سەرۆكوەزیر: تەڤی ھەموو ئاستەنگیان پلانا ستراتەژیك گەھشتە ئارمانجا خوە
نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆکوه‌زیرێ کوردستانێ ڕۆژا دوشه‌مێ 19.11.2018ێ، دگه‌ل هژماره‌که وه‌زیر و به‌رپرسێن حکومه‌تێ و نوونه‌رێن وه‌لاتێن بیانی به‌شداری د مه‌راسما ۱۰ سالیا به‌رهه‌مئانینا گازێ ل هه‌رێما کوردستانێ کر.
د مه‌راسمێ ده سه‌رۆکوه‌زیر گۆتاره‌ک پێشکه‌ش کر و د گۆتارا خوه ده به‌حسا وێ یه‌کێ کر کا چاوا یه‌که‌م جار ده‌ست ب پلانا ستراته‌ژیا به‌رهه‌مئانینا گازێ ل هه‌رێما کوردستانێ کر و گۆت:
– مه‌ها نیسانا سالا 2007ێ، ئانگۆ به‌ری نها ب ۱۱ سالان، د چارچۆڤه‌یا پلانه‌که ستارته‌ژیک ده ژ بۆنا به‌رهه‌مئانین و مفاوه‌رگرتن ژ سامانێن خوه‌زایی یێن کوردستانێ و بکارئانینا وێ ژ بۆنا پێشخستنا وه‌لات، حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ گرێبه‌ستا کارکرنێ دگه‌ل کۆمپانیا دانا گاز ژ بۆ به‌رهه‌مئانینا گازێ ل کوردستانێ، ئیمزا کر. و د ئۆکتۆبه‌را سالا پاشتر د دەمەك لەزگین ده ئه‌و کۆمپانیا کاری ل بیرا گازا کۆرمۆر ل گه‌رمیانێ، ب ئاوایه‌کی سه‌رکه‌تی ده‌ست ب به‌رهه‌مئانینا گازێ بکه.
سه‌رۆکوه‌زیر بارزانی گۆت کو ته‌ڤی هه‌موو پرسگرێکێن ب به‌غدایێ ڕه، ته‌ڤی وێ ڕه‌وشا دژوار و شه‌رێ دژی ته‌رۆریستێن داعیشێ، دره‌نگ ژی به، هه‌رێما کوردستانێ ب ئارمانجا خوه گەهشت و ئیرۆ سیاسه‌ت و پلانا ستراته‌ژیک یا حكومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ یا د وارێ ئه‌نه‌رژیێ ده هێدی-هێدی دگه‌هه ئارامنجا خوه و دێ ڕۆله‌که گرنگ د پێشڤه‌برنا کوردستانێ دا د هه‌موو واران ده ببینه:
– مه ل هه‌رێما کوردستانێ د درێژاهیا وان سالان ده کو پلان و ستراته‌ژیا خوه د وارێ ئه‌نه‌رژیێ ده مه‌شاند، دڤیا بوو ب چ ئاوایی ئه‌م د کارێ خوه ده سست نه‌بن و د هه‌مان ده‌مێ ده ڕووبروویێ چه‌ندین ئاریشه و پرسگرێکێن جدی دگه‌ل به‌غدا و چه‌ند فشارێن حکومه‌تێن عیراقێ و هژماره‌که ئاسته‌نگێن ده‌رڤه ژی ببن و ئیسرارێ ل سه‌ر بده‌ستانینا مافێن خوه یێن ده‌ستووری کو د ده‌ستوورا عیراقێ ده هاتنه ب جی کرن، بکن.
سه‌رۆکوه‌زیر په‌سنا وان کۆمپانیان دا یێن کو د ڕه‌وشه‌که دژوار ده هاتنه کوردستانێ و د وارێ گازێ ده به‌رهه‌مئانینێ بکن:
– یه‌ک ژ وان کۆمپانیێن کو ته‌ڤی هه‌موو ئاسته‌نگی، دژواری و نه‌خوه‌شیان ل سه‌ر کارێن خوه به‌رده‌وام بوو و ئه‌م ب ته‌نێ نه‌هێلان، کۆمپانیا دانا گاز و کۆمانیا نه‌فت هیلال بوون. ئه‌و د ده‌مه‌کێ ده هاتن و مجازفە کر و ئاماده‌بوون دگه‌ل مه کار بکن کو گه‌له‌ک ژ کۆمپانیێن بیانی هینگێ ئاماده‌نه‌بوون بهێنه هه‌رێما کوردستانێ و به‌رهه‌مانینێ بکن. ژ بۆنا ڤێ ژی مه ل هه‌رێما کوردستانێ قه‌در و حورمه‌ت ژ وان هه‌ر دو کۆمپانیان ڕه هه‌یه.
