نڤیسار

ئه‌مریکا ب چو ئاوایەکی ده‌ستبه‌رداری ئیراقێ نابت 

ئه‌مریکایێ دوماهیك بریارا خوە ژ بۆ رایا گشتی راگه‌هاندن،  به‌ری دو رۆژان گوته‌بێژێ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ ئه‌مریکایێ راگه‌هاند کو، ئه‌مریکا ب چو ئاوایەکی ده‌ستبه‌رداری ئاخا عێراقێ نابت و د هه‌مان ده‌م دا وه‌سا سه‌لماند کو نها عێراقێ پێتڤی ب هێزێن ئه‌مریکا و هەڤپەیمانان هه‌یه د وارێ سه‌قامیگری و ستراتیژیا وه‌لاتی دا.

ئه‌ڤ بریاره بویه جهێ دلگرانیا هه‌می گروپێن چه‌کدار یێن سه‌ر ب ئیرانی ڤه، تایبه‌ت گروپێ ب ناڤێ “موقاوه‌مهیا ئیسلامی  یا عێراقی و نوجه‌با”  ئه‌ڤ گروپه سه‌ر ب سۆپایێ پاسدارێن کۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ ڤە نە. نها گه‌له‌ك پسیار دێ هێنه وجودێ کا چما ئه‌مریکا ده‌ستبه‌رداری ئاخا عێراقێ نابت د وارێ سه‌قامیگری و ستراتیژی و سیاسی و ئابووری……..هتد ڤە.

 به‌رسڤه‌کا زەلال و ئاشکرا ژ بۆ هه‌وه دیار دکه‌م: ئه‌مریکا چو جارا ناهێلت هه‌ژمونا دو ده‌وله‌تێن زلهێز وه‌کی ئیران و چینێ د ناڤ ئاخا عێراقێ دا بهێز بکه‌ڤن و هه‌مان ده‌م ئه‌و رێکه‌فتنا هاتیه ئه‌نجام دان د وارێ سیاسی، ئابووری، بازرگانی و ئه‌منی د نافبه‌را حکومه‌تا عێراقێ و حکومه‌تا چینێ دا نینه ب هیچ شێوه‌کێ چونکی ئه‌ف رێکه‌فتنه هاتیه ئه‌نجام دان تایبه‌ت د نافبه‌را ئیرانێ و چینێ دا هاتیه ئه‌نجام دان .

هه‌می بریارێن ده‌ستهه‌لاداری و حکومرانی و دادگه‌ها فەدەرالی و هه‌ر سازیه‌کا دی حکومه‌تێ ل عێراقێ نها که‌فتینه د ناف ده‌ستێ کاراکته‌ر و سیاسه‌تمه‌دار و ده‌ستهه‌لادارێن ئیرانێ و هه‌مان ده‌م ئه‌و بریارێن ئیرانێ دده‌ت هه‌می د به‌رژه‌وه‌ندیا ده‌وله‌تا ئیرانێ دانه و نه کێم و نه زێده .

ئه‌و ده‌وله‌تێن بریارێ ل سه‌ر چاره‌نڤیسێ عێراقێ دده‌ن نها دا و ده‌وله‌ت بوونه رکابه‌رێن ب هێز د گه‌ل ده‌وله‌تێن هاوپه‌یمانان و تایبه‌ت ئه‌مریکایێ ئه‌وژی ( ئیران و چین و رووسیا) نە، ئه‌ڤان هه‌ر سێ ده‌وله‌‌تا رێکه‌فتنێن گرنگ د وارێ سیاسی، ئابووری، بازرگانی و ئه‌منی ..هتد دگەل ئیراقێ ئه‌نجام داینه.

