تفاقا کوردستانی یان یا ھلبژارتنێن ھەرێمی ؟
ھدپ ل گەل ھندەک پارتی و ئالیێن کوردستانێ ھەڤکاریەک ژ بۆ ھلبژارتنێن ھەرێمی پێکانی. دەما مرۆڤ بەرێ خوە ددە داخویانیا کو ھاتییە راگەھاندن مرۆڤ نکارە ڤێ ھەڤکاریێ وەک ھەڤکاریەک یان ژی تفاقا کوردستانی ب ناڤ بکە. ژ خوە پارتیێن ئەڤ تفاق پێکانینە ژی ڤێ تفاقێ وەک تفاقا کوردستانی ب ناڤ ناکن. ئەڤ تفاقا ھلبژارتنێن ھەرێمییە.
پرەنسیپێن کو تفاق ل سەر ھاتنە ئاڤاکرن ژ ئالیێ نەتەوەیی بێھتر جڤاکینە و نە بەرسڤا داخوازیێن کوردان یێن سیاسی نە. ژ بەر وێ یەکێ تێرێ ناکە . ئەڤ پارتی و ئالیێن کورد خوە سپارتنە ھدپێ و ژ بۆ د ھلبژارتنان دە چەند کورسیان دەستبێخن. ئەشکەرەیە کو ئەڤ ھەڤکاری نە ژ بۆ یەکتیەک نەتەوەیی، لێ ژ بۆ دەستخستنا ھندەک شارەداری و کورسیان ھاتیە ئاڤاکرن.
پارتییێن کو ل دەرڤەیی ھەڤکاریێ ماینە ژ بۆ چ نەکەتنە ناڤا ڤێ تفاقێ دە دڤێ باش بێتە نرخاندن.
پاک، پسک، ھاک-پار، ھوداپار و پدک-باکور ژ بۆ چ نە د ناڤا ڤێ تفاقێ دە نە؟
ژ ئالیەک دن ٨ پارت و ئالیێن سیاسی ئەڤ داخوویان ئیمزە کرنە. ژ خوە ژ ڤان ئالیان، پارتیا ھەرێمێن دەمۆکراتیک (دبپ) و پارتیا دەمۆکراتیکا گەلان (ھدپ) یەکن و د سیاسەتێ دە گرێدایێ ھەمان ناوەندێ کار دکن.
کۆمەلەیا کوردێن شۆرەشگێریێن دەمۆکرات (ددکد): ژ خوە ل گەل ھدپێ کار دکە و پارلەمەنتەرەک وان ھەیە و ئەڤە دو دەربە کو د ناڤا ھدپێ دەیە و ژ دەرڤەیی سیاسەتا ھدپێ تشتەکی دن ناکە. گەلۆ د راستیێ دە رەوشا وان یا رێخستنی چییە ؟ ئەڤ کۆمەلە ھێژا مایە یان نە؟ یان ژی ب تەنێ ناڤەکە؟
ھەرەکەتا ئیسلامیا کوردستانێ (ئازادی): وەک تەڤگەرەکە ئیسلامییە و ئەو ژی ژ خوە دەمەکە ل گەل ھدپ کار دکە و پارلەمەنتەرەک وان ژی د ناڤا ھدپێ دە بوو. پشتی کو ئەڤ ھەڤکاری پێک ھات ھندەک بەرپرسێن وان خوە ژ رێخستنێ ڤەکشاندن.
پارتیا مرۆڤ و ئازادیێ (پا): نوو ھاتیە راگھاندن و ل کوردستانا باکور چقاسی ناسکرییە ھێ نایێ زانین. یانی ب ئاوایەک دن کی نە ؟ چ دکن نە دییارە.
پارتییا کۆمونیستا کوردستانێ (ککپ) : ئەڤ پارتی ژی ھەر دەمی ل گەل ھدپێ کار دکە و ھلبژارتنێن پارلەمەنتۆیێ دە ژی ل گەل ھدپێ بوون.
پلاتفۆرما دەمۆکراتێن کوردستان (پدک): د سەرۆکاتیا سەرتاج بوجاک دە، گەلۆ رەوشا وان چیە و ھەتا چ ئاستێ رێخستنن ئەڤ ژی پرسەک دنە.
