کۆنگرە نەدادپەروەریا د دانانا بەرپرسان و موچەیان دا نەهێلە
پرسێن مالپەرێ سبەهێ:
ژ کۆنگرەیێ ١٣ یێ پارتییا دەمۆکراتا کوردستان هەتا نها ١٢ سال دەرباس بوون، د ناڤا ڤان ١٢ سالان دا گەلەک بوویەر قەومین و ل دەڤەرێ گەلەک گوهەرتن چێبوون. د رۆژا مە یا ئیرۆ ژی دا، دەڤەر د ناڤ کەلینێ دایە و بەر ب گوهەرتنێن مەزنتر دچە. ل باشوور ژی خەلک ب ئاوایەکی گشتی ژ رەوشا هەیە نەرازیە و گەلەک گلی و گازندە هەنە. د ناڤ ڤێ رەوشا :ئالۆز و تەژی تەڤلیهەڤی دا دێ پەدەکە کۆنگرەیێ خوە یێ ١٤ێ بکە.
١- وە چ هیڤی ژ کۆنگرەیێ ١٤ێ یێ پەدەکێ هەنە؟
٢- ل سەر ئاستا ناڤدەولەتی و جیهانی پێشنیارێن وە ژ بۆ کۆنگرەێی هەنە؟
٣- ل سەر ئاستا ناڤخوەیی، ب تایبەتی ئیدارە و حکومەتێ وە چ پێشنیار هەنە؟
٤- ژ بۆ گوهەرتنێن ناڤخوەیا پارتی و هەیکەلێ وێ هوون چ پێشنیار دکن؟
بەرسڤێن رزگار کێستەیی:
١- پشتی ١٢ سالان دەمەک درێژە کۆنگرەیێ پارتییا دەمۆکراتا کوردستانێ (پارتی) نەهاتیە گرێدان، د ناڤ ڤان سالان دا گەلەک گوهەرتنێن ناڤخوەیی و دەرەکی قەومینە. نها گەلەک کێماسی یێن هەین. مخابن پشتی کۆنگرەیێ ١٣ێ یێ پارتی هندەک کێماسی چێ بوون، ب تایبەتی کۆنگرەیێ ١٣ێ بریار دا کو هەر لقەکا پارتی ب تەنێ ٨ ئەندامێن کارگێر هەبن، بەری هینگێ هەر لقەکێ نێزیکی ٢٠-٣٠ کارگێر هەبوون، ئەلتەرناتیڤەک ژی ژ بۆ وان کادران نەبوو کو ئەو د ناڤا سیستەمێ دا بمینن. ژ بەر هندێ، مخابن، لەشکەرەکێ مەزن ژ کادرێن پارتی یێن ناڤنجی ل مالێن خوە روونشتن و پارتی ژ شیان، شارەزایی و سەربۆرا وان کادران بێ پار بوو. ئەو کادر بێکار مان و دەست ب گازندا کرن. ژ بەر هندێ پارتی دڤێت ڤان کادرێن خوە، کادرێن خوەدی کاریگەر و شارەزا و یێن کو د دەمێن تەنگ و دژوار دا خەبات کری و پارتی پاراستی، دڤێت پارتی ڤان کادران پشتگوهڤە نەئاڤێژت. هەما هەر کادرەکی خوە ل ئۆرگانەکێ بەربژێر کر و دەرنەکەت بلا نەهێتە ئیهمال کرن. دڤێت کۆنگرە مەکانیزمەکێ ڤەبینت ڤان کادرێن خوە بێخیتە د ناڤ کاری دا و ژ دەرڤە نەمینن و مفا ژ شیان و سەربۆرا وان بهێتە وەرگرتن.
وەکی ئەم دبینین و ئەم دبهیسین د ناڤ پارتی دا گەلەک گلی و گازندە هەنە ژ بەر کو هەتا رادەیەک زێدە د دانانا بەرپرسان دا و د مووچەیان دا د گەلەک وارێن دی دا نەدادپەروەری هەیە. ڤێ یەکێ ژی وەکریە کو کادرێن پارتی نەرازی بن و ل هەر جهەکی گلی و گازندا بکن. دڤێ کۆنگرە سیستەمەکی دانت کو ل شوونا ئەو کادر ل دەرڤە بمینن و گلی و گازندا بکن بلا بێخیتە د کاری دا و خزمەتا پارتییا خوە بکن.
