ل باکور ئەم دەنگێ خوە بدن کێ و چ؟
دارا بیلهک
ڤێ یهکشهمێ رۆژا ٢٠٢٣/٥/١٤ ێ ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ هلبژارتنێن سهرۆککۆماریا ترکیێ و پەرلهمهنتۆیا ترکیێ تێنه ل دارخستن. مرۆڤ وهک کوردهکی دێ دهنگێ خوه بده کێ؟ راستی ئهڤ پرسهکا گهلهک گرینگه. ژ بهر کو ئهگهر کهسهک کورد، سیاسهتمهدارهک، کهساتیەک کورد یانی یێن کو دۆزا مافێ رهوا یا کوردا دکه، دێ دهنگێ خوه بده کی و دهما دهنگ بده چ وهک پیڤان دگره؟
نها دهما ئهم دبێژن کوردهک سیاسی کو دۆزا مافێ رهوا یێ ملهتێ کورد دکه، گهرهک ل سهر خهتهک نهتهوی کوردستانی به، گهرهک دهولهتبوونا کوردا ب ئاوایهکی بپارێزه و بکاربه بەحسا ههموو مافێن نهتهوی یێن کوردا بکه. ژ بۆ من ل باکورێ کوردستانێ کوردهک مافێ رهوا یێ نهتهوی نهپارێزه و ل دژێ دهولهتبوونا نهتهوهیێ کورد به، ئهو دۆزا کوردا ناپارێزه و نه سیاسهتهک کوردستانی رێڤه دبه.
ڤێجا دهما ئهم بهحسا ههلوهستا کوردهک نشتمانپهروهر دکن ئهڤ پیڤانا سیاسی بنگههه. ئهگهر ئهم دۆزا نشتمانهک ئازاد و سهربخوه نهکن ،ئهڤ تێ واتهیا کو ئهم نه نشتمانپهروهرن. لێ مخابن ئیرۆ ل باکورێ کوردستانێ ههستێن نهتهوی گهلهکی زیز و ئالۆزن. ئهڤ دبه سهدهمهک بنگههین کو دهما وهک کوردهکی ئهم ههلوهستا خوه ئاشکهره دکن، ژ فاکتۆرا نشتمانی و نهتهویبوونێ پتر ، فاکتۆرێن ئیدیۆلۆژیک رۆلا خوه دلهیزه و ئهم ژ بۆ ڤێ یهکێ ژی ئیدیۆلۆژیا کو دپارێزن ددن پێشییا بهرژهوهندیێن نهتهوی.
ب گۆتنهک دن پرانیا مه ل باکورێ کوردستانێ، ئهم بهرێ چهپن پشترا کوردن، ئهم بهرێ لیبهرالن پشترا کوردن، ئهم بهرێ ئۆلدارن پشترا کوردن، یانی ئهم د وارێ ئیدیۆلۆژیک دا چ دپارێزن بهرێ ئهون پشترا کوردن. ڤێجا دهما ئهم ب ڤی ئاوایی بن گهرهک راستیا خوه ببینن و ههولبدن زهنیهتا خوه بگوههرن، ئهولێ کورد بن، کوردستانی بن و پشترا ژی بهحسا ئیدیۆلۆژیا خوه بکن. ئهم د ههلوهستا خوه دا نه ئیدیۆلۆژیا کو دپارێزن بدن پێش، ئهم بهرژهوهندیێن نهتهوی و کوردستانی بدن پێش. دهما ئهم پیڤانهکی دهینن هۆلێ، بلا پیڤانا مه بهرژهوهندیێن کوردستانی بن.
