نێچیرڤان بارزانی: دڤێ پرسگرێک ب تێگەهشتنێ بێن چاره‌سه‌رکرن
پشتی جڤینا سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ و وه‌زیرێ ده‌رڤه یێ نەمسایێ ل هه‌ولێرێ ب داوی هاتی، سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی د پرێسکۆنفەرەنسەکێ دا به‌رسڤا پرسێن رۆژنامه‌ڤانان دا:
هەول و خەباتێن ژح بۆن چارەسەکرنا پرسا مووچەیی:
نێچیرڤان بارزانی:
“مه هه‌موویان هه‌ول دایه، مه‌سه‌له نه یه‌ک ئالی یه، سه‌رۆکوه‌زیرێ مه هه‌رتم ل سه‌ر خه‌تێ یه دگه‌ل سه‌رۆکوه‌زیرێ ئیراقێ و ئه‌ز ژی ل سه‌ر خه‌تێ مه، هه‌لبه‌ت ژ بۆ هه‌رێما کوردستانێ و حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ ئه‌ڤ پرس پرسه‌کا ره‌وایه و مافێ مه یه، یا گرنگ ئه‌ڤه کو نابه پرسا مووچه‌یی تێکه‌لی چو پرسێن دن بێ کرن. حکومەتا هه‌رێما کوردستانێ هه‌موو ئه‌رکێن خوه یێن د ده‌ما پێش یاسایا بوودجه‌یێ دا ب جهئانیه و ب شه‌فافیه‌کا هه‌ری مه‌زن ب به‌غدایێ را ره‌فتار کریه، ئه‌م د وێ باوه‌ریێ دا نه کو دێ بەغدا ژی ب هه‌مان شێوه‌یی ب هه‌رێما کوردستانێ را ره‌فتار بکه. پرسا مووچه‌یی پرسه‌ک نینه کو ئه‌م ل سه‌ر باخڤن، ئه‌ڤ مافێ گه‌لێ هه‌رێما کوردستانێ یه وه‌که به‌شه‌ک ژ هه‌موه‌لاتیێن ئیراقێ دڤێ حکومەتا فه‌ده‌رال د زووترین ده‌م دا کێشه‌یێن مووچه‌یێن کارمه‌ندێن هه‌رێما کوردستانێ چاره‌سه‌ر بکه. هه‌ر ژ بۆنا ڤێ پرسێ ئه‌م ل سه‌ر خه‌تن، د ڤان نێزیکان دا شانده‌یه‌کا بلند ب سه‌رۆکاتیا سه‌رۆکوه‌زیر، جیگرێ سه‌رۆکوه‌زیر و وه‌زیرێ دارایی دێ سه‌ردانا به‌غدایێ بکن، ئه‌م هێڤیدارن ئه‌ڤ پرس و هه‌موو پرسگرێکێن دن ب لهه‌ڤتێگهشتنێ دگه‌ل به‌غدایێ چاره‌سه‌ر بکن.
هه‌لوه‌ستێ هه‌رێما کوردستانێ دێ ژ بۆ قۆناغا بێ چبه؟
نێچیرڤان بارزانی گۆت:
“ئه‌ڤ حکومه‌تا نها ده‌ما هاتیه پێکانین، ژ ئه‌نجاما گۆتووبێژێن دوور و درێژ د ناڤبه‌را هه‌موو ئالیێن سیاسی یێن ئیراقێ دا هات ئاڤاکرن. کورد به‌شدار بوون، سوننه به‌شدار بوون و شیعه ژی به‌شدار بوون. ژ بۆ به‌شداربوونا د ڤێ حکومه‌تێ دا، مه رێکه‌فتنه‌کا نڤیسکی هه‌یه و ئه‌م به‌شه‌کێ سه‌ره‌کی یا ڤێ حکومه‌تێ نه. ژ به‌ر هندێ دڤێ ئه‌م هه‌موو هه‌ولێن خوه بدن کو ئه‌و پرسگرێکێن هه‌نه ب دیالۆگێ دگه‌ل وان چاره‌سه‌ر بکن، ژ به‌ر کو ئه‌م به‌شه‌ک سه‌ره‌کی نه د پێکانینا ڤێ حکومه‌تێ دا و دڤێ ئه‌ڤ پرسگرێک ل به‌غدایێ پر باش بێ چاره‌سه‌رکرن و مافێن مووچه‌گرێن حکومەتا هه‌رێما کوردستانێ بێن جیبجیکرن.
