دو رێ ل پێشیا كازمی ھەنە
ب ئارمانجا چارەسەرکرنا پرسگرێکێن ھەلاویستیێن ناڤبەرا ھەولێر و بەغدایێ و گەھشتن ب رێكەفتنا داویێ، حکومەتا ھەرێما کوردستانێ گەلەک گەڕێن دانوستاندنێن درێژ و ب زەحمەت دگەل حكومەتا عیراقێ یا فەدرال ئەنجام دان.
ل گۆڕ داخویانیێن ئەندامێن شاندێن دانوستاندنکارێن ھەردو ئالیان، خویا دبە کو نیازپاکی و نیشانێن گەھشتنا ڕێکەفتنا داویێ ل گۆڕ بنەمایێن یاسایی و دەستۆری دپێش چاڤن. ئەڤە د دەمەکی دا کۆ ویلایەتێن یەکگرتیێن ئەمریكایێ ب ھووربینی چاڤدێریا پرۆسەیا ڤان دانوستاندنان دکە و تەکەزێ ل سەر چارەسەرکرنا پرسگرێکێن ھەلاویستی دناڤ بەرا ھەولێر و بەغدایێ دا دکە.
ھەر دڤی چارچۆڤێ دا، سەرۆکێ ئەنجۆمەنێ وەزیرێن حكومەتا عیراقا فەدرال، سەرەدانەکا دو ڕۆژی ژ بۆ کوردستانێ ئەنجام دا، سەردانا کازمی ژ سەرەدانێن ھەموو کاربدەستن دن یێن عیراقی یێن بەری وی یا جودا بوو، چونکە ژ قالبێ سەرەدانێن فەرمی دەرچوو و بۆ جارا یەکێ سەرەدانا خالێن سنۆری یێن ھەرێما کوردستانێ دگەل تورکیا و ئیرانێ کر، دھەمان دەم دا، دیدار و چاڤپێکەتن دگەل خەلکی ئەنجام دان.
ب کورتێ کازمی خوەست ژ کوردستانێ پەیامەکێ ئاراستەی خەلکێ ناڤەڕاست و باشوورێ عیراقێ بکە، کو عیراق وەڵاتەکێ یەکگرتی یە و ل ژێر یەک دەسھەڵاتە دایە و سنۆرێن عیراقی ل ژێر کونترۆلا حكومەتا فەدرال دانە و د ھەمان دەم دا ژ بۆ وی جۆرەکێ بانگەشا ھلبژارتنان ژی بوو.
کازمی، ب ڤی ئاوایی، ڕەخنە و گازندێن جادا عەرەبی ل سەر خوە کێم دکە و ئەگەر ھات و ل سەر بودجە و شایستەیێن دراڤی یێن خەلکێ کوردستانێ سوبە ڕێکەفتنەکێ دگەل حكومەتا ھەرێمێ ئیمزا بکە ژی ناكەڤە بەر ھێرشا رەخنەین ئالیێن دن.
پشتی پارتیێن شیعە د رێڤەبرنا عیراقێ دا راستی شكەستنەك مەزن ھاتین و نەڕازیبوونا خەلکێ عیراقێ ل دژی وان پارتیان گەھشتیە گۆپیتکێ و ئاستەکێ مەترسیدار ل سەر وان، دەستبکاربوونا کازمی، یێ ژ ئالیێ ئەمریکا ڤە ژی پشتگیری لێ تێ کرن، خەلکێ عیراقێ مینا دەلیڤەکا زێڕین ئەڤ بوویەر ھەلسەنگاند و ھیڤی و ئۆمێدێن خوە ل سەر ئاڤاکرنە کۆ بکاڕبە ڕەوشا ژین و ژیارا وان باشتر بکە، نەخاسمە کو کازمی کەسەکێ دەست پاکە و بەشەک ژ سیستەما دەسھەڵاتداریا شکەسخواریا شیعا نەبوویە.
کازمی ژی، پشتی دەستبکاربوونا خوە وەکە سەرۆکوەزیر، گەلەک سۆز ب گەلێن عیراقێ دانە مینا؛ باشترکرنا ڕەوشا ژیار و خزمەتگوزاریان، بنبڕکرنا دیاردا گەندەڵیێ ئەوا د ھەموو ستۆن و شەنگەستێن دەولەتێ دا ئالیایی، دادگەھکرنا گەندەڵکاران و ھەر کەسێ دەست د کوشتنا خوەنیشاندەرێن سڤیل دا ھەی، کونتڕۆڵکرنا داھاتێ گەل و پاراستنا سەڕوەریا عیراقێ و ژچەککرنا میلیشیاتان، ب ڕەنگەکی کۆ چەک و دەسھەڵات ب تنێ د دەستێ دەولەتێ دا بە و گەلەک سۆزێن دن ژی.