 ل ئۆکتوبه‌را سالا ێ،۲۰۱۹ عادل عەبدولمەهدی، سەروکوه‌زیرێ وی وه‌ختی یێ  ئیراقێ، رێکه‌‌فتنه‌ک دگه‌ل ده‌وله‌تا چینێ ئیمزا کر و ئەڤ رێکه‌فتنه ل سه‌ر‌ ئه‌فی به‌رنامه‌ی هاتیه ئیمزا کرن ئه‌وژی: بنیاتێ نه‌فتێ بهێته گوهورین ژ بۆ بنیاته‌کێ نوو بۆ عێراقه‌کا بهێز کو، هزاران کۆمپانیێن چینی  تێدا کار بکه‌ن بۆ ئاڤاکرنا ژێرخانه‌یا عێراقه‌کا نوو و کار بکه‌ن ل بەرامبەر هندێ چین رۆژانە ۱۰۰ هەزار بەرمیلێن نه‌فتێ وه‌ربگریت .

د هه‌مان ده‌م دا رێکه‌فتن هاتبوو کرن ژ بۆ ئاڤاکرنا باژێره‌کێ بازرگانی و گه‌شتیاری ل بیابانا پارێزگه‌ها ئه‌نبار و ئه‌و رێکه‌فتنا  هاتیه کرن دنافبه‌را ( ئیران و چینێ ) دا،  وان  کۆمپانیێن چینی دایه دیارکرن کو دێ هەزار قوتابخانەیان ل عێراقێ دروست بکه‌ن و وه‌سا دایه دیار کرن وان هزر ل دروستکرنا ۷۰۰ قوتابخانه‌یێن دی دا کریه کو د پاشەرۆژێ دا دروست بکه‌ن .

هەروه‌سا کار بۆ دروستکرنا فروکەخانه‌یەکا  نوو ل پارێزگه‌ها  ناسریە ۹۰ هەزار خانی ل باژێرێ سەدر و هەزار دامەزرانه‌ران ژ بۆ پزیشکی دروست بکه‌ن، هەروه‌سا جێبەجێکرنا چێکرنا ژێرخانه‌یه‌کا باش و  گشتگیر یا جوانی و پاقژی بۆ بەغدایێ و باژێرێ زانستی ل باکورێ عێراقێ دروست بکه‌ن  .

زانینگەهەکا مه‌زن و تاقیگه‌هه‌کا  گرنگ و پاقژی ب شێوه‌کێ گشتی بخوەڤه‌ بگرت، ب ده‌هان پڕۆژه‌یێن ئاڤاکرنا ژێرخانەیەکا ساخلەم بۆ عێراقێ  کو، کۆمپانیێن چینی ئەنجام بده‌ن و بانکەیێن چینی پاره‌دار  بکن.

ئه‌فه ئه‌و رێکه‌فتنا هاتیه ئه‌نجام دان د ناڤبه‌را ده‌وله‌تا (ئیران و چینێ) دا بریار بوو ل سه‌ر دروستکرنا ژێرخانه‌یه‌کا نوی بو ده‌وله‌تا عێراقێ و جێبه‌جێکرنا ئه‌ڤێ رێکه‌فتنێ دا ببته ئه‌گه‌رێ لاوازکرنا پێگه‌هێ ئه‌مریکایێ و هه‌روه‌سا ببته ئه‌گه‌رێ پێگه‌هێ ئیرانێ گەلە بهێز بکت.

تا کو نها ئه‌مریکایێ ب هه‌موو شێوه‌یا دژی ئه‌فێ رێکه‌فتنێ راوه‌ستیایه و ل سه‌ر ده‌مێ کابینه‌یا دونالد ترامپ و کابینەیا نها یا جون بایدن ژی رێگریه‌‌کا باش  ژ بۆ جێبه‌جێکرنا ئه‌ڤێ رێکه‌فتنێ کریه کو ئه‌و رێکه‌فتنا ببته ئه‌گه‌ر پێگه‌هێ ئیرانێ کو، د وارێ سیاسی و ئابوری و بازرگانی‌ و ئه‌منی ..هتد دا بهێز بت ل عێراقێ دا .

عمر تۆڤی

دهۆک/٢٠٢٤/١/٢٧

Back to top button