گه‌فێن کۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ بۆ ئێریشکرنا سه‌ر باره‌گه‌هێن پارتیێن ئۆپۆزیسیۆنێ و هه‌ولێن هه‌رێما کوردستانێ ژ بۆ چاره‌سه‌رکرنا ڤێ پرسێ؟
سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی گۆت:
د ناڤبه‌را به‌غدا و ته‌هرانێ دا رێکه‌فتنا ئه‌وله‌هیێ هاتیه ئیمزاکرن و ئه‌م ل هه‌رێما کوردستانێ وه‌که به‌شه‌ک ژ ئیراقێ پابه‌ندی وێ رێکه‌فتنێ نه و ئه‌م ناخوازن هه‌رێما کوردستانێ ببه جهێ مه‌ترسیێ ل سه‌ر چو جیرانێن مه، نه ژ بۆ ئیرانێ، نه ژ بۆ ترکیێ و نه ژی ژ بۆ چو ئالیێن دن. د ڤێ چارچۆڤه‌یێ دا، ب هه‌ماهه‌نگی و هه‌ڤکاری دگه‌ل به‌غدایێ هنده‌ک پێنگاڤێن گرنگ هاتنه ئاڤێتن و ئه‌م هێڤیدارن کو ئه‌ڤ پێنگاڤ ببن سه‌ده‌ما چو پرسگرێکه‌که ئه‌وله‌کاری و له‌شکه‌ری دروست نه‌به و ئه‌ز ب خوه باوه‌ر ناکم کو هێجه‌ت ژ بۆ کریاره‌کا له‌شکه‌ری هه‌به.
پرۆسه‌یا هلبژارتنێن هه‌رێما کوردستانێ؟
سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی گۆت:
“د هلبژارتنان دا، وه‌که کو هوون ژی دزانن، پرسگرێک هەبوون و پشتی هینگێ من رۆژا هلبژارتنێ دیار کر، نها ئه‌ڤ مژار گرێدایی کۆمیسیۆنا هلبژارتنان یا ئیراقێ یه کو، من ژ کۆمیسیۆنێ را نامه ژی نڤیساندیه و ئه‌م هێڤی دکن کو ژ بۆ پێکانینا هلبژارتنان گاڤێن پراکتیک باڤێژن و هه‌موو ئالی پابه‌ندن.
داته‌یێن کو حکومەتا هه‌رێما کوردستانێ ژ به‌خدایێ را شاندیه راستن یان نا؟
سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ گۆت:
“نه‌خێر، ئه‌و یه‌ک نه راسته کو دبێژن ئه‌و داتایێن حکومەتا هەرێما کوردستانێ ژ بەغدایێ را شاندنە راست نینن، ئه‌ز دکارم ببێژم کو حکومەتا هه‌رێما کوردستانێ ب شه‌فافیه‌کا هه‌ری مه‌زن ب به‌غدایێ را ره‌فتار کریه. ئه‌و هه‌موو داتانه هه‌موو داتایێن راستن و چو داتا ب شاشی ژ حکومەتا ئیراقێ را نه‌شاندنه. ئه‌م، جاره‌که دن، هێڤیدارن کو ئه‌ڤ پرس تێکه‌لی پرسێن سایسی نه‌کن. پرسا مووچه‌یێ هه‌ڤوه‌لاتیێن هه‌رێما کوردستانێ مافێ هه‌ڤوه‌لاتیێن هه‌رێما کوردستانێ یه وه‌که د ده‌ستوورا ئیراقێ دا هاتیه دیارکرن. ئه‌م ژ سه‌رۆکوه‌زیرێ ئیراقێ، وه‌که سه‌رۆکوه‌زیرێ هه‌موو ئیراقێ ب هێڤی نه کو پێویسته ڤێ پرسێ ب زووترین ده‌م چاره‌سه‌ر بکه. پرسگرێکێن مه دگه‌ل به‌غدایێ نه ب ته‌نێ پرسا مووچه‌یی یە، پرسگرێکا ماده‌یا ۱٤۰ێ هه‌یه کو، ژ بۆ مه گه‌له‌ک گرنگه، پرسا رێکه‌فتنا شنگالێ هه‌یه کو ژ بۆ مه پر گرینگه و دڤێ بهێتە چاره‌سه‌رکرن و یا گرینگتر ئه‌وه کو ب راستی یا کو دڤێ بهێتە چاره‌سه‌رکرن ئه‌وه کو سیسته‌ما ئیراقێ سیسته‌مه‌که فه‌ده‌رالی یه یان ژی سیسته‌مه‌که ناڤه‌ندی یە؟ ئه‌و ره‌فتارا نها دگه‌ل هه‌رێما کوردستانێ تێ کرن ئه‌و نه ره‌فتاره‌که فه‌ده‌رالی یه و ئه‌م هێڤیدارن ب هه‌ڤکاریا به‌غدایێ ل سه‌ر پرسا سیسته‌ما فه‌ده‌رالی ل ئیراقێ بگەهن تێگهشتنه‌کا هه‌ڤبه‌ش.”
