ئۆپه‌راسیۆنێن ده‌وله‌تا ترک ل باشور و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ

ل سوریێ پشتی شه‌رێ ناڤخوەیی، نه‌ته‌وه‌یا کورد و کوردستانێ بو مژاره‌که‌ گرینگ و ستراته‌ژیک..

ده‌وله‌تا ترک ژ بۆنا کو ل سوریێ ده‌ستهلاتداریا ئه‌مریکایێ ته‌نگ بکه‌، پێشیا پکک/پیدێ بگره‌،  ڕاسته‌راست ببه‌ هێزه‌که‌ ده‌ستهلاتدار، ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنا جه‌رابلووسێ و ئه‌ل بابێ کر. د ڤان ئۆپه‌راسیۆنان ده‌ سه‌رکه‌فتی بوو.

وێ ده‌مێ ژ ئه‌مریکایێ داخواز کر کو دڤێ پکک/پیدێ ژ مه‌نجیبێ بێ ده‌رخستن. له‌ورا ئه‌مریکایێ به‌رێ ژی د ده‌ربارێ مه‌نبیجێ ده‌ سۆز دابوو ده‌وله‌تا ترک. لێ ئه‌مریکایێ گۆر سۆزا خوه‌ ته‌ڤنه‌گه‌ریا.

ده‌وله‌تا ترک بریار دا کو عه‌فرینێ داگیر بکه‌ و پکک/پیدێ ژ وێرێ باڤێژه‌ ده‌رڤه‌. لۆما ژی دڤیا بوو کو ب ڕوسیا ڕه‌ په‌یمان چێ بکه‌ کو ڕوسیا عەسمانێ خوە ژ ترکیه‌یێ ڕه‌ ڤه‌که‌. ده‌ما کو پکک/پیدێ داخوازا ڕوسیا، کو عه‌فرینێ ته‌سلیمی ڕهژێما سوریێ و ڕووسیای بکه‌، پکک/پیدێ قه‌بوول نه‌کر، وێ ده‌مێ ڕووسیا ده‌ری ژ ده‌وله‌تا ترک ڕه‌ ڤه‌کر. ده‌وله‌تا ترک عه‌فرین د ده‌مه‌که‌ کورت ده‌ بێ شه‌ر داگیر کر.

ده‌ما کو ده‌وله‌تا ترک عه‌فرین داگیركر، ئه‌مریکایێ ده‌نگ ده‌رنه‌خست.

ده‌وله‌تا ترک دیت کو ئه‌مریکا داخوازێن وان ل مه‌نبیجێ پێک نینه‌، وێ ده‌مێ هین زێده‌تر داخوازکار بوو.

ئه‌مریکا ژ بۆنا کو پێشیا ئێرشا ده‌وله‌تا ترک بگره‌، ژ بۆنا مه‌نبیجێ نه‌خشه‌رێیه‌که‌ مشته‌ره‌ک قه‌بوول کر. لێ ئه‌و نه‌خشه‌رێ پێک نه‌هات. ده‌وله‌تا ترک ئاشکه‌ره‌ کر کو ئه‌مریکا ژ بۆنا کو پکک/پیدێ زه‌مان قه‌زه‌نچ بکه‌، خورتتر بکه‌، ئه‌مریکا ب خوه‌ ژی بجھببه‌، تاکتیک دکه‌، د ناڤ خاپاندنه‌کێ ده‌ یه‌.

د هه‌مان ده‌م ده‌ ئه‌مریکا دیار کر کو دێ ل سەر سینۆر ۱۲ قه‌ره‌قۆلێن کۆنترۆلێ ئاڤا بکن. ئه‌ڤ ژی ژ ئالیێ ده‌وله‌تا ترک ده‌ وه‌ک پاراستنا پکک/پیدێ هات شرۆڤه‌ کرن.

ب تایبه‌تی ژی ده‌ما کو سه‌رله‌شکه‌رێ ئه‌مریکا دیار کر کو ئه‌مریکایێ ۳۰-۴۰ هه‌زار هێزێن هه‌رێمی چه‌کدار و په‌روه‌رده‌ بکه‌؛ ئه‌ڤ ژ ئالیێ ده‌وله‌تا ترک ده‌، “ئه‌مریکا دخوازه‌ ژ بۆنا پکک/پییدێ له‌شکه‌ری ب په‌رگه‌ل دخوازه‌ ئاڤا بکه‌” هات شرۆڤه‌ کرن.

لێ د ئه‌نجامێ ده‌ ده‌وله‌تا ترک دفکره‌، کو “ئه‌مریکا دخوازه‌ سوریێ پارچه‌ بکه‌ و ژ بۆنا پکک/پیدێ ده‌وله‌ت ئاڤا بکه‌.”