د ناڤا ڤان سالێن چویی دا، د وارێ دانانا بەرپرسان دا، پارتی گۆرزەک مەزن ل خوە دا. چونکی ئەم دزانین، مخابن وەسایە، هەموو بریار د دەستێ بەرپرسێ ئێکێ دایە ژ بەر هندێ د دانانا بەرپرسان دا دڤێت پارتی گەلەک گرنگیێ ب ڤێ یەکێ بدت و گەلەک ب شارەزایی بەرپرسان دەست نیشان بکت. مە دیت ل هندەک جهان و ل هندەک دەڤەرێن گرنگ پارتی هندەک بەرپرسێن لقان دانان کو ب راستی وان بەرپرسان دربەک مەزن ل پارتی دا، ب تایبەت ل دەڤەرا بادینان پارتی دو کورسێین خوە ژ دەست دان، ل پایتەختێ پارتی، بانکا پارتی پارتی کورسێن خوە وندا کرن و چو دووڤچون ژی نەهاتە کرن. ژ بەرهندێ دانانا بەرپرسێن لقان گەلەک گرنگە پارتی بەربژێرین خوە دەهان جاران د بەر چاڤان را دەرباس بکت و لێکۆلینێ ل سەر بکت داکو شاشیێن بەرێ دوبارە نەبن. بەرپرس ل ئاستێ بەرپرسیاریا خوە بت، خوەدی شیان بت داکو بکارت منافسا ئالیێن دی بکت، هەرچەندە ئەڤ رێخستن و پارتیێن ل هەمبەر پارتی لاوازن ژی، لێ دەنگێن پارتی ژی کێم بوون.
٢- ل سەر ئاستێ ناڤدەولەتی و جیهانێ، یا ئێکێ و بەری هەر تشتەکی، پارتی هەتا رادەیەکی د تەڤگەر و چالاکیێن خوە دا پارتایەتی و حزبایەتی یا دایە رەخەکی، مرۆڤ ڤێ یەکێ گەلەک هەست پێ دکت و ل گەلەک وەلاتن دبینت ژی کو پارتی وەکە کورد تەڤدگەرت. ئەڤ سیستەما بەرێ حزباتی و جڤینێن حزبی رۆلا وان نەمایە و دڤێت ئەڤ سیستەم بهێتە گوهرین، خوەزی بەری ١٥ سالان بهاتایا گوهرین. چالاکی و رێکخستنێن پارتیێن ئەورۆپایی چەوایە مرۆڤ دکارت سود و مفا ژ تەجروبەیا وان وەربگرت و ل گۆر وێ مەکانیزمێ حزباتیا خوە ل دەرڤە بکت. مخابن، هەتا نها حزباتیا ل ئەورۆپایێ د قالبەک گەلەک کەڤن دایە یا سالێن ٥٠-٦٠ کو ل چو جها قیمەتا خوە نەمایە. گەلەک گرنگە پارتی ناسنامەیا خوە دیار بکت و وێ ناسنامەیا خوە ل دەرڤە بکاربینت، کا پارتی پارتیەکا لیبەرالە، محافزکارە، سۆسیال دەمۆکراتە، نەتەوەیی یە ….هتد و ل گۆر وێ ناسنامەیێ ژ خوە را لینکێن تێکەلینان دگەل حزبێن خوەدی هەمان ناسنامە پەیدا بکت. پارتی زێدەتر گرنگیێ ب تێکەلیێن خوە یێن دەرڤە بدت و زێدەتر لینکێن پەیوەندیان دگەل پارتێێن دەرڤە بهێزتر بکت. ل گۆر سیاسەت و گوهەرینێن سیاسی ل دەرڤە سیاسەتێ بکت.
