یەكێتیەك نەتەوەیی نە یەكێتیەكا ساختە
ل باکورێ کوردستانێ ده‌مه‌ک درێژه هەولادان ژ بۆ پێكانینا یه‌کێتیه‌کێ د مه‌رجێن باکورێ کوردستانێ ده هه‌نه. لێ مخابن هه‌تا وه‌ک ئیرۆچ ده‌ستکه‌فتیه‌ک به‌ربچاڤ پێکنه‌هاتیه.
وه‌ک تێ زانین هەدەپە گه‌له‌ک ب زانه‌بوون دخوازه هه‌موو هه‌ولدانێن تێنە ركن ژ بۆ ئاڤاكرنا یه‌کێتیه‌کا ل سه‌ر نرخێن نه‌تەوەیی و د بن ئالا کوردستانێ دا به‌راڤێتی بکه و ل گۆرا خوه ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن پارتیا خوه خه‌لکه‌کی ب ناڤێ یه‌کێتیێ ل دۆرا خوه کۆم دکه و ژ بۆ یه‌کێتیه‌ک نه‌ته‌وەیی دبه ئاسته‌نگ.
د ڤێ ده‌ربارێ ده گه‌له‌ک ڕه‌خنه ل هەدەپێ و ئالیێن ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن که‌سایه‌تی کو خوه سپارتینە هەدەپێ هاتنه کرن ، گۆتنا هه‌ری ڤه‌کری ئه‌و ژ خه‌تا کوردستانی دوورن .
لێ ژبلی هەدەپێ و ئالیێن ژوێ را بوویینە دووڤەلانك، چەند پارتیێن کورد هه‌نه . پارتیێن وه‌ک پاک. پەسەکە ، هاک- پار دکارن بانه‌ک ژ بۆ یه‌کێتیێ ئاڤا بکن. ئه‌ڤ ئالیێن سیاسی دکارن پێشنیاره‌ک ژ هودا پارێ ڕه ژی ببن. د مه‌رجێن کو ته‌ڤگه‌را کورد تێرا ده‌رباس دبه ئیمکانا کو ئالیێن سیاسی یێن کو خوه ژ له‌یزتک و خرابیێن هەدەپێ پاراستین دکارن وه‌رن با هه‌ڤ و گاڤه‌ک ئه‌رێنی باڤێژن. ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ ئالی د چارچۆڤه‌یه‌ک نه‌ته‌وەیی دا ل هه‌ڤ بکن و پلاتفۆرمه‌ک به‌رفره ئاڤابکن، دێ گه‌له‌ک ده‌زگه‌هێن سڤیل، کۆمه‌له و که‌سایه‌تێن سیاسی و نشتمان په‌روه‌ر د ڤێ پلاتفۆرما نه‌ته‌وی دا جی بگرن.
د ڕاستیا خوه دا چ ئاسته‌نگه‌ک به‌ربچاڤ ژ بۆ د ڤێ ده‌ربارێ دا گاڤ بێنه ئاڤێتن نینن. نها ژ ئالیه‌کی ڤه ده‌ما مرۆڤ ڕه‌خنه‌یا ل هەدەپێ و ده‌ردۆرا وێ بکه، دڤێ به‌دیله‌ک دن ژی ده‌رێخه هۆلێ. د ڤێ قۆناخێ دا ئه‌ڤ به‌دیل ته‌ڤگه‌را سیاسی ژ ده‌رێ هەدەپێ و ده‌ردۆرا وێ یه.
بێ گومان ئه‌گه‌ر هەدەپە به‌رێ خوه بده سیاسه‌ته‌ک نه‌ته‌وەیی و خوه وه‌ک پارتیه‌ک کورد و کوردستانی ب ناڤ بکه و به‌رێ خوه ژ سیاسه‌تا یه‌کالی بده ئالیه‌کی و ببه ته‌ڤگه‌ره‌ک نه‌ته‌وەیی ل گه‌ل هەدەپێ ژی هه‌ڤکاری تێنه کرن.
هه‌تا کو مرۆڤ ب چاڤه‌ک ته‌کتیکی ل چێکرنا یه‌کێتیا بنێره و ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن ڕۆژانه و گوروبی ل یه‌کێتیا بگه‌ره ، مرۆڤ چ ئه‌نجامه‌کی ده‌ستڤه نائینه.
د پرسا یه‌کێتیێ دا گه‌ره‌ک ئالیێن سیاسی زه‌لال بن و به‌رژه‌وه‌ندیێن نه‌ته‌وەیی ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن ڕێخستینی ڕا بگرن. ده‌ما ئه‌ڤ یه‌ک د زهنیه‌تا هه‌موو ئالیان دا په‌یدا ببه ، چ سه‌ده‌مه‌ک کو یه‌کێتیه‌ک نه‌ته‌وەیی نەھێ ئاڤاکرن ل هۆلێ نامینه.