ڤێ یه‌کێ ژی، ژ بۆنا یه‌کیتیا ترکیێ خه‌ته‌ر دبینه‌.

ڤان هه‌موو ده‌ما مرۆڤ بده‌ سه‌ر هه‌ڤ، ده‌وله‌تا ترک ژ بۆنا کو ئه‌مریکا ته‌دبیرێن خوه‌ بجھبکه‌، به‌ریا وێ بریار دان کو ئۆپه‌راسیۆنا له‌شکه‌ری بکن.

لێ به‌ریا کو ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ئۆپه‌راسیۆن بکن، ئێرشی به‌ره‌گه‌هێ پککێ یێن ل شه‌نگالێ، قه‌ره‌چۆخه‌، مه‌خموورێ کر.

                                         *****

دیار بوو کو سینۆرێ ئۆپه‌راسیۆنا ده‌وله‌تا ترک، فرەھە. باشورێ کوردستانێ ژی د هه‌ده‌فا ئۆپه‌راسیۆنێ ده‌ یه‌.

ده‌وله‌تا ترک ب ئۆپه‌راسیۆنا خوه‌ یا ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دخوازه‌ بگەھە چه‌ند ئارمانجان.

* ده‌وله‌تا ترک دخوازه‌ ل سوریێ ب هێزتر به‌. ب بهێزبونا خوه‌ د بازاران ده‌ پشكا مه‌زن بگره‌، گرانیا خوه‌ ل سه‌ر مژارێن بێن چاره‌سه‌ر کرن، چێ بکه‌.

* ده‌وله‌تا ترک دزانه‌ کو پشتی ڤێ ڕه‌وشا تەڤلیھەڤ و به‌لایی یه‌کیتیا سوریێ دۆم ناکه‌. سوریه‌ دێ پارچه‌ ببه‌. ده‌ما پارچه‌ ببه‌، ده‌وله‌تا کوردستانێ دێ ئاڤا ببه‌، ده‌وله‌تا ترک دخوازه‌ پێشیا ده‌وله‌تبوونا کوردان بگره‌.

* ده‌ما کو ڕۆژاڤایێ کوردستانێ داگیرکر، دێ پشتی ده‌مه‌کێ  ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دێ ب ده‌وله‌تا ترک ڕه‌ گرێ بده‌.

* دخوازه‌ ب ئۆپه‌راسیۆنێ ئه‌مریکا پاشڤه‌ گاڤا باڤێژه‌ و ب پکک/پیدێ ڕه‌ پێوه‌ندیێن خوه‌ قووت بکه‌ و ل سوریێ ب ده‌وله‌تا ترک رە کار بکن.

ده‌وله‌تا ترک ژ بۆنا کو بگەھە ڤان ئارمانجێن خوه‌، دڤێ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ داگیربکه‌. نها ژی، ژ بۆنا ڤێ ئاماده‌کاریێ دکه‌.

تێ گۆتن کو ده‌وله‌تا ترک ژ بۆنا کو ئه‌مریکا ل مه‌بیچێ ژ بۆنا وان ته‌نه‌زولی بکن، ئۆپه‌راسیۆن وه‌ک كارتەكا گڤاشتنێ ب کار تینن. ئه‌ڤ ڕاسته‌. لێ داخوازا وان ناڤه‌ندی، داگیرکرنا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ یه‌.

ئه‌مریکایێ ل هه‌مبه‌ربریارا ده‌وله‌تا ترک یا د ده‌ربارێ ئۆپه‌راسیۆنێ ده‌ ھێشتا هه‌لوه‌سته‌ک قه‌راردار و هشک نیشان نه‌دایه‌. له‌ورا ئه‌مریکا د ده‌ربارێ سوریێ و کوردستانێ خوه‌دیێ ستراته‌ژیه‌که‌ دیار و ئاشکه‌ره‌ نینه‌.

ئه‌مریکا ژ بۆنا پلانا خوه‌ پێک بینه‌، دکاره‌ هه‌رێمه‌کێ ژ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ژی بده‌ وان.

سوریه‌، ژ هه‌لوه‌ست و پێوه‌ندیێن پکک/پیدێ  و ئه‌مریکایێ گه‌له‌ک عاجزه‌. ڕژیما سوریێ دفکره‌ کو ئه‌مریکا دخوازه‌ پکک/پید ل هه‌مبه‌ری وان بکه‌ ئالته‌رناتیف. ب خوه‌ ب وه‌سته‌یا وان داگیرکه‌ریا خوه‌ ل سوریێ بدۆمینه‌. لۆما ژی ئۆپه‌راسیۆنا ده‌وله‌تا ترک ب فایدێ خوه‌ دبینن.