ژ ھەر کەسێ را خویایە کو کابینەیا کازمی کابینەیەکا دەمکی یە، ئانکۆ کاربڕێکەرە. کارێ وێ یێ بنگەھین ڕێخوەشکرن و ئامادەکرنا ھلبژارتنێن پێشوەختە، لێ چووڤێ موسای ژی د دەست وی دا نینە کو بکاربە عیراقێ ژڤێ چاڵا تاری ئەوا پارتیێن شیعە خستیە تێدا دەربێخە. کازمی بخوە ژێ نە خوەدی پارتیەکا سیاسی یان فراکسیۆنەکا پەرلەمانیە كو پشتگیریێ لێ بکە.
ئەڤە د دەمەکی دا یە کو ژبلی وان ھەموو ئاریشێن ئابۆری، ئەولەھی و خزمەتگوزاریێن کەتین سەرھەڤ، زێدەباری پرسگرێکێن ھەلاویسی یێن د ناڤبەرا ھەولێر و بەغدایێ دا ژێرا ماین، کازمی ڕاستی تەحەدیاتێن جدی ژ ئالیێ ئیرانێ و پارتیێن شیعە یێن سەر ب وێ ڤە ژی ھاتیە، ھەر پاڕتی و ھێزێن شیعە مەزھەب بووینە ئاستەنگ د جی بجیکرنا پرۆژێ و یێ چاکسازیێ دا، د ھەمان دەم دا ڕێڤەبریا ئەمریکی گەلەک گوڤاشان ل سەر كازمی دکە كو بنەمایێن دەولەتێ ئاڤا بكە و عیراقێ ل ژێر ھەژمۆنا ئیرانێ دەربخە.
لەوما ئەگەر کازمی بخوازە، بارێ خوەیێ گران سڤک بکە و ب لوژیکی و ھشمەندی سەرەدەریێ دگەل ئاریشە و پرسگرێکان بکە و ڕیا ھەری ھێسان بگرە بەر، دڤێ گاڤا یەکەم ب چارەسەرکرنا پرسگرێکێن ناڤبەرا بەغدا و ھەولێرێ دەست پێ بکە، نەمازە وان پرسێن گرێدایی شایستەیێن دراڤی و دەستۆری یێن ھەرێما کوردستانێ.
ب ڤی ئاوای کازمی دکارە ژئالیەکی ڤە پشتەڤانیا فراکسیۆن و سەرکردایەتیا سیاسیا کوردستانی ژ خوە را گەرانتی بکە، ژئالیەکێ دن ڤە ژی پشتگیریا ئەمریکا ژی ب دەست بخە.
ئەڤ گاڤە دێ ژ بۆ کازمی ڕێخوەشکەر بە، کۆ بکاڕبە درێژیێ ب پرۆژێ خوە ل دەڤەرێن دن یێن عیراقێ ژی بدە و مفای ژ سەربۆڕێن ھەرێما کوردستانێ د بیاڤێن خزمەتگوزاری و ئاڤەدانی ژی دا ببینە، کازمی دلخوەشیا خوە ب ڤەگوھاستنا سەربۆڕا سەرکەفتی یا کوردستانێ بۆ بەغدایێ و دەڤەرێن دن یێن عیراقی نیشان دایە.
د وی دەمیدا کو ھەموو ئاماژە بۆ وێ چەندێ دچن، کۆ کازمی ل بەرە پارتیەک یان سازیەکا سیاسی بدامەزرینە و بەشداریێ د ھلبژارتنێن پەرلەمانی یێن پێش وەخت دا بکە و ب ئارمانجا بدەستڤەئانینا باوەریا خەلکی و دووبارە وەرگرتنا پۆستێ سەرۆک وەزیران، بێ گومان کازمی دھەر وەختی پتر پێدڤی ب ئالیکاری و پشتگیریا کوردستانێ ئەوا د ھەموو بیاڤان دا ل پێشیا عیراقێ ھەیە.
کازمی باش ژی دزانە، كو کاریگەری و گرانیا پێگەھێ کوردان و نەخاسمە یێ سەرۆک بارزانی د پرۆسەیا سیاسیا عیراقێ دا چ قاسە، لەوما کازمی ل ھەمبەر دو بژاردایە:
یان دێ ملکەچی ڕاستیێ و ڕەواییا مافێن دەستۆریێن خەلکێ کوردستانێ ببە و کاربکە ژ بۆ کونکرێتکرنا وان مافان کو ھەر ڕۆژ نەبنە لیستۆکەک د دەستێ دەسھەڵادارێن عیراقی دا و ئاشتیەکا گشتگیرو و بەردەوام دگەل گەلێ کورد پێک بینە، کو ببە دەرمان ژ بۆ لێکدان و تیمارکرنا برینێن کەڤن و ڕاکرنا ستەم و زولمێ ل سەر گەلێ کورد.
یان ئەو ژی ریا پێشیێن خوە بگرە ئەوێن بەرۆڤاژی پێلێ دچوون، زمانێ جەنگ و زۆرداریێ ئالاڤێ وان بوویە ژبۆ سڕکرنا ناسنامە و مافێن خوەزایی یێن گەلێ کورد ئەڤ رێ ژی، ل گۆر سەربۆرێن عیراقێ، رێیەك نەسەركەتیە.
ئیدریس تروانشی
2020.09.13
دھۆك