د به‌رده‌وامیا ئاخافتنا خوه ده سه‌رۆکوه‌زیر گۆت کو پشتی ڕێکه‌فتنا ناڤبه‌را حکومه‌تا کوردستان و حکومه‌تا عیراقێ یا ده‌ستپێکرنا هنارده‌کرنا نه‌فتا که‌رکووکێ ب ڕێیا بۆریا نه‌فتا هه‌رێما کوردستانێ ژ بۆ به‌نده‌رێ جه‌یهان ل ترکیه‌یێ، ئه‌ڤ یه‌ک گاڤه‌ک ئه‌رێنیه کو مفا ژ بۆ داهاتنیێ گشتیێ عیراقێ هه‌به دێ ژ بۆنا چاره‌سه‌رکرنا ته‌ڤ پرسگرێکان ببه ده‌ستپێکه‌ک و گاڤا پێشییێ:
– ئه‌م پشتگریا حکومه‌تا د. عادل عەبدولمه‌هدی دکن و حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ ئاماده‌یە هه‌موو پرسگرێکان ب حکومه‌تا عیراقێ ڕه ل گۆر مه‌کانیزمێن د ده‌ستوورێ ده هه‌نه چاره‌سه‌ر بکه و دانووستاندنێن جدی ده‌ست پێ بکه ب هه‌ڤ ڕه کار بکن ژ بۆنا دابینکرنا هه‌موو مافێن ده‌ستووریێن ژ بۆ هه‌موو ئالیان هاتنه دیار کرن.
ئه‌م هێڤیدارن ئه‌م هه‌موو مفا ژ شاشیێن به‌رێ وه‌ربگرن کو ب ته‌جرووبه هاتیه ئیسپات کرن کو پرسگرێک ب لۆژیکا بکارئانینا هێزێ چاره‌سه‌ر نابن و چ مفا ناده و هه‌موو ئالی زرارێ ژێ دبینن. لێ ب لهەڤتێگهشتن و لهه‌ڤکرن پرس چاره‌سه‌ر دبن و هه‌موو ئالی و تماما عیراقێ مفا دبینه.
سه‌رۆکوه‌زیر به‌حسا ڕه‌وشا ئه‌له‌کتریکێ ل هه‌رێما کوردستانێ کر و گۆت کو،یه‌ک ژ ئه‌نجامێن ئه‌رێنیێن به‌رهه‌مئانینا گازێ زێده‌کرنا ڕێژه‌یا ئه‌له‌کتریکێ یه و وه‌زاره‌تا کاره‌بێ مفادارا یه‌که‌مه کو گازێ دده وێستگه‌هێن هه‌ولێر و چه‌مچه‌مال و ۱۵۰۰ مه‌گاوات کاره‌بێ دابین دکه. تێ چاڤه‌رێکرن کو د ده‌مه‌ک نێزیک ده نێزیکی ۳۰۰ مه‌گاوات کاره‌بێ زێده بکه. حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ گرنگیێ ب پێشده‌برنا وارێ ئه‌نه‌رژیێ ب گشتی و به‌رهه‌مئانین د سامانێن خوه‌زایی ده ب تایبه‌تی دده ژ بۆنا بنیاتدانانا ژێرخانیا گشتی و سه‌کتۆرێن دن ب تایبه‌تی سه‌کتۆرا كشتوكال، پیشه‌سازیێ و توریزمێ بکار بینه.
سه‌رۆکوه‌زیر بانگ ل کۆمپانیێن جیهانی یێن وارێ ئه‌نه‌رژیێ کر کو به‌رێ خوه بدن هه‌رێما کوردستانێ و د سه‌کتۆرا ئه‌نه‌رژیێ و سامانێن خوه‌زایی ده سه‌رمایه‌رازاندنێ بکن. سه‌رۆکوه‌زیر داخواز ژ کۆمپانیێن بیانی کر کو چاڤ ل دانا گاز و نه‌فتا هیلال بکن کو نها ب ملیاره‌ک و 400 ملیۆن دۆلار سه‌رمایه‌رازاندنێ ل هه‌رێما کوردستانێ دکن و پلانا وان هه‌یه د ناڤا ڤان سالان ده ب گه‌له‌ک ملیار دۆلارێن دن به‌رهه‌مئانینێ بکن:
– سه‌کتۆرا تایبه‌ت د پێشخستنا ئابووریا هه‌رێما کوردستانێ ده ڕۆله‌که مه‌زن هه‌یه، ل گۆر ده‌ستوورا عیراقێ، ئۆکتۆبه‌را سالا 2007ێ پارلامه‌نتۆیا کوردستانێ یاسایا نه‌فت و گازێ په‌سند کر و چارچۆڤه‌یه‌ک ژ بۆ به‌رهه‌مئانینا د وارێ نه‌فت و گازێ ده دانا و د ده‌مکه کێم ده ئه‌و یاسا بوو سه‌دەما پێڤه‌چوونا ڤێ سه‌کتۆرێ. نها ژی ب هه‌مان ئاوایی حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ ژ بۆنا ته‌شویقکرنا سه‌کتۆرا تایبه‌ت یا بیانی و خوه‌مالی ئامادەیە پێشته‌ڤانی و هێسانکاریان دکه.