٣- ل سەر ئاستێ ناڤخوەیی و حکومەتێ ژی، ژ بەر کو پارتی حزبا ئێکانەیە، نە ب تەنێ ل باشوور لێ ل هەر چار پارچەیێن کوردستانێ. پارتی نوێنەراتیا بزاڤا نەتەوەیی و کوردستانی دکت، ژ بەر هندێ دڤێت پارتی خوە ژ حزبەکێ مەزنتر ببینت. کا چەوا مە دیت سالێن ٦٠-٧٠ وەختێ بارزانی یێ نەمر سەرۆکاتیا پارتی دکر، وی نە وەک حزب تەعامل دگەل پارتی دکر، وی ژ حزبەکێ گەلەک مەزنتر، وەکی بزاڤەک نەتەوەیی و کوردستانی تەعامل دکر، ژ بەر هندێ ژی جهێ هەموو خەلکی د ناڤ پارتی دا هەبوو، گرنگە نها ژی پارتی ل گۆر وێ هزرێ سیاسەت و ستراتەژیا خوە دارێژت کو ئەو حزبا ئێکانەیە ل هەموو پارچەیێن کوردستانێ و ئەو سەرکێشیا بزاڤا نەتەوەیی دکت، هەر ژ بەر ڤێ یەکێ ژی کو تیرێن دژمنان هەموو بۆ پارتی ئارستەکرینە.
د وارێ حکومەتێ دا، پارتی ب تەنێ ئالیەکی دگرت، ئانکو گرۆپەکا کادران دگرت. پارتی گەلەک یا زەنگینە ب کادرێن ژێهاتی، پارتی خوە دکت دو بەش و ب تەنێ بەشەکی دگرت و چو حسابا بۆ بەشی دی ناکت. هەموو کادرێن پارتینە و بەشێ دی ژی پارتینە و پارتی ب هەر دو بەشان پارتی یە. ژ بەرهندێ ژ بۆ حکومەتێ دڤێت مفا ژ سەربۆر و شیانێن هەموو کادران بهێتە وەرگرتن. دڤێت پارتی هند بەرتەنگ بەرێ خوە نەدەتێ و ب تەنێ گرۆپەکێ بگرت، خەلکێ دن هەموو بهێتە ئیهمال کرن.
یا دی ژی، وەکی مە گۆتی، ژ بەر کو پارتی خوەدیا دۆزا کوردستانێ یە، ب تایبەتی ل باشوورێ کوردستانێ، پارتی دڤێت سینگفرەهتر و بهێنفرەهتر بت کو بشێت ڤان رێکخستن و پارتیێن دی، هەر چەند شاشیین وان ژی و کێماسیێن واژی هەبن، لێ تە بڤێت نەڤێت ئەو رێکخستن و پارتی ل مەیدانێ هەنە و کاریگەریا خوە ژی هەیە، ژ بەر هندێ پارتی دڤێت ببت سیوانەک کو بشێت وان هەموویان کۆم بکت و یەکدەنگیەکێ پەیدا بکت، چونکی ب راستی یەکدەنگی نەبت دێ رەوشا کوردستانێ گەلەک خرابتر ببت، پارتی ژی نوێنەراتی و سەرپەرشتیا وێ یەکدەنگیێ بکت، ژ بەر کو پارتی ب تەنێ دکارت وی خەلکی کۆم بکت و گەلەک گرنگە پارتی هزر د ڤێ چەندێ دا بکت.
وەکی بەری نها مە گۆتی، د دانان بەرپرسێن حزبی دا، د دانان بەرپرسێن حکومی ژی دا دڤێت پارتی گەلەک گەلەک هزر بکت و دڤێت کەسێن باش و ژێهاتی دامەزرینت ژ بەر کو حکومەت ژی هەر یا پارتی یە، خەلک ب تەنێ پارتی ناس دکن، پارتیێن دن ناس ناکن هەر چوقاس دەستهەلاتدار ژی بن، ژ بەر هندێ ئەم دکارن بێژن پارتی ژ هەر تشتەکی بەرپرسیارە، ژ بەر ڤێ یەکێ دڤێ پارتی د دانانا بەرپرسێن خوە دا گەلەک گەلەک ب شارەزایی بریار بدت. هەروەسا دڤێ پرەنسیپێ پاداشت و سزا هەبت، کەسەک کارەک باش بکت بهێتە پاداشت کرن و کەسەک کارەک خەراب بکت بهێتە سزادان و لادان.
