کی دەرفەتێ ددە ترکیێ ئێرشی رۆژاڤایێ کوردستانێ بکە
هنده‌ک بوویه‌ر کو باندۆرێ ل سه‌ر چاره‌نووسا مله‌ته‌کی دکن، هه‌ر ده‌می ل گۆرا زمانێ مه‌دیایێ و داخوویانیێن ژ بۆ چاپه‌مه‌نیێ تێنه دایین، نایێن شرۆڤه‌کرن. ژ به‌ر کو له‌یزتاکا مه‌زن د پشت په‌ردێ دا یه و ل هه‌ڤهاتنێن نێهینی رۆلا خوه یا چاره‌نووساز دله‌یزن.
ترکیێ هه‌ر ده‌می ب ئاوایه‌ک ئاشکه‌ره دبێژه کو، “ئه‌گه‌ر ئێریشه‌ک ل سه‌ر سنۆرێ مه بێ کرن و ئه‌ڤ یه‌ک ئه‌وله‌هیا مه ته‌هدید بکه ئه‌م دێ به‌رسڤێ بدن.” هه‌ر ب ڤێ حێجه‌تێ ترکیێ هنده‌ک هه‌رێم ل رۆژاڤایێ کوردستانێ و باکورێ سوریێ داگیرکرنە و باندۆرا خوه ل ڤان ده‌ڤه‌ران په‌ژراندیه. ڤێجا مرۆڤ چ ناڤی ل ڤێ کریارا ترکیێ بکه گه‌له‌ک نه گرینگه. ترکیێ پەکەکێ دکه حێجه‌ت و ئێریشان دبه رۆژاڤایێ کوردستانێ، زه‌ره‌ره‌ک مه‌زن دده سڤیلان و ده‌ڤه‌رێن کو دکەڤە تێدا داگیر دکه. لێ جاردن “خوه‌سه‌ریا” ل رۆژاڤایێ کوردستانێ و هنده‌ک ده‌ڤه‌رێن سوریێ هه‌یی ڤێ یه‌کێ ئنکار دکن. ناڤێ وان چبه، ئه‌و پەکەکە ب خوه یه. بریارێن پەیەدێ، یەپەگێ و هه‌موو رێخستنێن ب وان ڤه گرێدایی ژ قه‌ندیل تێنه ستاندن. د ئه‌نجام دا ترکیێ گه‌له‌ک جارا ئۆپه‌راسیۆن ل دژی به‌رپرسێن پەکەکێ ل ده‌ڤه‌رێ کرنه و ئه‌و که‌س به‌رپرسن و ته‌ڤگه‌را پەکەکێ ل رۆژاڤا رێڤه دبن.
ئەمریکا چو جارا ڤه‌کری و ئاشکه‌ره ل دژی ئێریشێن ترکیێ ل رۆژاڤایێ کوردستانێ نه‌سه‌کنیه. گه‌لۆ ئۆپه‌راسیۆنا ترکیێ یا ل سه‌رێ کانیێ و گرێ سپی نه ب هه‌ماهه‌نگیا ئەمریکایێ چێبوو؟ لێ ل وان ده‌ڤه‌ران که‌سه‌کی نه‌کاری ل هەمبه‌ر ئارته‌شا ترکیێ و ملیسێن چه‌کدارێن سوریێ کو ترکیێ پشتگریا وان دکه، پاراستنا خاکا خوه بکه. ب سلۆگانا سیاسه‌ت نایێ کرن. ترکیێ ل عه‌فرینێ، سه‌رێ کانیێ، گرێ سپی و هه‌موو ده‌ڤه‌رێن کو داگیر کری بجی بوویه، خانیا ئاڤا دکه، و رێڤه‌به‌ریا خوه ل ڤان جهان چێدکه و ل وان ده‌ڤه‌را دمینه.
ئەمریکا دبێژه: “ترکیێ گلیان دکە کو ژ باشوورێ وێ گه‌فێن ته‌رۆرێ هەنە و ئەڤ دبە مەترسی ل سەر ئەمنیەتا تەڤایا ترکیێ. ژ مافێ وانه کو خوه و وه‌لاتیێن خوه بپارێزن.” لێ ل ئالیه‌ک دن دبێژن “ئه‌م ژ بۆ ئێریشێن ترکیێ ل سه‌ر باکورێ سوریێ نیگارانن”. گه‌له‌ک بالکێشه، ده‌ما خولەکا پەروەردەیا یه‌کینەیێن دژەته‌رۆرا پەکەکێ ل ده‌ڤه‌را هه‌سیچا بداوی بووی، ئه‌فسه‌ره‌کێ ئەمریکی ده‌رکه‌ت ب کوردی ئاخڤی و دەرچویێن خولێ پیرۆز و خه‌لات کرن. لێ پشتی دو رۆژا ترکیێ ب بالافران هه‌مان ده‌ڤه‌ر بۆمبه‌باران کر. ده‌ردێ ئەمریکایێ ئه‌وه کو، ناخوازه ئه‌نیا ل دژی داعیشێ ئالۆز ببه. لێ وه‌ک دن ل رۆژاڤا ده‌ردێ وان نه کوردن و نه کوردستانە. ئیرۆ یێ د بن سه‌رۆکاتیا ئەمریکایێ دا شه‌رێ داعیشێ دکه هێزا هەسەدێ یه.