پارتیا دەمۆکراتا کوردستانێ- ترکیە (پدک-ت): د ناڤا ڤان رێخستنان دە یا ھەری ل سەر ھەڤە جاردن ئەڤ پارتییە. ئەڤ پارتی ل ھەمبەر سیاسەتا ھدپێ بەھسا نرخێن کوردستانی دکر و تێ زانن کو ووسا ددان خوویاکرن کو، “ئەو جھێ کو ئالایا کوردستانێ لێ نەیێ بلند کرن ئەم ل وێ دەرێ سیاسەتێ ناکن“. لێ د جڤینا راگھاندنا ھەڤکاریێ دە تو ئالایێن کوردستانێ تونەبوون. کوردستانیبوونا بێی ئالایا کوردستانێ؟ گەلۆ دێ چاوان بکاربن کو بەرسڤا ڤێ پرسێ بدن؟
ب کورت و کورمانجی ھدپێ ھندەک ناڤ د بن سێوانا خوە دە کۆم کرن. ل بەر چاڤانە کو چ پرەنسیپێبن سیاسی نە ئەساسن .یا ئەساس وسا خویا دکە ل سەر ھەسابێن کورسیێن بەسیت ھاتنە ڤەرگرتنێ. ھدپ وێ چ شەرەداریا پارێزگەھەکی نەدە ڤان ئالیان. د رۆژێن پێشییا مە دە ئەو دێ نەکاربن ب ناڤێ پارتیا خوە سیاسەتێ بەردەوام بکن. ژ ئالیەک دن ژی ڤان پارتیان ھەموویان بدی سەرھەڤ نکارن ل ناڤچەیەک یا کوردستانێ دە شەرەداریەکی ب دەستبخن.
ئەڤ ھەموو پرسن، دەما ھەڤکاریەک ل سەر ناڤێ کوردان بێ کرن و وەک “ھەڤکاریەک کوردستانی” بێ پێناسە کرن، دڤێ ئەڤ پرس بێنە کرن و رەوشا ھەموو ئالیێن کو د ھەڤکاریێ دە جھ دگرن ببن بابەتێ نرخاندنێ.
ژ ئالیەک دن، ھدپ ھەڤکاریەک ب دو ئالی پێکتینە، ل گەل ئالیێن ترک و ل ترکیێ چ رۆلا ڤێ ھەڤکاریێ نینە و ھدپ ھەڤدیتنێن خوەیێن ل گەل پارتیێن ترکیە رە ب سەرێ خوە و ب یەک ئالی دکە. ژ خەینی ھدپ چ پارتی، کەس و تفاق نە د ناڤا بازارا کو ل گەل ئالیێن ترکیە رە نە.
ھدپێ ب ڤێ گاڤێ، ل کوردستانێ ب ناڤێ یەکێتیا کوردان وەک مانەورایەکە سیاسی پێکانییە. ئەڤ ھەڤکاری دکارە د دەمەکە نێزک دە سەرێ ھندەک ژ ڤان رێخستنان ژی بخوە.
ژ ئالیەک دن ڤە ئەگەر مرۆڤ بخوازە ناڤەرۆکا ڤێ ھەڤکاریێ باشتر تێبگھە، پێوستە کو دیتنا ئەو ئالیێن کو د ناڤا ڤێ ھەڤکاریێ دە جھ نەگرتینە بستینە. سەدەمێن وان ژی گرینگن.
ھەر کوردەک نشتمانپەروەر دخوازە د ھەموو ئاستان دە ھەڤکاریەک یان ژی تفاقەک د ناڤا ئالیێن کوردستانی دە ھە بە. لێ لازمە ئەڤ تفاق نە کو ل سەر ھیلا و پیلا بێ ئاڤاکرن.
دڤێ تفاقا کوردستانی ل سەر بنگەھەکە نەتەوەیی بە و ب داخوازیێن نەتەوەیی ببن ئارمانجا تفاقا کوردستانی.
د رۆژێن پێشیا مە دە و د دەما پرۆپاگاندایا ھلبژارتنان دە، دێ “پرەنسیپێن” کو تفاق ل سەر ھاتییە ئاڤاکرن ھێ باشتر زەلال ببە.
د شیعارا تفاقێ دە دبێژە “دەست بدن ھەڤ وەلات ل باندا مەیە”
گەلۆ مرۆڤ دپرسە : ما ھوون ل کوونە کو وەلات ل بەندا وە بە؟
نووچە/ئانلیز
ن. فرات
