محه‌مه‌د شێخۆ و پاراستنا زمان و موزیکا کوردی
ب هه‌لکه‌فتا کو د رۆژا ۹ ئادارا ۲۰۲۰ێ دا (۳۱) سال د سه‌ر کۆچکرنا هونه‌رمه‌ند محه‌مه‌د شێخۆ را ده‌رباس دبه، ب من خوه‌شه کو رۆلا وی د پاراستنا زمان و پێشختنا موزیکا کوردی دا، ژ وه را دیار بکم.
بێگومان رۆلا محه‌مه‌د شێخۆ د پاراستنا زمانێ کوردی و پێشختنا موزیکا کوردی دا باش هه‌یه.. وی ژی وه‌ک نفشێن پێشیا خوه؛ ئارامێ دیکران، سه‌عید یووسف و مه‌حموود عه‌زیز زمانێ کوردی پاراستیه و ستران و موزیکا کوردی ژ کلاسیکیێ، پێشدا بریه.. ب ئاوازێن نوو خه‌ملاندیه و ب گوهداران شرین کریه.. ئه‌رێ ب رێکا وی ژی، ستران و موزیکا کوردی، ده‌رباسی قوناخه‌که نوو بوویه.. ته‌ڤی ته‌مه‌نێ وی یێ کورت (٤۱سال)، وی کاریبوو ب رێکا موزیکا کوردی، په‌یڤا کوردی ئا ره‌سه‌ن ب گوهداران بده حه‌زکرن، شرینیا زمانێ کوردی ب رێکا ده‌نگ و ئاوازێن خوه به‌لاڤ بکه و د ئه‌نجام دا، د هه‌ر چار په‌رچه‌یێن کوردستانێ دا به‌لاڤ بکه.
ژ ره‌خه‌کی دن ڤه، د وی هه‌یامێ خه‌راب دا، ناڤبه‌را سالێن۱۹۷۰-۱۹۸۹ێ؛ ئه‌و سالێن خه‌راب و دژوار کو گه‌له‌ک بۆبه‌لاتێن سه‌یر هاتن سه‌رێ کوردان وه‌ک: ئانینا عه‌ره‌بان ناڤ کوردێن بنخه‌تێ د سالا ۱۹۷٤ێ دا، ده‌ربه‌یا ئه‌ڤه‌رن د ۱۲ ئێلوونا ۱۹۸۰ێ دا، قرکرنا بارزانیان د سالا ۱۹۸۳ێ دا، ئه‌نفال و هه‌له‌بچه د سالا۱۹۸۸ێ دا.. وی کاریبوو ب رێکا سترانێن خوه، هه‌ستێ نه‌ته‌وەیی کوردی ل سه‌ر لنگان بهێله و به‌لاڤ بکه تا کو د رۆژا ۹ێ ئادارا ۱۹۸۹ێ دا چوو به‌ر دلۆڤانیا خوه‌دێ.
ژ به‌ر کو ئه‌و خوه‌دی نامه‌یه‌کا نه‌ته‌وەیی بوو، ژ خوه پشتراست بوو و خوه‌دی هه‌لوه‌سته‌کێ کوردستانی بوو، وی ب باوه‌ری و دووردیتنی گۆتنێن سترانێن خوه دبژارتن.. ئه‌و هه‌لبه‌ستێن کو ب کێف و شاهیێن کوردان را دکه‌نیان و ب ئێش و ده‌ردێن وان را دگریان، دکرن ستران.. د باوه‌ریا من دا ژ به‌ر ڤێ یه‌کێ و ژ به‌ر هه‌نوونیا ده‌نگ و ئاوازێن ته‌مبوورا وی ئا دلۆڤان، جه‌ماوه‌رێ کورد حه‌ز ژێ کر و د ئه‌نجام دا سترانێن وی بوون وه‌ک ده‌رمانێ برینێ ژ بریندارێن وه‌لات را و هه‌ر وها ژ ئه‌ڤینداران را..
د سالا ۱۹٦٥ێ دا، من ل قامشلۆ دخوه‌ند، د سنفێ هه‌فتان دا بووم، محه‌مه‌د شێخۆ ژی د ئه‌ینی دبستانێ دا دخوه‌ند و ده‌ستپێکا وی و لێدانا ته‌مبوورێ بوو.. مالا هونه‌رمه‌ند ئارامێ دیکران ژی نیزیکی دبستانا مه بوو- هینگێ ئارامێ دیکران وه‌ک هونه‌رمه‌نده‌کی ب کوردی، ئه‌رمه‌نی، عه‌ره‌بی و سریانی ستران دگۆتن و د ناڤ خه‌لکێن قامشلۆ دا ناسکری بوو، لێ محه‌مه‌د شێخۆ نوو دابوو سه‌ر رێ- هه‌ر پێله‌کی ئارام دهات دبستانا مه، وی و محه‌مه‌د شێخۆ د هه‌وشا دبستانێ دا قه‌رف ل هه‌ڤ دکرن.. ئه‌م ژی ل دۆر وان کۆم دبوون و ب قه‌رفێن وان دکه‌نیان.. جاره‌کێ ژ بۆ به‌رچاڤکا محه‌مه‌د شێخۆ، هه‌ر یه‌کی ژ مه قوتابیێن دبستانێ ٥ قرووش ئان ۱۰ قرووش، وه‌ک ئالیکاری مه ژێ را کۆم کر..
د سالا ۱۹٦٦ێ دا گه‌له‌ک ژ هه‌ڤالێن مه یێن ئه‌رمه‌نی د گه‌ل مالباتێن خوه چوون هایستانێ/ ئه‌رمه‌نستانێ. د وێ سالێ دا ئارام ژی د ناڤ وان دا ژ قامشلۆ بارکر و چوو ئەرمه‌نستانێ..
یه‌زدانێ دلۆڤان هه‌ردویان، هه‌رسیان؛ محه‌مه‌د شێخۆ، ئارامێ دیکران و سه‌عید یووسف ب دلۆڤانیا خوه شاد بکه.
کۆنێ ره‌ش
قامشلۆ 2020.03.08