ڕوسیا د ڤان ڕۆژێن داوی ده‌ دیار کر کو ئه‌مریکا سیاسه‌ته‌که‌ خه‌ته‌ر و جووداخوازی ددۆمینه‌. ئه‌مریکا دخوازه‌ ده‌وله‌ته‌که‌ کورد ئاڤا بکه‌. لۆما ژی ژ هه‌لوه‌ست و سیاسه‌تا ئه‌مریکایێ عاجزه‌. ژ بۆنا ڤێ ژی ئۆپه‌راسیۆنا ده‌وله‌تا ترک ل به‌رژه‌وه‌ندیا وانه‌.

ژ بۆنا ئه‌مریکایێ ئیران ل دنیایێ دژمنێ سه‌ره‌که‌ یه‌. لۆما ژی، ژ بۆنا کو ڕژیم و ده‌ستهلاتداریا ئیرانێ بگوهه‌رینه‌ هه‌ر پلانه‌کێ دمه‌شینه‌ و ژ مخاله‌فه‌تا ده‌ستهلاتداریا ئیسلامی ڕه‌ پشتگریێ دکه‌. نها ل سه‌ر ئیرانێ ئامبارگۆیه‌که‌ گه‌له‌ک دژوار دمه‌شینه‌. لۆما ژی، کی ده‌ربه‌کێ ل ئه‌مریکایێ بده‌؛ ژ بۆنا وان باشه‌. لۆما ژی ئۆپه‌راسیۆنا ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ سینۆرێ ده‌ستهلاتداریا ئه‌مریکایێ دێ ته‌نگ بکه‌ و زه‌رارێ دده‌ ئه‌مریکایێ. دێ پشتگیریێ بکه‌.

                                            *****

ده‌وله‌تا ترک، پارچه‌یا مه‌زن یا کوردستانێ داگیر كریه‌. دڤێ ژ باکورێ کوردستانێ ده‌رکه‌ڤه‌. نه‌ته‌وه‌یا کورد ل وه‌لاتێ خوه‌ ده‌ستهلاتدار و ئازاد به‌.

لێ ده‌وله‌تا ترک ژ باکورێ کوردستانێ ڤه‌کشاندنا خوه‌ نافکره‌، دخوازه‌ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ژی ب خوه‌ ڕه‌ گرێبده‌؛ باشورێ کوردستانێ ژی نه‌به‌ ده‌وله‌ت. لۆما ژی ل باشورێ کوردستانێ ل دژی ڕه‌فه‌راندووما سه‌رخوه‌بوونا کوردستانێ ده‌رکه‌ت و خوه‌ ئاماده‌ دکه‌ کو ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ژی داگیربکه‌.

لێ تشته‌کی ڤه‌کری هه‌یه‌، ژ ئالیێ حقوقا نه‌ته‌وه‌یان و حقوقا ئینسانی و حقوقا ناڤنه‌ته‌وه‌یی و حقوقا جیرانتیێ ده‌، مافێ ده‌وله‌تا ترک نینە کو باشور و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ داگیر بکه‌.

ئه‌م ڕاسته‌ ڕاست ل سه‌ر مافێن نه‌ته‌وه‌یی و ده‌ستهلاتداری یا نه‌ته‌وه‌یا کورد نه‌سه‌کنن ژی؛  دڤێ بێ زانین کو باشورێ کوردستانێ خوه‌دیێ ده‌وله‌تا فه‌ده‌ره‌ یه‌. ئه‌و و عه‌ره‌ب ب هه‌ڤ ڕه‌ ده‌ستهلاتدار، سه‌روه‌ر، خوه‌دیێ ده‌وله‌تێ نه‌. ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دبن داگیكریا ده‌وله‌تا سوریێ ده‌ یه‌.

ئه‌ڤ ڕه‌وش ب خوه‌ ژی دیار دکه‌ کو مافێ ده‌وله‌تا ترک نینە کو ل باشورێ کوردستانێ و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ئۆپه‌راسیۆن چێ بکه‌.

دڤێ کورد ب زانیاریا مافێن خوه‌ یێن ده‌ستهلاتداری و سه‌روه‌ری ل دژی ئۆپه‌راسیۆنێن ده‌وله‌تا ترک ده‌رکه‌ڤن.

د هه‌مان ده‌م ده‌ دڤێ ئیزن نه‌دن کو پ ک ک وه‌لاتێ وان خه‌راب بکه‌ و ببه‌ سه‌ده‌م و داوه‌تکار کو ده‌وله‌تێن داگیرکه‌ر و کۆلۆنیالیست زرار بدن وان و کوردستانێ.

ئیبراهیم گوچلو

19.12.2018