کورد ب ناڤ ناکه. لێ ب ئیسرار ده‌وله‌ت کوردا د که‌سایه‌تا هدپێ ده دبینه و ب ڤێ یه‌کێ دخوازه سیاسه‌تا د ده‌ربارێ کوردان ده ڕێڤه دبه دا کو ژ ئالیه‌کی خوه ته‌تمن بکه و ئالیه‌ک دن ڤه کارێ دکه بێخه قالبه‌ک مه‌شروع و حقوقی ده.
ئه‌ڤ سیاسه‌ته‌ک خه‌له‌ته و ده‌مه‌کی گه‌له‌ک سیاسه‌تمه‌دارێن کورد کو هه‌لوه‌ستا ئاکپێ باش ددیتن نها خوه دوور تێخن و سیاسه‌تا ئیرۆ هه‌یی ڕه‌خنه دکن.
ل باکور کورد د ناڤبه‌را سیاسه‌تا ده‌وله‌تێ و پککێ ده بێ چاره مانه و تێک دچن. کورد د ناڤا هه‌ردو ئالیان ده ئاسێ مانه و نزانن به‌رێ خوه بدن کوو ده‌رێ.
هه‌تا کو ب چاڤێ پککێ ل کوردا بێ ڕێنین دێ خه‌له‌تی بنگه‌هێ سیاسه‌تێ به.
نووچه/ئانالیز
ن.فرات