٤- جیهان گەلەک یا هاتیە گوهەرتن لێ مخابن سیستەم و هەیکەلێ پارتی نەهاتیە گوهەرتن، هەیکەلێ رێکخستنا پارتی، کارکرنا پارتی هێشتا د قالبەک گەلەک گەلەک کەڤن دایە یا سالێن بەرێ یە، ژ بەر هندێ گەلەک گرنگە د ڤێ کۆنگرەیێ دا گوهەرتنەکا بنەرەتی د سیستەم، هەیکەل و کارکرنا پارتی دا بێ کرن.
ب دیتنا من هەبوونا ڤان بارەگایان هەموویان، هەبوونا ڤی لەشکەرێ مەزن یێ کادران کو هەموو خوەدی معاشن، هەموو ب مەسرەفن و ل سەر ملێ پارتی بارگرانیەک مەزن چێکریە، ئانکو حکومەتەک د حکومەتا خوە دا یا ئاڤاکری، پارتی هەم حکومەتێ برێڤە دبت و هەم حزبێ ژی دنیایەکا بارەگا، کادر، بەرپرس و پاسەوان هەنە و ئەڤ هەموو ژی بارگرانیەک گەلەک مەزنە، ئەو بارەگا هەموو دبێکارن و دبەتالن و ب تەنێ یێن چاڤەخوارنێ و گازندانە. ئەز دکارم بێژم کو ل بارەگاییێن پارتی یێن نها ب تەنێ بەرپرسێ رێکخستنێ، هەر چەندە ل هندەک لقان بەرپرسێن رێکخستنێ ژی هاتینە مراندن و هەموو سەلاحیات کەتینە د دەستێ بەرپرسێ ئێکێ دا،بەرپرسێن لقان دا. وەکی مەگوتی بەرپرسێن رێکخستن و بەرپرسێن رەوشەنبیری کار دکن، یێن دن هەموو بارەگایێن چاڤەخوارنێ و گازندانە. ئانکو مە بێکاریە ڤەشارتی پەیدا کریە. ب دیتنا من ل شوونا ئەڤ کادرە هەموو ل ناڤ بارەگایان زیندانیکری بن، ژیانا پشت مێزا و بیرۆکراتیا بێ مەعنە، بلا ڤان کادرێن خوە هەموویان ببت ناڤ حکومەتێ، نەشەرتە هەموو بەرپرس بن، بلا کارمەند بن یان هەر ئاوایەک مناسب ببینن و خزمەتا خەلکی ب ئاوایەکی گەلەک باش بکن، ل شوونا ل پشت مێزەکێ یێ ئاسێکری بت بلا ل ناڤ حکومەتێ خزمەتا خەلکی بکت، ئەو کادر هەموو ل سەر ئەدایێ کارێ حکومەتێ بێن پەروەردەکرن و ب ئاوایەک مودەرن معاملەیێن وەلاتیان برێڤە ببن و بیرۆکارسیێ ل سازیین حکومەتێ نەهێلن. ژ بەر کو ئەو ب ناڤێ پارتی و نوێنەراتیا پارتی دکن ل ناڤ حکومەتێ. ب باشی خزمەتکرنا وەلاتیان و نەگیرۆکرنا معاملەیێن وان دێ د خێرا پارتی دا بت، هەر باشیەک د حکومەتێ دا بۆ پارتی تێ حساب کرکن و هەر شاسیەک ژی ل سەر پارتی دکەڤە.
گرنەگ ئەڤ کۆنگرە ببە خالا وەرچەرخانێ یا گوهەرینا هەموو سیستەما کاری پارتی.