هه‌ولێن ئاساییکرن و ژناڤبرنا ناکۆکیێن ناڤبه‌را یەنەکێ و پەدەکێ؟
سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ گۆت:
“گه‌ر هوون ل هه‌موو گۆتنێن من ئێن سالێن بۆری بنێرن، هه‌موو ته‌کیدکرنە و نها ژی ئه‌ز ته‌کید دکم کو هه‌یا کو ئه‌م د ناڤ خوه دا ب پەدەکێ و یەنەکێ ڤه و ئالیێن دن ژی، ئه‌م هه‌موو ره‌وشێ باش فام نه‌کن و ب هه‌ڤ را نه‌بن، دێ هه‌ر ده‌م ئه‌ڤ پرسگرێک ده‌رکه‌ڤن هۆلێ و یه‌کانه چاره‌سه‌ری ژی دڤێ زمانه‌کی هه‌ڤبه‌ش په‌یدا بکن ژ بۆ دانووستاندن و چاره‌سه‌رکرنا کێشه‌یێن ناڤخوه و یێن دگه‌ل ئیراقێ ژی، ژ به‌ر کو ئه‌ز ژ وه را ببێژم، پرسا بوودجه‌یێ نه گرێدایی ئالیه‌کی یه، گرێدایی ته‌ڤاهیا هه‌رێما کوردستانێ و هه‌موویانه. دڤێ هه‌موو ئالیێن سیاسی و گه‌لێ کوردستانێ ته‌ڤی هه‌موو پێکهاته‌یان ل سه‌ر ڤێ یه‌کێ یه‌ک هه‌لوه‌ست بن و ب تمامی پشتگریا حکومەتا هه‌رێما کوردستانێ بکن.”
پرسا یه‌کخستنا هێزێن پێشمه‌رگه، سستبوونا پێنگاڤێن ڤێ پرۆسه‌یێ، نیگه‌رانیێن هه‌ڤپه‌یمانان د ڤێ ده‌ربارێ دا و هه‌لوه‌ستا ئەمریکایێ یا ده‌ربارێ په‌یوه‌ندیێن ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌ولێرێ دا
سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی ئاشکه‌ره کر:
“پرسا پێشمه‌رگه مژاره‌که گرینگه و گازندێن مه‌زن هه‌نه، ب تایبه‌تی گازنده ژ یەنەکێ و پەدەکێ هه‌یه. ئەمەریکا گازندان دکن کو پێڤاژۆ پر هێدی ب رێ ڤه دچه. راسته پرۆسه‌س گه‌له‌ک هێدی دچه. لێ ئه‌ڤ نایێ وێ مانایێ چو کار نه‌هاتیه کرن، کار هاتیه کرن، لێ ئه‌و پێنگاڤێن هه‌تا نها د ڤی واری دا هاتنه ئاڤێتن پێنگاڤێن مه‌زن نینن، ئه‌ز هێڤیدارم کو پێنگاڤێن مه‌زنتر بێن ئاڤێتن و ئه‌ڤ هێز ببن یه‌ک. رۆلا ئەمریکایێ ئه‌وه کو به‌رده‌وام هه‌ول ددن پرسگرێکێن ناڤبه‌را هه‌رێما کوردستانێ و به‌غدایێ چاره‌سه‌ر بکه. رۆلا ئەمریکایێ رۆله‌کا ئالیکاره ژ بۆ چاره‌سه‌رکرنا پرسگرێکان،”
گه‌لۆ هه‌رێما کوردستانێ د وارێ ئابۆری دا شکه‌ستیه یان نا؟
سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی گۆت:
“ئه‌ز باوه‌ر ناکم هه‌رێما کوردستانێ د ڤی واری دا شکه‌ستیه ، ل دۆسیه‌یێن به‌رێ بنێرن، د ڤی واری دا کاره‌کی گه‌له‌ک باش هاتیه کرن، پرسگرێک ژی هه‌بوون، دڤێ پرسگرێک ب دیالۆگێ بێن چاره‌سه‌رکرن، لێ د ڤێ پرۆسه‌یێ دا هه‌رێما کوردستانێ نه شکه‌ستیه.”
د به‌رسڤا پرسیارا داوی دا ده‌ربارێ ئیحتمالا سه‌ردانا وی بۆ به‌غدایێ ژ بۆ چاره‌سه‌رکرنا پرسگرێکان. سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی گۆت:
“وه‌که من ژ وه را گۆت، برێزان سه‌رۆکوه‌زیر و جیگرێ سه‌رۆکوه‌زیر دێ سه‌ردانا به‌غدایێ بکن. به‌لێ، هه‌رده‌ما پێویست به ئه‌م دێ سه‌ردانا به‌خدایێ بکن. پرسا چوویینا مه بۆ به‌غدایێ پر نۆرماله و ئه‌م ل ڤی وه‌لاتی دژین، ئه‌م د جگرافیه‌کێ دا دژین کو جۆگرافیایا ئیراقێ یه و ئه‌م به‌شه‌کن ژ ڤێ جۆگرافیایا ئیراقێ و دڤێ سه‌ردانا مه گه‌له‌ک ب نۆرمال بێ وه‌ره گرتن و هه‌ر ده‌ما پێویست به ئه‌م بچن به‌غدایێ، ئه‌م دێ بچن به‌غدایێ.”