ههر ملهتهک خوهدیێ سهمبۆلهکی یه ، سهمبۆلا مه یا نهتهوی ژی ئالا کوردستانێ یه. ئهگهر ئهم نه د بن سها ڤێ سهمبۆلێ دا سیاسهتێ بکن، ئەو تێ وێ واتەیێ کو، ئهم سیاسهتهک کوردستانی ناکن و نه ل سهر خهتهک نهتهوی نه. ئالا کوردستانێ نه سهمبۆلا مه به، ئهم بهحسا دهولهتبوون ژی د ناڤ دا ، مافێن ملهتێ خوه یێن نهتهوی نهکن، ئهم تهنێ نرخێن دهولهتا داگیرکهر و ئیدیۆلۆژیا خوه کو رکنێ دهولهتا ترکیێ دانین دپارێزن، ئهم نه نشتمانپهروهرن و هینگێ ئهم کوردا تهنێ ژ بۆ بهرژهوهندیێن دهولهتێ ئهنتهگرهیێ ملهتهک دن دکن و دبن سهدهمێ ئالۆزکرن ههتا ژ هۆلێراکرنا ههستێن نهتهوی ب تهمامی.
دهما د هلبژارتنان دا نرخێن نهتهوی ببن بابهتێ پرۆپاگاندهیان و پشتی هلبژارتن ئهو نرخ بێنه پشتگوهخستن بهلکی ژی ئهڤ خیانهتا ههری مهزنه کو، مرۆڤ ل نهتهوهیێ خوه دکه.
وهک دن گهلهک جارا ئهم وهک ئینسان گهلهکی حسی تهڤدگهرن. گهلهک جارا دهما ئهم سترانهکی گوهداری دکن هێستر ژ چاڤێن مه تێن. ئهڤ یهک ژی د ژیانا رۆژانه دا باندۆرێ ل مه دکه. ل دیاربهکرێ و باژارێن دن ئێن کوردستانێ، دهما پرۆپاگاندهیا هلبژارتنان دا ،گهلهک ئۆتۆمۆبلێن پارتییا ل کۆلانا دگهرن ئهڤ ئۆتۆمۆبل ب ئال و سهمبۆلێن پارتییان هاتنه خهملاندن. سترانا هندهک ترکی و هندهک ژی ب زمانێ کوردی دبێژن، پرانیا سترانا ژ بۆ پرۆپاگاندهیا پارتییا هاتنه هلبژارتن.
هاک-پار ئالا کوردستانێ بلند دکه، داخوازیا خوه ل سهر ئۆتوبووسا هلبژارتنا نڤیساندیه و دۆزا دهولهتهک فهدهرال دکه. ههروهها ههر پارتیهکا سیاسی کو دکهڤه هلبژارتنا ، مافێ وان ههیه د ترتێ ده، کانالا دهولهتێ دا چهند خولهکا پارۆپاگاندهیا خوه بکه. هاک-پار ئاخاڤتنا خوه کوردی دکه و بهحسا مافێ ملهتێ کورد دکه و ل گۆرا باوهریا خوه فهدهرالیێ ڤهکری دپارێزه. د ئۆتۆمۆبلێن خوه دا موزیکا کوردی و سترانێن نشتمانی لێ دده.
ممکنه ل گۆرا من کێماسیێن هاک-پارێ ههبن، ئهم گهلهک جاران هاک-پارێ رهخنه دکن و دخوازن ئهو پتر ل سهر خهتهک نهتهوی سیاسهتێ بکن. رهخنهیێن مه نه ژ بۆ ئێشاندنا هاک-پارێ یه، ژ بۆ پێشکهتنا وانه. راستی دهما ل دیاربهکرێ ئهز ئۆتوبووسا هاک-پارێ دبینم و سترانێن نشتمانی ب دهنگێ بلند سهح دکم ئهڤ یهک د ئالیێ حسی دا باندۆرێ ل من دکه. ژ بۆ وێ ژی ڤهکری ئهزێ دهنگێ خوه بدم ئالا کوردستانێ و ڤان سترانێن نشتمانی کو دهێله هێستر ژ چاڤێن من ببارن.
ژ ئالیهک دن ئهگهر بهدیلهک دن ههبه، بلا هندهک نشتماپهروهر بێژن دا کو مرۆڤ ل سهر فکر بکه.
وهک دن ئهم ههموو ل سهر بیر و باوهریێن خوهنه، ههرکهسهک ژ بۆ دهستخستنا مافێن رهوا یێ نهتهوی یێن کوردستانی ل گۆرا خوه ل سهر خهتهکی تهڤدگهره.
بلا سهرکهفتن ژ بۆ کورد و کوردستانێ به.
2023.05.12