هه‌لوه‌ستا رووسیایێ ڤه‌کریه و ئه‌گه‌ر هنده‌ک هه‌لوه‌ستێن ترکیێ نه ب دلێ وێ ژی بن، ئه‌و ژ به‌ر رژێما سوریێ یە، نه ژ به‌ر پەکەکێ یه. به‌رده‌ڤکێ کره‌ملین دبێژه: “ئه‌م ترسا ترکیێ ل سه‌ر ئه‌وله‌هیا وێ فێم دکن و رێزێ لێ دگرن. ئه‌م بانگ ل هه‌موو ئالیان دکن کو خوه ژ گاڤێن کو دکارن ره‌وشێ ب ئاوایه‌کی جدی بێئیستقرار بکن، دوور بخن. ئه‌ڤ یه‌ک دکاره ره‌وشا ئه‌وله‌هیێ ئالۆزتر بکه.” سیاسه‌تا ڤان هه‌ردو وه‌لاتێن کو ل سوریێ و رۆژاڤایێ کوردستانێ ب باندۆرن ئاشکرایە و ته‌نێ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه دفکرن.
به‌رژه‌وه‌ندیا ئەمریکا و هەسەدێ نه ل سه‌ر پرسا کورد دگەهە هه‌ڤ، هەڤالبەندیا وان ل سه‌ر پرسا داعیشێ یه. رووسیا دخوازه هەسەدێ و هه‌موو پارتی و رێکخستنێن گرێدایی پەکەکێ ل سوریێ به‌ر ب رژێمێ ڤه ببه و گه‌له‌ک جاران ئه‌ڤ یه‌ک کریه و هەسەدێ گه‌له‌ک ده‌ڤه‌ر راده‌ستی شامێ کرینه. ئیحتمالا کو سبه‌هی هەسەدە ببه به‌شه‌ک ژ لەشکەرێ سوریێ نه دووره و ئه‌ڤ یەک داخوازا ئه‌ساسی یا رووسیایێ یه.
پشتی کریارا په‌قینا ستەنبولێ یا تەقسیمێ، ترکیێ ڤه‌کری داخوویاکرن کو ئەو دێ به‌رسڤا ڤێ کریارێ بده، په‌قینا ستەنبولێ له‌یزتکا ترکیێ به و یان ژی وەکە رێخوەشکرنەک ژ بۆ ئێریشکرنێ بکاربینە، هه‌موو ممکنن. لێ سیاسه‌تا پەکەکێ ل رۆژاڤایی کوردستانێ ئەگەرێ بنگه‌هین یێ ئێریشێن ترکیێ یه، و لازمە پەکەکە ڤان حێجه‌تا نه‌د ده‌ستێ ترکیێ. پشتی ئۆپه‌راسیۆنا ترکیێ، پەکەکێ ئێریشا گلگامێشا دلۆکێ و هنده‌ک ده‌ڤه‌رێ سنۆری و کلیسێ کر، گەلۆ ئارمانجا ڤان ئێریشان چبوو؟ گه‌لۆ ئه‌ڤ به‌رسڤه‌کا ئێریشێن ترکیێ بوو؟ یان ژ بۆ ترکیێ ئارمانجێن خوه پتر ب جی بکه زه‌مینه‌یەک بوو؟ ئەگەر به‌رسڤا ڤێ پرسێ ڤه‌کری بێ دایین، دێ ئارمانجا پەکەکێ ل رۆژاڤایێ کوردستانێ ژی ڤه‌کری ده‌رکه‌ڤه هۆلێ.
ره‌وشا باشوورێ کوردستانێ ژی هه‌تا راده‌یه‌کی ژ بەر سیاسه‌تا پەکەکێ د ناڤا مه‌ترسیه‌کی دا یه. گه‌ره‌ک ئه‌ڤ باش بێ دیتن. به‌رێ خوه بدەنێ، نها ژی ئیران ئێریشێ باره‌گه‌هێن پارتیێن کوردستانا رۆژهلات ل باشوورێ کوردستانێ دکه. د ڤێ ده‌ربارێ دا چ ته‌دبیر تێنه ستاندن؟
ئیرۆ ده‌ستکه‌فتیا هه‌ری مه‌زن و یه‌کانه باشوورێ کوردستانێ یه. دڤێ ئه‌ڤ یه‌ک بێ زانین و ئه‌ڤ ده‌ستکه‌فتی نه‌به قوربانا هنده‌ک داخوازیێن رێخستنی و د ڤێ پرسێ دا گه‌ره‌ک ب کووراهی بێ تێگەهاندن و ئه‌ڤ ده‌ڤه‌ر بێ پاراستن. پێوستیا بنگه‌هین ئه‌وه کو، سیاسه‌ت ل باشوورێ کوردستانێ ل سه‌ر ئه‌ساسێ پاراستنا قەوارەیێ هەرێما کوردستانێ بێ نەخشەکرن.