یه‌کێتیه‌ک نه‌ته‌وەیی ل سه‌ر کیژان پره‌نسیپان تێ ئاڤاکرن؟
پره‌نسیپێن یه‌کێتییێ:
– پرسا کورد و کوردستانێ ، دڤێ ل سه‌ر ئه‌ساسێ مافێ چاره‌نووسییا مله‌تێ کورد بێ چاره‌سه‌رکرن. ژ بۆ کورد ته‌رجیحا خوه ب ئاوایه‌کی ئازادی بکن دڤێ زه‌مینه‌که ئاشتییانه، وه‌کهه‌ڤ و ده‌مۆکراتیک بێ ئاماده‌کرن. هینگێ گه‌لێ کوردستانێ ژ سه‌رخه‌وبوون، فه‌ده‌راسیۆن یان ژی ئۆتۆنۆمیێ کیژانێ بخوازه ئه‌و دبه ته‌رجیحا گه‌ل ب خوه.
– بنگه‌ها یه‌کێتییێ، ته‌کۆشینا ژ بۆ ئازادییا کورد و کوردستانێ یه. ل سه‌ر ڤێ بنگه‌هێ دڤێ هه‌موو ئالیێن سیاسی و پێکهاته‌یێن ئه‌تنیکی، ئۆلی، مه‌زهه‌بی ، جڤاکی د ناڤ ڤێ یه‌کێتییێ ده جی بگرن.
– د ناڤا کوردان دا نه‌یارتی و شه‌رێ هه‌ڤوودن کرن دڤێ وه‌ک تاوانه‌که نه‌ته‌وەیی بێ قه‌بوولکرن. د هه‌ر پرسگرێکێ دا دڤێ ڕێیێن دیالۆگێ و دانوستاندنێ بێ بکارانین.
– د یه‌کێتییا ناڤا ئالیێن سیاسی دا؛ ستاتویا کوردستانێ، ناسنامه‌یا نه‌ته‌وەیی و په‌روه‌رده‌یا ب زمانێ کوردی (کورماجی و زازاکی) ئازادییا ڕامانی و برێخستنبووینێ، پیڤانێن ده‌مۆکراسی، عه‌داله‌ت و ئازادییێ دڤێ داخوازیێن بنگه‌هین بن. ل باکورێ کوردستانێ کوردی و زمانێن دن یێن گه‌لێن کوردستانێ ببه زمانێن فه‌رمی.
– هه‌موو ئالیێن سیاسی یێن ئاشکه‌ره و یاسایی د ناڤ یه‌کێتیێ دا دکارن جی بگرن و خه‌باتا سیاسی ب مه‌تۆدێن ده‌مۆکراتیک و ئاشتییانه تێ کرن. ڕێیا شده‌تێ نایێ بکارانین.
– ل ترکیێ د گه‌ل هێزێن ده‌مۆکراتیک، یێن کو، مافێ کوردان دپارێزن و پرسا کورد قه‌بوول دکن، هه‌ڤکاری تێ کرن.
– ئه‌ڤ یه‌کێتی یه‌کتییه‌که ل سه‌ر پره‌نسیبێن نه‌ته‌وه‌یی و کوردستانی یه و دڤێ خه‌ته‌ک د ناڤبه‌را ڤێ یه‌کێتییێ و سیاسه‌تا کو هه‌بوونا کوردستانێ و مافێ چاره‌نووسییا مله‌تێ کورد ڕه‌د دکه هه‌به. لێ نابه کو هه‌بوونا خوه ل سه‌ر دژبه‌ریا چ ئالیه‌کی تاریف بکه.
– ئه‌ڤ یه‌کێتی خه‌باتا خوه یا ئه‌ساسی ل باکورێ کوردستانێ دمه‌شینه. و بێیی ده‌ستدرێژییێ ل چ پارچه‌یێن کوردستانێ بکه، هه‌موو ده‌ستکه‌فتنێن کورد و کوردستانیان یێن خوه دبینه. په‌یوه‌ندییێن د گه‌ل به‌شێن دن یێن کوردستانێ ل سه‌ر بنگه‌هێ به‌رژه‌وه‌ندییێن نه‌ته‌وەیی و کوردستانی تێنه دانین.
– د هه‌موو چالاکییان دا سروودا نه‌ته‌وه‌یی و ئالا کوردستانێ تێنه بکارانین.
2019.12.28
دارا بیله‌ک
