ھەدەپێ دەینێ خوە دا
ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ هلبژارتنێن هه‌رێمی ب دیماھیك ھاتن. ئه‌نجاما هلبژارتنا نه ب دلێ ده‌ستلاتێ بوو. ژ به‌ر کو ئاکپێ و ئه‌ردۆگان ل باژارێن مه‌زن وه‌ک ستانبول و ئه‌نقه‌ره شه‌ره‌داری وندا کر. د ڤان هلبژارتنان ده خالا هه‌ری بالکێش ئه‌و بو کو، هه‌رکه‌سه‌ک ل هەمبه‌ر ده‌ستلاتا ئاکپێ و ئه‌ردۆگان بوون یه‌ک. جەهەپە، ئی پارتی، پارتیا سه‌عاده‌ت، هەدەپە هه‌موویان ده‌نگێ خوه ل دژی ئاکپێ و ئه‌ردۆگان دان.
هەدەپێ ل ستانبول، ئه‌نقه‌ره، ئیزمیر، مێرسین و ئه‌ده‌نێ به‌ربژێر نیشان نه‌دان و ده‌نگێ خوه دان به‌ربژێرێن تفاقا جومهور . ب ده‌نگێن هەدەپێ ل ئه‌نقه‌ره به‌ربژێرێ جەهەپێ و ئی پارتیێ، مەهەپلیێ که‌ڤن مانسور یاڤاش، شه‌ره‌داریا ئه‌نقه‌ره ده‌ستڤه ئانی. ل ستانبولێ، ئه‌ده‌نه و مێرسینێ ژی ب ده‌نگێن هەدەپێ به‌ربژێرێن جەهەپێ سه‌رکه‌فتن ئانین.
تێ زانین کو ده‌ما هلبژارتنا پارله‌مه‌نتۆیێ دا د سالا 2014 ێ ژ بۆنا كو، ئاکەپ ب سه‌رێ خوه نه‌به ده‌ستهلات دڤیا هەدەپە به‌ندا هلبژارتنا ده‌رباس بکه . جەهەپێ و هه‌موو ئالیێن ل دژی ئاکپێ ده‌نگ دان هەدەپێ و هەدەپێ به‌ندا هلبژارتان ده‌رباس کر و ب 81 پارله‌مه‌نته‌ر ده‌ستڤه ئانی. د وێ ده‌مێ دا به‌رپرسێن هەدەپێ دان خوویاکرن کو وان ب ده‌نگێن ئه‌مانه‌ت به‌ندا هلبژارتنێ ده‌رباس کرن. هه‌ر جاردن بنگه‌هێ سیاسه‌تا خوه ل دژێ ئاکپێ و ئه‌ردۆگان ب هێزتر کرن.
د ڤان هلبژارتنان دا هەدەپێ ده‌ینێ جەهەپێ دا و ل باژارێن مه‌زنێن ترکیی ده‌نگ دان به‌ربژێرێن جەهەپێ.
ل کوردستانێ ڕه‌وش گه‌له‌ک جودا بوو. هەدەپێ د ئه‌نجاما سیاسه‌تا خوه یا خه‌له‌ت 33% ده‌نگێن خوه وندا کرن. ل چه‌ند باژاران شه‌ره‌داری ژ ده‌ست دان و ئاکەپ ل هەمبه‌ر هەدەپێ د ناڤا کوردان ده سه‌رکه‌فتن ئانی.
هەدەپە ڤێ ونداکرنا ده‌نگێن کوردستانێ چه‌وه دنرخینه نایێ نازنین، یان دێ جاردن، وه‌ک سیاسه‌تا هه‌تا نها، به‌حسا سه‌رکه‌فتنێن سه‌خته بکه ، یان ژی دێ پێوه‌ندیێن خوه و پەکەکێ به‌رچاڤ را ده‌رباس بکه و ڕاستیا خوه دا بکاربه ببه پارتیه‌ک سڤیل و مافێ ڕه‌وا یێ گه‌لێ کورد بپارێزه و ببه پارتیه‌ک کورد. ژبه‌رکو سیاسه‌تا هەدەپێ د ڤان هلبژارتنان ده ژی ، نه سیاسه‌ته‌ک ژ بۆ کوردا بوو، سیاسه‌ته‌ک ژ بۆ ترکیێ بوو. ئه‌نجامێ ده ژی ئه‌ڤ یه‌ک ئه‌شکه‌ره هاته خوویاکرن. ژ ڤێ پێڤه تشته‌ک دن هەدەپێ سه‌راست ناکه.
مخابن، ل کوردستانێ ژ بۆ ده‌نگێ کوردا هه‌تا ڤێ گاڤێ ژی ته‌نێ ئاکەپ وه‌ک به‌دیلێ هەدەپێ یه. هێشتا ئالیێن دن یێن کورد نەکارینه ڤێ یه‌کێ پێکبینن و ببن بەدیل. لێ هه‌ولدان هه‌نه، ئیحتمالا کو ئه‌ڤ هه‌ولدان ب هێزتر ببن ژی گه‌له‌که. لێ مخابن هنده‌ک ئالیێن کورد سیاسه‌تێ پرانیا جارا ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن که‌سایه‌تی ب کار تینن.
د ڤان هلبژارتنا دا هەدەپێ ئه‌ڤ خالا زه‌عیف گرت ده‌ست خوه و ب ناڤێ تفاقا کوردا، هنده‌ک ناڤچه دان به‌ربژێرێن ڤان پارتیان کو ئه‌و کرن د خزمه‌تا سیاسه‌تا خوه دد. ڤان پارتیان پره‌نسبێن سیاسی دان ئالیه‌کی و که‌تن د بن سێوانا هەدەپێ دا.
نها ته‌نێ پارتیێن نه د بن ڤێ سێوانێ دا دکارن ببن به‌دیله‌ک و کار و خه‌باتا خوه ل گۆرا ڤێ بکن.
نووچە/ئەنالیز
03.04.2019
